مشخصات
| کشور | ایران |
| استان | مرکزی |
| شهرستان | فراهان |
| بخش | مرکزی |
| جمعیت | ۳۰۰۴۲نفر |
| مساحت | ۳۵۰ کیلومتر مربع |
| زبان گفتار | فارسی و زبان خلجی |
| مذهب | شیعه |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۹۷۶ متر |
| شرایط آب و هوا | معتدل مایل به سرد |
| پیش شماره تلفن | ۰۸۶۵۸۲۳ |
| شناسه ملی خودرو | ۴۷ ب ج د س ص ط ق ل |
| ره آورد | فرش، کشت، گندم، انگور، بادام و گردو و ... |
شهرستان فراهان در استان مرکزی است که در سال ۱۳۸۹به طور رسمی شهرستان شد. فراهان یکی از شهرستانهای استان مرکزی و پاره‌ای از سرزمین تاریخی فراهان بزرگ است که منطقهٔ وسیعی از شمالِ شهر اراک تا مناطقی از شهرستان آشتیان و تفرش را در بر می‌گرفت و از غرب تا مرز استان همدان نیز می‌رسید. بیش از دویست روستای کوچک و بزرگ در فراهانِ بزرگ وجود دارد که در دشت فراهان و کوههای اطراف پراکنده اند. شهر کوچک فرمهین در مرکز فراهان و در سه راهی اراک - تفرش - فراهان قرار گرفته‌است و یک شهرک صنعتی در شهر فرمهین نیز دارداقتصاد منطقه بر پایه کشاورزی و دامپروری استوار بوده و به عنوان منطقه انبار غله و خطه زرخیز مشهوراست که عمده محصولات آن گندم (دیم و آبی)، جو، یونجه، حبوبات، سیب زمینی و انگور هستند. یونانیان آن را مدیا می‌نامیدند برخی گفته‌اند فراهان را طهمورث بنا کرد و دارالملک آن را ساروق کرد برخی نیز گویند فراهان را فراهان پسر همدان بنا کرده است ابن مقنع می‌گوید (ولاشگرد را بلاش پسر پیروز و بورقان را پوران دختر خسرو ساخته است) فراهان شامل ناحیهٔ پهناوری میان شهرستانهای اراک و تفرش و آشتیان است. تاریخ قم کهن‌ترین سندی که در آن نامی از فراهان آورده شده، این سند مربوط به سال ۳۷۸هجری قمری یعنی بیش از هزار سال پیش که در آن زمان روستای فراهان جزء شهرستان قم بوده است. بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت بخش مرکزی شهرستان فراهان در سال ۱۳۹۰برابر با ۳۰۰۴۲نفر بوده‌است. در بیشتر مناطق فراهان به زبان فارسی صحبت می شود. در روستاها فارسی با لهجه‌های خاصی وجود دارد. خلجی از دیگر زبانهای فراهان است و در تلخاب و خلجستان صحبت می‌شود.
این شهرستان شامل بخش های زیر می باشد:
بخش ها:
مرکزی، خنجیندهستان:
دهستان فشک، دهستان تلخاب،روستاها:
حرآباد، غیاث آباد، امیرآباد، کسرآصف، دستجان، خوشدون، عباس‌آباد و خلج آباد، نظام آباد، تلخ آب، فشک، مجد آباد، تبرته، ماستر، شتریه و ...جای های دیدنی شهرستان فراهان
شهر زیر زمینی ذلف آباد
شهر زیرزمینی ذلف آباد از مهمترین آثار تاریخی شهرستان فراهان است که در سال ۱۳۸۸ در جریان حفاری باستان شناسی از دل خاک نمایان شد و از عظمت و آرایه‌های ارزشمندی در زمینه معماری، مردم شناسی و باستان شناسی برخوردار است. این شهر یکی از سکونتگاه‌های مهم و کانون‌های جمعیتی در دوران ایلخانان بوده است که در پنج کیلومتری شمال شهر فرمهین واقع شده و توسط میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به یک سایت- موزه برای بازدید گردشگران تبدیل شده است.امام زاده احمد ابن علی
قدمت این امامزاده به دوره ایلخانی بازمی گردد. در ۳ کیلومتری شمال شرق فرمهین– کنار محوطه ذلف آباد وجاده ارتباطی فرمهین به تفرش و آشتیان قرار دارد و از جاهای دیدنی فراهان می باشد.علاوه بر اهمیت زیارتگاهی و مجاورت با محوطه تاریخی و شهر زیر زمینی ذلف آباد، هر سال در اول تیرماه آیین باستانی جشن تیرگان با آبپاشان با حضور چند هزار نفر در آن برگزار می شود.این جشن باعنوان میراث معنوی در سال ۱۳۸۹ به ثبت ملی رسیده است.امامزاده زینب خاتون
بقعه این امامزاده، در ۱۲ کیلومترى جنوب فرمهین، پس از سه راهى جادّه ساروق و در میان روستاى آهنگران واقع شده و به «شاهزاده زینب خاتون» مشهور است. بناى بقعه امامزاده را در حدود ۲۰ سال قبل با حفظ شکل قدیم آن تعمیر کرده و فقط گنبد آن جدید ساخته شده است. بر روى یک قطعه کاشى (۱۸×۳۰) سانتى مترى به رنگ لاجوردى بر زمینه سفید، تاریخ اتمام بناى گنبد قدیم چنین نوشته شده است: «غره شهر ذى القعده سنه ۱۰۶۲ توفیق آثار حاجى بابا میر به صورت اتمام رسانید، عمل نور على اللَّه مرد قمّى مبارک باد» که مطابق با حکومت شاه عبّاس دوّم صفوى می باشد. فضاى داخلى بقعه، به شکل دایره بود که در وسط آن، صندوقى چوبى به ابعاد ۱۳۷×۱۳۷×۳۰۰ سانتى متر با تزیینات مشبک قرار دارد که قسمت‌هایى از آن آسیب دیده است.آتشکده فردقان
