ضرورت طرح مباحث مهدويت و اهتمام نسبت به آن

طرح مباحث مهدويت چه ضرورتي دارد؟ چرا بايستي به اين امر اهتمام بورزيم؟
پاسخ:
با توجه به منابع ديني (نقل و عقل)، طرح مباحث مهدويت از جنبه هاي متفاوت ضرورت دارد:

1. لزوم معرفت
 

در روايات زياد - از شيعه و اهل سنت (1) آمده است: آن که امام خود را نشناسد و بدون اين شناخت و معرفت، ديده از جهان بر بندد، به مرگ جاهليت مرده است: « ما مات لايعرف امامه مات ميته جاهليه».(2)
همچنين اهل بيت «ع» پيوسته پيروان خويش را به اين دعا ترغيب کرده اند که از خدا بخواهند تا حجت و ولي خود را به آنان بشناساند:
«اللهم عرفني نفسک فانک ان لم تعرفني نفسک لم اعرف نبيک، اللهم رسولک فانک ان لم تعرفني رسولک لم اعرف حجتک، اللهم عرفني حجتک فانک ان لم تعرفني حجتک ضللت عن ديني»(3)؛
بار خدايا! تو مرا به خود شناسا کن که اگر خودت را به من نشناساني پيغمبرت را نخواهيم شناخت. بار خدايا! تو رسولت را به من بشناسان که اگر رسول خود را به من نشناساني، حجتت را نخواهيم شناخت. پروردگارا! حجت خودت را به من بشناسان که اگر حجتت را به من نشناساني، از دين خود گمراه خواهم شد».

2. تکليف و وظيفه
 

هر فردي، در قبال امام خويش وظايفي دارد و لازمه عمل به وظيفه، شناخت امام و وظايف در قبال اوست. اين وظيفه داراي دو بعد است: يک بعد مربوط به دوران غيبت و انتظار است که نيل به ثوابت هاي وعده داده شده براي منتظر، در گروه فهم و درک و عمل به اين وظايف است و بعد ديگر از جهت زمينه سازي براي ظهور امام عصر «ع» و به دست آوردن نزديکترين جايگاه از لحاظ معرفتي و قرب به امام خوبي هاست.
رسول خدا «ص» مي فرمايد: «يخرج اناس من المشرق فيوطئون للمهدي يعني سلطانه»؛ (مردماني از مشرق برمي خيزند و زمينه ساز سلطه و قدرت مهدي مي شوند).(4)

3. مبارزه با تحريف ها، کج انديشي ها و آسيب ها
 

«... ليستنقذ عبادک من الجهاله و حيزه الضلاله».(5) نجات و رهايي مردمان از انحرافات و کج انديشي ها - که از رسالت هاي انبياست وظيفه اي است که وارثان اين مکتب عهده دار آنند. در مهدويت نيز چنين اموري وجود دارد؛ اموري نظير انتساب خشونت و خونريزي(6) به امام رحمت و نور، انتظار منفي (7) و بي تفاوتي و بي طرفي، غفلت از زمان خويش را وظيفه منتظر قلمداد کردن و..
همواره آسيب ها و آفت هايي، امور مفيد و کارآمد را تهديد مي کند و چاره اي جز شناخت و مقابله با آنها نيست؛ برخي از اين آفت ها عبارت است از:
1. مدعيان دروغني مهدويت (8) يا نيابت خاصه از سوي امام که هر از چند گاه سر بر مي آورند.
2. ملاقاتي ها و کساني که ادعاي ملاقات و ارتباط ويژه با امام مي کنند و هر کرامتي را به معناي ملاقات با آن حضرت مي پندارند و يا وظيفه اي جز ملاقات با امام قائل نيستند.
3. وَقّاتون؛ کساني که هر از چند گاه، زماني را به عنوان وقت ظهور تعيين مي کنند؛ با آنکه روايات با صراحت خواستار تکذيب آنان شده است.(9)
محمد بن مسلم از امام صادق «ع» روايت کرده است که فرمود:
«من وقت لک من الناس شيئا فلا تهابن ان تکذبه فلسنا نوقت لاحد وقتا» (10) ( هر کس از مردم براي تو وقت چيزي را تعيين کرد، بدون هراس او را تکذيب کن که ما براي هيچ کس وقتي تعيين نمي کنيم).
4. خرافات، نظير نذرهاي نمک و گندم يا جزيره خضرا.
بالاخره تعجيل و نااميدي از ظهور و اموري ديگر، آسيب ها و آفت هايي است که بايد آنها را شناخت و با آن مبارزه کرد.

4. آثار اعتقاد و معرفت به امام
 

جداي از ابعاد اعتقادي (11) مهدويت، شناخت و معرفت امام - در ابعاد متفاوت فردي و اجتماعي داراي بهترين ثمرات است. آگاهي بر اينکه اعمال فرد در محضر امام است، او اعمال انسان را مي بيند و اعمال بر او عرضه مي شود، واقعا انسان ساز است.(12) آري، منتظر مصلح، خود مي کوشد صالح باشد.
از سوي ديگر، نااميدي - دردي که بشريت به آن مبتلاست - براي منتظر معنا ندارد و از بالاترين ثمرات اعتقاد به مهدويت، اميدبخشي است.
از بعد اجتماعي و سياسي، انتظار مهدي، به نپذيرفتن ظلم و ستم، منحل نشدن در فساد محيط و پايداري در برابر رهبري هاي فاسد و مبارزه با فساد منجر مي شود.(13)
اگر مهدويت خوب تبيين شود، حرکت هاي اصلاحي در سراسر جهان به بهترين وجه مي تواند از آن روح حيات بگيرد؛ چنان که پيروزي انقلاب اسلامي ايران در نتيجه پيروي از بزرگمردي بود که مردمان او را نايب عام امام زمان (عج) مي دانستند و بر آن اساس تمام هستي خويش را با کمال اخلاص تقديم راه و مرام او کردند.(14)

5. مهدي انکاري و انتظار ستيزي
 

«دشمن، هر امر صحيح و مفيدي را تا آنجا که مقدور باشد، انکار مي کند و اگر نتوانست، به تحريف و تخريب آن مي پردازد و يا در مقابل آن اقدام به جايگزيني مي کند».(15)
در مقوله مهدويت نيز دشمن چنين مي کند. انکار، تحريف و تخريب مهدويت در دائره المعارف ها(16)، سايت ها، وبلاگ ها و بالاخص فيلم ها و بازي ها بخوبي مشهود است.(17) جايگزيني نيز که زماني با مدعياني چون باب، بها، قادياني و جونپوري ها، بشريت را بازيچه خود قرار داده بود؛ امروزه جداي از ادامه تقويت آنان توسط استعمار و ايجاد فرقه هاي جديد، آنچه بيشتر خود را نشان مي دهد، جايگزيني نظام ليبرال دموکراسي غربي به عنوان تنها نجات بخش و منجي است.

6. عرصه هاي پژوهش
 

بجز مسائل جديدي که شايد تا کنون چنين جدي در حوزه مباحث مهدويت مطرح نشده بود و جداي از مطالبي که بايستي به زبان روز تبيين شود؛ انبوهي از شبهات و پرسش ها، همت والايي را در پاسخ به آن مي طلبد.(18)
رهبر معظم انقلاب مي فرمايد: « در نقطه مقابل تلاش دشمن، در جهت اعتماد و عمل و تبليغ و تبيين حقيقت مهدويت حرکت کنيم.»(19).

7. تعميق تفکر مهدويت
 

رسالت امروز انديشمندان در مباحث مهدويت، در کنار مسائل علمي، تعميق ايمان مردم به امام زمان«ع» است.
رهبر معظم انقلاب مي فرمايد: «اثبات مهدويت، کار آساني است، اثبات اصل مهدويت در يک محفل علمي و با مخاطباني که اهل علم و تفکر و استدلالند، جزو آسانترين کارهاست. در اين، هيچ ترديدي نيست، ايمان و اعتقاد مردم هم خوب است؛ منتها تعميق اين ايماني که مردم به امامم زمان دارند، کار بسيار ظريفي است».(20)

8- نقطه اشتراک اديان
 

تمام اديان به موعود و منجي معتقدند. گرچه در خصوصيات و قبل از آن در مصداق اختلافاتي است. همچنين در دستاوردهاي حکومت حضرت متفقند. در اين که ظلم و ستم، نابود و عدالت و امنيت عالمگير مي شود.

