غذاهای محلی قزوین در واقع جشنواره‌ی رنگ‌ها و طعم‌ها هستند که در تهیه آن‌ها از ادویه‌جات معطر، حبوبات، گوشت‌ها و برنج‌ها استفاده می‌شوند. برخی از این غذاها مثل شیرین‌پلو و حلیم و قیمه‌نثار تنها در مناسبت‌های خاص و یا میهمانی‌های رسمی خریدار دارند و تعدادی مثل دیماج معمولا در یک فصل به خصوص مصرف می‌شود اما برخی دیگر از آن‌ها در زندگی روزمره‌ی مردم تنیده و سر سفره‌ی قزوینی‌ها جا خوش کرده است. در این مقاله قراراست در سفره‌های قزوینی سرَک بِکشیم و غذاهای خوشمزه مردم قزوین را بشناسیم.

معرفی خوشمزه ترین غذاهای محلی قزوین

قیمه نثار غذای محبوب قزوینی‌ها

مشهورترین و محبوب‌ترین غذای این استان قیمه نثار است. این غذا به دلیل داشتن گوشت، زعفران، پسته و بادام جز غذاهای پرطرفدار برای مهمانی ها و مناسبت های مهم در قزوین محسوب می شود. اجزای این غذای محلی در ابتدا به صورت جدا از هم تهیه می شود و در آخر برنج، گوشت و آب گوشت به صورت لایه ای بر روی دیس و جهت تزئیین، برنج زعفرانی، خلال پسته، بادام، پرتقال و زرشک بر روی لایه سطحی برنج و گوشت قرار می گیرند.

همچنین مقداری از آب گوشت به صورت جدا برای کسانی که دوست دارند برنجشان را به همراه آب گوشت سرو کنند در کنار این دیس بر روی سفره قرار خواهد گرفت. این غذای بسیار پر طرفدار معمولا همراه با سبزی خوردن سرو می شود.

مواد تشکیل‌دهنده‌ی قیمه نثار: گوشت قیمه‌ای، خلال پسته و بادام و پوست پرتقال، زرشک و هِل و زعفران و باقی ادویه‌جات.

کوکو شیرین غذای محلی قزوین

این غذای محلی مملو از ادویه ها و چاشنی های منحصر به فرد است. کوکو شیرین معمولا همراه با هویچ پلو سرو می شود. مردم استان قزوین علاقه خاصی به شیرینیجات دارند و تهیه این کوکو نشان دهنده علاقه وافر آنها به انواع مزه و طعم های شیرین است. این کوکو از سیب زمینی، زعفران، تخم مرغ، ماست، پودر هل، شکر و گلاب تهیه شده و بافت فوق العاده نرمی دارد. به دلیل مزه شیرینی که این کوکو دارد معمولا یک تکه کوچک با مقدار زیادی برنج سرو می گردد.

مواد تشکیل‌دهنده‌ی کوکوشیرین: وانیل، هِل، تخم‌مرغ، گلاب، زعفران، سیب‌زمینی.

شیرین پلو غذایی پرطرفدار در قزوین

این غذای محلی از جمله غذاهای پر طرفدار قزوین است که از برنج، خلال پرتقال، شربت قوام آمده، خلال بادام، خلال پسته، زعفران ساییده شده، کره، سیب زمینی و سینه مرغ برای تهیه آن استفاده می شود. با توجه به شیرینی غالب این پلو، معمولا این غذا همراه با سبزی خوردن سرو می گردد.

مواد تشکیل‌دهنده‌ی شیرین‌پلو: سینه‌مرغ، برنج، پرتقال، هویج، گلاب، زعفران.

حلیم را حتما در قزوین امتحان کنید

شاید برخی قزوین را به باقلوا و قیمه نثارش بشناسند ولی کسانی که طعم حلیم قزوین را چشیده‌اند، هیچگاه نمی‌توانند این مزه به یاد ماندنی را فراموش کنند. این حلیم پر از گوشت به قدری پرطرفدار است که در ایامی به جز ماه مبارک رمضان شاهد صف‌های طولانی افراد برای تهیه حلیم خواهید بود. حلیم قزوین از گندم، جو، آرد، گوشت و روغن تهیه شده است و کمی مزه نمکی دارد چرا که اکثر مردم قزوین حلیم را با نمک می خورند. آشپزهای ماهر قزوینی آنقدر حلیم را هم می زنند تا در نهایت آشی یک دست را تحویل مصرف کننده دهند.

