ارتقاء،نصب و عيب يابي حافظه RAM
افزودن حافظه به يک سيستم،يکي از مفيدترين موارد ارتقاء سيستم مي باشد که شما مي توانيد اجرا نمائيد.ازطرف ديگر اين گزينه ارتقاء ،يکي از ارزان ترين موارد ارتقاء سيستم محسوب مي گردد. بالاخص هنگامي که شما افزايش قابليت سيستم هاي عامل ويندوز و لينوکس را در نظر بگيريد که با اين کار امکان دسترسي بيشتر را براي آن ها فراهم مي نمائيد. در برخي موارد، دو برابر کردن حافظه، مي تواند سرعت يک کامپيوتر را نيز دوبرابر کند.
در اين مقاله، افزودن حافظه RAM و انتخاب تراشه هاي حافظه، و نيز نصب و تست حافظه نصب شده را مورد بحث قرار مي دهيم.
چگونه بايد حافظه را به کامپيوتر اضافه نمود؟ براي انجام اين کار دو راه وجود دارد:
*افزودن حافظه در اسلات هاي خالي روي مادربرد
*جايگزين نمودن حافظه فعلي مادربرد با حافظه پر ظرفيت تر
اگر شما قصد ارتقاء به يک سيستم کامپيوتري قدرتمندتر را داريد، معمولاً نمي توانيد حافظه سيستم قبلي خود را مورد استفاده قرار دهيد. اغلب اوقات بهترين گزينه، استفاده از يک حافظه بهينه مي باشد که مادربرد جديد شما قادر به پشتيباني از آن هست.
اطمينان حاصل کنيد که بطور دقيق نيازهاي آتي سيستم خود را به لحاظ سرعت، محاسبه و نيازهاي يک سيستم عامل چند وظيفه اي، مدنظر قرار داده ايد.
براي تعيين اينکه در چه زماني بايد به سيستم خود حافظه اضافه نماييد، مي توانيد از performance monitor(swapfile.msc) داخل ويندوز استفاده نماييد. مي توانيد آن را از منوي استارت يا از يک خط فرمان اجرا نماييد. براي بررسي ميزان استفاده از حافظه، memory را بعنوان performance object انتخاب نموده و شمارنده هاي زير را فعال کنيد:
Pages/Sec: اين شمارنده، تعداد دفعات در ثانيه که سيستم از حافظه مجازي( swapfile) بجاي حافظه فيزيکي استفاده مي نمايد را اندازه مي گيرد. يک مقدار 20، مبين يک مشکل بالقوه است. تنظيمات حافظه مجازي را بررسي کنيد؛ اگر شمارنده بالاي عدد 20 بود، و سيستم در حال انجام عمليات سنگين دسترسي به فايل نيست، در اين صورت زمان آن رسيده که حافظه سيستم را افزايش دهيد.
Commited Bytes و Commited Byte: Available Bytesها، حافظه مجازي مورد استفاده را دنبال مي کنند؛ available Bytes، مقدار حافظه فيزيکي موجود را زير نظر دارد. اگر مقدار available Bytes پايين است، بايد اقدام به افزايش حافظه نماييد.
Cache Bytes: مقدار RAM مورد استفاده براي کاشه سيستم فايل را اندازه مي گيرد. در صورتي که اين پارامتر زير 4MB مي باشد، RAM بيشتري را اضافه نماييد.
قبل از اينکه به سيستم خود RAM اضافه نماييد،مي بايست ماژول هاي حافظه مورد نياز سيستم خود را تعيين نماييد. دفترچه راهنماي سيستم معمولاً حاوي اين اطلاعات است.
در صورتيکه نياز به جايگزين نمودن يک ماژول حافظه معيوب يا افزودن حافظه بيشتر به سيستم خود هستيد،چندين روش براي تعيين ماژول صحيح براي سيستم وجود دارد:
*بررسي ماژول هاي نصب شده داخل سيستم: هر ماژول داراي برچسبي است که اطلاعات ظرفيت و سرعت سيستم را نشان مي دهد.
*استفاده از يوتيليتي پيکربندي حافظه آنلاين از شرکت عرضه کننده حافظه، براي بررسي حافظه سيستم
*دانلود و اجراي نرم افزار آناليز عرضه شده توسط شرکت سازنده حافظه يا شرکت ثالث: SiSoftware Sandra و برنامه هاي مشابه از تراشه SPD روي هر ماژول، براي تعيين اين اطلاعات استفاده مي کنند.
مراجعه به اسناد سيستم: اين گزينه را مخصوصاً در آخر آورديم، چرا که اگر شما BIOS upgradeها را نصب کرده باشيد، امکان استفاده ازحافظه بيشتر( بيش از آنکه در دفترچه راهنما ذکر شده) داخل سيستم وجود دارد. بيشتر به اطلاعات آنلاين تکيه کنيد.
ماژول هاي حافظه ساخته شده بوسيله شرکت هاي سازنده تراشه، ماژول هاي دست اول ناميده مي شوند در حاليکه موارد توليد شده بوسيله سازندگاني که تراشه توليد نمي کنند، ماژول هاي دسته دوم و در نهايت ماژول هايي که بسادگي تحت يک نام مختلف بعنوان ماژول هاي دسته اول يا دوم نامگذاري مجدد مي گردند، ماژول هاي دسته سوم ناميده مي شوند.
سازندگان دسته اول( که در آنجا يک شرکت، هم تراشه و هم ماژول را مي سازد)، شرکت هاي ميکرون، infineon، سامسونگ، ميتسوبيشي، توشيبا، NEC و شرکتهاي ديگر مي باشند. شرکت هاي طرف ثاني که صرفاً ماژول هاي حافظه را مي سازند شامل شرکت Kingeston, OCZ Technologies, Mushkin, Smart, Simple Tech, Viking مي گردند.
در لايه سوم، شما حافظه را از يک شرکت سازنده نمي خريد، بلکه از يک تاجر خريداري مي نمائيد.
اغلب سازندگان بزرگ حافظه، کميت هاي کوچکي از تراشه هاي حافظه را به کاربران نهايي نمي فروشند اما برخي از اين شرکت ها اقدام به تأسيس فروشگاه هايي نموده اند که مستقيماً حافظه هاي توليد شده را در اختيار مصرف کننده نهايي قرار مي دهند. يکي از بزرگترين شرکت هاي سازنده حافظه در دنيا( ميکرون)، داراي فروشگاه هاي عرضه مستقيم محصولات است( www.crucial.com) که مي توان از آن ها مستقيماً خريد نمود.
