پیش از هر چیز، بهتر است برای شما مشخص کنیم که برای انتخاب ورزش مناسب برای حفظ سلامت قلب، این اصل مهم است که آیا شما برای پیشگیری از بیماری های قلبی گرایش به ورزش کردن دارید یا اینکه شما قبلا مبتلا به بیماری قلبی بوده و درمان شده اید و اکنون جهت بازتوانی و یافتن مجدد قوای بدنی به ورزش روی آورده اید.
بیماری قلبی
ابتدا اجازه دهید کمی با بیماری قلبی آشنا شویم . از رایج ترین بیماری ها در دنیای امروز که موجب مرگ و میر زیادی شده است، بیماری قلبی است. در واقع هر گونه نارسایی در قلب و کار آن ، بیماری قلبی تلقی شده و انواع مختلفی دارد. به طور کلی بیماری قلبی در ۴ دسته طبقه بندی میشوند:* بیماری رگ های قلب
* بیماری های دریچه ای
* بیماری های عضله قلب
* بیماری های ریتم قلب و ضربان قلب
مصرف زیاد فست فود، مصرف زیاد چربی، استعمال دخانیات و… از عوامل ابتلا به بیماری قلبی هستند اما مهم ترین علل ابتلا به بیماری قلبی که امروزه شاهد آن هستیم کم تحرکی و عدم ورزش و فعالیت می باشد. متخصصین بیماران قلبی همواره آنها را به تحرک و ورزش مناسب توصیه میکنند . ورزش برای سلامت قلب افراد دارای بیماری قلبی خیلی لازم و ضروری است ولی باید توجه داشت که عدم کنترل ورزش میتواند خود موجب آسیب به قلب شود.
آیا بیماران قلبی میتوانند ورزش کنند؟
قبل از هر گونه اقدامی فرد دارای بیماری قلبی باید با پزشک متخصص خود مشورت کند. این پزشک است که تعیین میکند فرد دارای بیماری قلبی اصلا می تواند ورزش کند یا خیر. برای بعضی بیماران قلبی اصلا فعالیت های سنگین و ورزش توصیه نمی شود. افرادی نیز هستند که میتوانند فعالیت های محدودی داشته و برخی از بیماران قلبی میتوانند برای ورزش اقدام کند. اینکه شما در کدام دسته قرار دارید را پزشک متخصص با بررسی وضعیت بیماری قلبی شما و نحوه زندگی که در گذشته داشته اید، تعیین میکند. خلاصه خدمتتون عرض کنم که پاسخ این سوال که بیماران قلبی میتوانند ورزش کنند ، توسط پزشک داده می شود. البته قابل توجه است که طیف وسیعی از بیماران قلبی به ورزش احتیاج داشته و باید ورزش هایی که برای قلب مفید هستند را انجام دهند.تغییر سبک زندگی یکی از اولین اقداماتی است که هر بیمار قلبی باید انجام دهد. درواقع وقتی متوجه میشوید که به بیماری قلبی مبتلا هستید، سکته قلبی را پشت سر گذاشتید یا احتمال ایست قلبی در شما بالا است، باید برنامه زندگی خود را در جهت حفظ سلامت قلبتان تنظیم کنید.
ورزش یکی از قسمتهای مهم سبک زندگی است که همیشه روی سیستم قلبی عروقی، فشارخون، قند خون و چربی خون اثر مثبت داشته است؛ اما وقتی مشخص شود فردی به بیماری قلبی مبتلا است اگر پیشازاین فعالیت ورزشی نداشته باید ورزشهای سبک و مناسب را شروع کنند و اگر فعالیت ورزشی حرفهای را دنبال میکرده، شاید مجبور شود حرفه ورزشی خود را کنار بگذارند و آن را محدود به انجام ورزشهای سبکتر کنند. حتی برای برخی بیماران قلبی مانند نارسایی و آریتمی شدید قلبی فعالیت ورزشی توصیه نمیشود.
فرمول FITT به تنظیم یک برنامه منظم ورزشی به کمک خواهد کرد اجرای این فرمول به شرح زیر است:
تناوب و تکرار (F: Frequency):در اکثر روزهای هفته (حداقل 3 و حداکثر 5 روز هفته) فعالیت ورزشی را انجام دهید.
شدت ورزش (I :Intensity):
برای شروع فعالیتهایی با شدت سبک یا متوسط را انتخاب کنید. توانایی صحبت کردن شما حین ورزش، میزان شدت ورزشی را مشخص میکند. اگر حین ورزش قادر به صحبت کردن و ادای جملات کامل هستید ورزش از نوع متوسط است و اگر فقط چند کلمه را میتوانید بیان کنید ورزش از نوع شدید است. هرچه شدت ورزش بالاتر رود ضربان قلب و شدت تنفس افزایش و توان صحبت کردن کاهش مییابد. بهطورکلی ورزشهایی که 60 تا 75 درصد حداکثر ضربان قلب برای افزایش ظرفیت هوازی بدن کافی است.