مواد تشکیل‌دهنده‌ی شیرین‌پلو: گوشت گوسفندی و دارچین.

دیماج غذای محلی قزوین

از جمله غذای محلی قزوین دیماج است. این غذای محبوب، بیشتر به عنوان پیش غذا و یا عصرانه محسوب می‌شود و یک غذای تابستانی است. این خوراکی جالب با ترکیبی از نان لواش خشک شده، پنیر، خیار، سبزی خوردن‌های تند، گردو و پیاز داغ تهیه می‌شود. قبل از ترکیب این مواد نان لواش خشک شده را کمی آب می‌زنند تا به هنگام سرو این غذا بتوانند به راحتی با دست یک مشت از این مواد را برداشته، گلوله کرده و میل کنند.

مواد تشکیل‌دهنده‌ی دیماج: سبزی خوردن، گردوی خُرد شده، پنیر لیقوان، گوجه گیلاسی، برگ نعنا تازه.

خوراک گل کبر غذای سنتی قزوین

خوراک گل کبر، به‌عنوان غذای سنتی قزوین، بازتابی از شرایط اقلیمی و سبک زندگی این استان محسوب می‌شود. خوراک گل کبر بسیار راحت و سریع آماده شده و خوش سلیقه بودن بانوان قزوینی را به شدت رخ می‌کشد. مواد اصلی که در تهیه این غذا مورد استفاده قرار می‌گیرد گل کبر یا کاپاریس است که به عنوان یکی از گیاهان بومی منطقه الموت در استان قزوین شناخته می‌شود. این گیاه معمولاً اواخر فصل تابستان تا اوایل فصل پاییز برداشت می‌شود. علاوه بر خوراک گل کبر، با این گیاه می‌توان خورشت گل کبر هم تهیه کرد که در ترکیب آن از مرغ و برخی سبزیجات استفاده می‌شود.

مواد تشکیل‌دهنده خوراک گل کبر: گل کبر، پیاز، سیر، تخم‌مرغ، نمک و فلفل و زردچوبه و سایر ادویه‌ها.

انار پلوی شهر قزوین

وقتی که پلو با دانه‌های یاقوت ترکیب شود، نامش انار پلو قزوینی است. انار پلو به دو صورت طبخ می‌شود: یکی به روش شیرازی و دیگری به روش قزوینی. این غذای قزوینی بدون گوشت و مرغ طبخ می‌شود و انار ماده اصلی تشکیل‌دهنده آن است. نارپلو یا انار پلو، یکی از خوراک‌های سنتی مردم قزوین برای شب یلدا است که طرف‌داران بی شماری دارد. ترکیب جالب انار، برنج، کشمش، زعفران، گشنیز و خلال پسته نتیجه خارق‌العاده‌ای دارد که مانند یک تابلو نقاشی زیبا در میان سفره چشم نوازی می‌کند.

نکته مهمی که باید به آن اشاره کنیم این است که اگر قزوینی‌های مهمان‌نواز قصد داشته باشند که انار پلویی بپزند که خیلی مجلسی باشد، از گوشت چرخ‌کرده یا مرغ ریش‌ریش شده هم در آن استفاده می‌کنند.

مواد تشکیل‌دهنده انار پلو: انار، خلال پسته، گشنیز خرد شده، تخم گشنیز، کشمش، زعفران دم کرده و ادویه‌جات.

بادمجان پلو قزوینی

اگر جزو افرادی باشید که بادمجان را دوست دارند، قطعاً عاشق این غذای قزوین خواهید شد. بادمجان پلو قزوینی، غذایی بسیار خوشمزه و پر طرف‌دار است که در فصل تابستان بیشتر تهیه می‌شود. استفاده از پیاز داغ فراوان، جزو شاخصه‌های بادمجان پلو است و قسمت مهمی از طعم لذیذ این غذای مجلسی، به‌خاطر وجود پیاز داغ درجه یک آن است. بومی‌های استان قزوین، هنگام طبخ بادمجان پلو، گاهی از گوشت استفاده کرده و گاهی مرغ به کار می‌برند و این موضوع کاملاً بستگی به سلیقه آنها دارد.

بادمجان پلو قزوینی برای آنهایی که از غذاهایی مثل قیمه بادمجان خسته شده‌اند، پیشنهاد هیجان انگیزی است که نمی‌توانند آن را رد کنند! این غذای سنتی قزوین معمولاً هنگام سرو، با برش‌های گوجه فرنگی تزئین می‌شود که باعث اشتهاآورتر شدن این پلو خوشمزه خواهد شد.