آيا شما به نسخه هاي DDR2، DDR، SDR يا DDR3 نياز داريد؟
آيا به قابليت ECC يا non-ECC نياز داريد؟
آيا شما به نسخه هاي رجيستر شده يا بافر نشده نياز داريد؟
به چه درجه سرعتي در حافظه نياز داريد؟
آيا به يک زمان تأخير CAS(Column address Strobe) خاص نياز داريد؟
اخيراً، DIMMها در نسخه هاي DDR2، DDR، SDR(SDRAM) و DDR3 عرضه مي شوند. آن ها قابل تعويض نيستند زيرا از سيگنالينگ کاملاً متفاوتي استفاده نموده و براي جلوگيري از نصب اشتباه، داراي شکاف هاي متفاوتي مي باشند. سيستم هاي با قابليت اعتماد بالا همانند سرورها، مي توانند از نسخه هاي ECC استفاده کنند. اگرچه اغلب سيستم ها از انواع ارزان تر non-ECC استفاده مي نمايند. اغلب سيستم ها از DIMMهاي بافر نشده استاندارد استفاده مي کنند اما مادربردهاي سرور فايل يا ايستگاه هاي کاري، براي پشتيباني از مقادير بسيار حجيم حافظه که نياز به DIMMهاي رجيستر شده دارند، طراحي مي شوند. DIMMهاي رجيستر شده داراي رجيسترهاي حافظه خاص خود مي باشند که امکان مي دهند اين ماژول، حافظه بيشتري را نسبت به يک DIMM استاندارد نگهداري نمايد. DIMMها داراي تنوعي از سرعت ها مي باشند با اين قاعده که شما مي توانيد هميشه يک مورد سريع تر را جايگزين يک مورد کندتر نمائيد اما عکس اين حالت صادق نيست.
مسأله ديگر مرتبط با سرعت، زمان تأخير Column address Strobe مي باشد. گاهي اوقات اين مشخصه بصورت حروف اختصاري CAS يا CL مطرح گشته و برحسب تعداد سيکل بيان مي شود و هرچه اين اعداد کوچکتر باشد نشان دهنده سرعت هاي بالاتر است. تأخير پائين تر CAS، بطور قابل توجهي عملکرد حافظه را بهبود مي دهد. SDR DIMM در نسخه هاي CL3 يا CL2 موجود هستند که CL2 سريع تر مي باشد. DDR DIMMها در دو نسخه CL5.2 يا CL2 موجودند که CL2 سريع تر از مورد اول مي باشد. DDR2 DIMMها در نسخه هاي CL 3,4,5 و DDR3 DIMMها با CL 7,8,9 عرضه مي شوند. در همه موارد CL هاي کوچکتر، سريعترند. شما مي توانيد DIMMهايي با زمان هاي تأخير CAS متفاوت را ترکيب نمائيد اما معمولاً سيستم بطور پيش فرض در سرعت هاي پائين تر سيکل خواهد زد.
اگرچه از آنجائيکه ماژول هاي پر ظرفيت تري موجود هستند که از تعداد پين مناسبي براي نصب در داخل مادربرد شما برخوردارند، فکر نکنيد که اين حافظه پر ظرفيت ترکارخواهد کرد. چيپ ست سيستم شما و تنظيم بايوس، ظرفيت حافظه قابل استفاده را محدود مي نمايد. هنگام نصب حافظه جديد مي بايست اطمينان حاصل کنيد که سيستم شما به آخرين نسخه بايوس مجهز مي باشد.
اگر سيستم شما از حافظه دو يا سه کاناله پشتيباني مي کند، مي بايست از ماژول ها بطور مزدوج يا سه تايي استفاده نموده و آنها را در مکان مناسب روي مادربرد نصب کنيد.
تخليه الکترواستاتيکي
نصب اشتباه ماژول ها
تنظيمات غيرصحيح پيکره بندي حافظه در BIOS setup
براي جلوگيري از تخليه الکترواستاتيکي ( هنگام نصب تراشه هاي حافظه حساس روي مادربرد) نمي بايست از لباس هايي با الياف فيبر يا کفش هايي با کف چرمي استفاده کنيد زيرا اين کار سبب افزايش توليد بارهاي الکتريکي ساکن مي گردد. با نصب يک تسمه مخصوص فلزي روي مچ دست خود که به زمين تماس دارد مي توانيد بارهاي الکتريکي موجود روي سيستم را به زمين منتقل کنيد.
احتياط:اطمينان حاصل کنيد که از يک زنجير اتصال به زمين تجاري و مناسب استفاده مي کنيد و هرگز اقدام به ساخت آن نکنيد. موارد تجاري، داراي يک مقاومت 1 مگااهمي هستند که در صورت تماس اتفاقي شما با منبع تغذيه روشن، از شما در مقابل برق گرفتگي حفاظت مي کنند. اين مقاومت تضمين مي نمايد که شما مسير حداقل مقاومت به زمين براي عبور جريان برق نخواهيد گرديد. يک زنجير تخليه الکتريکي نامناسب مي تواند سبب هدايت جريان برق از داخل بدن شما به زمين گشته و خطر جدي مرگ را در پي دارد.
هر تراشه حافظه يا ماژول مي بايست در يک جهت خاص نصب شود. از زائده ها و شکاف هاي خاصي براي جلوگيري از نصب غيرصحيح ماژول در داخل سوکت استفاده مي گردد. هنگان نصب ماژول، اطمينان حاصل کنيد که شکاف هاي روي ماژول هم راستا با زائده هاي مربوطه روي سوکت باشند. فراموش نکنيد که قبل از نصب حافظه، حتماً سيستم را خاموش کنيد. اطمينان حاصل کنيد که دو شاخه برق سيستم از پريز برق جدا مي باشد. اگر شما حافظه را ضمن روشن بودن سيستم نصب کنيد( حتي اگر سيستم در مود Sleep باشد) احتمالاً نه تنها حافظه، بلکه کل مادربرد را سرخ خواهيد نمود. اغلب سيستم هاي جديدتر، از اتصالات توان Standby استفاده مي کنند، بنابراين حتي هنگامي که سيستم خاموش مي باشد اندکي توان الکتريکي را در بردارد. تنها روش براي اطمينان از اينکه چنين سيستم هايي واقعاً بطور کامل خاموش مي باشند، بيرون کشيدن دوشاخه سيستم از پريز برق مي باشد.
با آزاد کردن قفل هاي روي سوکت، ماژول DIMM، SIMM يا RIMM ها را از سيستم جدا کنيد. روش نصب، دقيقاً عکس اين پروسه مي باشد. پس از افزودن حافظه و راه اندازي مجدد سيستم، شما مي بايست به بايوس سيستم مراجعه نموده و مقادير جديد حافظه که توسط سيستم گزارش مي شود را مجدداً Save نمائيد. اغلب سيستم هاي جديدتر بطور اتوماتيک، مقدار جديد حافظه را آشکار نموده و تنظيمات بايوس را براي شما پيکره بندي مجدد مي نمايند. اغلب سيستم هاي جديدتر همچنين به تنظيم جامپر يا سوئيچ روي مادربرد بمنظور پيکره بندي آن ها براي حافظه جديد نياز ندارند.
پس از پيکره بندي سيستم خود براي کار صحيح با حافظه اضافي، مي توانيد يک برنامه تشخيص عيب حافظه را براي اطمينان از اينکه حافظه جديد بخوبي کار مي کند، مورد استفاده قرار دهيد. برخي از آن ها اين کار را بطور اتوماتيک براي شما انجام مي دهند.