9- نقطه وحدت شيعه و سني
 

مهدويت يکي از نقاط اشتراک مسلمين است و موارد اختلافي درباره آن بسيار کم است. طرح اين موضوع مشترک باعث تقريب بين مسلمين مي شود و مانع فتنه انگيزي فتنه گران و وهابيت خواهد شد چرا که آنان به دنبال طرد فکر شيعي هستند و مهدويت شيعه را امري غير ديني، يا يهودي و غير اسلامي مطرح مي کنند.

10- ارائه استراتژي جهاني
 

در مقابل استراتژي هايي چون: جنگ تمدن هانتينگتون، پايان تاريخ فوکوياما، ديدگاه آلوين تافلر در موج سوم و...(21) که به بشر پيشنهاد مي دهند و او را پيوسته مي فريبند- مهدي باوران، براي زمينه سازي ظهور و آماده ساختن جهاني براي پذيرش مهدي آل محمد «ع» بايد استراتژي ارائه دهند.
بايد برنامه هاي جهاني مهدويت را تبيين و طرح ارائه کرد تا جهانيان حقيقت را از افسانه سرايي ها جدا کنند و با جان و دل، منتظر واقعي آن امام همام شوند.

پي نوشت ها :
 

1. قريب به اين مضمون؛ ر. ک: صحيح مسلم، کتاب اماره، باب امر بلزوم الجماعه ي عند ظهور الفتن، ص 22؛ صحيح بخاري، کتاب الفتن، باب دوم؛ مسند احمد، ج 1، ص 416 و در منابع شيعه علمايي نظير کليني، بابي به عنوان «من مات....» اختصاص داده اند.
2. نعماني، غيبت، ص 129.
3. اصول کافي، ج 1، ص 337؛ کمال الدين، ج 2، ص 343.
4. بحار الانوار،ج 51، باب 5؛ کشف الغمه، ج 2، ص 477.
5. تهذيب، ج6، ص 59.
6. فصلنامه انتظار، ش 7، «درنگي در قتل هاي آغازين»، نجم الدين طبسي، «مير مهر»، پورسيد آقايي.
7. براي تفصيل بيشتر ر. ک: همان، ش 7، «انتظار پويا»، آصفي.
8. براي تفصيل بيشتر ر.ک: همان، ش 9 -8، «متمهديان و مدعيان دروغين مهدويت، » محمدرضا نصوري.
9. احتجاج، ج2، ص 542، ش 344؛ بحار الانوار، ج 52، ص 104؛ طوسي، الغيبه، ص 426.
10. طوسي، الغيبه، ص 262؛ براي تفصيل بيشتر ر. ک: داوود الهامي، آخرين اميد، ص 384.
11. براي تفصيل بيشتر ر. ک: محمدرضا حکيمي، خورشيد مغرب، ص 265.
12. امام خميني «ره»، براي تفصيل بيشتر ر.ک: فصلنامه انتظار، ش 1، جان جانان، مرتضي ناييني، ص 9.
13. براي تفصيل بيشتر ر. ک: همان، ش 5، «مهدي انکاري، انتظارستيزي»؛ محمد صابر جعفري.
14. فصلنامه انتظار، ش 2، «انتظار و انقلاب»، رحيم کارگر، ص 143.
15. رهبر معظم انقلاب، فصلنامه انتظار، ش 2، نقل از روزنامه رسالت، 26. 9/ 76.
16. ر. ک: همان، ش 6، 7، 8 و 9، «مهدويت از ديدگاه دين پژوهان و اسلام شناسان غربي»، بهروز جندقي.
17. براي تفصيل بيشتر ر. ک: همان، ش 5، «مهدي انکاري، انتظار ستيزي»، محمد صابر جعفري.
18. برخي از عرصه هاي پژوهش در سرمقاله شماره 2 فصلنامه انتظار آمده است.
19. رهبر معظم انقلاب، به نقل از روزنامه جمهوري اسلامي 9/ 11/ 72 ؛ فصلنامه انتظار، ش2، ص 37، «جان و جانان»، مرتضي نائيني.
20. رهبر معظم انقلاب، در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصي مهدويت، فصلنامه انتظار، ش 9- 8، ص7.
21. براي تفصيل بيشتر ر. ک: عزيزالله حيدري، مهدي تجسم اميد و نجات، ص 74؛ فصلنامه انتظار، ش3، «نگاهي دوباره به انتظار»، مجيد حيدري نيک.
 

منبع: ماهنامه پاسدار اسلام شماره 348