سوءمصرف مواد در نوجوانان
تمامي والدين از خطرهايي که ممکن است فرزندانشان را به مخاطره بيندازد، وحشت دارند، از جمله شکست تحصيلي، صدمات اتفاقي، فعاليت‌هاي غيرقانوني، پيشامدهاي ناگوار جنسي، نااميدي منجر به خودکشي، قرباني خشونت شدن و سر و کار پيدا کردن با مواد وابستگي‌زا مانند مواد مخدر، الکل و...
بيشتر والدين آرزو مي‌کنند که مشکل سوء مصرف مواد و اعتياد به طور کلي ريشه‌کن شود. با احترام به اين آرزو بايد گفت که متاسفانه چنين امکاني به سادگي اتفاق نمي‌افتد و با وجود همه تلاش‌ها، کماکان امکان دسترسي به مواد در همه کشورها با شدت و ضعف وجود دارد. کشور ما نيز به دليل وضعيت ژئوپلتيکي و همسايگي با بزرگ‌ترين توليد کننده موادمخدر دنيا (کشور افغانستان) و از طرفي به دليل جوان بودن هرم سني جمعيت، مشکلات اقتصادي و نيز استفاده از موادمخدر به عنوان عامل تهديد عليه امنيت ملي به وسيله قدرت‌ها، در معرض تهديد خطر سوء مصرف قرار دارد. اگرچه جاي خوشبختي است که فرصت‌ها و نقاط قوت فراواني، از جمله فرهنگ غني ديني و ملي، وجود مديران و معلمان دلسوز، والدين مسووليت‌‌پذير، قوي بودن نهاد خانواده و سلامت بالاي اخلاقي جوانان و نوجوانان نسبت به ساير نقاط دنيا از سرمايه‌هاي انکارناپذير کشور ماست، با اين حال هوشياري والدين مي‌تواند امکان صيانت و حفاظت از فرزندان را افزايش داده و از شدت عوامل مخاطره‌آميز بکاهد.
باوجود اينکه بسياري از نوجوانان مي‌دانند که سوءمصرف مواد، عوارض نامطلوبي بر زندگي و سلامت فرد دارد، اين سوال به وجود مي‌آيد که نوجوانان با مصرف اين مواد به دنبال چه اهدافي هستند؟
ايجاد حس شادابي و سرحال آمدن و آرامش
کاهش تنش و تسکين درد
بيان آزادانه خود (رهايي از قيود)
فرار از فشار گروهي و هم‌رنگي اجتماعي
ايجاد حس رهايي و جدا شدن از واقعيتاما والدين از کجا بدانند که نوجوان آنها در معرض تجربه سوءمصرف مواد قرار دارد؟
پيش از هرگونه توضيحي در اين باره، لازم است به نکاتي اشاره کنيم. اساسا چون موضوع بحث ما نوجوان است و تغييرات رشدي در اين دوره بسيار گسترده است، بنابراين سوالي که مطرح مي‌شود، اين است که والدين چگونه مي‌توانند تفاوت‌هاي ميان تغييرات عادي که اغلب همراه رشد نوجوان است و تغييراتي را که نشان دهنده درگيري زيان‌آور او با مواد است، تشخيص دهند؟
يکي از علايم احتمال بيشتر مصرف مواد، تکرار فراوان هر يک از تغييرات عادي دوره نوجواني است زيرا مصرف مواد، تغييرات دوره نوجواني مانند دمدمي مزاجي، پرخاشگري و... را افزايش مي‌دهد، راه ديگر، توجه بيشتر به نشانه‌هاي مستقيم است زيرا اين نشانه‌ها هرگز بخشي از نشانه‌هاي رشد سالم و عادي نوجوان به شمار نمي‌آيند و اين‌گونه نشانه‌ها براي تشخيص جدي‌تر هستند، به ويژه اگر تعدادي از آنها به طور همزمان با توصيف رفتار غيرعادي نوجوان هماهنگ باشد.
رفتار فريب‌کارانه مانند رفتار تعمدي خوب يا شرورانه براي وادار کردن والدين به انجام کاري که مي‌خواهد
بي‌علاقگي به فعاليت‌هاي مورد علاقه سابق و جدايي از دوستان قديمي
تغيير ظاهري براي متفاوت به نظر رسيدن
نداشتن تمرکز، بي‌نظمي و فراموش کاري
بي‌علاقه بودن به مدرسه و کاهش سطح نمرات
خيال‌بافي و بي‌اعتنايي و...
گير افتادن مرتب در حال سيگار کشيدن
ناپديد شدن يا کاهش قرص يا داروهاي آرام‌بخش و خواب‌آور از قفسه داروهاي خانه
کاهش توانايي‌هاي جسمي مانند خستگي مداوم
بروز حوادثي به علت رفتار ناهماهنگ
بيان جملات غيرواضح، افکار مغشوش، چشم‌هاي قرمز، ظاهر خسته و کوفته، سرفه کردن يا آبريزش بيني (بي‌آنکه بيمار باشد)
در اختيار داشتن مقدار قابل ملاحظه‌اي پول بي‌آنکه توضيحي براي آن داشته باشد
بوي دود و الکل از بدن و لباس.
