آموزش گام به گام بسكتبال (2)
فصل 1
دست‌هاو پاها
نكته‌های قابل توجّه مربیان در مورد حالت ایستادن مناسب
•زانوها را خمیده و سرو دست‌ها را بالا نگاه دارید؛ بدن را پایین آورید.
•حالت خود را حفظ كنید.
وزن خود را روی تمامی پا تقسیم كنید، در حالی كه پاشنه‌ها روی زمین است.
شروع‌ها، گام برداشت‌ها و توقّف‌ها
سرعت تمامی بدن یك بازیكن مهم است، امّا نه به اندازه چابكی (سرعت دست و پا). شما به عنوان یك مربی نیازبه تلاش برای پیشرفت چابكی هر بازیكن دارید. توجّه عمیق بازیكنان شما باید معطوف به سریع فكر كردن و چابك بودن باشد.
شروع‌ها
برای چابك بودن در زمان مناسب، بازیكنان باید به خاطر داشته باشند كه تمام حركت‌ها و تغییر سرعت‌ها روی زمین انجام می‌گیرد. معنای این حرف، استفاده از گام‌های كوتاه است، هرگاه تغییر نوع حركت مورد نیاز باشد. به بازیكنان آموزش دهید تا آن جا كه ممكن است تماس پاهای خود را با زمین حفظ كنند؛ به آنها یاد دهید كه می‌توانند از زمین كمك بگیرند، اگر تماس خود را با آن حفظ كنند.
ابتدا پای جلو
اشاره- فشار- كشش
بازیكنان باید شروع‌های دفاعی و سرخوردن‌ها را به راست، به چپ، به سمت جلو، به سمت عقب و ضربدری بیاموزند، كه در همگی آنها فاصله سراز زمین باید حفظ شود. جهش كردن‌های كوچك به جای سُرخوردن باعث از دست دادن حالت ایستادن مناسب می‌شود. نتیجه این كار از دست دادن زمین (به عنوان یك دوست) اتلاف زمان و همچنین از دست دادن فضاست، لذا حفظ سر در ارتفاع مشخص را مورد تأكید قرار دهید.
نكته‌های مورد توجه مربیان درباره شروع‌ها
•بدانید كه استفاده از زمین برای شما مفید است؛ هنگام شروع، پاها را روی زمین حفظ كنید.
•وزن بدن را در جهت دلخواه برای حركت منتقل كنید، حركت سر در جهت مزبور تقدم زمانی دارد.
•بدن را برای شروع حركت پایین نگاه داشته و از حركت دست‌ها استفاده كنید.
•ابتدا از اصل پای پیشتاز استفاده كنید.
•برای حركت دفاعی سرخورنده، از قانون اشاره- فشار- كشش استفاده كنید.
در خطوط مستقیم شروع به حركت كنید.
گام برداشتن (چرخش)
(از آن جا كه مهارت اساسی برای آغاز همه حركت‌ها تغییر می‌كند، چرخش یكی از مهمترین حركت‌هایی است كه برای چابكی و تعادل مؤثّر است.) همچنین ضعیف‌ترین آموزش و كمترین كاربرد مهارت‌ها مربوط به چرخش است.
چرخش می‌تواند روی هر یك از پاها به عنوان مركز و محور چرخش انجام شود. وقتی چرخش بدن به سمت جلو (چرخشی كه بدن در حول محور به سمت جلو حركت می‌كند) انجام می‌شود آن را چرخش جلویی می‌نامند (شكل 1- 7).
همان طور، چرخش پشتی حركت است كه فرد را حول محور چرخش به عقب حركت میدهد (شكل 1- 8).
بازیكنان باید بیاموزند با توپ و بدون توپ ، در حمله چرخش كنند. در دفاع ، چرخش اولین حركت مورد استفاده بازیكن در تغییر حالت از وضعی به وضع دیگر در هنگام ریباند است همان گونه كه در شكل 9-1 نشان داده شده است .
