9 گياه از شگفت انگيزترين گياهان جهان
پس از ميليون ها سال که از تکامل گياهان مي گذرد، گياهان اوليه جاي خود را کم کم به گونه هايي داده اند که ما اکنون آنها را به عنوان گياهان امروزي در همه جاي دنيا مي توانيم ببينيم. در اين ميان، برخي گياهان ويژگي هايي دارند که آنها را از ديگر خويشاوندانشان متمايز مي کند.
گاهي اين ويژگي ها بسيار جالب است. از شکل ظاهري متنوع و بي نظير بعضي از گياهان گرفته تا نوع تغذيه بسيار متفاوت آنها، دنياي شگفت انگيزي از گياهان را پيش روي ما مي سازد با ما باشيد تا با10 گياه از شگفت انگيزترين گياهان در دنياي سبز آشنا شويد
غول گل
بزرگترين گل جهان، گياه Rafflesia arnoldiiدر سال 1822طي يک جنگل گردي در سوماترا کشف شد. اين گياه، بزرگترين گل را در دنياي گياهان توليد مي کند، به طوري که قطر گل آن به بيش از يک متر هم مي رسد و وزني برابر با 11کيلو دارد. البته اين گل با وجود اندازه بسيار بزرگي که دارد، بندرت ديده مي شود چرا که دوره رشد رويش گياه بسيار طولاني (گاهي تا 21ماه) است و گلي که بعد از اين مدت طولاني ظاهر مي شود،عمر خيلي کوتاهي(حداکثر پنج روز)دارد! کساني که توانسته اند از نزديک اين گل را ببينند، مي گويند بسيار بد بوست و بوي مواد در حال فساد و پوسيدگي را مي دهد.
گياهي با طرح هاي هندسي
کلم بروکلي رومي (Romanesco Broccoli) يکي از خويشاوندان خوراکي از خانواده گل کلم است.اين گياه بي نظير براي اولين بار در قرن شانزدهم در
ايتاليا کشف شد اگر به شکل ظاهري گياه توجه کنيد، متوجه نحوه خاص رشد بافت هاي اين گياه مي شويد.پيچ هاي اين نوع کلم در طرح هاي زيباي هندسي به طرز جالب توجهي گسترش پيدا مي کند.اين طرح ها شبيه به فراکتال هاي هستند که با قوانين رياضي طراحي شده اند اين فراکتال ها شکل فوق العاده زيبايي به اين گياه منحصر به فرد داده است.
آلوئه ورا؛ گياهي با خاصيت درماني
اين گياه در هاوايي و مکزيکوسيتي رشد و زندگي مي کند. اگر چه بيشتر گياهان دارويي قبل از مصرف بايد فراوري شوند، آلوئه ورا به طور طبيعي آماده استفاده است.کافي است برگ هاي آن را بشکنيد تا ژل آلوئه ورا«Aloe Plant» (نام گياه از همين ماده گرفته شده) در دسترس شما باشد. اين ژل خاصيت دارويي دارد و در بهبود ضايعه آفتاب سوختگي موثر است. برگ هاي اين گياه در کشور ما نيز در دسترس هستند و مورد استفاده قرار مي گيرند.
باز هم يک گياه گوشتخوار
گياهي به نام Drosera يکي از گياهان گوشتخوار است که روش خاص خود را براي شکار کردن دارد.اين گياه در سطح بيروني ساقه خود غدد کوچکي دارد که
کارشان توليد مايع غليظي است که حشرات جذب آن شده و در برخورد به آن مي چسبند سپس رشته هاي پيچکي گياه به دور طعمه بسته مي شود و آنزيم هاي گوارشي آن را هضم مي کند.
حساس ترين گياه
در آمريکاي جنوبي و مرکزي، گياهي زندگي مي کند به نام گياه حساس (Sensitive Plant) که به لمس شدن بسيار حساس است و به آن واکنش مي دهد. اگر شما برگ هاي اين گياه را نوازش کنيد، گياه سريعاً برگ هاي خود را جمع مي کند. البته نبايد از اين کار گياه ناراحت شويد چرا که اين کار به اين معني نيست که گياه شما را دوست ندارد بلکه اين يک مکانيسم طبيعي براي محافظت خودش از حشرات برگخوار است.اين گياه به گرما و نور هم واکنش نشان مي دهد به طوري که هنگام غروب که نور کاهش مي يابد هم برگ هاي خود را جمع مي کند.به همين خاطر مردم دربعضي کشور ها به آن «گياه شب خسب» مي گويند.
ونوس گوشتخوار
اين گياه گشتخوار (Dionaeamuscipula) معروف ترين از نوع خود است و تنها در مناطقي ديده مي شود که نيتروژن خاک کم باشد.تماشاي اين گياه هنگام شکار بسيار هيجان انگيز است.برگ هاي اين گياه داراي موهاي ريزي در سطح خود هستند که در اثر برخورد طعمه که معمولا حشرات هستند، تحريک شده و باعث بسته شدن برگ ها مي شود و در نتيجه شکار به دام مي افتد. خارهاي دندان مانند در لبه برگ هاي اين گياه جلوي فرار حشره به دام افتاده را مي گيرد.برگ در کمتر از يک ثانيه بسته شده و طعمه بيچاره بعد از چند روز هضم مي شود.
کوزه اي براي شکار
يکي ديگر از انواع گياهان عجيب و غريب که مواد مورد نيازش را از جانوران به دست مي آورد.نوعي از گياهان شگارچي است به نام Pitcher Plant که در فارسي مي توان به آنها گفت «گياه کوزه اي». اندام کوزه مانند اين گياه که پر است از شيره هاي گوارشي، حشراتي را که داخل آن بيفتند، هضم مي کند و مواد غذايي گياه را فراهم مي کند. اين گياهان در جنوب شرقي آسيا مثل اندونزي و فيليپين زندگي مي کنند
گياهي که خود را به مردن مي زند
سرخس رستاخيز (Polypodium Polypodiodes) در ظاهر شبيه بقيه بستگان سرخسش است اما توانايي عجيبي در تحمل خشکي دارد و نيز رفتار گياه در مقابل کم آبي بسيار جالب و بي نظير است. اين گياه در شرايط خشک، برگ هايش را به شکل يک توپ روي هم جمع مي کند و رنگ برگ هايش قهوه اي مي شود. سرخس در اين حالت کاملاً شبيه يک گياه بي جان ديده مي شود. اما به محض رسيدن آب به آن، گياه به زندگي عادي بر مي گردد. اين گياه جالب توجه، به همين شيوه مي تواند تا100 سال بدون آب زنده بماند.
گياه تلگراف
اگر تا کنون فکر مي کرديد که گياهان هيچ حرکتي ندارند و فقط جانوران هستند که تحرک دارند،جالب است بدانيد همه گياهان داري نوعي جنبش مخصوص به خود هستند که در اثر محرک هاي مختلف فيزيکي يا شيميايي ايجاد مي شود؛اما از آنجا که معمولا اين حرکات بسيار آهسته صورت مي گيرد ما آن را نمي توانيم ببينيم. در اين بين، گياهاني وجود دارند که حرکاتشان نسبتا سريع است. نمونه بارز آن،گياه تلگراف (Codariocalyx motorius) است. اين گياه از بقيه همنوعانش بسيار بزرگ تراست. حرکت در اندام هاي اين گياه، مثلاً حرکت برگ هايش معمولاً سه تا پنج دقيقه بيشتر طول نمي کشد، بنابراين ديدن اينکه بعد از اين مدت کوتاه گياه به طرف ديگري چرخيده باشد چندان عجيب نيست.
منبع: نشريه همشهري دانستنيها شماره 34
