ترس از ام ار ای چیست؟

عارضه ترس از ام ار ای شیوع زیای دارد و اسکنرهای تونلی ام ار ای ممکن است بسیار ناراحت‌کننده باشند، زیرا بیمار باید ۱۵ تا ۹۰ دقیقه در تونل بی‌حرکت دراز بکشد. حتی ممکن است بعضی افراد برای ثابت‌ماندن حین این آزمایش به آرام‌بخش نیاز داشته باشند. عکس‌برداری ام ار ای یکی از مهم‌ترین اختراعات پزشکی در ۳۰ سال گذشته است، اما سالانه ۲میلیون آزمایش انجام نمی‌شوند، زیرا بیماران به‌خاطر ترس نمی‌توانند به آزمایش ادامه دهند و زندگی‌شان به‌ خطر می‌افتد.

ترس از فضای بسته چیست؟

ترس از ام ار ای نوعی ترس از فضای بسته است؛ ترس غیرمنطقی محبوس‌شدن در محیطی محدود. با اینکه خطری واقعی وجود ندارد، بیمار دچار ترس از محدودشدن می‌شود. متخصصان معتقدند که این عارضه ریشه در حادثه‌ای در گذشته دارد، مثلا قرارگرفتن در محیطی بسته در کودکی، قلدری، بدرفتاری یا داشتن والدی با ترس از فضای بسته. از هر ۱۰ نفر ۱ نفر تحت‌تأثیر این ترس قرار می‌گیرد.

بعضی علائم ترس از ام ار ای و فضای بسته عبارت‌اند از:
• تنفس سریع؛
• افزایش ضربان قلب؛
• افزایش فشار خون؛
• تهوع؛
• لرزش؛
• سردرد و سرگیجه و گیجی؛
• خشکی دهان؛
• تعریق؛
• زنگ‌زدن گوش؛
• اضطراب.

افراد دچار ترس از ام ار ای معمولا تمام تلاش خود را می‌کنند تا از شرایطی که باعث بروز این علائم می‌شوند، اجتناب کنند. البته این کار باعث قوی‌ترشدن ترس می‌شود و سبک زندگی‌ آنها را به‌شدت محدود می‌کند.

راه‌هایی برای از بین بردن استرس و اضطراب

در مورد MRI اطلاعات جمع‌ آوری کنید

بسیاری از افراد متوجه شدند که یکی از بهترین راه‌های مقابله با ترس از چیزی این است که تا آنجا که می‌توانند در مورد آن یاد بگیرند؛ همانند خواندن مقاله در مورد آن، دیدن فیلم از نحوه آن . انجام این کار با وجود ترس از ناشناخته‌ها می‌تواند به شما آرامش خاطر ببخشد.

فضای بیمارستانی را همانند«خانه» ببینید

محققان از این واقعیت که بسیاری از بیماران نسبت به اسکن MRI نگرانی دارند، غافل نشدند و بسیاری از امکانات از جمله انواع مختلفی از Open MRI را ارائه می‌دهند که کمتر محصور هستند و همچنین سایر خدمات مانند گوش دادن به موسیقی یا حتی مصرف داروهای ضد اضطراب را پیشنهاد می‌دهند.
حتما از پزشک خود در مورد آنچه در دسترس است سوال کنید تا به شما احساس راحتی بیشتری همانند خانه‌تان بدهد.

در حین اسکن از یک دوست یا آشنا درخواست کنید تا در کنار شما حاضر باشد

یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش ترس، داشتن یک دوست در نزدیکی بیمار است. انجام این کار بدون شک به شما در حفظ آرامش در طول اسکن به کمکتان می‌آید.

سعی کنید تنفس خود را کنترل کنید

اگر بعد از شروع اسکن، احساس استرس کردید، سعی کنید تنفس خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که ضربان قلب شما را کندتر کند و آرامش خود را حفظ کند. یکی از رایج ترین تکنیک‌های آرام‌بخش تنفس، استنشاق طولانی و آهسته از طریق بینی است، سپس سه ثانیه نفس را نگه دارید و در حالی که عضلات صورت را آرام می‌کنید، از طریق لب‌ها بیرون دهید. این کار مغز شما را وادار می کند متوجه شود که شما در معرض خطر نیستید!

سعی کنید خود را در جایی دیگر تصور کنید

اگر همه موارد دیگر شکست خورد، به سادگی در حین اسکن چشم خود را ببندید و به وضوح هر چیزی را که می‌خواهید، برای راحت نگه داشتن خود تصور کنید. شاید این کار، دوباره فیلم مورد علاقه شما را در ذهنتان بازی کند، یا تصور کنید که در کوه‌های قرمز کالیفرنیا قدم می زنید یا هر چیزی دیگر که در تخیل شما امکان پذیر است! افراد غالباً از اضطراب، از طریق خیال پردازی رهایی پیدا می‌کنند.

به یاد داشته باشید که ترسیدن عادی است

بسیاری از افراد با شکنجه کردن خود یا ترس از یک روش پزشکی، در نهایت ترس خود را بدتر می‌کنند. به یاد داشته باشید که شما اولین کسی نیستید که از اسکن ام آر آی می‌ترسید و حال شما خوب خواهد شد.

چشم‌بند بزنید

ممکن است با چشم‌های پوشیده یا بسته آرامش بیشتری داشته باشید. شاید حتی بتوانید بخوابید که ایدئال‌ترین حالت حین ام ار ای است. با خود چشم‌بند ببرید یا یک حوله یا پارچه ساده روی چشمان خود بگذارید. با بستن چشم‌ها می‌توانید احساس بودن در محیطی آشنا را به خود تلقین کنید و احساس گیرافتادن را کاهش دهید.

به موسیقی آرامش‌بخش گوش دهید

بعضی مراکز عکس‌برداری ام ار ای هدفونی در اختیار شما قرار می‌دهند تا با استفاده از موسیقی به آرامش شما کمک کنند. موسیقی می‌تواند حواس شما را از قرارگرفتن در محیط نیمه‌بسته پرت کند. می‌توانید از تکنسین درخواست کنید موسیقی‌های موردعلاقه‌ شما را پخش کند.

از گوش‌گیر استفاده کنید

اگر برای رسیدن به آرامش سکوت را به موسیقی ترجیح می‌دهید، می‌توانید با استفاده از گوش‌گیر صداهای آزاردهنده دستگاه ام ار ای را ساکت کنید. تکنسین ام ار ای ممکن است پیش از اسکن گوش‌گیر را در اختیار شما قرار دهد، اما باید آن را درخواست کنید.

از پزشک درخواست آرام‌بخش کنید

در بعضی شرایط، دارو تنها راهی است که به‌اندازه کافی شما را برای تحمل آزمایش ام ار ای آرام می‌کند. اگر نگران حمله پانیک ناشی از ترس از فضای بسته باشید، استفاده از داروی آرام‌بخش ضروری است. برای دریافت آرام‌بخش حین انجام ام ار ای باید از پزشک خود بخواهید آن را برای شما تجویز کند.

اسکن ام ار ای پهن درخواست کنید

ام ار ای پهن (wide bore) دستگاهی کوتاه‌تر و پهن‌تر است و تصویربرداری گسترده‌تری انجام می‌دهد. اگر کلینیک ام ار ای شما این نوع دستگاه را دارد، می‌توانید از تکنسین بخواهید آن‌ را برای اسکن شما استفاده کند. اگر به پزشک یا تکنسین خود اطلاع دهید که به ترس از فضای بسته دچارید، با درخواست شما برای ام ار ای پهن موافقت خواهند کرد.

جایگزین‌های دستگاه ام ار ای

اگر به اسکن ام ار ای نیاز دارید، اما احساس می‌کنید با درازکشیدن در تونل دستگاه ام ار ای به مدت طولانی دچار علائم ترس از فضای بسته می‌شوید، می‌توانید دنبال دستگاهی ایستاده باشید که به شما اجازه می‌دهد در حالت ایستاده یا نشسته اسکن ام ار ای را انجام دهید. ام ار ای باز یا ایستاده نیازی به محصورشدن ندارد و تجربه خوشایندتری است. دستگام ام ار ای باز به افرادی که ترس از ام ار ای دارند اجازه می‌دهد هنگام اسکن با همراه خود یا تکنسین صحبت کنند.

این روش برای افراد جوان‌تر که می‌خواهند همراه والدین خود باشند و افرادی که مشکلات شنوایی یا زوال عقل دارند و به حمایت نیاز دارند مفید است. همچنین بیماران می‌توانند به تلویزیون نیز دسترسی داشته باشند، زیرا هدف ام ار ای باز تجربه بدون استرس و آرام‌بخش است. دستگاه‌های ام ار ای باز جایگزینی بدون استرس برای ام ار ای تونلی هستند و برای افرادی که به ترس از ام ار ای دچارند احساس راحتی و آرامش فراهم می‌کنند.

مزایای ام ار ای باز

ارائه تصویر بدن در حالت تحمل وزن:

اسکن ام ار ای باز می‌تواند مشکلاتی را نشان دهد که با ام ار ای معمولی دیده نشده‌اند یا بی‌اهمیت تلقی شده‌اند، زیرا از بیماران در حالات طبیعی تحمل وزن از جمله نشسته، سرپا، خم‌شده یا کشیده عکسبرداری می‌کند. با این روش اثر جاذبه بر مفاصل و بافت‌های نرم دقیق‌تر معلوم می‌شود. تصویربرداری ستون فقرات در ام ار ای باز در حالت نشسته انجام می‌شود، زیرا در این حالت ستون فقرات ۵ برابر حالت درازکش تحت فشار است. این روش به تشخیص بهتر تنگی کانال نخاعی یا دررفتن مهره‌های کمر کمک می‌کند.

راحتی بیشتر برای بیماران سنگین‌وزن:

اسکن ام ار ای باز برای بیماران سنگین‌وزن‌تر و درشت‌اندام‌تر که نمی‌توانند به راحتی درون اسکنر تونلی عادی قرار بگیرند راحت‌تر است، زیرا این دستگاه‌ها برای تحمل حداکثر ۲۲۶ کیلوگرم وزن ساخته شده‌اند. البته میزان راحتی به ساختار فیزیکی فرد و محل اسکن بستگی دارد.

سخن پایانی

ترس از ام ار ای به‌علت اختلال ترس از فضای بسته ایجاد می‌شود و کاملا طبیعی است. افراد زیادی دچار این ترس می‌شوند و در مواردی ممکن است به حمله پانیک نیز منجر شود. از آنجا که اسکن ام ار ای برای تشخیص بیماری‌های مهم تجویز می‌شود و در مراقبت پزشکی شما نقش مهمی خواهد داشت، باید با رعایت بعضی نکات برای کاهش ترس خود تلاش کنید. همچنین با اطلاع‌دادن به پزشک ممکن است راه‌های جایگزین یا داروهای آرام‌بخش در اختیار شما قرار بگیرند.