نكته‌های مورد توجّه مربیان در باره چرخش‌ها
•فاصله بین دو پا را در حد عرض شانه حفظ كنید.
•تعادل خود را حفظ كنید و سر را بالا نگاه دارید.
•سریع، امّا صحیح چرخش كنید.
از چرخش برای دوران به اندازهº180 استفاده كنید، اگر دوران بیشتری لازم است، چرخش را تكرار كنید.
توقّف
دو توقّف قابل توصیه اصلی بسكتبال عبارتند از: یك شماره‌ای (توقّف سریع) و دو شماره‌ای (توقّف با گام‌های بلند).
توقّف سریع
توقف سریع تقریباً همیشه مفید است زیرا باعث استفاده از زمان و فضا می‌شود. این عمل فقط با یك شمارش و بسرعت اتفاق می‌افتد و در دفاع و حمله قابل استفاده است (با و بدون توپ)، این نوع توقف تكمیل عمل چرخش است و یكی از ورزش‌های اولیه برای حركت و كنترل بدن است. قوانین بسكتبال به بازیكنان اجازه استفاده از هر دو پا را برای چرخش بعد از توقّف سریع میدهد. این حالت ضمن حفظ كنترل و تعادل، دامنه حركت وسیعی را ممكن می‌سازد. توقّف سریع برای قرار گرفتن در حالت اولیه، برای شوت، پاس یا دریبل مهم است و می‌تواند به طور بسیار مؤثّری پس از دریبل یا دریافت پاس مورد استفاده قرار گیرد.
نكته‌های مورد توجّه مربیان در مورد توقّف
• هنگام استفاده از توقّف سریع، روی یك پا پرش كنید و در حالت ایستادن مناسب فرود آیید، در حالی كه هر دو پایتان در یك لحظه زمین را لمس می‌كنند، نزدیك زمین باقی بمانید.
هنگام استفاده از توقّف آهسته یا دو مرحله‌ای روی پای عقب تكیه كنید و بدن را پایین نگاه دارید.
توقّف آهسته
پرش
اصول اساسی به منظور پیشرفت در مهارت پرش وجود دارد. اول، بازیكن نیاز دارد بیاموزد كه در حالت ایستادن مناسب و آماده پریدن باشد. وقتی آنها می‌آموزند كه آماده پریدن باشند، قادر خواهند شد در هر موقعیت بسرعت پرش كنند.
دوم، بازیكنان شما قادر به پرش بلندتر خواهند بود اگر به قدرت عضلانی پای خود اضافه كنند. مربیان باید با كمك تمرین‌های استقامتی همگام با مهارت‌های پرش، قدرت عضلات آنها را افزایش دهند.
سوم، بازیكنان باید توجّه داشته باشند چگونگی فرود آنها بعد از یك پرش، مشخص كننده سرعت و ارتفاع پرشی خواهد بود كه بلافاصله بعد از فرود انجام خواهد شد. بهترین فرود به دست آوردن حالت ایستادن مناسب همراه با تعادل و پاهای باز است. در این صورت بازیكن آماده پرش مجدد است. هنگامی كه بازیكنان ابتدا یاد می‌گیرند تا در پرش از دو دست و دو پای خود استفاده كنند، كنترل و حالت بدن با بهترین آموزش به آنها ارائه می‌شود.
در قسمت بعد روش اجرای پرش با دو پا، یك پا و پرش سرعتی توضیح داده می‌شود و زمان مناسب برای استفاده از هر كدام نیز، ذكر می‌شود.
پرش با دو پا
پا، یا پاهای آماده پرش باید قبل از انجام پرش محكم روی زمین قرار گیرند (بازیكنان باید تصور كنند كه پاهایشان را در زمین میخكوب كرده‌اند) تا حداكثر انقباض عضلانی حاصل شود.
