وقتي آلومينيوم خطرناک ميشود
وقتي صحبت از فلزات خطرناك به ميان ميآيد، اولين فلزاتي که به ذهن ميرسد، سرب و جيوه است. خيليها ميدانند كه سرب با فشارخون، افسردگي، اضطراب، پرخاش و حتي معلوليت و مرگ ارتباط دارد. ارتباط جيوه با ناراحتيهاي عصبي و جنون نيز به اثبات رسيده است. جيوه پس از پلوتونيوم و عناصر راديواكتيو، سميترين و خطرناكترين فلز روي زمين است.
اگر يك گرم جيوه در آب بريزد، يك ميليون ليتر آب آلوده ميشود. خطر اين دو فلز محرز است اما فلز ديگري نيز وجود دارد که ممکن است سمي باشد؛ فلزي كه آنقدرها به آن توجه نميشود و شهرت سرب و جيوه را در سميبودن ندارد. حتي برخي گمان ميكنند اين فلز بيخطر است.اين فلز آلومينيوم است. تعجب نكنيد، بله، آلومينيوم. البته سميبودن آلومينيوم قابل قياس با سرب و جيوه نيست؛ به خصوص كه در مواد غذايي بسياري مانند سيب زميني، اسفناج و چاي به صورت طبيعي وجود دارد، مصرف مقدار کم آلومينيوم براي بدن ضرري ندارد اما مصرف بيشتر آن عواقبي به دنبال دارد. به اين موارد دقت كنيد:
آلومينيوم و آلزايمر
در سال 1382 محققان دانشگاه علوم پزشكي رفسنجان با بررسي آثار آلومينيوم خوراكي بر موشهاي صحرايي دريافتند كه ورود آلومينيوم به همراه غذا ميتواند سبب اختلال در متابوليسم كربوهيدرات شود كه به صورت افزايش در قند خون ناشتا و نارسايي در آزمايش تحمل گلوكز بروز ميكند و ميتواند زمينهساز بيماري ديابت باشد. مطالعات ديگري نيز نشان ميدهند که نمكهاي آلومينيوم موجود در افشانههاي ضدعرق به افزايش خطر بروز سرطان پستان ميانجامد.
ظروف پخت آلومينيوميكه بيشتر از آن استفاده ميكنند، علاوه بر اينكه سبب بروز آلزايمر ميشوند، آهن قابل جذب مواد غذايي را كاهش ميدهند. شايد همهگير بودن ظروف آلومينيوميشما را به تعجب وادارد كه با وجود اين عوارض چطور اين قدر اين ظروف همهجا به كار ميرود. اين هم از مواردي است كه آلودگي در بطن خانههاي ما رسوخ كرده و ما از آن غافليم و به سادگي از كنار آن ميگذريم. حتي بسياري از خانمهاي خانهدار مواد غذايي را در ظروف آلومينيوميفريز ميكنند و غذا را در ظرفهاي آلومينيومي طبخ ميكنند. جدا از اين، بسياري از رستورانها نيز به دليل ارزاني قيمت از ديگهاي آلومينيومي استفاده ميکنند.
آلومينيوم محلول در آب آثار خطرناکي را سبب ميشود و هنگام پخت غذا كه آب و آلومينيوم در كنار هم قرار ميگيرند، مقدار آلومينيوم غذا افزايش پيدا ميکند. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهاني، هنگام پخت غذاهاي اسيدي، آلومينيوم در اسيدهاي اكسيدناپذير حل شده، از ظرف آزاد ميشود و به داخل مواد غذايي راه پيدا ميكند.
بيشترين انتقال، هنگام پخت غذاهاي اسيدي مانند سسهاي گوجه فرنگي يا غذاهاي نمكي يا سركهدار، به خصوص در ظروف آلومينيومي بدون روكش صورت ميگيرد. اين تركيبات آلومينيومي پتانسيل تاثيرگذاري بالايي روي سيستم عصبي بدن دارند و از موجبات ابتلا به بيماري آلزايمر به شمار ميآيند.
تماس با آلومينيوم
آلومينيم در محيطهاي کاري به خصوص در معادن، در صورت وجود آب و مخلوط شدن با آن خطرناک است. افرادي که در کارخانههاي فراوري آلومينيوم کار ميکنند، دچار مشکلات تنفسي ميشوند زيرا اين گونه افراد غبار آلومينيوم تنفس ميکنند. همچنين آلومينيوم براي بيماران کليوي هنگاميکه عمل دياليز انجام ميدهند و ممکن است آلومينيوم وارد بدن آنها شود، خطراتي را به دنبال دارد.
آثار آلومينيوم حتي بر جانوارن نيز قابل تأمل است. اگر آلومينيوم در گياهي انباشته شده باشد، جانوري که ازآن گياه تغذيه ميکند، بيمار ميشود. تعداد ماهيها و دوزيستان در درياچههاي اسيدي كه مقدار آلومينيوم بالايي دارند، روز به روز كمتر و كمتر ميشود. يونهاي آلومينيوم با پروتئينهاي موجود در آبشش ماهيها و جنين قورباغهها واکنش ميدهد. غلظت بالاي آلومينيوم نه تنها بر ماهيها اثر ميگذارد بلکه بر پرندگان و ساير جانوران که از ماهي و حشرات آلوده تغذيه ميکنند و جانوراني که در هواي حاوي آلومينيوم تنفس ميکنند، اثر سوء دارد. اثر مصرف ماهيهاي آلوده بر پرندگان به گونهاي است که پوست تخم آنها نازک ميشود و جوجههايي با وزن کم متولد ميشوند، تنفس آلومينيوم مشکلات تنفسي، کمبود وزن و کاهش فعاليت را در جانوران به دنبال دارد.
منبع:www.salamat.com
/م