اعتیاد، محصول نظام پاداش مغزی!
تمام مواد اعتیادآوری که توسط انسان سوءمصرف می شوند بطور مستقیم یا غیرمستقیم مغز را تحت تأثیر قرار می دهند. اما سئوال این است که چطور این فرآیند رخ می دهد.
بد نیست بدانیم در مغز هر موجود زنده ای، ساختاری وجود دارد که به آن، «نظام پاداش مغزی» گفته می شود و به نظر می رسد، مغزهای ما سیم کشی شده اند تا مطمئن شوند که فعالیت های پشتیبانی کننده زندگی را از طریق همراه سازی آن فعالیت ها با لذت یا پاداش تکرار خواهیم کرد. هرگاه این نظام پاداش فعال می شود به مغز خاطر نشان می شود که برخی چیزهای مهم در حال وقوع است که نیاز به یادآوری دارد، و به ما می آموزد که تکرار کنیم و تکرار، بدون تفکر درباره آن. زیرا بر این باور است که آنچه این مسیر را تحریک می کند، برای ادامه زندگی ضروری است.انسان همانند سایر موجودات رفتار و فعالیت هایی را که پاداش دهنده است، انجام می دهد. احساسات لذت بخش با ایجاد تقویت مثبت، موجب تکرار رفتار مورد نظر می شود. جالب است بدانیم، پاداش هایی که موجب تحریک نظام پاداش می شوند، دو گونه هستند:
۱) پاداش های طبیعی مانند آب، غذا و رفتار جنسی.
۲) پاداش های مصنوعی نظیر مواد اعتیادآور. (این مواد همان مسیری را تحریک می کنند که پاداش های طبیعی تحریک می نمایند و بر این اساس ما می آموزیم مواد را به همان شیوه،سوءمصرف کنیم.)
در این نظام ماده ای شیمیایی ترشح می شود که مسئول هیجانات و احساس لذت است. این ماده به نام «دوپامین» است. «دوپامین» یک انتقال دهنده عصبی موجود در مناطقی از مغز است که حرکت، هیجان، شناخت، انگیزش و احساسات لذت بخش را تنظیم می کند. تحریک بیش از اندازه این نظام، که رفتارهای طبیعی ما را پاداش می دهد، اثرات سرخوشی طلب شده توسط کسانی که مواد را سوءمصرف می کنند، تولید نموده و به آنها یاد می دهند که رفتارشان را تکرار کنند. همچنین به دوپامین ماده شیمیایی «احساس خوب» نیز گفته می شود. بنابراین به نظر می رسد که دوپامین در مرکز عملکرد نظام پاداش قرار دارد. یکی از راه های توضیح کار دوپامین، این است که آن را یک نظام پاداش به حساب آوریم. در واقع این نظام به ما می گوید: «خوب بود، دوباره این کار را انجام بده و درست بخاطر داشته باش که دفعه قبل چگونه آن را انجام دادی.»هنگامی که برخی از مواد، سوءمصرف می شوند، ۲تا۱۰بار بیشتر از دوپامینی که مشوق های طبیعی آزاد می کنند، دوپامین رها می سازند. در برخی موارد، این موضوع تقریبا به سرعت رخ می دهد (زمانی که مواد تدخین یا تزریق می شوند) و اثرات آنها می تواند مدت طولانی تری در مقایسه با مشوق های طبیعی ماندگاری داشته باشند. اثرات حاصل بر روی مسیر لذت مغز، رفتارهای پاداش دهنده طبیعی مانند خوردن و رفتارهای جنسی را نمایان می سازد.اثر چنین پاداش قدرتمندی به شدت افراد را برای مصرف مجدد و مجدد برمی انگیزد. این موضوع دلیل آن است که گاهی اوقات دانشمندان می گویند، سوءمصرف مواد چیزی است که یاد می گیریم که خیلی خیلی خوب انجام دهیم.
● ایمن سازی فرزندان در مقابل اعتیاد
۱) برای والدین بهتر است بر دوستان یا گروهی که فرزندانشان با آنها در ارتباط است، نظارت داشته باشند که آنها چه کسانی هستند، چه کاری انجام می دهند، کجا می روند و...
۲) سعی کنید خانواده را به کانون مهر و محبت تبدیل کنید تا فرزندتان نیازهای خود را در درون خانواده پیدا کند.
۳) در صورت اعتیاد یکی از بستگان یا اقوام نزدیک، مقبولیت او را نزد اعضاء خانواده زیر سوال ببرید.
۴) مسؤلیت ها و نقش های متعدد اجتماعی را به فرزندتان واگذار نمایید و از این طریق او را با دنیای بزرگسالی آشنا کنید.
۵) دوری از مصرف مواد را جزئی از ارزش های درونی و شخصیتی خانواده بدانید، حتی اگر دیگران آن را مصرف کنند.
۶) امکانات و تسهیلات مناسب را برای فرزندانتان فراهم کنید تا به ورزش و تفریح های سالم روی بیاورد، مثل رفتن به باشگا ه های ورزشی و...
۷) اگر یکی از اعضاء خانواده اعتیاد دارد، نباید جلوی فرزندان مواد مصرف کند و سایر اعضاء خانواده نیز برای ترک دادن او باید او را نزد متخصص ببرند.
۸) به فرزندان خود یاد بدهید که لحظات خوش با مصرف مواد بدست نمی آید، سعی کنید با فعالیت های دیگر، اوقات خوشی را در درون خانواده ایجاد کنید.
۹) با پیام ها یا افرادی که مصرف مواد یا سیگار را تبلیغ می کنند برخورد قاطعانه داشته باشید.
۱۰) «نه» مقدس را به فرزندانتان یاد بدهید تا بتوانند در مقابل خواسته نابجای دیگران حتی با اصرار و پافشاری آنها از خود مقاومت نشان بدهند و «نه» بگویند.
منبع:www.aftabir.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت : msjmsj77
بد نیست بدانیم در مغز هر موجود زنده ای، ساختاری وجود دارد که به آن، «نظام پاداش مغزی» گفته می شود و به نظر می رسد، مغزهای ما سیم کشی شده اند تا مطمئن شوند که فعالیت های پشتیبانی کننده زندگی را از طریق همراه سازی آن فعالیت ها با لذت یا پاداش تکرار خواهیم کرد. هرگاه این نظام پاداش فعال می شود به مغز خاطر نشان می شود که برخی چیزهای مهم در حال وقوع است که نیاز به یادآوری دارد، و به ما می آموزد که تکرار کنیم و تکرار، بدون تفکر درباره آن. زیرا بر این باور است که آنچه این مسیر را تحریک می کند، برای ادامه زندگی ضروری است.انسان همانند سایر موجودات رفتار و فعالیت هایی را که پاداش دهنده است، انجام می دهد. احساسات لذت بخش با ایجاد تقویت مثبت، موجب تکرار رفتار مورد نظر می شود. جالب است بدانیم، پاداش هایی که موجب تحریک نظام پاداش می شوند، دو گونه هستند:
۱) پاداش های طبیعی مانند آب، غذا و رفتار جنسی.
۲) پاداش های مصنوعی نظیر مواد اعتیادآور. (این مواد همان مسیری را تحریک می کنند که پاداش های طبیعی تحریک می نمایند و بر این اساس ما می آموزیم مواد را به همان شیوه،سوءمصرف کنیم.)
در این نظام ماده ای شیمیایی ترشح می شود که مسئول هیجانات و احساس لذت است. این ماده به نام «دوپامین» است. «دوپامین» یک انتقال دهنده عصبی موجود در مناطقی از مغز است که حرکت، هیجان، شناخت، انگیزش و احساسات لذت بخش را تنظیم می کند. تحریک بیش از اندازه این نظام، که رفتارهای طبیعی ما را پاداش می دهد، اثرات سرخوشی طلب شده توسط کسانی که مواد را سوءمصرف می کنند، تولید نموده و به آنها یاد می دهند که رفتارشان را تکرار کنند. همچنین به دوپامین ماده شیمیایی «احساس خوب» نیز گفته می شود. بنابراین به نظر می رسد که دوپامین در مرکز عملکرد نظام پاداش قرار دارد. یکی از راه های توضیح کار دوپامین، این است که آن را یک نظام پاداش به حساب آوریم. در واقع این نظام به ما می گوید: «خوب بود، دوباره این کار را انجام بده و درست بخاطر داشته باش که دفعه قبل چگونه آن را انجام دادی.»هنگامی که برخی از مواد، سوءمصرف می شوند، ۲تا۱۰بار بیشتر از دوپامینی که مشوق های طبیعی آزاد می کنند، دوپامین رها می سازند. در برخی موارد، این موضوع تقریبا به سرعت رخ می دهد (زمانی که مواد تدخین یا تزریق می شوند) و اثرات آنها می تواند مدت طولانی تری در مقایسه با مشوق های طبیعی ماندگاری داشته باشند. اثرات حاصل بر روی مسیر لذت مغز، رفتارهای پاداش دهنده طبیعی مانند خوردن و رفتارهای جنسی را نمایان می سازد.اثر چنین پاداش قدرتمندی به شدت افراد را برای مصرف مجدد و مجدد برمی انگیزد. این موضوع دلیل آن است که گاهی اوقات دانشمندان می گویند، سوءمصرف مواد چیزی است که یاد می گیریم که خیلی خیلی خوب انجام دهیم.
● ایمن سازی فرزندان در مقابل اعتیاد
۱) برای والدین بهتر است بر دوستان یا گروهی که فرزندانشان با آنها در ارتباط است، نظارت داشته باشند که آنها چه کسانی هستند، چه کاری انجام می دهند، کجا می روند و...
۲) سعی کنید خانواده را به کانون مهر و محبت تبدیل کنید تا فرزندتان نیازهای خود را در درون خانواده پیدا کند.
۳) در صورت اعتیاد یکی از بستگان یا اقوام نزدیک، مقبولیت او را نزد اعضاء خانواده زیر سوال ببرید.
۴) مسؤلیت ها و نقش های متعدد اجتماعی را به فرزندتان واگذار نمایید و از این طریق او را با دنیای بزرگسالی آشنا کنید.
۵) دوری از مصرف مواد را جزئی از ارزش های درونی و شخصیتی خانواده بدانید، حتی اگر دیگران آن را مصرف کنند.
۶) امکانات و تسهیلات مناسب را برای فرزندانتان فراهم کنید تا به ورزش و تفریح های سالم روی بیاورد، مثل رفتن به باشگا ه های ورزشی و...
۷) اگر یکی از اعضاء خانواده اعتیاد دارد، نباید جلوی فرزندان مواد مصرف کند و سایر اعضاء خانواده نیز برای ترک دادن او باید او را نزد متخصص ببرند.
۸) به فرزندان خود یاد بدهید که لحظات خوش با مصرف مواد بدست نمی آید، سعی کنید با فعالیت های دیگر، اوقات خوشی را در درون خانواده ایجاد کنید.
۹) با پیام ها یا افرادی که مصرف مواد یا سیگار را تبلیغ می کنند برخورد قاطعانه داشته باشید.
۱۰) «نه» مقدس را به فرزندانتان یاد بدهید تا بتوانند در مقابل خواسته نابجای دیگران حتی با اصرار و پافشاری آنها از خود مقاومت نشان بدهند و «نه» بگویند.
منبع:www.aftabir.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت : msjmsj77
/ج