زمان ورزش (T : Time):
30 تا 60 دقیقه در روز ورزش کنید. شما میتوانید این مقدار ورزش را یکباره انجام دهید و یا به زمانهای 10 تا 15 دقیقهای تقسیم کنید.
نوع ورزش (T : Type):
ورزشهایی که قدرت عضلانی و ظرفیت تنفسی فرد را بالا میبرند و همچنین باعث کاهش عوامل خطرساز بیماریهای قلبی مانند وزن بالا، فشارخون و چربی خون میشوند برای بیماران قلبی توصیه میشود.
ورزش مناسب برای حفظ سلامت قلب: پیشگیری یا بازتوانی؟
اگر شما در سنین جوانی و میانسالی هستید و علایم بیماری های قلبی را تاکنون تجربه نکرده اید و بیماری قلبی به سراغتان نیامده است، پس عجله کنید و فرصت را غنیمت بشمارید، برای غلبه و پیروزی بر بیماری قلبی شما باید مستحکم و استوار باشید. فعالیت های ورزشی بصورت منظم، استحکام و استقامت بدنی برای شما به ارمغان می آورد.اگر شما در سنین میانسالی یا کهنسالی هستید و قبلا مبتلا به بیماری قلبی بوده اید و درمان شده اید، در دوران پس از درمان هستید، شما نیاز دارید تا دوباره بدن خود را شاد و سرحال کنید، توانایی بدنی خود را بالا ببرید. ورزش کردن در قالب یک برنامه منظم بازتوانی برای شما شفابخش خواهد بود.
دوست عزیز، به شما توصیه می کنیم که در هر سن و سال و با هر سابقه بیماری های قلبی، فعالیت های ورزشی را جزء برنامه های اصلی روزمره خود قرار دهید. اگر این توصیه را جدی بگیرید، درک خواهید کرد که ورزش قدرت معجره آسای پیشگیرانه دارد.
ورزش مناسب برای حفظ سلامت قلب چه ورزش هایی هستند؟
حرکات ورزشی مناسب برای بیماران قلبی هستند که شما با انجام آنها بر بهبود کیفیت زندگی تان کمک می کنید و از سویی فشار اضافه ای بر قلبتان وارد نمی شود.دوچرخه سواری کنید
دوچرخه سواری باعث افزایش سرعت گردش خون در رگ ها و اکسیژن رسانی بهتر از ریه ها به قلب می شود. اگر به اندازه متعادل و در زمین های هموار دوچرخه سواری کنید و سعی کنید هر ۵ تا ۱۰ دقیقه یکبار استراحت کوتاه مدت داشته باشید کمک بسیار زیادی به بهتر شدن عملکرد قلبتان می کنید.شنا کنید
هفته ای یکبار شنا کردن در آب ولرم و پیاده روی در عرض استخر علاوه بر اینکه اثرات مفید بر قلب و گردش خون باعث ایجاد آرامش روحی و فیزیکی می شود. لطفا از انجام هرگونه حرکات حرفه ای مثل شیرجه زدن بیرهیزید.
پیاده روی را منظم انجام دهید
به شما قویا توصیه می شود که روزانه مسافت مشخصی را پیاده روی کنید. پیاده روی زمانی ورزش به حساب می آید که عضلات بدن شما گرم شود و تعداد ضربان قلب و نفس کمی بالاتر از حالت استراحت باشد.در مسافت طولانی و با فشار زیاد پیاده روی کردن به شما توصیه نمی شود. هر چند دقیه سرعت خود را در پباده روی کمتر کنید و استراحت مختصری داشته باشید.
آهسته و پیوسته دویدن بسیار مفید است
اگر شما روزانه نیم ساعت آهسته بدوید طوری که ضربان قلب شما بیشتر شود، بهترین راه برای چربی سوزی را انتخاب کرده اید.دویدن چه در هوای آزاد باشد چه روی تردمیل، در هر حال مفید است فلذا یکی از بهترین تمرین های ورزشی است که شما می توانید کالری مصرف کنید و علاوه بر کاهش وزن و کنترل عوامل بیماری زا پاها و قلب خود را قوی می کنید.
