آیه انا فتحنا لک فتحا مبینا به خط ثلث

آیه انا فتحنا لک فتحا مبینا به خط ثلث در مجموعه آثار هنری و گرافیکی ابوالفضل رنجبران

موضوعات: کتابت و آیه نگاری، آیه 1 سوره فتح، بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ إِنَّا فَتَحْنَا لَکَ فَتْحًا مُبِینًا

صاحب اثر: ابوالفضل رنجبران

شاخه هنری: خوشنویسی و گرافیک به خط ثلثین

زمان خلق اثر: 1403 (رمضان ١٤٤٦)

نوع خط: ثلث، ام‌الخطوط اسلامی

موضوعات: کتابت و آیه نگاری، آیه 1 سوره فتح، بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ إِنَّا فَتَحْنَا لَکَ فَتْحًا مُبِینًا

صاحب اثر: ابوالفضل رنجبران

شاخه هنری: خوشنویسی و گرافیک به خط ثلثین

زمان خلق اثر: 1403 (رمضان ١٤٤٦)

نوع خط: ثلث، ام‌الخطوط اسلامی

آیه فتح (انا فتحنا لک فتحا مبینا)
چون این سوره با آیه ((انا فتحنا لک فتحا مبینا)) آغاز شده است و نوید یک پیروزی بزرگ و درخشان را می‌دهد، به آن «فتح» گفته‌اند.
در آیه اول این سوره از پیروزی بزرگ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به یاری خدا، یاد شده است؛ فتحی که در صلح حدیبیه که در سال ششم از هجرت اتفاق افتاد، فراهم آمد. پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم همراه ۱۴۰۰ نفر به جنگ با مشرکان رفت؛ در حالی که امیدی به بازگشت پیروزمندانه و به سلامت نبود؛ ولی سرانجام با قرارداد آتش بس ده ساله و بدون درگیری به مدینه بازگشتند. همین قرارداد، پیروزی‌های بزرگ دیگری درپی داشت؛ مانند: فتح خیبر در سال هفتم هجری،فتح مکه همراه دوازده هزار سرباز مسلمان در سال هشتم هجری و مسلمان شدن تعداد زیادی از مشرکان در این فاصله. این‌ها آن «فتح مبین» است که سوره به آن نام مشهور شده است.

محور اصلی آیه فتح (انا فتحنا لک فتحا مبینا)
غرض سوره بیان منتی است که خدای تعالی بر رسول خود نهاده، و در این سفر فتحی آشکار نصیبش فرموده. و نیز منتی که بر مؤمنین همراه وی نهاده و مدح شایانی است که از آنان کرده، و وعده جمیلی است که به همه کسانی از ایشان داده که ایمان آورده و عمل صالح کرده‌اند. این سوره در مدینه نازل شده است.

مصادیق فتح (انا فتحنا لک فتحا مبینا)
درباره مصداق این فتح، میان مفسران نظراتی به قرار ذیل هست:
۱. صلح حدیبیه (مشهورترین نظریه).
۲. فتح خیبر.
۳. فتح مکه.
۴. فتح و پیروزی سپاه اسلام در همه جنگ‌ها.

ویژگی ها سوره فتح
۱. دارای ۲۹ آیه، ۵۶۰ کلمه و ۲۴۳۸ یا ۲۵۰۹ حرف است.
۲. در ترتیب نزول، یکصد و یازدهمین و در قرآن کریم چهل و هشتمین سوره است.
۳. پس از سوره جمعه و پیش از سوره مائده در سال ششم هجرت هنگام بازگشت از صلح حدیبیه نازل شد و از سوره‌های مدنی به شمار می‌آید.
۴. از نظر کمیت از سوره‌های مثانی و شامل حدود یک حزب قرآن است.
۵. در این سوره، آیه منسوخ نیست؛ اما آیه ناسخ وجود دارد.

مطالب مهم
۱. بشارت به فتح مکه.
۲. حوادث جریان صلح حدیبیه و بیعت رضوان.
۳. اشاره به کارشکنی‌های منافقان.
۴. اوصاف ویژه پیروان مکتب محمدی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم

از آن به مناسبت در باب صلات سخن گفته‌اند.
تلاوت سوره فتح در رکعت اول نماز ویژه نخستین روز ماه رمضان
و نیز در عمل ام داوود وارد شده است.

فضیلات تلاوت این سوره
از امام صادق علیه السّلام نقل شده است: « اموال، خانواده و خدمتکاران خود را با تلاوت سوره فتح از تلف و نابودى مصون بدارید. هرکس بر تلاوت این سوره مداومت داشته باشد، ندا کننده‌اى در روز قیامت ندا مى‌دهد ـ به گونه‌اى که آفریده‌ها آن را مى‌شنوند ـ تو از بندگان مخلَص هستى (سپس فرمان مى‌دهد) او را به صالحان ملحق کنید».

منبع
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، برگرفته از مقاله «فتح».
فرهنگ نامه فارسی علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «سوره فتح(علوم قرآنی)».

در پایان:
جا دارد که از دلسوزی، همراهی و توجه اساتید معظم، متعهد، متدین و مجاهدِ خود در کسوت شاگردی، از زحمات ارزشمند استاد مسعود نجابتی و عبدالرسول یاقوتی، سید حسن موسی زاده، ناصر طاووسی و ابوالفضل خزاعی تقدیر و تشکر نمایم.

شاگرد شما، ابوالفضل رنجبران

© کلیه حقوق متعلق به صاحب اثر و پرتال فرهنگی راسخون است. استفاده از مطالب و آثار فقط با ذکر منبع بلامانع است.

مجموعه آثار هنری و گرافیکی ابوالفضل رنجبران

آیه انا فتحنا لک فتحا مبینا به خط ثلث

مقالات مرتبط

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته