اولین چالشی که سالمندان با آن روبهرو میشوند، احساس تنهایی است. از دست دادن دوستان و ارتباطات اجتماعی موجب میشود سالمندان بیش از دیگران احساس تنهایی کنند. با افزایش سن، نیاز به حضور در جمع و برقراری ارتباط در افراد مسن تشدید میشود. آنان به همدم، هم خانه و هم صحبتی نیاز دارند که آنان را درک کند. با توجه به دشواری حضور همیشگی فرزندان در کنار والدین، یکی از بهترین گزینهها که هم قانونی و هم شرعی است، ازدواج در دوران سالمندی است.
در خانوادههای ایرانی، ازدواج سالمندان اغلب تابو و ناپسند تلقی میشود. اما فرزندان باید درک کنند که والدینشان در این برهه از زندگی بیش از هر زمان دیگری به یک رفیق و همدم نیاز دارند. ازدواج میتواند نشاط و شادابی را به زندگی سالمندان بازگرداند و باعث خروج آنان از انزوا، خمودگی و تنهایی شود و حمایت اجتماعی لازم را برایشان فراهم آورد. به گفته محققان، سالمندانی که از حمایت عاطفی بیشتری برخوردارند، شادکامی و رضایت از زندگی بالاتری را تجربه میکنند.
یکی از عوامل مؤثر در افزایش حمایت عاطفی و شادکامی، حضور همسر در کنار فرد سالمند است. تحقیقات نشان میدهد رضایت زناشویی در سالمندان نسبت به سایر گروههای سنی بالاتر است؛ چرا که تعاملات منفی و درگیری در این دوره کاهش مییابد و پتانسیل بیشتری برای لذت بردن از زندگی وجود دارد.
مزایای ازدواج سالمندان
افزایش حمایت عاطفی و رضایت از زندگی
مطالعات نشان میدهد سالمندانی که ازدواج میکنند، از سطح بالاتری از حمایت عاطفی و رضایت از زندگی برخوردار میشوند. برخلاف جوانان که نیاز جنسی انگیزه اصلی ازدواج است، سالمندان عمدتاً به دنبال همدم و همصحبت هستند.
افزایش امید به زندگی
سالمندانی که همدمی در کنار خود دارند، معمولاً امید به زندگی بالاتری نسبت به همسالان مجرد خود نشان میدهند.
خروج از افسردگی و انزوا
ازدواج در سنین بالا به کاهش افسردگی و انزوای اجتماعی کمک میکند. تشکیل دوباره خانواده، ایجاد صمیمیت و روابط عاطفی، موجب نشاط روحی و کاهش احساس تنهایی میشود.
بهبود سلامت جسمی و کاهش بیماریها
سالمندان متأهل از شرایط سلامت بهتری برخوردار بوده و میزان بیماریها در بین آنان کمتر مشاهده میشود.
کاهش سطح استرس
حفظ ارتباطات خانوادگی و حضور همدم، آرامش روانی را برای سالمندان به ارمغان میآورد و سطح استرس را کاهش میدهد.
همراهی و حل متقابل مشکلات
ازدواج باعث میشود سالمندان در حل مشکلات زندگی از پشتیبانی عاطفی و عملی برخوردار شوند. تحقیقات انجامشده در ایران نیز حاکی از آن است که ازدواج مجدد سالمندان به حل بسیاری از چالشهای آنان کمک کرده است.
برخی از نقلقولهای سالمندان
اولین فرد سالمند: با ازدواج مجددّم، بسیاری از چیزها به وضعیت بهتری برگشت و مشکلات زیادی حل شد.دومین فرد سالمند: چهار سال به تنهایی زندگی کردم. نمیگویم با ازدواج دوم همه مشکلاتم حل شد، اما حداقل بخشی از آنها برطرف گردید.
موانع ازدواج سالمندان و راهکارهای آن
مخالفت فرزندان و اطرافیان
راهحل: فرزندان باید با کنار گذاشتن تعصبات بیجا، به احساسات و نیازهای والدین خود احترام بگذارند.
نگرانیهای مالی
راهحل: تنظیم قراردادها و توافقنامههای مالی شفاف پیش از ازدواج، میتواند این دغدغه را کاهش دهد.
ترس از قضاوت جامعه
راهحل: زندگی متعلق به خود فرد است، نه دیگران. توجه به نیازهای شخصی و بیتوجهی به قضاوتهای بیاساس جامعه ضروری است.
مشکلات قانونی و ارث
راهحل: مشورت با مشاور حقوقی و تعیین تکلیف مسائل مالی و ارث پیش از ازدواج، راهکاری مؤثر برای رفع این نگرانی است.
جمعبندی
ازدواج در هر سنی میتواند تصمیمی عاقلانه و مثبت باشد.سالمندان نیز همچون دیگران، سزاوار عشق، همراهی و آرامش هستند.
جامعه باید نگرشهای منفی و سنتهای نادرست در مورد ازدواج سالمندان را اصلاح کند.
فرزندان نه تنها نباید مانع خوشبختی والدین شوند، بلکه باید از تصمیمات منطقی آنان حمایت کنند
اصول ازدواج در دوران سالمندی
ازدواج در دوره سالمندی اصول خاصی دارد که رعایت آن ها میتواند تضمین کننده زندگی مطلوب برای سالمندان باشد.
شناسایی انگیزه اصلی ازدواج
در گام نخست، باید علت اصلی تمایل سالمند به ازدواج مشخص شود. آیا انگیزه اصلی، تنهایی، نیاز به هم صحبت، مشکلات مالی یا ترس از مرگ است؟ هر یک از این دلایل میتواند بر رضایت از ازدواج تأثیرگذار باشد.
ارزیابی سلامت جسمی و روانی
تأیید سلامت روانی و جسمی هر دو طرف پیش از ازدواج ضروری است. وجود مشکلاتی مانند آلزایمر یا اختلالات عصبی میتواند بار اضافهای بر طرف مقابل تحمیل کند.
توافق درباره حضور فرزندان
در مرحله آشنایی، باید درباره نحوه ارتباط با فرزندان دو طرف توافق حاصل شود. مواردی مانند دفعات حضور فرزندان در منزل و امکان زندگی مشترک با فرزندان مجرد باید به طور شفاف مشخص شوند.
تناسب فرهنگی و سنی
ازدواج با فرد همسطح از نظر فرهنگی و اجتماعی توصیه میشود.ازدواج مردان سالمند با زنان بسیار جوانتر میتواند مشکلات متعددی ایجاد کند.
به مردان سالمند توصیه میشود از بچهدار شدن در این سنین پیشگیری کنند.
بهترین انتخاب، ازدواج با فردی در همان گروه سنی است.
نکات مهم برای فرزندان
هرگز سالمندان را مجبور به ازدواج نکنید.در فرآیند انتخاب همسر، همراه و راهنمای والدین خود باشید.
حتی پس از ازدواج، حمایت عاطفی خود را از والدین قطع نکنید.
در برابر تصمیم والدین برای ازدواج مجدد، واکنش تند نشان ندهید.
به یاد داشته باشید که ازدواج حق طبیعی هر فرد، حتی مادران سالمند، است و در اسلام، تجرد بیدلیل ارزش محسوب نمیشود.
جمعبندی
فرزندان سالمندان باید درک کنند که ازدواج مجدد آنان اقدامی مثبت و سودمند برای افزایش حمایت اجتماعی و عاطفی است. فرزندان میبایست در مسیر ازدواج آگاهانه والدین خود گام بردارند و همراهی صمیمانهای با آنان داشته باشند.متأسفانه برخی فرزندان در برابر ازدواج مادر خانواده واکنش تندی نشان میدهند که رویکردی نادرست است. زنان سالمند غالباً بیش از مردان به حمایت عاطفی نیاز دارند. تنهایی در خانه و هجوم افکار منفی، چیزی جز احساس پوچی و انتظار مرگ برای سالمندان به ارمغان نمیآورد.
با درک عمیق شرایط سالمندان، بیایید به آنان کمک کنیم تا بار دیگر به زندگی پرشور بازگردند و تجربهای تازه از شادمانی و رضایت از زندگی را کسب کنند.
_656882.jpg "برای نیت روزه چه بگوییم")
.jpg "شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها در قرآن")
