شهيد محمد منتظري به روايت اسناد ساواک

در کتاب شهيد محمد منتظري به روايت اسناد ساواک به زندگي و مبارزات وي پرداخته شده است. بايد متذکر شد که تاکنون درباره ي شهيد منتظري آثاري نگاشته شده است. در اين زمينه مي توان به دو کتاب اشاره نمود که به طور خاص به اين موضوع پرداخته اند:يکي کتاب "زندگي نامه ي شهيد محمد منتظري" نوشته ي حجت الاسلام صادقي اردستاني ،که مجموعه اي گردآوري شده از شرح حال و زندگي و مبارزات شهيد منتظري است. اين کتاب عاري از هرگونه ارجاعات سندي است، همچنين منابع و مأخذ آن با توجه به حجم کتاب اندک و در عين حال نيازمند بازنگري و ويراستاري اساسي است. اين کتاب به علت عدم کاربرد روش هاي علمي و تحقيقي آن طور که بايسته است قابليت دفاع ندارد. کتاب دوم تحت عنوان "فرزند اسلام و قرآن" از انتشارات واحد فرهنگي بنياد شهيد است ،که تقريباً شبيه کتاب اول است.با اين تفاوت که توسط عکس ها و تصاوير مستندتر شده و تا حدودي ويرايش شده است و در عين حال نيز قسمتي از کتاب را عين متن عربي روزنامه هاي خارجي بدون ترجمه تشکيل داده است.گذشته از آنها در خاطرات افرادي چون: علي جنتي، خانم دباغ، مرحوم خلخالي، عباس امير انتظام، جلال الدين فارسي و محسن رفيق دوست نيز مطالبي درباره شهيد منتظري وجود دارد که بيشترين مطالب در خاطرات آقاي جنتي، خانم دباغ و عباس اميرانتظام آمده است.در اين آثار اولاً به طور منسجم به موضوع نپرداخته اند، بلکه با توجه به تناسب موضوع ذکري به ميان آمده است.ثانياً چون ذکر خاطرات از جهتي تحت تاثير طول دوران زندگي راوي تا لحظه ي بازگويي است و از طرف ديگر حواس راوي در آن دخيل است .احتمالاً دچار اين نقيصه باشند که به مرور زمان قسمتي از آنها فراموش شده باشد؛ يا اينکه به آنها شاخ و برگ داده شود. اين کتاب ها به علت به کارگيري اسناد در متن ضعيف هستند، اما کتاب حاضر به لحاظ استفاده از اسناد دست اول در متن و ارجاعات، منابع و مأخذ آن از اعتبار علمي و تحقيقي برخوردار است. کتاب مذکور از دو بخش تشکيل شده است؛ بخش اول مدخل پژوهشي است و داراي پنج فصل، که هرکدام از آنها به چند قسمت تقسيم شده است.
فصل اول درباره ي محل تولد، تحصيلات ،ويژگي هاي شخصيتي و ديدگاه شخصيت ها درباره ي محمد منتظري است.
فصل دوم در برگيرنده ي فعاليت ها و اقدامات وي از سال هاي 1341-1342 تا سال 1350 مي باشد. فصل سوم به رخدادهاي زندگي شهيد منتظري از سال 1350 تا 1357 پرداخته است و نيز به مساله ي فرار وي از ايران و ادامه ي فعاليت هاي انقلابي او در خاورميانه و اروپا اشاره نموده است.
فصل چهارم وقايع سال هاي بعد از انقلاب تا زمان شهادت وي (1357-1360)را بررسي مي کند. و در نهايت در فصل پنجم به انديشه ها و تفکرات ايشان که مبناي فعاليت و اقدامات انقلابي او بود، پرداخته شده است. بخش دوم کتاب در برگيرنده ي، فهرست تفصيلي اسناد، گراور و متن بازنويسي شده ي اسناد و تصاوير مي باشد. در بررسي اسنادي مجموعاً 125 برگ سند از پنج پرونده ي مربوط به شهيد منتظري انتخاب شده است که بر اساس اهميت موضوع و ترتيب تاريخي تنظيم شده است.
منبع: ويژه نامه بزرگداشت هفتم تير/ ضميمه روزنامه اصفهان زيبا/ تيرماه 1389