ضربان قلب پایین چیست؟

منظور از ضربان قلب همان تعداد ضربان قلب در یک دقیقه است. ضربان قلب، معیاری برای سنجش فعالیت قلبی است. ضربان قلب پایین (به انگلیسی: Bradycardia) در بزرگسال یا کودک در حالت استراحت، کند تر از ضربه در دقیقه در نظر گرفته می شود.

ضربان قلب باید بدون حتی یک لحظه توقف، قوی و منظم باشد. ضربان کمتر از حد معمول، ممکن است نشان دهنده یک بیماری باشد.

در برخی موارد، ضربان قلب پایین نشان گر سلامتی قلب است. به عنوان مثال، در اغلب ورزشکاران، ضربان قلب حتی در حالت استراحت، کم است زیرا قلب این دسته از افراد قوی بوده و به تلاش زیاد جهت پمپاژ قوی خون نیاز ندارد.

با این حال، اگر ضربان قلب، کند و غیر معمولی است و یا با علائم دیگری همراه باشد، می تواند نشانه ای از جدی تر بودن آن باشد.1

علائم برادی کاردی یا ضربان قلب پایین

اگر ضربان قلب به طور غیر طبیعی کند باشد، احتمال دارد چندین عضو بدن به طور طبیعی کار نکنند و علائم مختلفی را بروز دهند. علائم برادی کاردی غیرطبیعی با انجام تمرینات بدتر می شوند. اما در صورت شدید بودن برادی کاردی، احتمال دارد علائم در هنگام استراحت نیز وجود داشته باشد.

علائمی که می تواند منجر به کاهش ضربان قلب شود، عبارتند از:

گیجی

تنگی نفس

درد یا ناراحتی در قفسه سینه

سبکی سر یا سرگیجه (به ویژه با ورزش)

سنکوپ (غش کردن) یا نزدیک به سنکوپ

اگر برادی کاردی با هر یک از این علائم همراه باشد، باید علت آن مشخص و برای بازگشت ضربان قلب به حالت طبیعی، درمان انجام شود.

در حالی که برادی کاردی سینوسی می تواند علائم زیادی ایجاد کند، اما در صورت عدم بروز علامت، خطر مرگ ناشی از آن نسبتاً کم است.2

علت پایین بودن ضربان قلب چیست؟

برای درمان برادی کاردی اول باید بدانیم علت پایین بودن ضربان قلب چیست. برادی کاردی می تواند زمانی اتفاق بیفتد که سیگنال های خاصی در قلب شما مسدود شده یا کندتر از حد معمول حرکت کند. برادی کاردی اغلب با افزایش ناگهانی فعالیت عصب واگ ایجاد می شود.

عصب واگ، عصبی در مغز است که به تنظیم کنترل قلب، ریه و دستگاه گوارش کمک می کند. هنگامی که تن واگ به حالت عادی برگردد، ضربان قلب نیز به حالت عادی برمی گردد، بنابراین درمان دائمی برای آن لازم نیست.

شرایط مختلف ممکن است باعث شود شما علائم مرتبط با برادی کاردی غیر طبیعی را تجربه کنید. علت ضربان پایین قلب می تواند ناشی از عوامل زیر باشد:

آسیب به بافت به دلیل پیری

بیماری های قلبی یا حمله قلبی

نقایص مادرزادی قلب

میوکاردیت

پریکاردیت

آمیلوئیدوز

دیسوتونومی

عوارض عمل جراحی قلب

کم کاری تیروئید

عدم تعادل شیمیایی خون

برخی از بیماریهای التهابی و انواع مختلفی از عفونت ها

اختلالات مغزی، به ویژه آنهایی که با افزایش فشار داخل جمجمه یا سکته مغزی همراه هستند

هیپوکسی (پایین بودن سطح اکسیژن خون) که اغلب با آپنه انسدادی خواب اتفاق می افتد

داروهای مختلف از جمله بتا بلاکرها، مسدود کننده کانال کلسیم ، داروهای ضد آریتمی، مواد مخدر، لیتیوم و داروهای شیمی درمانی مختلف

