زرين کهنسال

پيرترين درخت قاره آسيا با عمر 450 سال در شهرستان ابركوه همچنان به زندگي خودش ادامه مي دهد.
بيشتر مردم، يزد را با آثار باستاني بسياري مثل مسجد جامع، خانه صولت، يخچال خشتي، قلعه رباط،گنبد عالي و خندق هاي سنگي مي شناسند اما به اين فهرست چند اثر زنده طبيعي مثل درخت بنه 1500 ساله بداف، يک درخت انجير 400 ساله و دو سرو 4500 و 1500 ساله را اضافه کنيد. موضوع گزارش ما درباره سرو بلند قامت شهرستان ابرکوه است که با وجود گذشت 4500 سال از عمرش همچنان سرحال و سرزنده با قدي برافراشته به زندگي اش ادامه مي دهد.
داشتن عمر طولاني هميشه آرزوي خيلي از انسان ها بوده البته جانوران و گياهاني هستند که صدها سال زندگي مي کنند و رکورد مي زنند و خط و مرز زندگي شان از صدها سال هم مي گذرد مثل سرو 4500 ساله شهرستان ابرکوه که به همين دليل در سال 1382 در فهرست آثار ملي کشور به ثبت رسيد. سرو کهنسال ابرکوه با نام فارسي زربين در اين شهرستان زندگي مي کند و از آنجا که مدت زمان زيادي از عمر اين سرو مي گذرد، اداره کل حفاظت محيط زيست استان يزد آن را تحت حفاظت و مديريت سازمان محيط زيست درآورده .مهندسي سيفي- رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان يزد- درباره اين سرو پير مي گويد: «اين تک درخت زيبا در کنار يک قنات قديمي و در قسمت شمال شهر ابرکوه زندگي مي کند. در گذشته خطراتي مثل آفات و بيماري هاي مختلف زندگي اين سرو را تهديد مي کردند، اما با همکاري اداره محيط زيست و شهرداري ابرکوه توانسته ايم محيط امني را براي ادامه زندگي اين درخت فراهم کنيم.» حالا علاوه بر آثار مختلف گردشگري اي که در شهرستان ابرکوه براي جذب توريست هست، وجود اين درخت هم باعث شده تا بيشتر از قبل به تعداد مسافران يزد اضافه شود. رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري يزد به اين سرو پير لقب ميراث جاويدان پايداري در کوير داده. او در ادامه مي گويد: « ارتفاع و بلندي اين درخت 25 متر و قطرش هم نزديک 6/3 متر است. از طريق هماهنگي هايي که با اداره محيط زيست استان يزد انجام داديم، براي حفاظت و ادامه زندگي اين سرو قرار بر اين شد که هيچ گونه ساخت و سازي در اطراف اين درخت تا فاصله 30 متري انجام نشود». براي فراهم کردن شرايط زندگي بهتر براي اين سرو از متخصصان زبده در زمينه کشاورزي و منابع طبيعي استفاده مي شود.

پيرترين درختان دنيا
 

سرو ابرکوه پيرترين موجود زنده در آسيا محسوب مي شود. اما درختان ديگري هم در نقاط مختلف دنيا زندگي مي کنند که طول عمر هاي متفاوتي دارند. اين ده درخت که مشخصات آنها را مي گوييم، ده اصله از پيرترين درختاني هستند که در حال حاضر زندگي مي کنند.

Methuselah
 

اين درخت رکورد پيرترين درخت دنيا را با عمر 4 هزار و 841 سال دارد که قديمي ترين موجود زنده روي زمين محسوب مي شود. کهنسال ترين درخت دنيا از خانواده درختان کاج و از سوزني برگ هاست و محل زندگي اش در ينگه دنيا و کوه هاي سفيد کاليفرنيا در جنگل هاي ملي اينيو است.

Sarv-e Abarqu
 

اين همان سرو ابرکوه خودمان با عمر 4500 ساله در استان يزد است که پيرترين موجود زنده در آسيا شناخته شده است.

Liangernyww Yew
 

سومين درخت کهنسال دنيا با عمر تقريبي 4 هزار سال در يک کليساي کوچک زندگي مي کند. در سال 2002 هم ملکه اليزابت در جشن طلايي، اين درخت را به عنوان يکي از 50 درخت بزرگ انگلستان معرفي کرد.

Alerce
 

اسم ديگر اين درخت فيتزورياست؛ درخت بسيار بلندي که در رشته کوه هاي آند زندگي مي کند. البته سن دقيق اين درخت مشخص نيست اما آن طور که گياه شناسان مي گويند، قديمي ترين درخت شناخته شده اي که از اين گونه در دنيا زندگي مي کند، 3 هزار و 640سال سن دارد.

Senator
 

بزرگ ترين و قديمي ترين درختي که در آمريکا زندگي مي کند، 3 هزار و 500 سال عمر کرده است. درخت زيباي سناتور، سمبل مخصوص سرخ پوستان آمريکايي است که از آن به عنوان راهنما ياد مي کنند.

Patriarca da Fioresta
 

ششمين درخت پير دنيا در کشور برزيل زندگي مي کند. اين درخت 3هزار ساله براي مردم اين کشور بسيار مقدس است.

Tree of Vouves Olive
 

اين درخت زيتون تاريخي در يکي از جزاير يونان زندگي مي کند و حدوداً 3 هزار ساله است. جالب اينجاست با اينکه 3 هزار سال از عمر اين درخت مي گذرد؛ اما همچنان زيتون مي دهد و تازه ميوه اش هم بسيار گران قيمت است. درختان زيتون، درختان خيلي مقاومي هستند و در مقابل عوامل نامساعد محيط زيستشان به خوبي دوام مي آورند و همين مقاومت آنها باعث شده تا در بيشتر نقاط دنيا کشت شوند.

Sugmon
 

محل زندگي اين درخت که 2 هزار سال عمر کرده در يکي از جزاير ژاپن است و به همين خاطر به جزيره محل زندگي اين درخت، ميراث يونسکو هم مي گويند.

chestnut Tree of One Hundred Horses
 

بزرگ ترين و يپرترين درخت بلوط در دنيا که در کوه آتنا در سيسيل ايتاليا زندگي مي کند، عمري حدوداً 2 هزار ساله دارد. البته اين درخت بيشتر از اينها مي توانست عمر کند ولي چون محل رويش اين درخت در نزديکي کوه آتنا در ايتالياست و اين کوه هم گاهي آتشفشان مي کند، به خاطر مواد مذاب و گدازه ها از طول عمرش کم شده.اسم اين بلوط زيبا، از يک افسانه گرفته شده و داستان آن اين است که سايه اين درخت تنومند، ضد شواليه را از توفان نجات داده.

General Sherman
 

آخرين درخت کهنسال گزارش ما، عمري حدود 2 هزار و 500 سال دارد و بزرگ ترين درخت سکويايي اي است که هنوز به زندگي خودش ادامه مي دهد و تنه بسيار قطوري هم دارد. اين درخت در يک پارک ملي به نام سکويا زندگي مي کند.
منبع:نشريه همشهري سرنخ شماره 52