براي عيب يابي حافظه، ابتدا نياز به برخي برنامه هاي تست عيب يابي حافظه داريم. قبلاً با چند برنامه از اين نوع آشنا شده ايد. هر بايوس مادربرد داراي يک برنامه تشخيص عيب حافظه در POST مي باشد که هنگامي که سيستم را روشن مي کنيد اجرا مي شود. در اغلب موارد، شما همچنين يک برنامه تشخيص عيب حافظه را روي يک ديسک يوتيليتي همراه با سيستم خود دريافت مي کنيم. بسياري از برنامه هاي تشخيص عيب تجاري که در بازار موجود هستند، داراي قابليت تست حافظه مي باشند.
هنگامي که POST اجرا مي شود، نه تنها حافظه را تست مي نمايد بلکه به لحاظ کمي مقدار ظرفيت آنرا محاسبه مي کند. اين مقدار با عدد محاسبه شده در آخرين محاسبه بايوس مقايسه مي شود. اگر اين دو رقم با يکديگر تفاوت داشته باشند، پيام خطايي صادرمي شود. همچنانکه برنامه POST اجرا مي شود، الگويي از داده ها را به همه مکان هاي حافظه در سيستم نوشته و بمنظور بررسي صحت کارکرد حافظه، دوباره اين داده ها را مي خواند. اگر هرگونه اشکالي پيدا شود، شما با يک پيام صوتي يا تصويري مواجه مي شويد. پيام هاي صوتي( Beep) براي خطاهاي بحراني يا fatal که در محيطهاي استراتژيک سيستم رخ مي دهند، مورد استفاده قرار مي گيرد. اگر اين سيستم بتواند به حافظه کافي دسترسي داشته باشد بطوري که حداقل امکان کارکرد ويدئويي سيستم را فراهم کند، شما بجاي کدهاي صوتي Beep، پيام هاي خطا را روي مانيتور مشاهده خواهيد کرد.
اغلب مادربردهاي اينتل از بايوس فونيکس استفاده مي کنند. چندين کد Beep بمنظور نشان دادن خطاهاي حافظه fatal مورد استفاده قرار مي گيرند.
اگر سيستم شما هنگام اجراي برنامه POST هيچ خطايي را در مورد حافظه آشکارسازي نکند ممکن است اشکال حافظه از نوع سخت افزاري نباشد و يا اينکه برنامه POST قادر به آشکارسازي مشکل نباشد. خطاهاي متناوب حافظه اغلب در طي اجراي برنامه POST مشخص نمي شوند و نيز ساير اشکالات سخت افزاري کوچک ممکن است توسط برنامه POST قابل آشکارسازي نباشد. برنامه POST براي اجراي سريع طراحي شده است؛ بنابراين نمي تواند با دقت بسيار بالا اشکالات ظريف سيستم را شناسايي کند. به همين دليل اغلب به يک ديسک تشخيص عيب و اجراي يک برنامه تشخيص عيب سخت افزاري دقيق براي تست حافظه نياز داريم. اين نوع آزمون ها مي توانند بطور پيوسته اجرا گشته و حتي در صورت لزوم روزهاي متوالي بطول بيانجامند.
خوشبختانه چندين برنامه تست حافظه براي دانلود رايگان موجود است:
Microsoft Windows Memory Diagnostic: در آدرس http://oca.microsoft.com/en/windiag.asp
Memtest 86: در آدرس www.memtest86.com
توجه داشته باشيد نسخه اي از Windows Memory Diagnostic در ويندوز 7 و ويستا وجود دارد. اين برنامه بعنوان بخشي از administrative tools يا روي DVDهاي نصب bootable( تحت گزينه repair) قابل دسترسي است.
حتي اين برنامه ها نيز فقط آزمون Pass/fail را به انجام مي رسانند. بدان معنا که همه کاري که مي توانند انجام دهند، نوشتن الگوها به حافظه و خواندن مجدد آن ها از حافظه مي باشد. آن ها نمي توانند ميزان خطري که حافظه با آن مواجه هست را تعيين نمايند. براي انجام بالاترين سطح آزمون حافظه، بهترين چيز داشتن يک ماشين اختصاصي تست حافظه مي باشد که معمولاً SIMM/DIMM/RIMM module tester ناميده مي شود. اين دستگاه ها به شما امکان مي دهند تا يک ماژول را در داخل آن قرار داده و آنرا در سرعت ها، ولتاژها و زمانبندي هاي گوناگون تست نمائيد تا بدانيد براي تست همه انواع حافظه از SIMMهاي قديمي تا آخرين حافظه هاي DDR DIMM يا RIMM وجود دارد.
پس از آنکه سيستم عامل شما اجرا مي گردد،هنوزممکن است خطاهاي حافظه ظاهر شوند.معمولاً اين خطاها بصورت پيام هاي خطا روي مانيتور ظاهر مي شوند. معمول ترين خطاهاي مذکور عبارتند از:
خطاهاي Parity: نشان مي دهند که مدار بررسي Parity روي مادربرد، يک تغيير در حافظه را آشکار نموده است.
خطاهاي حفاظت عمومي: يک خطاهاي عمومي که نشان مي دهد يک برنامه در حافظه، دچار آسيب گشته و معمولاً منجر به بستن فوري برنامه مي گردد.
خطاهاي Fatal exception: کدهاي خطا هنگامي که يک دستورالعمل غيرقانوني ظاهر مي گردد، يا داده هاي نادرستي مورد دسترسي قرار مي گيرد و يا اينکه سطح اولويت يک عمل نادرست مي باشد، بوسيله برنامه بازگردانده مي شود.
خطاي تقسيم: يک خطاي عمومي که نشان مي دهد عمل تقسيم به صفر، رخ داده است و يا اينکه يک عمل رياضي متناسب با رجيستر مقصد نمي باشد.
اگر شما با اين نوع خطاها مواجه شديد، آن ها مي توانند بوسيله حافظه هايي با پيکره بندي نامناسب ايجاد شوند اما ممکن است علت ايجاد آن ها خطاهاي نرم افزاري( بويژه درايورها) منبع تغذيه هايي با کيفيت نامناسب، تخليه الکتريکي، فرستنده هاي راديويي نزديک به سيستم، مشکلات زمانبندي و غيره باشد.