منبع: http://www.salamat.com
بيشتر والدين آرزو مي‌کنند که مشکل سوء مصرف مواد و اعتياد به طور کلي ريشه‌کن شود. با احترام به اين آرزو بايد گفت که متاسفانه چنين امکاني به سادگي اتفاق نمي‌افتد و با وجود همه تلاش‌ها، کماکان امکان دسترسي به مواد در همه کشورها با شدت و ضعف وجود دارد. کشور ما نيز به دليل وضعيت ژئوپلتيکي و همسايگي با بزرگ‌ترين توليد کننده موادمخدر دنيا (کشور افغانستان) و از طرفي به دليل جوان بودن هرم سني جمعيت، مشکلات اقتصادي و نيز استفاده از موادمخدر به عنوان عامل تهديد عليه امنيت ملي به وسيله قدرت‌ها، در معرض تهديد خطر سوء مصرف قرار دارد. اگرچه جاي خوشبختي است که فرصت‌ها و نقاط قوت فراواني، از جمله فرهنگ غني ديني و ملي، وجود مديران و معلمان دلسوز، والدين مسووليت‌‌پذير، قوي بودن نهاد خانواده و سلامت بالاي اخلاقي جوانان و نوجوانان نسبت به ساير نقاط دنيا از سرمايه‌هاي انکارناپذير کشور ماست، با اين حال هوشياري والدين مي‌تواند امکان صيانت و حفاظت از فرزندان را افزايش داده و از شدت عوامل مخاطره‌آميز بکاهد.
باوجود اينکه بسياري از نوجوانان مي‌دانند که سوءمصرف مواد، عوارض نامطلوبي بر زندگي و سلامت فرد دارد، اين سوال به وجود مي‌آيد که نوجوانان با مصرف اين مواد به دنبال چه اهدافي هستند؟
اهداف مصرف مواد در نوجوانان:
ايجاد حس شادابي و سرحال آمدن و آرامش
کاهش تنش و تسکين درد
بيان آزادانه خود (رهايي از قيود)
فرار از فشار گروهي و هم‌رنگي اجتماعي
ايجاد حس رهايي و جدا شدن از واقعيتاما والدين از کجا بدانند که نوجوان آنها در معرض تجربه سوءمصرف مواد قرار دارد؟
پيش از هرگونه توضيحي در اين باره، لازم است به نکاتي اشاره کنيم. اساسا چون موضوع بحث ما نوجوان است و تغييرات رشدي در اين دوره بسيار گسترده است، بنابراين سوالي که مطرح مي‌شود، اين است که والدين چگونه مي‌توانند تفاوت‌هاي ميان تغييرات عادي که اغلب همراه رشد نوجوان است و تغييراتي را که نشان دهنده درگيري زيان‌آور او با مواد است، تشخيص دهند؟
يکي از علايم احتمال بيشتر مصرف مواد، تکرار فراوان هر يک از تغييرات عادي دوره نوجواني است زيرا مصرف مواد، تغييرات دوره نوجواني مانند دمدمي مزاجي، پرخاشگري و... را افزايش مي‌دهد، راه ديگر، توجه بيشتر به نشانه‌هاي مستقيم است زيرا اين نشانه‌ها هرگز بخشي از نشانه‌هاي رشد سالم و عادي نوجوان به شمار نمي‌آيند و اين‌گونه نشانه‌ها براي تشخيص جدي‌تر هستند، به ويژه اگر تعدادي از آنها به طور همزمان با توصيف رفتار غيرعادي نوجوان هماهنگ باشد.
نشانه‌هاي غيرمستقيم احتمال مصرف مواد:
رفتار فريب‌کارانه مانند رفتار تعمدي خوب يا شرورانه براي وادار کردن والدين به انجام کاري که مي‌خواهد
بي‌علاقگي به فعاليت‌هاي مورد علاقه سابق و جدايي از دوستان قديمي
تغيير ظاهري براي متفاوت به نظر رسيدن
نداشتن تمرکز، بي‌نظمي و فراموش کاري
بي‌علاقه بودن به مدرسه و کاهش سطح نمرات
خيال‌بافي و بي‌اعتنايي و...
نشانه‌هاي مستقيم احتمال مصرف مواد:
گير افتادن مرتب در حال سيگار کشيدن
ناپديد شدن يا کاهش قرص يا داروهاي آرام‌بخش و خواب‌آور از قفسه داروهاي خانه
کاهش توانايي‌هاي جسمي مانند خستگي مداوم
بروز حوادثي به علت رفتار ناهماهنگ
بيان جملات غيرواضح، افکار مغشوش، چشم‌هاي قرمز، ظاهر خسته و کوفته، سرفه کردن يا آبريزش بيني (بي‌آنکه بيمار باشد)
در اختيار داشتن مقدار قابل ملاحظه‌اي پول بي‌آنکه توضيحي براي آن داشته باشد
بوي دود و الکل از بدن و لباس.
منبع: http://www.salamat.com
