نویسنده: مهدی نیلی پور
مسجد الحرام و بویژه کعبه مکانی مقدس و با شرافت است که از سوی خداوند متعال به عنوان عبادتگاه بندگان، قبله ی مناجات و محل آمرزش و مغفرت اهل زمین انتخاب شده است.در دعای هنگام دیدار کعبه می خوانیم:
( الحَمدُالله الّذی عَظَّمَکِ و شَرَّفَکِ وَ کَرَّمَکِ و جَعَلَکِ مَثابَهً لِلنّاس و أمنا مُبارکاً وَ هدیً لِلعالَمین.) (1) «ستایش خدایی که تو را بزرگ داشت، شرافت بخشید، اکرام نمود و تو را محل بازگشت مردمان و مکانی أمن و با برکت و سبب هدایت عالمیان مقرّر فرمود.»
امام صادق (ع) فرمودند:
(أحبُّ الأرض إلی الله تعالی مکّهُ و ما تربَهُ
أحبَّ إلی اللهِ عزّ و جَلَّ مِن تُربَتِها و لا حَجَرَ
أحبُّ إلی الله عزَّو جَلَُّ من حَجَرِها و لا شَجَرُ أحبُّ إلی اللهِ عزَّو جَلُّ من شَجَرِها و لا جبالُ أحبُّ إلی اللهِ عزَّو جَلُّ من جِبالِها و لا ماءُ أحبُّ إلی اللهِ عزَّو جَلُّ من ماءِها.) (2)
(محبوبترین زمین نزد خداوند متعال مکه است و هیچ خاکی نزد خداوند عزَّ و جَلّ محبوبتر از خاک مکه نیست و هیچ سنگی نزد خدا از سنگهای مکه محبوبتر نیست و هیچ درختی نزد خدا از درختان مکه محبوبتر نیست و هیچ کوهایی نزد خداوند از کوههای مکه محبوبتر نیست و هیچ آبی نزد خداوند از آب مکه محبوبتر نیست.)
نکته ی سوم: توجه به مکانهای مقدّس در مکّه و مسجدالحرام
1. قال رسول الله (ص) : ( الحَجَرُ الأسودُ مِنَ الجَنَّهِ) «حجر الاسود از بهشت است.»
(الحَجَرُ الأسودُ یمینُ الله فی الارضِ یصافِحُ به عبادَهُ)
«حجر الاسود دست (راست) خدا در زمین است که بدان با بندگان مصافحه می کند.»
(الحَجَرُ یَمینُ اللهَ فی أرضِهِ فَمَن مَسحَهُ مَسَحَ یَدَاللهِ)» حجرالاسود دست خدا در زمین است هر کس آن را لمس کند (گویی) دست خدا را لمس کرده است.»
(الحج والعمره، ص 102).
1. بوسیدن حجر
2. لمس حجر به عنوان بیعت و مصافحه با خدا
3. بوسیدن و اشاره به حجر به عنوان بیعت و لمس حجر در صورت امکان.
4. شروع طواف از رکن حجر می باشد.
5. لمس حجر به عنوان بیعت با خدا بر گناه نکردن.
یکی از مکانهای مهم مسجد الحرام است.
امام صادق (ع) فرمودند: (إنَّ الله فَصلَ مَکَهَ و جَعَلَ بَعضَها أفضِل مِن بعضٍ فقال: «وَ اتَّخِذوا مِن مقام ابراهیمَ مَصلّی»
(الحجّ والعمره، ص 98)
«خداوند مکه را برتری بخشید و بعضی از مکانهایش را بر برخی دیگر برتری داد و فرمود: از مقام ابراهیم جایگاهی برای عبادت برگزینید».
1. پشت مقام ابراهیم محل نماز طواف واجب است.
2. بین رکن حجر و مقام ابراهیم (ع) محل ظهور امام زمان (6) است.
3. مُلتَزَم (به معنای محل ایستادن و چسبیدن)
- دو نام دیگر ملتزم عبارتند از
مُتَعوَّذ ( پناه گرفته شده)
-المَدعی (محل دعا)
به اجماع فقهاء و محدثین شبعه قسمتی از دیوار کعبه قبل از رکن یمانی و قبل از دیوار مستجار است.(الحج والعمره، ری شهری، ص 121).
و بنابر قولی بین رکن حجر و درب فعلی خانه کعبه است.
1- محل استجابت دعا.
2- محل دعای حضرت آدم و پذیرش، توبه او
3 - محل استغفار و مناجات امام سجاد(ع)
4- محل مناجات امام صادق (ع)
5- امام صادق (ع) درباره ملتزم می فرمایند:
(عندَهُ نَهرُ مِن أنهارِ الجَنَّهِ «نزد ملتزم چشمه ای از چشمه های بهشت است.»
