قوت دل ز عقل و جان باشد

قوت دل ز عقل و جان باشد شاعر : اوحدي مراغه اي قوت تن ز آب و نان باشد قوت دل ز عقل و جان باشد تن خالي فروغ و نور دهد خانه خالي بود، حضور دهد جان طلب ميکني، دليري کن علم جويي، به ترک سيري کن تا نگردد دلت چو تن تيره سر خاري بخور، مشوه خيره آفت عقل؟ نفس پروردن صيقل نفس چيست؟ کم خوردن صفت روزه راز داشته‌اند خلق را بر نماز داشته‌اند به جزين آتش خليلي نيست بهتر از جوع بر دليلي نيست ترک اين سفره و نواله دهد آتشي کو بهار و لاله دهد...

چهارشنبه، 3 فروردين 1390

تخمین زمان مطالعه:

موارد بیشتر برای شما

قوت دل ز عقل و جان باشد

شاعر : اوحدي مراغه اي

قوت تن ز آب و نان باشد		قوت دل ز عقل و جان باشد
تن خالي فروغ و نور دهد		خانه خالي بود، حضور دهد
جان طلب ميکني، دليري کن		علم جويي، به ترک سيري کن
تا نگردد دلت چو تن تيره		سر خاري بخور، مشوه خيره
آفت عقل؟ نفس پروردن		صيقل نفس چيست؟ کم خوردن
صفت روزه راز داشته‌اند		خلق را بر نماز داشته‌اند
به جزين آتش خليلي نيست		بهتر از جوع بر دليلي نيست
ترک اين سفره و نواله دهد		آتشي کو بهار و لاله دهد
نرسي جز به پاي مردي جوع		گر بدان ملک آرزوست رجوع
بهر خوردن چراست غم خوردن؟		راي روشن شود ز کم خوردن
از درون تهي خوش آوازند		عود و چنک و چغان که پر سازند
تيره گرديد، خاک و آب يکيست		پر شکم شد، خر و رباب يکيست
بر سر سفره خر چه ميراني؟		عيب« صوت‌الحمير» ميداني
بر دماغ و ديو اندر آيد از در تو		شکمت پر شود، بخار کند
گشت نخلي که شهد بود برش		نحل را چون لطيف بود خورش
آب حيوان بخور، که زنده شوي		خون حيوان مخور که گنده شوي
چون بيابي، به نوش از جانش		آب حيوان مدان بجز دانش
ور حلالست نيز کم بهتر		زين خورشها تهي شکم بهتر
آتشت در کلاه و پنبه زند		که چو بادت در شکنبه زند
نيست، کم شد درو فضول ردي		در نباتي چو کثرت عددي
بيشتر بود، گشت کم طيبش		باز حيوان که اصل ترکيبش
کين يک از رستنيست و آن از دم		گند سرگين ز گند غايط کم
خاک خوردن به از چنين ناني		به جزين چون نماند برهاني
معدني از نبات و حيوان به		چون به پاکيست فرق اين که و مه
کام يابي، وليک کم يابي		آز را تا تو هم شکي يابي
جهد کن تا در آن ميان خيزي		چند و چند آخر از گران خيزي؟
کز پي کار کردن آمده‌اي		تو نه از بهر خوردن آمده‌اي
زنده شو، تا سگت شکار آيد		بنده‌ي مرده دل چکار آيد؟
نه ز بهر فراغ و خفتن تست		راه دينا ز بهر رفتن تست
و آنچه بي خويش کرد خواب تو اوست		هر چه مستت کند شراب تو اوست
کم خور، اي خواجه، کز بلا رستي		نان اگر پرخوري، کند مستي
که حلال ترا حرام کند		دل چرا ميل آن طعام کند؟
خون مني گردد و مني روغن		گندم و گوشت خون شود در تن
فتنه‌اي درميان ران افتد		آتش شهوت اندر آن افتد
خون صابونيان به گردن تو		شوخ از آن روغنست در تن تو
اين هم از حيلتست و مابوني		نفس پرچرک و خرقه صابوني؟
نه بخور روز و شب، شکم بدران		روزه‌دار و به ديگران بخوران
برکشي هر دم از جگر آهي		تو ز آسيب روزه‌ي ماهي
روزه گيرند و شب وصال کنند		عارفان ماه خويش سال کنند
پختگان را وصال نيست حرام		ننمايند روي وصل به خام
با تو چون هر شبي دوبار خورد؟		آنکه از پيش کردگار خورد
ره به آن روزها چگونه بري؟		تو که هم شام و هم سحر بخوري
چون بري رخت روح بر عيوق؟		با چنان خوردن و چنان آروق
روز مانند ناي انباني		بسکه شب ناي لب بجنباني
شود از فيض نور چهره چو بدر		عارفان را ز روزه در شب قدر
ور به ماهي رسد قديد شوي		تو به روزي هلال عيد شوي
جان و دل باش، تا که باشي چست		تو شکم بوده‌اي، از آني سست
چون شکم شد تهي، تهي باشد		هر که روزش به فربهي باشد
دل ز بار بدن به تنگ آيد		تن چو از خون ثقيل سنگ آيد
چون گذارد چراغ را زنده؟		در تن اين باد ناخوش و گنده
همچو بادي که بر چراغ زند		هر دمت بوي بر دماغ زند
روده‌ي پيچ پيچ را چکني؟		شکم پر ز هيج را چکني؟
جگر شير مردي و دل دين		جگر و دل درست کن بيقين
يابي، ار زانکه دولتي يابي		تو ز کم خوردن و ز بيخوابي

قوت دل ز عقل و جان باشد

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته