نگاهي به راهکارهاي افزايش طول عمر ويندوز

چگونه ويندوز با ثبات و پايدار داشته باشيم؟
هميشه ويندوز را از پايه نصب کنيد:
 

ارتقاء از نسخه قبلي ويندوز، آسانتر و سريعتر مي باشد، اما دير يا زود شما بهاي اين راه ميان بر را با مشکلاتي نظير عدم پايداري ويندوز، خواهيد پرداخت. پس بهتر است وقت بیشتری گذاشته تا از مشکلات بعدي نجات پيدا کنيد.

در مورد خريد سخت افزار مرغوب، خساست به خرج ندهيد:
 

کارآيي و ثبات سيستم شما، به کيفيت اجزاء و قطعاتي بستگي دارد که در آن به کار رفته است. با پرداخت اندکي مبلغ بيشتر، مي توانيد تفاوت محسوسي در پايداري سيستم خود حس کنيد. در واقع از خريد مادربرد، RAM، منبع تغذيه، ديسک سخت، سي دي يا دي وي دي رام، کارت گرافيک، کارت شبکه و ساير قطعات، با مارک هاي ناشناخته و تا حد امکان چيني خودداري کنيد. اين قانون در مورد ادوات جانبي نظير پرينتر، اسکنر و ماوس نيز صدق مي کند. ضمناً در نظر داشته باشيد، درايورهاي سخت افزاري که بد نوشته شده باشند، يا به صورت عمومي نوشته شده و خاص يک سيستم نمي باشند، باعث صدمه ديدن ويندوز شما و عدم پايداري آن خواهند شد. همچنين براي ويندوزهايي نظير 2000، XP و ويستا، قبل از خريد مطمئن شويد که سخت افزار مورد نظر شما، در ليست سازگاري سخت افزاري مربوط به همان ويندوز باشد. براي اين کار مي توانيد با مطالعه بروشور سخت افزار يا مراجعه به سايت آن، از اين موضوع اطلاع حاصل کنيد.

راه اندازهاي سيستمي قديمي را در ويندوزهاي جديد استفاده نکنيد:
 

هنگاميکه سيستم جديدي را مي خريد، نگهداري پرينترها و اسکنرهاي قديمي، وسوسه انگيز به نظر مي رسند. خب در اين رابطه شما را به خريد انواع جديد تشويق نمي کنيم، اما در صورتيکه سازنده هريک از سخت افزارهاي شما، راه انداز جديدي را ارائه کرده باشد (با مراجعه به سايت مربوط به آن سخت افزار )، ريسک نصب راه انداز قديمي را انجام ندهيد، حتي اگر سخت افزار شما در ويندوز با آن کار کند. در حقيقت مي توانيد در اينترنت به دنبال راه اندازهاي جديد بگرديد و يا از راه اندازهاي خود ويندوزاستفاده کنيد. اين تجربه شخصي من است که سازندگان سخت افزار، معمولاً جهت محصولات گرانقيمت خود، راه انداز جديد ارائه کرده و براي محصولات ارزان قيمت، راه انداز جديدي ارائه نمي دهند.

قبل از نصب نرم افزار جديد، آن را ارزيابي کنيد:
 

تا جايي که امکان دارد، فقط نرم افزارهاي نوشته شده براي سيستم عامل خودتان را استفاده کنيد. ويندوز2000، XP و ويستا، همگي داراي شيوه سازگاري براي پشتيباني از نرم افزارهاي سيستم عامل هاي پيشين هستند، اما من توصيه مي کنم هر زماني که توانستيد، نرم افزارهاي خود را به روز کنيد. ضمن اينکه تا حد امکان از نرم افزارهاي قديمي که تأثير مستقيم بر روي سخت افزارهايي نظير ديسک سخت، اسکنر و غيره دارند، استفاده نکنيد. همچنين هنگام دريافت نرم افزارهايي از قبيل اشتراک افزارها، محافظ صفحه نمايش ها، بازي ها و غيره احتياط کنيد.
اگر چه امتحان نرم افزارهاي اشتراک افزار و رايگان لذتبخش به نظر مي رسند، اما اکثر آنها بسيار ضعيف نوشته شده اند و سيستم عامل را دچار مشکل مي سازند. ضمناً فقط از سايت هاي قابل اطمينان، نرم افزار دانلود کنيد. يقين داشته باشيد، نرم افزارهايي که ضعيف نوشته مي شوند، سبب مشکلات و دردسرهاي زيادي براي کامپيوتر شما مي شوند. مثلاً به درستي و صحت از روي کامپيوتري که نصب شده اند برداشته نمي شوند (عزل آنها بسيار مشکل است)، و يا ممکن است در رجيستري سيستم عامل، تغييراتي ناخواسته ايجاد کنند که باعث کاهش کارآيي سيستم عامل شما شوند. در واقع اگر دوست داريد نرم افزارهاي مذکور و يا نرم افزارهاي نسخه بتا (Beta) را تست کنيد، از نرم افزارهايي مانند VMWAREيا Virtual PC جهت شبیه سازي محيط ويندوز استفاده کنيد، و يا اينکه نسخه ديگري از ويندوز را در پارتيشن ديگري از کامپيوتر خود نصب کنيد و از آن به عنوان محيطي آزمايشي، جهت نصب نرم افزارهایي کمابيش مشکوک و گمنام استفاده کنيد، تا در صورتي که نرم افزاري در آنجا، شما را دچار دردسر و مشکل کرد، با شناسايي آن، نسبت به نصب آن بر روي ويندوز اصلي خود، خودداري کنيد.

تنظيمات خارج از قاعده را روي سيستم خود انجام ندهيد:
 

هنگاميکه کاربران در کار با سيستم هاي خود، ماهرتر مي شوند، وسوسه دستکاري در تنظيمات سيستم عامل، نظير دستکاري در رجيستري و يا تنظيمات سخت افزاري، آنها را تهديد مي کند. اين تنظيمات ممکن است به ظاهر کارآيي سيستم شما را اندکي بالا ببرند، اما در حقيقت ممکن است باعث به دردسر افتادن نيز بشوند.

هميشه از برق اضطراري استفاده کنيد:
 

بسياري از مردم فکر مي کنند که يک کامپيوتر چند صد هزار توماني را فقط بايد به دو شاخه برق بزنند و آن را روشن کنند. به طور جدي توصيه مي کنيم، در مورد حفاظت کامپيوتر خود در برابر تغييرات ولتاژ و به خصوص جهت حفظ پايداري ويندوز، به هيچ وجه کوتاهي نکنيد. در حقيقت در صورتي که براي شما امکان دارد، بجاي اينکه يک محافظ برق معمولي براي کامپيوتر خود بخريد، از يک سيستم برق اضطراري (UPS) استفاده کنيد که علاوه بر قدرت محافظت بالاتر و تعديل ولتاژ، در صورت قطع برق مي تواند تا مدت کوتاهي کامپيوتر شما را روشن نگاه دارد و شما فرصت داريد اقدامات لازم را انجام دهيد. اما اگر مايل به صرف بودجه در اين زمينه نيستيد، لااقل حتماً از يک محافظ برق معمولي استفاده کنيد.
متأسفانه در حال حاضر، هزاران هزار کامپيوتر در همين کشور خودمان، به طور مستقيم و بدون هيچ واسطه حفاظتي، به پريز برق متصل شده اند. شايد شما هم يکي از اين افراد باشيد. اما بدانيد که فقط قطع برق نيست که مي تواند به سخت افزار و نرم افزار شما صدمه زده و سيستم شما را از تعادل خارج سازد، بلکه نوسانات روزانه برق در کشور ما، علاوه بر ايجاد صدمات جزئي و کلي در سخت افزارها، مي تواند به تدريج سيستم عامل شما را دچار مشکلات و افت کارايي نمايد.

سيستم خود را از لحاظ نرم افزاري به روز نگاه داريد:
 

به روز رساني ويندوز، راه کار ساده و مطمئني براي حفظ آن مي باشد. در حقيقت سيستم عاملي مثل ويندوز، داراي مشکلات و رخنه هاي ناشناخته زيادي است (فرقي هم نمي کند که شما داراي يک XP سرويس پک 3 هستيد تا کاملترين نسخه ويستا). اما با استفاده از آخرين اصلاحيه ها، مي توانيد ويندوز خود را در برابر بسياري از باگ ها، تهاجمات و...بيمه کنيد.
البته نگارنده، زمانيکه اين وصله ها را نصب مي کنم، حدود يک يا دو هفته صبر مي کنم تا ببينم که اين وصله ها مشکلات را حل مي کنند يا باعث مشکلات جديد مي شوند. چون اين وصله ها مانند سرويس پک ها، گاهي اوقات با دقت زياد تست نمي شوند و غالباً براي حل يک مشکل و ايراد خاص، در مدت زمان کوتاهي عرضه مي شوند. اما به هر حال من سعي مي کنم هميشه از سايت مايکروسافت و از اينجا و آنجا آنها را يافته و بر روي ويندوزم نصب کنم، زيرا فوائد و ثمرات آنها را در زمينه استحکام و پايداري ويندوز، به عينه تجربه کرده ام.