اگر شما به مشکلاتي که بوسيله حافظه توليد مي شوند مشکوک هستيد، روش هايي براي تست حافظه بمنظور تعيين اين مشکلات وجود دارد. اغلب اين آزمون ها مستلزم اجراي يک يا چند برنامه تست حافظه مي باشند. جاي تعجب دارد که اغلب مردم هنگامي که يک نرم افزار تست حافظه را اجرا مي کنند، دچار يک اشتباه اساسي مي گردند. اغلب آن ها آزمون هاي حافظه را زماني اجرا مي کنند که حافظه کاشه سيستم فعال است. اين کار بطور مؤثري عمل تست حافظه را غيرمعتبر مي سازد زيرا اغلب سيستم داراي کاشه Write-back هستند. اين بدان معناست که داده هاي نوشته شده به حافظه اصلي ابتدا روي کاشه نوشته مي شود. از آنجائيکه يک برنامه تست حافظه ابتدا داده ها را مي نويسد و سپس بلافاصله آن ها را مي خواند، اين داده ها از روي کاشه خوانده مي شوند، نه حافظه اصلي. اين امر باعث مي شود که برنامه تست حافظه خيلي سريع اجرا شود، اما چيزي که تست مي شود در واقع حافظه کاشه است. حرف آخر اينکه اگر شما حافظه را با کاشه فعال تست نمائيد، شما در واقع روي SIMM/DIMها نمي نويسيد بلکه اطلاعات را روي حافظه کاشه مي نويسيد. قبل از آنکه هر برنامه تست حافظه را اجرا نمائيد، اطمينان حاصل کنيد که حافظه کاشه شما غيرفعال مي باشد. سيستم هنگامي که شما اين کار را انجام مي دهيد خيلي کند اجرا مي گردد و پروسه تست حافظه تا نقطه تکميل، زمان بيشتري بطول مي انجامد. اما در اين حالت شما حافظه RAM واقعي را تست مي کنيد نه حافظه کاشه.
مراحل ذيل به شما امکان مي دهند تا بطور مؤثر حافظه RAM سيستم خود را تست نمائيد.
ابتدا اجازه دهيد تا روند تست و عيب يابي حافظه را مورد بررسي قرار دهيم:
1) سيستم را روشن کرده و پروسه POST را مشاهده کنيد. اگر POST بدون خطا تکميل گردد، قابليت کارکرد پايه حافظه آزمايش شده است. اگر خطايي آشکار شود به پروسيجرهاي ايزوله سازي خطا مراجعه کنيد.
2) سيستم را استارت مجدد نمائيد و وارد برنامه بايوس شويد. در اغلب سيستم ها، اين کار با فشار دادن کليد F2 در طي اجراي روتين POST( اما قبل از شروع پروسه بوت) ميسر مي گردد. به محض آنکه در برنامه بايوس اطمينان حاصل نموديد که مقدار حافظه محاسبه شده معادل با مقدار حافظه نصب شده مي باشد، اين مرحله با موفقيت به اتمام رسيده است اما در صورت عدم سازگاري در اين مرحله به پروسه هاي ايزوله سازي خطا مراجعه کنيد.
3) گزينه هاي مربوط به حافظه کاشه در برنامه بايوس را يافته و همه آن ها را غيرفعال کنيد. اين تنظيمات را ذخيره نموده و سيستم را با ديسک سيستمي فرمت شده DOS حاوي برنامه تشخيص عيب مجدداً استارت نمائيد. در صورتيکه سيستم شما داراي يک ديسک تشخيص عيب مي باشد، مي توانيد از آن استفاده کنيد.
4) از دستورالعمل هايي که در برنامه تشخيص عيب شما ظاهر مي شود پيروي نموده تا حافظه پايه و توسعه يافته سيستم شما، تست گردد. اغلب برنامه ها داراي يک مود خاص مي باشند که امکان مي دهد آن ها تست را در يک حلقه تکرار کنند بدان معنا که اين آزمون ها بطور پيوسته اجرا مي شود تا خطاهاي متناوب ظاهر گردند. در صورتيکه اين برنامه با يک خطاي حافظه مواجه شود، پروسيجرهاي ايزوله سازي خطا را اجرا کنيد.
5) اگر هيچ خطايي در برنامه POST يا برنامه هاي تشخيص عيب حافظه قوي تر آشکار نگرديد، حافظه شما به لحاظ سخت افزاري سالم است. در اين مرحله سيستم را مجدداً بوت نموده، وارد برنامه بايوس شويد و گزينه هاي حافظه کاشه را مجدداً فعال کنيد.
6) اگر هنوز اشکالات حافظه وجود دارند اما نتايج تست اين مشکلات را نشان نمي دهند،ممکن است يک مشکل غيرقابل آشکارسازي بوسيله آزمون هاي ساده Pass/fail داشته باشيد و يا اينکه اين اشکالات، علت نرم افزاري داشته يا يکي از اشکالات سيستمي باشد. شما مي بايست در اين حالت حافظه را براي تحليل دقيق تر در داخل دستگاه module tester تست نمائيد.
1) سيستم را استارت مجدد نموده و وارد روتين بايوس شويد. به منوي Advanced مراجعه نموده و پارامترهاي زمانبندي حافظه را مشاهده کنيد. تنظيم پيش فرض BIOS or Setup را انتخاب نموده تغييرات را ضبط و سيستم را مجدداً بوت نموده و با برنامه هاي تشخيص عيب قبلي، سيستم را مجدداً تست نمائيد. اگر مشکل حل شده باشد تنظيمات غيرصحيح بايوس علت مشکل بودند. اگر هنوز مشکل باقي بماند احتمالاً حافظه شما معيوب مي باشد و بايد مراحل بعد را دنبال کنيد.
2) کيس سيستم را بمنظور دسترسي به ماژول هاي SIMM/DIMM/RIMM روي مادربرد باز نمائيد.
3) همه ماژول هاي حافظه بجز بانک اول را از داخل سوکت خارج نمائيد و پروسيجرهاي تشخيص عيب را مجدداً اجرا کنيد. اگر مشکل در مورد همه ماژول ها بجز بانک اول باقي بماند مشکل مربوط به بانک اول مي باشد که مي بايست تعويض گردد.
4) حافظه موجود در بانک اول را بيرون آورده و آن را با يک ماژول يدکي جايگزين کنيد. البته مي توانيد جاي ماژول هاي حافظه را با يکديگر عوض کرده و مراحل تست را تکرار کنيد. اگر هنوز مشکل باقي است احتمالاً خود مادربرد ايراد دارد.
5) در اين مرحله، بانک اول را آزمون با موفقيت بيرون آمده است. بنابراين، مشکل مي بايست در ماژول هاي بعدي باشد که مي بايست بطور موقت از داخل سوکت خارج شوند، بانک بعدي حافظه را نصب نموده و مراحل تست را تکرار کنيد. اگر مشکل اکنون ظاهر گردد، حافظه موجود در اين بانک دچار اشکال شده است. مراحل تست هر بانک حافظه را تکرار کنيد تا اينکه ماژول حافظه خراب را پيدا کنيد.
6) مرحله قبلي را تکرار کنيد تا اينکه همه بانک هاي حافظه نصب گردند و مورد آزمايش قرار گيرند در صورتيکه پس از حذف و نصب مجدد همه قسمت هاي حافظه، هنوز مشکل باقي مانده باشد، احتمالاً مشکل از نوع intermittent بوده و يا اينکه بواسطه تماس هاي ضعيف در محل اتصالات حافظه با سوکت ايجاد مي شود. دراينصورت با بيرون آوردن ماژول حافظه و نصب مجدد آن، در بسياري از موارد مشکل برطرف مي گردد.