ورزش های هوازی (آیروبیک) انجام دهید
بدن شما در حین انجام دادن تمرین های ورزشی هوازی, انرژی مورد نیازش را از اکسیژن کسب می کند.شما اگر با برنامه منظم و مداوم, تمرین های آیروبیک را در منزل یا باشگاه انجام دهید, کمک شایان توجهی در افزایش استقامت قلب و عروقی خواهید کرد فلذا بطور موثری می توانید از بیماری های قلبی پیشگیری کنید.
ورزش یوگا
از جمله ورزش هایی که آرامش را برای بیماران قلبی به ارمغان می آورد ، ورزش یوگا است. در یوگا شما میتوانید به جسم و ذهن خود مسلط شده در نتیجه سلامتی را برای قلب خود به وجود بیاورید. میتوانید در کلاس های یوگا ثبت نام کرده و هفته ای دو سه بار برای ورزش کردن اقدام کنید.ورزش ژیمناستیک و حرکات تناوبی
منظور از ژیمناستیک حرکات سنگین آناز جمله بارفیکس و یا حلقه نیست، بلکه حرکت های موزون و نرمش های لطیف است. حرکت های کششی ملایم، ورزش های دست و پا و دیگر ورزش های صبحگاهی می تواند برای بیماری قلبی بسیار مفید باشد. همچنین تمرینات تناوبی میتواند راه حل خوبی برای بیماری قلبی باشد. برای مثال یک دقیقه بدوید و چند دقیقه راه بروید ، سپس درجا زده و نرمش کنید. بالا و پایین بردن ضربان قلب برای بیماری قلبی مفید است اما نباید در آن زیاده روی انجام شود.آیا نیاز به مشاوره با پزشک در خصوص ورزش انتخابی دارید؟
اگر مبتلا به بیماری قلبی به خصوص گرفتگی رگ قلب بوده اید و درمان مناسب داشته اید و اکنون در زمان بعد از درمان هستید، ورزش کردن منوط به اجازه گرفتن از پزشکتان است.به شما توصیه می کنیم در یکی از جلساتی که به ملاقات پزشکتان می روید، حتما بپرسید که آیا زمان مناسب برای شروع فعالیت های ورزشی فرارسیده است.
اگر قبلا سابقه بیماری های قلبی و غیرقلبی که ورزش کردن را برای شما محدود کند نداشته اید، اجرای ورزش مناسب برای حفظ سلامت قلب برای شما بلامانع است.
انجام دادن روزانه ۳۰ دقیقه ورزش مناسب برای حفظ سلامت قلب در سه دوره ۱۰ دقیقه ای در بالا رفتن کیفیت زندگی و افزایش طول عمر نقش خواهد داشت.
دوست گرامی، سلامت شما برای ما بسیار حائز اهیمت است فلذا از شما تقاضا داریم در میان همه برنامه هایی که برای زندگی روزمره خود دارید، ورزش کردن را فراموش نکنید. نیم ساعت ورزش منظم هر روز، از مصرف سالیان سال داروهای قلبی جلوگیری می کند و سلامت قلبتان را تضمین می کند.
ورزشهای مضر برای بیماران قلبی:
* بلند کردن ناگهانی وزنه* بلند کردن وزنههای سنگین
* جکوزی و سونای استخر
* مسابقات ورزشی مانند مسابقات دو، فوتبال، بسکتبال و…
* ورزشهای رزمی
* کوهنوردی و صخرهنوردی طولانی
نکات مهم که هر بیمار قلبی باید به آنها توجه کند:
* حتماً نوع و مقدار ورزش باید توسط متخصص تعیین و تائید شود* لباس راحت و کفش ورزشی بپوشید
* تنها ورزش نکنید و حتماً هنگام ورزش با خود یک یا چند نفر همراه داشته باشید و یا در باشگاه ورزش کنید.
* هنگام ورزش داروهایتان را نزدیک خود قرار دهید تا در موارد اورژانسی استفاده کنید
* گرم کردن پیش از ورزش و خنک کردن پس از ورزش را فراموش نکنید
* میزان شدت ورزش خود را کنترل کنید
* هر زمان خسته شدید و یا احساس درد در قفسه سینه داشتید ورزش را متوقف کنید
* هنگام انجام تمرینات ورزشی بهخصوص تمرینات قدرتی نفس خود را حبس نکنید
* قبل، حین و بعد از فعالیت ورزشی آب کافی بنوشید تا تعادل الکترولیتهای بدنتان بر هم نریزد
* از ورزش کردن بلافاصله پس از صرف غذا بپرهیزید. دو ساعت پس از صرف وعده غذایی زمان مناسبی برای ورزش است.
منبع: سایت دکتردکتر
سایت دکتر دقوقی
سایت دکتر پرآذران