6. پیامبر (ص) فرمودند: (ما دَعا أحدُ بِشَیء فی هذا المُلتزم إلا استُجیبَ لَه)
(الحجّ والعمره ص 109).
«هیچ کس در این ملتزم دعا نمی کند مگر اینکه دعایش مستجاب می شود.»
1. استغفار
2. اقرار به گناهان و طلب توبه با این بیان : ( و ما حَفِظَتهُ عَلَینا حَفَظَتک وَ نَسیناهُ فاغفِرهُ لَنا [ (خدایا) آنچه ملائکه ما ) ثبت کرده اند. و ما را فراموشش کرده ایم را برای ما بیامرز.]
(الحج والعمره، ص 110).
3- خواندن دعای امام سجاد (ع): (أللّهم إنَّ عِندی أفواجاً من ذُنوبٍ و أفواجاً من خَطایا و عِندَک أفواجٌ مِن خَطایا و عِندَّک أفواجٌ مِن رحمَهٍ و أفواجُ من مغفرهٍ یا مَن إستجابَ لأبغَضِ خلقِهِ إلیه اذ قال: « أنظِرنی إلی یَوم یُبعَثون» إستَجب لی و افعلَ بی کذا و کذا)» خداوندا ! نزد من گناهان و خطاهای بسیاری است و نزد تو رحمت ها و مغفرتهای بسیاری، ای آنکه دعای منفورترین خلقش را مستجاب کرد آنگاه که (شیطان) گفت: « به من تا روز رستخیز مهلت بده» دعایم را مستجاب کن و برای من چنین و چنان کن.»
(الحج والعمره، ص 110)
4. دعا و درخواست از خدا
5. دعا برای رفع بیماری ها و اندوه ها و غصه ها.
پیامبر (ص) می فرمایند:
(بین الرکن والمقام مُلتزم ما یَدعو به صاحب عاهَهٍ اِلا بریُ).
(الحج والعمره، ص 109).
«ملتزم بین رکن و مقام است، بیمار و گرفتار آنجا دعا نمی کند جز آنکه بهبودی می یابد.»
منبع: نیلی پور، مهدی؛ (1388)، شهر سپید خدا (مدیریت معنوی حج و عمره)، اصفهان: مرغ سلیمان
( الحَمدُالله الّذی عَظَّمَکِ و شَرَّفَکِ وَ کَرَّمَکِ و جَعَلَکِ مَثابَهً لِلنّاس و أمنا مُبارکاً وَ هدیً لِلعالَمین.) (1) «ستایش خدایی که تو را بزرگ داشت، شرافت بخشید، اکرام نمود و تو را محل بازگشت مردمان و مکانی أمن و با برکت و سبب هدایت عالمیان مقرّر فرمود.»
امام صادق (ع) فرمودند:
(أحبُّ الأرض إلی الله تعالی مکّهُ و ما تربَهُ
أحبَّ إلی اللهِ عزّ و جَلَّ مِن تُربَتِها و لا حَجَرَ
أحبُّ إلی الله عزَّو جَلَُّ من حَجَرِها و لا شَجَرُ أحبُّ إلی اللهِ عزَّو جَلُّ من شَجَرِها و لا جبالُ أحبُّ إلی اللهِ عزَّو جَلُّ من جِبالِها و لا ماءُ أحبُّ إلی اللهِ عزَّو جَلُّ من ماءِها.) (2)
(محبوبترین زمین نزد خداوند متعال مکه است و هیچ خاکی نزد خداوند عزَّ و جَلّ محبوبتر از خاک مکه نیست و هیچ سنگی نزد خدا از سنگهای مکه محبوبتر نیست و هیچ درختی نزد خدا از درختان مکه محبوبتر نیست و هیچ کوهایی نزد خداوند از کوههای مکه محبوبتر نیست و هیچ آبی نزد خداوند از آب مکه محبوبتر نیست.)
نکته ی سوم: توجه به مکانهای مقدّس در مکّه و مسجدالحرام
مکان - محدوده
1. حجرُ الاسود
(سنگ سیاه) سنگی است که نصب شده در رکن اول کنار درب خانه خدا.1. قال رسول الله (ص) : ( الحَجَرُ الأسودُ مِنَ الجَنَّهِ) «حجر الاسود از بهشت است.»
(الحَجَرُ الأسودُ یمینُ الله فی الارضِ یصافِحُ به عبادَهُ)
«حجر الاسود دست (راست) خدا در زمین است که بدان با بندگان مصافحه می کند.»
(الحَجَرُ یَمینُ اللهَ فی أرضِهِ فَمَن مَسحَهُ مَسَحَ یَدَاللهِ)» حجرالاسود دست خدا در زمین است هر کس آن را لمس کند (گویی) دست خدا را لمس کرده است.»