منبع:نشريه بزرگراه رايانه، شماره 132.
در اين مقاله، افزودن حافظه RAM و انتخاب تراشه هاي حافظه، و نيز نصب و تست حافظه نصب شده را مورد بحث قرار مي دهيم.
استراتژي ها و گزينه هاي ارتقاء حافظه
چگونه بايد حافظه را به کامپيوتر اضافه نمود؟ براي انجام اين کار دو راه وجود دارد:
*افزودن حافظه در اسلات هاي خالي روي مادربرد
*جايگزين نمودن حافظه فعلي مادربرد با حافظه پر ظرفيت تر
اگر شما قصد ارتقاء به يک سيستم کامپيوتري قدرتمندتر را داريد، معمولاً نمي توانيد حافظه سيستم قبلي خود را مورد استفاده قرار دهيد. اغلب اوقات بهترين گزينه، استفاده از يک حافظه بهينه مي باشد که مادربرد جديد شما قادر به پشتيباني از آن هست.
اطمينان حاصل کنيد که بطور دقيق نيازهاي آتي سيستم خود را به لحاظ سرعت، محاسبه و نيازهاي يک سيستم عامل چند وظيفه اي، مدنظر قرار داده ايد.
براي تعيين اينکه در چه زماني بايد به سيستم خود حافظه اضافه نماييد، مي توانيد از performance monitor(swapfile.msc) داخل ويندوز استفاده نماييد. مي توانيد آن را از منوي استارت يا از يک خط فرمان اجرا نماييد. براي بررسي ميزان استفاده از حافظه، memory را بعنوان performance object انتخاب نموده و شمارنده هاي زير را فعال کنيد:
Pages/Sec: اين شمارنده، تعداد دفعات در ثانيه که سيستم از حافظه مجازي( swapfile) بجاي حافظه فيزيکي استفاده مي نمايد را اندازه مي گيرد. يک مقدار 20، مبين يک مشکل بالقوه است. تنظيمات حافظه مجازي را بررسي کنيد؛ اگر شمارنده بالاي عدد 20 بود، و سيستم در حال انجام عمليات سنگين دسترسي به فايل نيست، در اين صورت زمان آن رسيده که حافظه سيستم را افزايش دهيد.
Commited Bytes و Commited Byte: Available Bytesها، حافظه مجازي مورد استفاده را دنبال مي کنند؛ available Bytes، مقدار حافظه فيزيکي موجود را زير نظر دارد. اگر مقدار available Bytes پايين است، بايد اقدام به افزايش حافظه نماييد.
Cache Bytes: مقدار RAM مورد استفاده براي کاشه سيستم فايل را اندازه مي گيرد. در صورتي که اين پارامتر زير 4MB مي باشد، RAM بيشتري را اضافه نماييد.
قبل از اينکه به سيستم خود RAM اضافه نماييد،مي بايست ماژول هاي حافظه مورد نياز سيستم خود را تعيين نماييد. دفترچه راهنماي سيستم معمولاً حاوي اين اطلاعات است.
در صورتيکه نياز به جايگزين نمودن يک ماژول حافظه معيوب يا افزودن حافظه بيشتر به سيستم خود هستيد،چندين روش براي تعيين ماژول صحيح براي سيستم وجود دارد:
*بررسي ماژول هاي نصب شده داخل سيستم: هر ماژول داراي برچسبي است که اطلاعات ظرفيت و سرعت سيستم را نشان مي دهد.
*استفاده از يوتيليتي پيکربندي حافظه آنلاين از شرکت عرضه کننده حافظه، براي بررسي حافظه سيستم
*دانلود و اجراي نرم افزار آناليز عرضه شده توسط شرکت سازنده حافظه يا شرکت ثالث: SiSoftware Sandra و برنامه هاي مشابه از تراشه SPD روي هر ماژول، براي تعيين اين اطلاعات استفاده مي کنند.
مراجعه به اسناد سيستم: اين گزينه را مخصوصاً در آخر آورديم، چرا که اگر شما BIOS upgradeها را نصب کرده باشيد، امکان استفاده ازحافظه بيشتر( بيش از آنکه در دفترچه راهنما ذکر شده) داخل سيستم وجود دارد. بيشتر به اطلاعات آنلاين تکيه کنيد.
خريد حافظه
تأمين کنندگان تراشه هاي حافظه
ماژول هاي حافظه ساخته شده بوسيله شرکت هاي سازنده تراشه، ماژول هاي دست اول ناميده مي شوند در حاليکه موارد توليد شده بوسيله سازندگاني که تراشه توليد نمي کنند، ماژول هاي دسته دوم و در نهايت ماژول هايي که بسادگي تحت يک نام مختلف بعنوان ماژول هاي دسته اول يا دوم نامگذاري مجدد مي گردند، ماژول هاي دسته سوم ناميده مي شوند.
سازندگان دسته اول( که در آنجا يک شرکت، هم تراشه و هم ماژول را مي سازد)، شرکت هاي ميکرون، infineon، سامسونگ، ميتسوبيشي، توشيبا، NEC و شرکتهاي ديگر مي باشند. شرکت هاي طرف ثاني که صرفاً ماژول هاي حافظه را مي سازند شامل شرکت Kingeston, OCZ Technologies, Mushkin, Smart, Simple Tech, Viking مي گردند.
در لايه سوم، شما حافظه را از يک شرکت سازنده نمي خريد، بلکه از يک تاجر خريداري مي نمائيد.
اغلب سازندگان بزرگ حافظه، کميت هاي کوچکي از تراشه هاي حافظه را به کاربران نهايي نمي فروشند اما برخي از اين شرکت ها اقدام به تأسيس فروشگاه هايي نموده اند که مستقيماً حافظه هاي توليد شده را در اختيار مصرف کننده نهايي قرار مي دهند. يکي از بزرگترين شرکت هاي سازنده حافظه در دنيا( ميکرون)، داراي فروشگاه هاي عرضه مستقيم محصولات است( www.crucial.com) که مي توان از آن ها مستقيماً خريد نمود.
ملاحظات خريد DIMM
آيا شما به نسخه هاي DDR2، DDR، SDR يا DDR3 نياز داريد؟
آيا به قابليت ECC يا non-ECC نياز داريد؟
آيا شما به نسخه هاي رجيستر شده يا بافر نشده نياز داريد؟
به چه درجه سرعتي در حافظه نياز داريد؟
آيا به يک زمان تأخير CAS(Column address Strobe) خاص نياز داريد؟
اخيراً، DIMMها در نسخه هاي DDR2، DDR، SDR(SDRAM) و DDR3 عرضه مي شوند. آن ها قابل تعويض نيستند زيرا از سيگنالينگ کاملاً متفاوتي استفاده نموده و براي جلوگيري از نصب اشتباه، داراي شکاف هاي متفاوتي مي باشند. سيستم هاي با قابليت اعتماد بالا همانند سرورها، مي توانند از نسخه هاي ECC استفاده کنند. اگرچه اغلب سيستم ها از انواع ارزان تر non-ECC استفاده مي نمايند. اغلب سيستم ها از DIMMهاي بافر نشده استاندارد استفاده مي کنند اما مادربردهاي سرور فايل يا ايستگاه هاي کاري، براي پشتيباني از مقادير بسيار حجيم حافظه که نياز به DIMMهاي رجيستر شده دارند، طراحي مي شوند. DIMMهاي رجيستر شده داراي رجيسترهاي حافظه خاص خود مي باشند که امکان مي دهند اين ماژول، حافظه بيشتري را نسبت به يک DIMM استاندارد نگهداري نمايد. DIMMها داراي تنوعي از سرعت ها مي باشند با اين قاعده که شما مي توانيد هميشه يک مورد سريع تر را جايگزين يک مورد کندتر نمائيد اما عکس اين حالت صادق نيست.
مسأله ديگر مرتبط با سرعت، زمان تأخير Column address Strobe مي باشد. گاهي اوقات اين مشخصه بصورت حروف اختصاري CAS يا CL مطرح گشته و برحسب تعداد سيکل بيان مي شود و هرچه اين اعداد کوچکتر باشد نشان دهنده سرعت هاي بالاتر است. تأخير پائين تر CAS، بطور قابل توجهي عملکرد حافظه را بهبود مي دهد. SDR DIMM در نسخه هاي CL3 يا CL2 موجود هستند که CL2 سريع تر مي باشد. DDR DIMMها در دو نسخه CL5.2 يا CL2 موجودند که CL2 سريع تر از مورد اول مي باشد. DDR2 DIMMها در نسخه هاي CL 3,4,5 و DDR3 DIMMها با CL 7,8,9 عرضه مي شوند. در همه موارد CL هاي کوچکتر، سريعترند. شما مي توانيد DIMMهايي با زمان هاي تأخير CAS متفاوت را ترکيب نمائيد اما معمولاً سيستم بطور پيش فرض در سرعت هاي پائين تر سيکل خواهد زد.
جايگزين ساختن ماژول ها با نسخه هاي پر ظرفيت تر
اگرچه از آنجائيکه ماژول هاي پر ظرفيت تري موجود هستند که از تعداد پين مناسبي براي نصب در داخل مادربرد شما برخوردارند، فکر نکنيد که اين حافظه پر ظرفيت ترکارخواهد کرد. چيپ ست سيستم شما و تنظيم بايوس، ظرفيت حافظه قابل استفاده را محدود مي نمايد. هنگام نصب حافظه جديد مي بايست اطمينان حاصل کنيد که سيستم شما به آخرين نسخه بايوس مجهز مي باشد.
اگر سيستم شما از حافظه دو يا سه کاناله پشتيباني مي کند، مي بايست از ماژول ها بطور مزدوج يا سه تايي استفاده نموده و آنها را در مکان مناسب روي مادربرد نصب کنيد.
نصب ماژول هاي حافظه
تخليه الکترواستاتيکي
نصب اشتباه ماژول ها
تنظيمات غيرصحيح پيکره بندي حافظه در BIOS setup
براي جلوگيري از تخليه الکترواستاتيکي ( هنگام نصب تراشه هاي حافظه حساس روي مادربرد) نمي بايست از لباس هايي با الياف فيبر يا کفش هايي با کف چرمي استفاده کنيد زيرا اين کار سبب افزايش توليد بارهاي الکتريکي ساکن مي گردد. با نصب يک تسمه مخصوص فلزي روي مچ دست خود که به زمين تماس دارد مي توانيد بارهاي الکتريکي موجود روي سيستم را به زمين منتقل کنيد.
احتياط:اطمينان حاصل کنيد که از يک زنجير اتصال به زمين تجاري و مناسب استفاده مي کنيد و هرگز اقدام به ساخت آن نکنيد. موارد تجاري، داراي يک مقاومت 1 مگااهمي هستند که در صورت تماس اتفاقي شما با منبع تغذيه روشن، از شما در مقابل برق گرفتگي حفاظت مي کنند. اين مقاومت تضمين مي نمايد که شما مسير حداقل مقاومت به زمين براي عبور جريان برق نخواهيد گرديد. يک زنجير تخليه الکتريکي نامناسب مي تواند سبب هدايت جريان برق از داخل بدن شما به زمين گشته و خطر جدي مرگ را در پي دارد.
هر تراشه حافظه يا ماژول مي بايست در يک جهت خاص نصب شود. از زائده ها و شکاف هاي خاصي براي جلوگيري از نصب غيرصحيح ماژول در داخل سوکت استفاده مي گردد. هنگان نصب ماژول، اطمينان حاصل کنيد که شکاف هاي روي ماژول هم راستا با زائده هاي مربوطه روي سوکت باشند. فراموش نکنيد که قبل از نصب حافظه، حتماً سيستم را خاموش کنيد. اطمينان حاصل کنيد که دو شاخه برق سيستم از پريز برق جدا مي باشد. اگر شما حافظه را ضمن روشن بودن سيستم نصب کنيد( حتي اگر سيستم در مود Sleep باشد) احتمالاً نه تنها حافظه، بلکه کل مادربرد را سرخ خواهيد نمود. اغلب سيستم هاي جديدتر، از اتصالات توان Standby استفاده مي کنند، بنابراين حتي هنگامي که سيستم خاموش مي باشد اندکي توان الکتريکي را در بردارد. تنها روش براي اطمينان از اينکه چنين سيستم هايي واقعاً بطور کامل خاموش مي باشند، بيرون کشيدن دوشاخه سيستم از پريز برق مي باشد.
با آزاد کردن قفل هاي روي سوکت، ماژول DIMM، SIMM يا RIMM ها را از سيستم جدا کنيد. روش نصب، دقيقاً عکس اين پروسه مي باشد. پس از افزودن حافظه و راه اندازي مجدد سيستم، شما مي بايست به بايوس سيستم مراجعه نموده و مقادير جديد حافظه که توسط سيستم گزارش مي شود را مجدداً Save نمائيد. اغلب سيستم هاي جديدتر بطور اتوماتيک، مقدار جديد حافظه را آشکار نموده و تنظيمات بايوس را براي شما پيکره بندي مجدد مي نمايند. اغلب سيستم هاي جديدتر همچنين به تنظيم جامپر يا سوئيچ روي مادربرد بمنظور پيکره بندي آن ها براي حافظه جديد نياز ندارند.
پس از پيکره بندي سيستم خود براي کار صحيح با حافظه اضافي، مي توانيد يک برنامه تشخيص عيب حافظه را براي اطمينان از اينکه حافظه جديد بخوبي کار مي کند، مورد استفاده قرار دهيد. برخي از آن ها اين کار را بطور اتوماتيک براي شما انجام مي دهند.