به بازیكنان بیاموزید هر جا ممكن است از سرعت حركت بدن خود استفاده كنند، بدین صورت كه (الف) از حركت بدن در حال دویدن به سمت جلو با كوبیدن محكم یك پا (پاها) به زمین برای بلند شدن از زمین سود ببرند و (ب) با پرتاب كردن دست‌ها با قدرت به جلو به اندازه حركت بدن در جهت دلخواه اضافه كنند (هنگامی كه زمان و فضا اجازه این كار را میدهد). (شكل 1- 11).
پرش روی یك پا
پرش سریع
نكته‌های مورد توجّه مربیان در باره پرش
•اغلب اوقات با استفاده از دو دست و روی هر دو پا بپرید (خصوصاً هنگام ریباند).
•برای پرش قدرتی، توأم با كنترل روی دو پا و برای سرعت و ارتفاع روی یك پا پرش كنید.
•اگر وقت كافی داشتید از حركت سریع بدن هنگام دویدن به جلو و حركت پرتابی دست‌ها برای پرش استفاده كنید.
•هرگاه ممكن است، از پرش‌های سریع استفاده كنید.
هنگام مبادرت به شوت جفت، از توقّف‌های سریع و پرش‌های سریع استفاده كنید.
تمرین‌های اساسی حركت
كنترل حالت ایستادن صحیح
تجهیزات: فضای نیمه زمین بسكتبال (حداقل).
روش:بازیكنان در زمین پخش می‌شود در حالی كه رو به مربی هستند و حالت‌های مختلف ایستادن ورزشی را به خود می‌گیرند و در همان حالت باقی می‌مانند تا بوسیله مربی یا دستیار كنترل شود.
استقرار مقابل آینه
تجهیزات: بازیكن و یك آینه تمام قد.
روش:هر بازیكن همه حالت‌های مختلف ایستادن صحیح را مقابل آینه كنترل می‌كند، هر كدام از حالت‌ها را 5 ثانیه حفظ می‌كند از یك همكار می‌توان در صورت نبود یك آینه تمام قد استفاده كرد.
شروع، گام برداشتن و توقّف با آرایش صفی
تجهیزات: زمین كامل.
روش: همه بازیكنان در چهار گروه پشت خط عرضی یك طرف زمین جای می‌گیرند، در حالی كه مربی وسط زمین ایستاده است.شكل 1- 12: مربی حالت‌هایی را كه بازیكنان باید اجرا كنند، اعلام می‌كند.
حالت‌ها
● تغییر سرعت: بعد از یك شروع سریع، دو یا سه نوع حركت با سرعت‌های مختلف را اجرا كنید. چابك باشید و از انواع حركت‌ها استفاده كنید (از یكسانی پرهیز كنید).
● چرخش‌ها: چرخش كامل جلویی و پشتی (مشابه توقّف با پاهای باز).
● دویدن همراه با تقسیم دید چشم‌ها: چهار بازیكن به طور همزمان با نصف سرعت شروع به حركت می‌كنند در حالی كه نگاه مستقیم خود را به سبد مقابل معطوف كرده‌اند و از دید جانبی خود برای باقی ماندن در خط مستقیم و برای حفظ فاصله از طرفین استفاده می‌كنند.
● توقّف سریع: در خطوط پرتاب آزاد و نیمه زمین.
نكته: مربیان می‌توانید بازیكنان را در توقّف سریع، نگاه دارند تا حالت آنها را كنترل كرده و اشتباهات را اصلاح كنند. بازیكنان ممكن است حالت دریبل یا دویدن با حداكثر سرعت را بدون توپ تصور كنند (در حمله). اگر توقف سریع در دفاع استفاده می‌شود پاها باید در همه اوقات فعال باشند.
