هلي کوپتر کوچک رابينسون R66

گزارشگر مجله هواپيمايي FLYING پس از نخستين پرواز با بالگرد پيشرفته و مدرن رابينسون R66 مي گويد: اين رويدادي بود که هرگز فراموش نخواهم کرد. در اتاق پذيرش مشتريان و خبرنگاران در کنار آشيانه بزرگ کارخانه واقع در تورانس کاليفرنيا نشسته بودم که يک هلي کوپتر موتور توربيني در حال نزديک شدن به ما بود و آن چيزي نبود غير از طرح اوليه آزمايشي هلي کوپتر رابينسون R66 در حال نشستن بر زمين.ترجمه و نوشته: مهندس کيوان بني هاشمي
تاريخ تحويل اولين گونه هاي اين هلي کوپتر به سال 2010 موکول گرديده است و به دليل وضعيت ناگوار اقتصادي در جهان ميزان توليد نيز پايين آمده و رقم آن در هفته از 17 دستگاه به 12 دستگاه کاهش پيدا کرده که بالاجبار اخراج تعدادي از نيروي کار را به همراه داشته است.
آنهايي که با اين کمپاني آشنايي دارند، حتي قبل از اينکه رابينسون مدل R66 را در سال گذشته به عنوان يک مدل ايده اي معرفي کرد مي دانستند که کمپاني مذکور در آينده نزديک يک هلي کوپتر با پيشرانه توربيني را به بازار روانه خواهد کرد. حضور توليدات مختلف اين کمپاني در همه جا مانند مدل دو نفره R66 و حتي مدل محبوب تر R44 (چهارنفره) که در طول سال هاي گذشته تغييرات شگرفي به خود ديده و حيت مجموعه هايي از آن براي خدمت در نيروي پليس نيز مورد استفاده قرار گرفته اند، بروز چنين رويدادي را قابل پيش بيني مي کرد.
از سوي ديگر عرضه RAVEN ll در سال 2002 توسط اين کمپاني که داراي سيستم سوخت رساني انژکتوري و کنترل هاي هيدروليکي بود، حرکت به سمت موتور توربيني را سرعت بخشيد اما مشکلاتي در راه انجام آن وجود داشت. «رابينسون» پيش بيني مي کرد که موتور توربو شافت مي تواند نيازهاي او را تامين کند و به همين دليل با کمپاني رولزرويس براي يک سفارش کاملا جديد تماس برقرار کرد و بدين ترتيب RR300 شکل گرفت، بنابراين اگر عنوان شود که بدون RR300 مدل R66 نمي توانست شکل بگيرد سخن گزافي نگفته ايم.

پيشرانه جديد رولزرويس که اخيرا گواهينامه لازم را دريافت کرده است در واقع نمونه ارتقا يافته مدل 250 بوده که در اين سال ها گونه هاي مختلفي از آن توليد شده و در بعضي از توان توليدي معادل 700 اسب بخار نيرو دارد.
پيشرانه 300 يک مدل جمع و جور با مصرف بنزيني بسيار پايين (البته باز هم غيرقابل مقايسه با موتورهاي پيستوني) و بسيار سبک است به طوري که وزن خشک آن فقط به 80 کيلوگرم يعني يک سوم وزن موتور پيستوني شش سيلندر Lycoming در هليکوپتر R44 مي رسد. موتور جديد رولزرويس، همه آن چيزهايي را که رابينسون اميدوار به دريافت آنها بوده را تامين کرده که شامل ميزان مصرف سوخت، نيروي زياد (225 اسب بخار به طور دائمي و 270 اسب بخار در هنگام برخاستن از زمين) با صداي نسبتا کم در هنگام کار، وزن بسيار سبک و ابعاد بسيار جمع و جور آن است.
هلي کوپتر R66 قطعا گواهينامه پروازي براي ارتفاع 14هزارپايي را دريافت خواهد کرد يعني همانند مدل R44 در حالي که توانايي موتور RR300 استفاده شده در آن ر ارتفاعات بالا به مراتب بيش از موتور به کار رفته در هلي کوپتر R44 بوده و کارايي آن در هواي گرم و ثابت ماندن در هوا به مراتب بيش از مدل قبلي است.
آقاي «رابينسون» در مورد علت تاخير صدور گواهينامه هاي لازم اين گونه توضيح مي دهد که اين مشکل ناشي از تفاوت بين ساخت بال ثابت هواپيما و آن چيزي است که در هلي کوپتر استفاده مي شود، چون بخش عمده مسائل مربوط به پرواز با هواپيماهاي داراي بال ثابت، در شبيه سازي هاي کامپيوتري قابل مشاهده و رفع شدن هستند ولي در هلي کوپتر انجام چنين کاري غيرممکن است و بايد آن را در دنياي واقعي به پرواز درآورد، به مشکلات آن پي برد و تغييرات را در چنين فضايي انجام داد.