(الحج والعمره، ص 102).
1. بوسیدن حجر
2. لمس حجر به عنوان بیعت و مصافحه با خدا
3. بوسیدن و اشاره به حجر به عنوان بیعت و لمس حجر در صورت امکان.
4. شروع طواف از رکن حجر می باشد.
5. لمس حجر به عنوان بیعت با خدا بر گناه نکردن.
2. مقام ابراهیم
(سنگی است که حضرت ابراهیم (ع) هنگام ساختن کعبه روی آن می ایستاده و اکنون جای پای ابراهیم بر آن نقش بسته است و در مقابل درب کعبه قرار دارد.یکی از مکانهای مهم مسجد الحرام است.
امام صادق (ع) فرمودند: (إنَّ الله فَصلَ مَکَهَ و جَعَلَ بَعضَها أفضِل مِن بعضٍ فقال: «وَ اتَّخِذوا مِن مقام ابراهیمَ مَصلّی»
(الحجّ والعمره، ص 98)
«خداوند مکه را برتری بخشید و بعضی از مکانهایش را بر برخی دیگر برتری داد و فرمود: از مقام ابراهیم جایگاهی برای عبادت برگزینید».
1. پشت مقام ابراهیم محل نماز طواف واجب است.
2. بین رکن حجر و مقام ابراهیم (ع) محل ظهور امام زمان (6) است.
3. مُلتَزَم (به معنای محل ایستادن و چسبیدن)
- دو نام دیگر ملتزم عبارتند از
مُتَعوَّذ ( پناه گرفته شده)
-المَدعی (محل دعا)
به اجماع فقهاء و محدثین شبعه قسمتی از دیوار کعبه قبل از رکن یمانی و قبل از دیوار مستجار است.(الحج والعمره، ری شهری، ص 121).
و بنابر قولی بین رکن حجر و درب فعلی خانه کعبه است.
1- محل استجابت دعا.
2- محل دعای حضرت آدم و پذیرش، توبه او
3 - محل استغفار و مناجات امام سجاد(ع)
4- محل مناجات امام صادق (ع)
5- امام صادق (ع) درباره ملتزم می فرمایند:
(عندَهُ نَهرُ مِن أنهارِ الجَنَّهِ «نزد ملتزم چشمه ای از چشمه های بهشت است.»
6. پیامبر (ص) فرمودند: (ما دَعا أحدُ بِشَیء فی هذا المُلتزم إلا استُجیبَ لَه)
(الحجّ والعمره ص 109).
«هیچ کس در این ملتزم دعا نمی کند مگر اینکه دعایش مستجاب می شود.»
1. استغفار
2. اقرار به گناهان و طلب توبه با این بیان : ( و ما حَفِظَتهُ عَلَینا حَفَظَتک وَ نَسیناهُ فاغفِرهُ لَنا [ (خدایا) آنچه ملائکه ما ) ثبت کرده اند. و ما را فراموشش کرده ایم را برای ما بیامرز.]
(الحج والعمره، ص 110).
3- خواندن دعای امام سجاد (ع): (أللّهم إنَّ عِندی أفواجاً من ذُنوبٍ و أفواجاً من خَطایا و عِندَک أفواجٌ مِن خَطایا و عِندَّک أفواجٌ مِن رحمَهٍ و أفواجُ من مغفرهٍ یا مَن إستجابَ لأبغَضِ خلقِهِ إلیه اذ قال: « أنظِرنی إلی یَوم یُبعَثون» إستَجب لی و افعلَ بی کذا و کذا)» خداوندا ! نزد من گناهان و خطاهای بسیاری است و نزد تو رحمت ها و مغفرتهای بسیاری، ای آنکه دعای منفورترین خلقش را مستجاب کرد آنگاه که (شیطان) گفت: « به من تا روز رستخیز مهلت بده» دعایم را مستجاب کن و برای من چنین و چنان کن.»
(الحج والعمره، ص 110)
4. دعا و درخواست از خدا
5. دعا برای رفع بیماری ها و اندوه ها و غصه ها.
پیامبر (ص) می فرمایند:
(بین الرکن والمقام مُلتزم ما یَدعو به صاحب عاهَهٍ اِلا بریُ).
(الحج والعمره، ص 109).
«ملتزم بین رکن و مقام است، بیمار و گرفتار آنجا دعا نمی کند جز آنکه بهبودی می یابد.»
منبع: نیلی پور، مهدی؛ (1388)، شهر سپید خدا (مدیریت معنوی حج و عمره)، اصفهان: مرغ سلیمان
.jpg "درعالم قیامت بین اهل بهشت با اهل جهنم چند نوع گفتگو وجود دارد ؟")