●توقف آهسته: حركات متناوب به سمت جلو و عقب از خط انتهایی تا خط پرتاب آزاد، آغاز می‌شود (توقف آهسته، برگشت)، برگشت به خط زیرین (عمل برگشت) رفتن به خط نیمه زمین، بازگشت به خط پرتاب آزاد، و بعد رفتن به خط پرتاب آزاد دیگر، برگشت به خط نیمه، رفتن به خط انتهایی سمت مقابل و به همین ترتیب(شكل 1- 13)
● دویدن با فاصله (یك مهارت پیشرفته كه می‌توان با تمرین تغییر سرعت آن را مورد استفاده قرار داد) با اعلام مربی چهار بازیكن اول هر صف حركت در دالان خاص خود را آغاز می‌كنند. نفر بعدی هر صف با رسیدن فرد جلو به فاصله 5/4 الی 5/5 متری شروع به حركت می‌كند و فاصله را حفظ می‌كند. این تمرین خصوصاً هنگام تركیب با تمرین تغییر سرعت تبدیل به یك مبارزه و رقابت می‌شود.
نكته: مربی می‌تواند تمرین را به یك تمرین با سوت تبدیل كند. چهار بازیكن شروع به حركت كرده با هرسوت كوتاه توقف آهسته (یا سریع) انجام میدهند. سپس برگشته با دو سریع تا سوت بعد به حركت خود ادامه میدهند. گروه بعد همواره با سوت دوم بعد از گروه اول حركت می‌كنند. این تمرین تا رسیدن آخرین بازیكن به خط عرضی مقابل و در حالی كه همه بازیكنان زمین را طی كرده باشند، ادامه می‌یابد. این یك تمرین عالی برای آمادگی جسمانی است.
هنگام اجرای تمرین به یاد داشته باشید:
● اولین بازیكن در هر صف باید همواره به موقعیت اول خود در خط عرضی باز گردد و قبل از زمان حركت، آماده باشد. بازیكنان باید گوش به فرمان حركت و تعیین جهت آن بوسیله مربّی باشند.
● در آغاز تمرین فاصله مساوی از طرفین باید رعایت شود.
● زمان حركت گروه دوم، هنگامی است كه گروه قبلی به نزدیكی خط پرتاب آزاد رسیده باشند، مگر این كه جهت حركت رو به خط آغازین باشد.
● همه گروه‌ها به خط انتهایی مقابل می‌روند و با تجدید آرایش به گونه‌ای كه نفرات اول جلو صف قرار گیرند، آماده برگشت در جهت مقابل می‌شوند.
پرش‌های سریع صفی
تجهیزات: فضای نصف زمین (حداقل).
روش: بازیكنان در چهار صف پشت خط عرضی و مربی نزدیك خط نیمه جای می‌گیرند.
یك چرخه «رفت و برگشت» از پرش‌های سریع نیز قابل افزودن به این تمرین است. به محض شنیدن فرمان حركت، اولین موج بازیكنان از حالت اولیه با حداكثر سرعت به سمت جلو می‌‌دوند. هر زمان علامت شست به سمت بالا، داده شد، بازیكنان یك توقف و پرش سریع را به اجرا می‌گذارند. آنها عمل پرش سریع در جا را ادامه میدهند تا با دیدن علامت شست به دویدن در جهت مشخص شده، مبادرت كنند. همزمان با تكرار دو سریع گروه اول، گروه دوم از خط انتهایی شروع به دویدن می‌كنند. این عمل ادامه پیدا می‌كند تا این كه همه گروه‌ها به خط انتهایی مقابل برسند. مربی باید در مقابل و قابل رؤیت بوسیله كلیه بازیكنان باشد تا بتوانند علایم او را به راحتی ببینند.
ضربه زدن در بین طرفین (جامپ بال)
تجهیزات:یك توپ برای هر دایره، بازیكنان در گروه‌های دو نفره در دایره‌ها.
روش: با استفاده از مهارت‌های اولیه پرش، دو نفر در سه دایره آماده پرش هستند، مربی یا یك بازیكن توپ را بین بازیكنان به هوا پرتاب می‌كند.
منبع:كتاب مهارت‌ها و تمرین‌های بسكتبال
ارسال توسط کاربر محترم سایت : leila0033