در اين مرحله از کار تمامي امور از طراحي، ساخت و سپس پرواز با قطعات جديد مي بايست با دقت انجام گيرد که اينها همه زمان بر و در بسياري از موارد غيرقابل پيش بيني است. طبق گفته آقاي رابينسون اگرچه زمان بيش از آن چه به دست آمده کاملا رضايت بخش بود. در زمان نمايش خلبانان با اولين هلي کوپتر R66 به مدت 60 ساعت پرواز انجام داده بودند که شامل 20 ساعت پرواز با موتور تاييد شده بود. وي جزئيات زيادي در مورد کارايي اين هلي کوپتر جديد طي مصاحبه خود مطرح نکرد و آن را به بعد از پرواز کارشناسان موکول نمود.
البته از جمله موارد که ذکر نمود اين بود که سرعت پروازي هلي کوپتر R66 اندکي سريع از مدل R44 RAVEN ll (117 نات در حالت کرويز) بوده و علاوه بر آن سرعت اوج گيري آن نيز بسيار قابل ملاحظه است.
موارد تشابه ظاهري بين اين مدل با مدل R44 بسيار زياد است به طوري که دو روتور اصلي و روتور عقبي، اهرم سايکليک T شکل و کنترل هاي هيدروليکي و بسياري از طرح هاي پايه اي و اساسي آن عينا همانند مدل پيستوني R44 است. تجهيزات آن عمدتا از نوع الکترومکانکال بوده و بدين ترتيب بايد آن را يکي از جديدترين هلي کوپترهايي دانست که درجات و شاخص هاي قديمي را در خود حفظ کرده اند. R66 نيز همانند ساير هلي کوپترهاي ساخت رابينسون داراي زمان ها و فواصل تعمير و نگهداري خاصي است که براي تمامي قطعات آن در نظر گرفته شده که رابينسون انتظار دارد رقم آن هر 2هزار ساعت هم براي موتور و هم براي سازه پروازي در نظر گرفته شود.
ساختار اين هلي کوپتر جديد همانند ساير مدل هاي توليد کمپاني رابينسون ويژگي هاي خاص خود را دارد، براي مثال در ساخت آن از مواد مختلفي استفاده شده از کامپوزيت هاي بسيار پيشرفته گرفته تا صفحات فلزي معمولي و آلياژهاي فولادي که انتخاب مواد بستگي به قيمت مناسب آنها از نظر مالي داشته است.
براي اطلاع بد نيست بدانيد که رابينسون تمامي قطعات مورد نيازش را خود توليد مي کند. طبق برنامه هاي تدوين شده R66 در سال 2010 وارد مرحله توليد انبوه خواهد گرديد و در سال 2011 به بازار عرضه خواهد شد و اين درحالتي است که کمپاني کماکان به توليد مدل دو نفره R44 ادامه خواهد داد.
واقعيت اين است که رابينسون انتظار دارد هلي کوپتر R44 RAVEN ll به دليل قيمت مناسب آن که کمتر از 400 هزار دلار بوده کما کان به عنوان پر ارزش ترين مدل توليدي اين کمپاني در مورد قيمت R66 هيچ رقمي را رسما اعلام نکرده است ولي انتظار مي رود قيمت آن رقيمب ين قيمت R44 يعني 400 هزار دلار و 1/2 ميليون دلار قيمت هلي کوپتر جت رنجر توليدي کمپاني بل باشد اما به احتمال زياد قيمت آن کمتر از يک ميليون دلار خواهد بود.
در خود توجه است که حتي با چنين قيمتي تقاضا براي اين هلي کوپتر بسيار بالاست زيرا به دليل استفاده از تکنولوژي توربيني در آن، کاربردهاي متفاوتي برايش پيش بيني شده است. کابين آن فضاي کافي براي خلبان و چهار سرنشين همراه او دارد چون 20 سانتي متر پهن تر از کابين R44 بوده و همين طور جاي بار نسبتا بزرگي دارد.
وزن خالص هلي کوپتر R66 برابر 1270 پوند و باري معادل 1300 پوند را مي تواند حمل کند و اين ويژگي هاي موتور رولزرويس به کار رفته در آن است که وزن را پايين نگه داشته در حالي که نيروي بيشتري را توليد مي کند. البته سوخت سنگين تر و بيشتري مصرف مي کند به طوري که ميزان مصرف سوخت آن 23 گالن در هر ساعت پروازي است در حالي که در مدل R44 ميزان مصرف 15 گالن در هر ساعت است.
منبع : نشريه نوآور شماره 60