بقایای آتشکده فردقان مربوط به دوره ساسانیان که در بخش خنجین و در روستای فردقان فراهان واقع شده از دیگر آثار دیدنی خطه فراهان است. این اثر در سال ۱۳۸۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و از نمونه‌های خاص آتشکده‌های به جا مانده در ایران در دوران پیش از اسلام محسوب می‌شود. روستای کوچک “فردجان” در شمال غربی فراهان قرار دارد و آتشکده بر روی تپه‌ای مجاور فراهان دیده می‌شود. تمام آتشکده و بخشی از دیوار‌های قلعه خراب شده است. ارتفاع دیوار اصلی باقی مانده حدود نه متر، قطر پی‌های آن حدود پنج متر و همه از سنگ و ساروج است. در وسط قلعه، تعدادی پی‌های سنگی به قطر پنج متر وجود دارد که می‌تواند بازمانده تالار‌های متعدد و آتشگاه و نیایشگاه باشد. پایه‌های آن بر ستون‌هایی قرار گرفته و در پای یکی از این ستون‌ها سردابی به چشم می‌خورد که بر اساس بعضی روایات محل زندان بوعلی‌سینا بوده است.کاروانسرای مجدالملک
کاروانسرای مجدالملک روستای دولت آباد فراهان یکی از بناهای تاریخی و مذهبی منطقه فراهان در استان مرکزی است که در بیش از یک قرن پیش ساخته شده است و از جاهای دیدنی فراهان می باشد. این کاروانسرا در مسیر راه کربلا ۱۱۶ سال پیش توسط مرحوم «میرزا حسین خان تفرشی» در پنج هزار مترمربع زمین و چهار هزار متر مربع بنا ساخته شده و یکی از آثار ارزشمند دیدنی منطقه فراهان است. بانی این کاروانسرا این مکان را برای جهت رفاه حال زائران کربلا ساخت و به این ترتیب مردم روستای دولت آّباد از زائران پذیرایی می کردند.مصالح اصلی این کاروانسرا آجر و ساروج است و در آن اتاق های کوچکی با بخاری آتشی و یک اصطبل برای نگهداری اسب و شتر با انباری علوفه وغلات که با معماری زیبای آن زمان ساخته شده است، وجود دارد.
تکیه فرمهین
ساخت این تکیه به دوره قاجاریه برمی گردد و از نظر معماری بناهای اسلامی دارای ویژگی های ممتاز است. کاربری آن برای برگزاری آیین‌های سوگواری حضرت سیدالشهدا(ع) و برگزاری تعزیه بوده است. آیین تعزیه در فصول سرد درون تکیه برگزار می شد و طبقه پایین ویژه مردان و نیم طبقه دوم ویژه زنان بوده است. این آیین در فصول گرم در محوطه باز حیاط و بر روی سکویی که در وسط حیاط تعبیه شده بود برگزار می شد. دور تا دور حیاط سکوهایی جانمایی شده که بر زیبایی بنا می افزاید.جشن تیرگان
در این جشن باستانی مردم فراهان، روستاها و شهرهای اطراف آن در جوار امامزاده احمد بن علی منطقه تاریخی ذلف آباد جمع شده و با اجرای برنامه های فرهنگی، هنری و سرگرم کننده از نعمت های خداوند در فصل درو گندم و اولین روز تابستان شکرگزاری میکنند.جشن تیرگان به معنای آب پاشان، شکرگزاری برداشت گندم یکی از جشن های ملی و دارای وجاهت و هویت اصیل ایرانی است. این جشن به معنای بزرگداشت و ادای احترام به طبیعت و مردم است و در مناطق مختلف ایران برگزار می گردد.حمام قدیمی خنجین
از اماکن تاریخی بخش خنجین می توان به حمام قدیمی خنجین اشاره کرد که بنا به گفته برخی محققین ، مهندسان این حمام اصفهانی ها بوده و در شهر اصفهان نیز حمامی شبیه به این بنا وجود دارد. این اثر مربوط به دوره قاجار است که در سال ۸۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و از جاهای دیدنی فراهان می باشد.امامزاده افطس اسفین
امامزاده حسن الافطس از دیگر جاذبه‌های تاریخی و گردشگری شهرستان فراهان که قدمت آن به قرن ۹ و ۱۰ و دوره اسلامی برمی گردد و در حریم روستای اسفین این شهرستان قرار گرفته است.بقعه این امامزاده در ۱۱ کیلومتری شمال غرب فرمهین است و به شاهزاده حسن افطس شهرت دارد. بنای این اثر شامل ایوان ورودی، کف شکن، حرم، نمازخانه و گنبد است که در محوطه وسیعی واقع شده است.