مواد تشکیل‌دهنده بادمجان پلو قزوینی: برنج، بادمجان، گوشت چرخ‌کرده، پیاز، سیر، گوجه فرنگی، رب، ادویه‌جات.

دسری خوشمزه به نام مشکوفی

مشکوفی نوعی دسر است که علاوه بر قزوین در دیگر شهرهای ایران هم تهیه و سرو می‌شود. این دسر بافتی ژله‌ای داشته و انصافاً بسیار خوشمزه است. برای تزئین سطح مشکوفی از خلال بادام، پسته و همچنین گل محمدی استفاده می‌کنند که طعم جذاب آن را به یاد ماندنی‌تر می‌کند. بافت مشکوفی بسیار نرم و لطیف بوده و چیزی شبیه به مسقطی است؛ به همین دلیل این دسر برای سالمندان و کودکان بسیار لذیذ خواهد بود. مشکوفی قزوین، در ماه مبارک رمضان، از هر زمان دیگری بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ بومی‌های قزوین به‌خصوص در روز عید فطر، توجه ویژه‌ای به درست کردن مشکوفی دارند.

مواد تشکیل‌دهنده مشکوفی قزوین: نشاسته گندم، شیر، شکر، زعفران، گلاب، کره، وانیل.

آش های محبوب قزوینی ها

آش دوغ محبوب‌ترین آش قزوینی

این آش یکی از محبوب‌ترین آش‌های قزوین است. گرچه استان‌های دیگر این آش را به عنوان غذای محلی خود طبخ می‌کنند، ولی طرز تهیه این آش در قزوین کمی متفاوت است. برخلاف سایر استان‌ها، طعم این آش ترش نیست و همانند آش رشته تهیه می‌شود. در تهیه آش دوغ از موادی مانند نخود، لوبیا قرمز، عدس، برنج، سبزی آش و پیاز داغ استفاده می‌شود. در آخر به هنگام سرو از دوغ چکیده مخصوص قزوین استفاده می‌کنند.

مواد تشکیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهنده‌ی آش دوغ: سبزی آش، نخود، برنج، دوغ تُرش، سیر.

آش ماش پیازو برای فصول سرد سال

شاید اگر برای اولین بار نام آش ماش پیازو را بشنوید شما را به یاد غذاهای شیرازی بیندازد؛ اما باید بگوییم که این آش یکی دیگر از غذاهای سنتی قزوین است که برای طرف‌داران غذاهای محلی، یک انتخاب هیجان‌انگیز خواهد بود. این آش، فوق العاده خوشمزه و مقوی است که بومی‌های استان قزوین خوردن آن را در فصول سرد سال، همواره در دستور کار خود قرار می دهند.

جالب است بدانید که در تهیه آش ماش پیازو (بر خلاف اکثر آش‌ها)، از هیچ نوع سبزی استفاده نمی‌شود و به واسطه وجود حبوبات متنوع، طعمی متفاوت و بسیار دلپذیر را تجربه خواهید کرد. از آنجایی که در پخت این غذای قزوینی خبری از سبزیجات نیست، از نظر رنگ و لعاب ظاهری شبیه به حلیم دارد. این آش بین بومی‌های منطقه به آش امام حسن (ع) هم معروف است؛ زیرا از قدیم الایام مرسوم بوده که روز شهادت امام دوم شیعیان طبخ شده و بعنوان نذری بین مردم توزیع می‌شود.

مواد تشکیل‌دهنده آش ماش پیازو: گوشت ریش‌ریش شده، ماش، عدس، لوبیا چشم بلبلی، پیاز، کره، رب گوجه‌فرنگی، نمک، دارچین، زردچوبه و فلفل سیاه.

آش ترشی الموت غذایی بسیار خوشمزه

خوردن آش ترشی الموت قزوین، یعنی تجربه یک طعم دلپذیر و فراموش نشدنی. آش ترشی به آش سرکه هم معروف است و به عنوان پیش غذایی خوشمزه، انتخاب بسیار خوبی است. همه سبزی‌ها و موادی که در طبخ این آش مورد استفاده قرار می‌گیرند، همگی کوهی و وحشی بوده و به همین دلیل، رنگ و بو و طعم لذیذ این غذا رو دو چندان می‌کنند. به دلیل وجود حبوبات و مواد مفیدی از جمله چغندر، آش ترشی الموت دارای فیبر بالا و چربی و کلسترول پایینی است. استفاده از این غذای سنتی قزوین، برای افرادی که چربی خون بالایی دارند، بسیار مفید خواهد بود.

برخلاف آش ماش پیازو قزوین برای طبخ آش ترشی، گوشت استفاده نمی‌شود. این آش سبک‌تر از آش ماش پیازو است. نکته بسیار مهمی که هنگام پخت و میل کردن آش ترشی باید مورد توجه قرار بگیرد این است که اگر قند خون شما بالا باشد، باید در مقدار مصرف شیره انگور در این غذا، حتماً احتیاط لازم را داشته باشید.

مواد تشکیل‌دهنده آش ترشی الموت قزوین: نخود، لوبیا قرمز، بلغور گندم، چغندر، برگ چغندر، برگ زردآلو، پیاز، سرکه، شیره انگور.

آش امام قزوین غذایی مخصوص ماه رمضان

آش امام قزوین، یکی از نمادهای ماه رمضان برای این شهر محسوب می‌شود. این غذای خوشمزه و مقوی به آش امام سجاد (ع) هم معروف است که مخصوصاً در ماه رمضان، در هر نقطه از شهر قزوین بساط طبخ آن پهن می‌شود. جالب است بدانید که طرز پخت این غذای سنتی قزوین تا حدودی شبیه تهیه آش شله‌قلمکار است. البته طبخ و پخش این آش در ایام تاسوعا و عاشورا هم بسیار مرسوم بوده و بومی‌های قزوین آن را جزو جدا نشدنی مراسم‌های عزاداری خود می‌دانند.

حبوباتی که برای تهیه این آش استفاده می‌شوند باید از کیفیت بسیار بالایی برخوردار باشند تا کیفیت نهایی آش، همان چیزی باشد که همه انتظار دارند. معمولاً گردشگرانی که در ایام گوناگون به شهر قزوین سفر کرده و از این آش میل می‌کنند، تا مدت‌ها مزه این غذای خوشمزه و مقوی را فراموش نخواهند کرد. طبخ آش امام
در منطقه باراجین قزوین بسیار مرسوم است؛ بنابراین اگر در سفر به این استان سری هم به منطقه باراجین زدید، میل کردن این آش را در هوای مطبوع کوهستانی را به هیچ عنوان فراموش نکنید.

مواد تشکیل‌دهنده آش امام قزوین: گوشت، پیاز، بلغور، ماش، لوبیا قرمز، لوبیا چشم بلبلی، عدس، زردچوبه، دارچین و سایر ادویه‌جات.

آش آلو یا رشته

یکی دیگر از آش‌های سنتی قزوین، آش آلو یا آش رشته است که طعمی ملس و ترش و شیرین دارد. این آش از ترکیب لپه، برنج، نعنا و گشنیز، آلو خشک، پیاز داغ و انواع ادویه‌ها شکر و کمی آبلیمو تهیه می‌شود. در برخی از شیوه‌های طبخ، به آش آلو، رشته افزوده می‌شود و به همین دلیل نام دیگر آن، آش رشته است. برخلاف آش ماش پیازو قزوین که در آن از حبوبات متنوعی استفاده می‌شود، آش آلو مواد اولیه ساده‌تری دارد. اطبا طب سنتی این آش را برای رفع یبوست مزاج، بسیار نافع دانسته و به بیماران خود توصیه می‌کنند.

مواد تشکیل‌دهنده آش آلو یا رشته: گوشت چرخ‌کرده، آلوی بدون هسته، برنج، پیاز، سبزی معطر، روغن، نمک و فلفل و زردچوبه.

در پایان

در آخر بهتر است ذکر کنیم غذاهایی که معرفی کردیم، فقط بخشی از غذاهای محلی استان قزوین است و ممکن است برخی از غذاها در رستوران های به خصوصی سرو شوند. همان طور که گفتیم اکثر غذاهای قزوین طعمی شیرین و ملس دارند و بیش تر مواد تشکیل دهنده آن ها گوشت، حبوبات و ادویه های محلی است. این غذاها بسیار مقوی هستند و می توانید در رستوران های معروف و سنتی قزوین تجربه ای به یادماندنی از خوردن غذاهای معروف قزوین داشته باشید.