رجيستري سيستم عامل خود را کاملاً تميز نگاه داريد:
 

يک رجيستري شلوغ و داراي زوائد زياد، مي تواند بزرگترين عامل کندي سیستم عامل و مشکلات ريز و درشت و ناشناخته آن باشد. مايکروسافت در ويندوز 98، از ابزاري بنام RegClean استفاده مي کرد که کل رجيستري را جستجو کرده، مشکلات آن را يافته، مداخل اضافي را حذف نموده و کلاً خرابي هاي رجيستري را بر طرف مي کرد.
ضمن اينکه اکنون شما مي توانيد، از نرم افزارهايي در قالب ابزارهایی مطمئن،بنام RegVac يا SpeedUpMyPC 3يا System Cleaner 5 استفاده کنيد. من مجموعه اي از اين ابزارها را روي سيستم خود دارم و معمولاً هر از چند گاهي و معمولاً بعد از Uninstall کردن يک برنامه، به خصوص از انواع بدقلق، از آنها استفاده کرده و کليه مشکلات رجيستري سيستم را بر طرف مي سازم. شما هم يک يا چند عدد از اين نرم افزارها را تهيه نموده و بر روي کامپيوتر خود نصب کنيد. ضمن اينکه هر کدام از آنها داراي امکانات و ويژگي هايي مي باشند که شايد ديگري، فاقد آن باشد.

با نرم افزارهاي مزاحم جاسوسي مقابله کنيد:
 

نرم افزارهاي جاسوسي، برنامه هايي هستند که استفاده هاي شما از کامپيوترتان را کنترل و ضبط مي کنند، بدون اينکه شما کوچکترين اطلاعي از اين موضوع داشته باشيد. همچنين معمولاً کاربران با نصب برخي از نرم افزارها و يا بازديد از بعضي از سايت ها، به اين نرم افزاهاي جاسوسي آلوده مي شوند. بعضي از اين نرم افزارهاي جاسوسي، آنچنان گستاخانه عمل مي کنند و حتي تا آنجا پيش مي روند که سايت خود را بعنوان سايت پيش فرض و خانگي شما بر روي مرورگر ويندوز، قرار مي دهند. برخي باعث نمايش صفحات تبليغاتي بدون اجازه شما مي شوند و برخي ديگر اطلاعات شخصي شما را جمع آوري کرده و به آدرس هاي مشخص شده مي فرستند.
همگي اين موارد در بروز نقص هاي جدي و کندي سيستم عامل و عدم ثبات آن و بروز رفتارهاي پيش بيني نشده در سيستم عامل، نقش مهمي دارند. پس همواره از برنامه هاي ضد جاسوس استفاده کنيد و اگر زياد با اينترنت سروکار داريد، حداقل هفته اي يکبار، از اين برنامه ها براي تست سيستم و يافتن جاسوس افزارهاي احتمالي، استفاده کنيد.

سيستم خود را امن سازيد:
 

در سال هاي اخير، بحث ضد ويروس ها، ديواره هاي آتش، رمزنگاري و ديگر راهکارهاي امنيتي، تبديل به موضوع مهم و قابل توجهي شده است، ولي با اين حال هنوز هم ميليون ها سيستم ناامن وجود دارند که دريغ از نصب حتي يک ويروس ياب تاريخ گذشته بر روي آنها!!
به طور جدي تأکيد مي شود که اگر واقعاً از مشکلات و دردسرهاي اختلال در سيستم عامل و کارکرد کامپيوتر، متنفر و گريزانيد و وقت اضافي براي سروکله زدن با اين مسائل را نداريد، حتماً و حتماً از يک ويروس ياب قوي و به روز، به همراه يک فايروال قدرتمند بر روي کامپيوتر خود استفاده کنيد. خوشبختانه در يکي دو سال اخير، شعبه هايي از نمايندگي هاي ضد ويروس هايي مانند مک آفي، کاسپراسکاي و... در ايران داير شده اند وشما اکنون مي توانيد با خريد يک نسخه قانوني از ضدويروس دلخواهتان، آن هم به قيمتي کمابيش مناسب (چيزي در حدود 25 تا 40 هزار تومان)، ضمن بهره گيري از يک ضدويروس کامل و بدون مشکل، تا يکسال هم به طور رايگان، امکان به روز رساني روزانه آن را داشته باشيد. در اين رابطه شک نکنيد که اين موضوع، به ثبات ويندوز و عدم درگيري شما با انواع و اقسام ويروس ها و کرم هاي اينترنتي، ياري خواهد رساند. ضمناً علاوه بر آنچه عرض شد، در تکميل مباحث امنيتي براي حفظ ويندوز، همواره مي بايست، تا حد امکان، تنظيمات امنيتي سيستم عامل را در وضعيتي مطلوب نگاه داريد. به عبارتي، شبکه هاي بي سيم بايد رمزنگاري شوند و همچنين تنظيمات امنيتي مرورگر شما بايد به دقت چک شده و در حد بالايي افزايش يابند.

از نام کاربري Administrator براي کارهاي روزانه خود استفاده نکنيد:
 

اگر چه استفاده از نام کاربري Administrator (مدير سيستم)، ممکن است به ظاهر اشکالي نداشته باشد، ولي باعث به وجود آمدن مشکلاتي براي سيستم شما خواهد شد، چرا که هر برنامه اي با نام کاربري Administrator، قادر به انجام کارهايي است که ممکن است امنيت سيستم شما را به مخاطره بيندازد. پس توجه داشته باشيد که از حساب Administrator براي انجام کارهاي روزمره استفاده نکنيد و از دستور Run AS براي اجراي برنامه هايي که احتياج به حقوق دسترسي Administrator دارند، استفاده کنيد.

محيطي سالم براي کامپيوتر خود فراهم کنيد:
 

در سال هاي اوليه استفاده از کامپيوترها، ما آنها را بسيار نازپرورده باررآورديم. استفاده از روش هاي تصفيه هوا، اتاق هاي عاري از گرد و غبار، کفپوش هاي ضد غبار، همه و همه بيانگر اين موضوع است. اما امروزه متأسفانه با رايج شدن کامپيوترها و به همان نسبت پيش پا افتادگي ظاهري آنها، ما روشي خلاف روش اوليه را در پيش گرفته ايم.
امروزه در اغلب اوقات، ايستگاه هاي کاري و سرورها، غالباً در زير ميزها قرار داده شده اند، يعني درست جائيکه به علت بسته بودن محيط و عدم تهويه مناسب، عمر قطعات کاهش مي يابد. منابع تغذيه معمولاً پيش از ساير قطعات خراب شده و دچار مشکل مي شوند، و به دنبال آن ديسک هاي سخت دچار مشکل مي شوند. در برخي سيستم ها بالا رفتن بيش از حد دماي CPU باعث خاموشي پي در پي سيستم شده و اگر همين طور ادامه يابد، ممکن است گذشته از صدمات سخت افزاري همچون سوختن CPU يا آسيب ديدن هارد ديسک، ويندوز را نيز که کاملاً وابسته به سخت افزار است، دچار مشکل نمايد.
بنابراين اگر حقيقتاً خواهان حفظ کارايي مطلوب کامپيوتر خود به طور کل و سيستم عامل خود به طور اخص مي باشيد، فراموش نکنيد که يک محيط تا حد ممکن مناسب از لحاظ تهويه و به دور از ذرات آلاينده و گرد و غبار ،مي تواند در طول عمر کامپيوتر و سيستم عامل شما، نقش مهمي را ايفا نمايد.
حتما تابحال کساني را ديده ايد که با تعجب به مشکلات ريز و درشت نرم افزاري و سخت افزاري ديگران نگاه مي کنند و از اينکه آنها مدام در حال کلنجار رفتن با کامپيوتر خود هستند، ابراز شگفتي مي کنند. بله، اينگونه افراد حق دارند که نگاهي متعجب به اين مشکلات داشته باشند، زيرا آنها با رعايت اغلب مواردي که برشمرده شد، همواره سيستمي عاري از مشکلات ساير کاربران داشته و به معناي حقيقي خود، از کار با کامپيوتر و سيستم عامل خود، لذت مي برند. پس بيايد، شما هم يکي از اين افراد باشيد.
منبع: ماهنامه فيلمنامه نويسي فيلم نگار 31