عيب يابي حافظه
براي عيب يابي حافظه، ابتدا نياز به برخي برنامه هاي تست عيب يابي حافظه داريم. قبلاً با چند برنامه از اين نوع آشنا شده ايد. هر بايوس مادربرد داراي يک برنامه تشخيص عيب حافظه در POST مي باشد که هنگامي که سيستم را روشن مي کنيد اجرا مي شود. در اغلب موارد، شما همچنين يک برنامه تشخيص عيب حافظه را روي يک ديسک يوتيليتي همراه با سيستم خود دريافت مي کنيم. بسياري از برنامه هاي تشخيص عيب تجاري که در بازار موجود هستند، داراي قابليت تست حافظه مي باشند.
هنگامي که POST اجرا مي شود، نه تنها حافظه را تست مي نمايد بلکه به لحاظ کمي مقدار ظرفيت آنرا محاسبه مي کند. اين مقدار با عدد محاسبه شده در آخرين محاسبه بايوس مقايسه مي شود. اگر اين دو رقم با يکديگر تفاوت داشته باشند، پيام خطايي صادرمي شود. همچنانکه برنامه POST اجرا مي شود، الگويي از داده ها را به همه مکان هاي حافظه در سيستم نوشته و بمنظور بررسي صحت کارکرد حافظه، دوباره اين داده ها را مي خواند. اگر هرگونه اشکالي پيدا شود، شما با يک پيام صوتي يا تصويري مواجه مي شويد. پيام هاي صوتي( Beep) براي خطاهاي بحراني يا fatal که در محيطهاي استراتژيک سيستم رخ مي دهند، مورد استفاده قرار مي گيرد. اگر اين سيستم بتواند به حافظه کافي دسترسي داشته باشد بطوري که حداقل امکان کارکرد ويدئويي سيستم را فراهم کند، شما بجاي کدهاي صوتي Beep، پيام هاي خطا را روي مانيتور مشاهده خواهيد کرد.
اغلب مادربردهاي اينتل از بايوس فونيکس استفاده مي کنند. چندين کد Beep بمنظور نشان دادن خطاهاي حافظه fatal مورد استفاده قرار مي گيرند.
اگر سيستم شما هنگام اجراي برنامه POST هيچ خطايي را در مورد حافظه آشکارسازي نکند ممکن است اشکال حافظه از نوع سخت افزاري نباشد و يا اينکه برنامه POST قادر به آشکارسازي مشکل نباشد. خطاهاي متناوب حافظه اغلب در طي اجراي برنامه POST مشخص نمي شوند و نيز ساير اشکالات سخت افزاري کوچک ممکن است توسط برنامه POST قابل آشکارسازي نباشد. برنامه POST براي اجراي سريع طراحي شده است؛ بنابراين نمي تواند با دقت بسيار بالا اشکالات ظريف سيستم را شناسايي کند. به همين دليل اغلب به يک ديسک تشخيص عيب و اجراي يک برنامه تشخيص عيب سخت افزاري دقيق براي تست حافظه نياز داريم. اين نوع آزمون ها مي توانند بطور پيوسته اجرا گشته و حتي در صورت لزوم روزهاي متوالي بطول بيانجامند.
خوشبختانه چندين برنامه تست حافظه براي دانلود رايگان موجود است:
Microsoft Windows Memory Diagnostic: در آدرس http://oca.microsoft.com/en/windiag.asp
Memtest 86: در آدرس www.memtest86.com
توجه داشته باشيد نسخه اي از Windows Memory Diagnostic در ويندوز 7 و ويستا وجود دارد. اين برنامه بعنوان بخشي از administrative tools يا روي DVDهاي نصب bootable( تحت گزينه repair) قابل دسترسي است.
حتي اين برنامه ها نيز فقط آزمون Pass/fail را به انجام مي رسانند. بدان معنا که همه کاري که مي توانند انجام دهند، نوشتن الگوها به حافظه و خواندن مجدد آن ها از حافظه مي باشد. آن ها نمي توانند ميزان خطري که حافظه با آن مواجه هست را تعيين نمايند. براي انجام بالاترين سطح آزمون حافظه، بهترين چيز داشتن يک ماشين اختصاصي تست حافظه مي باشد که معمولاً SIMM/DIMM/RIMM module tester ناميده مي شود. اين دستگاه ها به شما امکان مي دهند تا يک ماژول را در داخل آن قرار داده و آنرا در سرعت ها، ولتاژها و زمانبندي هاي گوناگون تست نمائيد تا بدانيد براي تست همه انواع حافظه از SIMMهاي قديمي تا آخرين حافظه هاي DDR DIMM يا RIMM وجود دارد.
پس از آنکه سيستم عامل شما اجرا مي گردد،هنوزممکن است خطاهاي حافظه ظاهر شوند.معمولاً اين خطاها بصورت پيام هاي خطا روي مانيتور ظاهر مي شوند. معمول ترين خطاهاي مذکور عبارتند از:
خطاهاي Parity: نشان مي دهند که مدار بررسي Parity روي مادربرد، يک تغيير در حافظه را آشکار نموده است.
خطاهاي حفاظت عمومي: يک خطاهاي عمومي که نشان مي دهد يک برنامه در حافظه، دچار آسيب گشته و معمولاً منجر به بستن فوري برنامه مي گردد.
خطاهاي Fatal exception: کدهاي خطا هنگامي که يک دستورالعمل غيرقانوني ظاهر مي گردد، يا داده هاي نادرستي مورد دسترسي قرار مي گيرد و يا اينکه سطح اولويت يک عمل نادرست مي باشد، بوسيله برنامه بازگردانده مي شود.
خطاي تقسيم: يک خطاي عمومي که نشان مي دهد عمل تقسيم به صفر، رخ داده است و يا اينکه يک عمل رياضي متناسب با رجيستر مقصد نمي باشد.
اگر شما با اين نوع خطاها مواجه شديد، آن ها مي توانند بوسيله حافظه هايي با پيکره بندي نامناسب ايجاد شوند اما ممکن است علت ايجاد آن ها خطاهاي نرم افزاري( بويژه درايورها) منبع تغذيه هايي با کيفيت نامناسب، تخليه الکتريکي، فرستنده هاي راديويي نزديک به سيستم، مشکلات زمانبندي و غيره باشد.