اگر ضربان قلب “خیلی آهسته” شود، برادیکاردی می تواند یک مشکل مهم تلقی شود. یعنی اگر آنقدر کند باشد که قلب قادر به پمپ کردن خون کافی برای تأمین نیازهای بدن نباشد. این نوع برادی کاردی غیر طبیعی از نظر پزشکی مورد توجه بوده و درمان ضربان قلب پایین در این مورد نیاز به ارزیابی دقیق دارد.3

تشخیص بیماری برادی کاردی

الکتروکاردیوگرم (EKG یا نوار قلبی) در مراکز تشخیص

برادی کاردی ممکن است در زمان تست رخ ندهد . بنابرین EKG تنها در صورتی می تواند برادی کاردی را تشخیص دهد که این اختلال در ریتم قلب در زمان تست تکرار گردد .

الکتروکاردیوگرم قابل حمل

شما ممکن است نیاز به استفاده از EKG قابل حمل داشته باشید. این دستگاه سبک وزن ، رویدادهای قلب شما را در طول یک روز یا بیشتر ثبت میکند .

آزمایش خون

برای یافتن مشکل دیگری که باعث کاهش ضربان قلب شما میشود .4

درمان برادی کاردی

درمان برادیکاردی به نوع آن بستگی دارد. برادی کاردی برگشت پذیر احتمال دارد به دلیل افزایش های گذرا در حالت واگ باشد. در چنین مواردی، درمان شامل اجتناب از انواع شرایطی است که باعث بالا رفتن تن واگ می شود.

برادی کاردی مداوم نیز در صورتی که در اثر دارو درمانی، یک بیماری عفونی، پریکاردیت، میوکاردیت یا کم کاری تیروئید ایجاد شود، می تواند برگشت پذیر باشد. در این موارد، درمان تهاجمی مشکل اساسی، اغلب مورد نیاز است.

اگر برادی کاردی سینوسی، برگشت پذیر باشد، یا هیچ علائمی ایجاد نکند، معمولاً با ارزیابی پیگیری دوره ای می توان آن را کنترل کرد.

با این حال، گاهی اوقات در سالمندان، بیماری غدد سینوسی فقط در هنگام ورزش علائم ایجاد می کند. بنابراین آزمایش استرس می تواند در تعیین اینکه آیا بیماری گره سینوسی علائم ایجاد می کند یا خیر مفید باشد.

برادی کاردی سینوسی ناشی از انسداد قلب یا اختلال در عملکرد گره سینوسی که قابل برگشت نیست و در حال ایجاد علائم است، احتمال دارد با ضربان ساز دائمی درمان شود .

در شرایط شدید احتمال دارد ضربان ساز قلب توصیه شود. ضربان ساز دستگاه کوچکی است که در زیر پوست قرار داده می شود و از طریق سیم به قلب متصل می شود تا ضربان قلب را حفظ کند. تنظیمات ضربان ساز را می توان در خارج از بدن با استفاده از آهن ربا انجام داد. هر چند سال یکبار، عمر باتری ضربان ساز به پایان می رسد و باید تعویض شود.

در بعضی موارد، مانند بلوک AV جزئی ناشی از سکته قلبی (حمله قلبی)، احتمال دارد آزمایش یک ضربان ساز موقت انجام شود تا بلاک AV دائمی یا برگشت پذیرمشخص شود. برخی از برادی کاردی ها در صورت عدم درمان، به ندرت می تواند باعث ایست قلبی شوند.2

روشهای خانگی و درمان گیاهی ضربان قلب پایین

استفاده از روشهای طبیعی و داروهای گیاهی یکی از روشهای محبوب در درمان بیماریها از جمله درمان ضربان قلب پایین است. در زیر به برخی از این روشها اشاره می کنیم.

راه های کاهش تغییرات ناگهانی ضربان قلب شامل موارد زیر است:

تمرین تکنیک های تنفس عمیق

آرامش و تلاش برای آرامش

پیاده روی و دور بودن از محیط شهری

حمام گرم

تمرینات ورزشی و کششی مانند یوگا

کاهش مصرف محرک ها مانند کافئین و نیکوتین

داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل

غذاها و مکمل های سرشار از آنتی اکسیدان ها و چربی های سالم

خواب کافی.3

پینوشتها
1.www.drsaina.com
2.www.pezeshket.com
3.www.drzaraban.com
4.www.beytoote.com