اگر شما به مشکلاتي که بوسيله حافظه توليد مي شوند مشکوک هستيد، روش هايي براي تست حافظه بمنظور تعيين اين مشکلات وجود دارد. اغلب اين آزمون ها مستلزم اجراي يک يا چند برنامه تست حافظه مي باشند. جاي تعجب دارد که اغلب مردم هنگامي که يک نرم افزار تست حافظه را اجرا مي کنند، دچار يک اشتباه اساسي مي گردند. اغلب آن ها آزمون هاي حافظه را زماني اجرا مي کنند که حافظه کاشه سيستم فعال است. اين کار بطور مؤثري عمل تست حافظه را غيرمعتبر مي سازد زيرا اغلب سيستم داراي کاشه Write-back هستند. اين بدان معناست که داده هاي نوشته شده به حافظه اصلي ابتدا روي کاشه نوشته مي شود. از آنجائيکه يک برنامه تست حافظه ابتدا داده ها را مي نويسد و سپس بلافاصله آن ها را مي خواند، اين داده ها از روي کاشه خوانده مي شوند، نه حافظه اصلي. اين امر باعث مي شود که برنامه تست حافظه خيلي سريع اجرا شود، اما چيزي که تست مي شود در واقع حافظه کاشه است. حرف آخر اينکه اگر شما حافظه را با کاشه فعال تست نمائيد، شما در واقع روي SIMM/DIMها نمي نويسيد بلکه اطلاعات را روي حافظه کاشه مي نويسيد. قبل از آنکه هر برنامه تست حافظه را اجرا نمائيد، اطمينان حاصل کنيد که حافظه کاشه شما غيرفعال مي باشد. سيستم هنگامي که شما اين کار را انجام مي دهيد خيلي کند اجرا مي گردد و پروسه تست حافظه تا نقطه تکميل، زمان بيشتري بطول مي انجامد. اما در اين حالت شما حافظه RAM واقعي را تست مي کنيد نه حافظه کاشه.
مراحل ذيل به شما امکان مي دهند تا بطور مؤثر حافظه RAM سيستم خود را تست نمائيد.
ابتدا اجازه دهيد تا روند تست و عيب يابي حافظه را مورد بررسي قرار دهيم:
1) سيستم را روشن کرده و پروسه POST را مشاهده کنيد. اگر POST بدون خطا تکميل گردد، قابليت کارکرد پايه حافظه آزمايش شده است. اگر خطايي آشکار شود به پروسيجرهاي ايزوله سازي خطا مراجعه کنيد.
2) سيستم را استارت مجدد نمائيد و وارد برنامه بايوس شويد. در اغلب سيستم ها، اين کار با فشار دادن کليد F2 در طي اجراي روتين POST( اما قبل از شروع پروسه بوت) ميسر مي گردد. به محض آنکه در برنامه بايوس اطمينان حاصل نموديد که مقدار حافظه محاسبه شده معادل با مقدار حافظه نصب شده مي باشد، اين مرحله با موفقيت به اتمام رسيده است اما در صورت عدم سازگاري در اين مرحله به پروسه هاي ايزوله سازي خطا مراجعه کنيد.
3) گزينه هاي مربوط به حافظه کاشه در برنامه بايوس را يافته و همه آن ها را غيرفعال کنيد. اين تنظيمات را ذخيره نموده و سيستم را با ديسک سيستمي فرمت شده DOS حاوي برنامه تشخيص عيب مجدداً استارت نمائيد. در صورتيکه سيستم شما داراي يک ديسک تشخيص عيب مي باشد، مي توانيد از آن استفاده کنيد.
4) از دستورالعمل هايي که در برنامه تشخيص عيب شما ظاهر مي شود پيروي نموده تا حافظه پايه و توسعه يافته سيستم شما، تست گردد. اغلب برنامه ها داراي يک مود خاص مي باشند که امکان مي دهد آن ها تست را در يک حلقه تکرار کنند بدان معنا که اين آزمون ها بطور پيوسته اجرا مي شود تا خطاهاي متناوب ظاهر گردند. در صورتيکه اين برنامه با يک خطاي حافظه مواجه شود، پروسيجرهاي ايزوله سازي خطا را اجرا کنيد.
5) اگر هيچ خطايي در برنامه POST يا برنامه هاي تشخيص عيب حافظه قوي تر آشکار نگرديد، حافظه شما به لحاظ سخت افزاري سالم است. در اين مرحله سيستم را مجدداً بوت نموده، وارد برنامه بايوس شويد و گزينه هاي حافظه کاشه را مجدداً فعال کنيد.
6) اگر هنوز اشکالات حافظه وجود دارند اما نتايج تست اين مشکلات را نشان نمي دهند،ممکن است يک مشکل غيرقابل آشکارسازي بوسيله آزمون هاي ساده Pass/fail داشته باشيد و يا اينکه اين اشکالات، علت نرم افزاري داشته يا يکي از اشکالات سيستمي باشد. شما مي بايست در اين حالت حافظه را براي تحليل دقيق تر در داخل دستگاه module tester تست نمائيد.
پروسيجرهاي ايزوله سازي عيب حافظه
1) سيستم را استارت مجدد نموده و وارد روتين بايوس شويد. به منوي Advanced مراجعه نموده و پارامترهاي زمانبندي حافظه را مشاهده کنيد. تنظيم پيش فرض BIOS or Setup را انتخاب نموده تغييرات را ضبط و سيستم را مجدداً بوت نموده و با برنامه هاي تشخيص عيب قبلي، سيستم را مجدداً تست نمائيد. اگر مشکل حل شده باشد تنظيمات غيرصحيح بايوس علت مشکل بودند. اگر هنوز مشکل باقي بماند احتمالاً حافظه شما معيوب مي باشد و بايد مراحل بعد را دنبال کنيد.
2) کيس سيستم را بمنظور دسترسي به ماژول هاي SIMM/DIMM/RIMM روي مادربرد باز نمائيد.
3) همه ماژول هاي حافظه بجز بانک اول را از داخل سوکت خارج نمائيد و پروسيجرهاي تشخيص عيب را مجدداً اجرا کنيد. اگر مشکل در مورد همه ماژول ها بجز بانک اول باقي بماند مشکل مربوط به بانک اول مي باشد که مي بايست تعويض گردد.
4) حافظه موجود در بانک اول را بيرون آورده و آن را با يک ماژول يدکي جايگزين کنيد. البته مي توانيد جاي ماژول هاي حافظه را با يکديگر عوض کرده و مراحل تست را تکرار کنيد. اگر هنوز مشکل باقي است احتمالاً خود مادربرد ايراد دارد.
5) در اين مرحله، بانک اول را آزمون با موفقيت بيرون آمده است. بنابراين، مشکل مي بايست در ماژول هاي بعدي باشد که مي بايست بطور موقت از داخل سوکت خارج شوند، بانک بعدي حافظه را نصب نموده و مراحل تست را تکرار کنيد. اگر مشکل اکنون ظاهر گردد، حافظه موجود در اين بانک دچار اشکال شده است. مراحل تست هر بانک حافظه را تکرار کنيد تا اينکه ماژول حافظه خراب را پيدا کنيد.
6) مرحله قبلي را تکرار کنيد تا اينکه همه بانک هاي حافظه نصب گردند و مورد آزمايش قرار گيرند در صورتيکه پس از حذف و نصب مجدد همه قسمت هاي حافظه، هنوز مشکل باقي مانده باشد، احتمالاً مشکل از نوع intermittent بوده و يا اينکه بواسطه تماس هاي ضعيف در محل اتصالات حافظه با سوکت ايجاد مي شود. دراينصورت با بيرون آوردن ماژول حافظه و نصب مجدد آن، در بسياري از موارد مشکل برطرف مي گردد.
منبع:نشريه بزرگراه رايانه، شماره 132.
/ج