بررسی نقاط قوت و ضعف دولت کنونی از آن جهت حائز اهمیت است که در آستانه یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری قرار داریم و در انتخابت خردادماه 92 باید انتخابی دقیق را انجام دهیم.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در فراز پایانی سخنرانی مهم نوروزی خویش در حرم مطهر رضوی (علیه السلام) و در آغاز سال 92، درباره ویژگی‌های نامزد اصلح انتخابات ریاست جمهوری، عبارتی پرمحتوا و عمیق بیان داشتند که نیازمند تبیین است: «آنچه ما برای رئیس‌جمهور آینده نیاز داریم، عبارت است از امتیازاتی که امروز وجود دارد، منهای ضعف هایی که وجود دارد.»
مقام معظم رهبری در بیانات‌شان در 8 سال گذشته مکررا بر نقاط قوت و ضعف دولت اشاره داشته اند، سخنان ایشان حتما بهترین منبع برای یافتن این امتیازات و نقاط ضعف دولت است که می تواند ما را برای انتخاب 24 خردادماه کمک فراوانی کند.
با توجه به اینکه بیان این نقاط قوت و ضعف در مقاطع مختلف زمانی در طول 8 سال گذشته بوده است و هر کدام از این بیانات مربوط به زمان خاصی از عمر دولت احمدی نژاد بوده است، تاریخ بیانات مقام معظم رهبری در کنار هر پاراگراف ذکر شده است.
امتیازات دولت نهم و دهم
1. پایبندی به ارزشها و گفتمان امام و انقلاب• فرصت این روز و روزگارى که شما بر سر کار هستید، بسیار فرصت استثنایى و مغتنمى است؛ حقیقتاً از دوره‌هایى است که ما نظیر آن را در گذشته‌ى دوران انقلاب تا امروز کم داشته‌ایم. اولاً، شعارهاى دولت و مسئولان و اهداف تعیین‌شده‌ى آنان کاملاً با مبانى انقلاب و با مبانى اعلام‌شده‌ى امام عزیز ما منطبق است. ثانیاً، این گفتمان در بین مردم به طور محسوسى زنده است و وجود دارد؛ که وجود این گفتمان میان مردم هم، عامل عمده و اصلىِ گرایش آنها به این دولت و این رئیس‌جمهور محترم بود... خود این نعمت بزرگى است که این تفکر به صورت یک گفتمان مسلط در جامعه درآمد و همچنان ادامه دارد و بعد از روى کار آمدن این دولت، بحمداللَّه تقویت هم شده است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
• پایبندى به اصول و ارزشهاست که خیلى شاخص مهمى است. دولت، هم در قول و شعار - که مهم است - و هم در عمل، نشان مى‌دهد که به اصول انقلاب و ارزشهاى انقلاب پایبند است... این براى انقلاب ما یک پدیده‌ى معجزآسا و بى‌نظیر است که ما امروز همان شعارهایى را مى‌دهیم و همان اصول و مبانى‌اى را براى خودمان برنامه‌ى عمل قرار داده‌ایم که در اول انقلاب همانها اعلام شده بود... امروز انسان مى‌بیند که این اصول از همیشه شفافتر، زنده‌تر و برجسته‌تر مطرح است؛ در زبان شما و در شعارهاى شما و در برنامه‌هایى که اعلام مى‌کنید، اینها مطرح مى‌شود و شماها چون مسئول هستید، آنچه که مى‌گویید، در مقام حرف باقى نمى‌ماند و یک خط و شیار و عمقى را در جامعه به‌وجود مى‌آورد؛ این طبیعت مسئولیت است.... شعارهاى شما، فضاى اصولگرایى و فضاى ارزشهاى انقلابى و فضاى وفادارى به مبانى امام و انقلاب را بر جامعه حاکم کرده است؛ این خیلى چیز باارزشى است. اولین و مهمترین شاخصه‌ى دولت شما این است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
• شعار کلى این دولت ... که منطبق بر شعار و گفتمان امام و منطبق بر شعارها و گفتمانهاى انقلاب است؛ این خیلى چیز باارزشى است. این را هیچکس نمى‌تواند ندیده بگیرد. هر دلبسته‌ى به انقلاب، این را قدر مى‌داند؛ هر کسى که پیشرفت کشور را با هدایت انقلاب و با کارگردانى انقلاب تصور مى‌کند، باید این را قدر بداند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• گفتمان عمومى دولت اینهاست؛ به طور خلاصه: زنده‌کردن و بازسازى برخى خصوصیات جوهرى انقلاب و منطق امام؛ و مقابله‌ى با کسانى که میخواستند این ارزشها و این مفاهیم اساسى را منسوخ کنند، یا از بین ببرند، یا ادعا میکردند که منسوخ شده و از بین رفته؛ این چیز باارزشى است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• شماها هم چون حرف نظام را میزنید، طبعاً آماج این تهاجم ها قرار میگیرید؛ این خطى است که الان در بیرون وجود دارد. همه جورش را هم ما مى‌بینیم. حالا بعضى از انواع این تهاجمات را عامه‌ى مردم مى‌بینند، بعضیها را خیلى از خواص هم نمى‌بینند؛ اما ما مى‌بینیم. ما از خبرهایى که به ما میرسد و از نوع تحرک و تعاملى که وجود دارد و از حرفهایى که زده میشود، میفهمیم که چطور مجموعه‌ى دولت آماج حملات است. علتش هم همین است که گفتمان این دولت، گفتمان انقلاب است و در جهت انقلاب حرکت میکند. این خط خارجى است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• این را شما افتخار بدانید که الحمدللَّه به مبانى انقلاب پایبندید و به اینکه شعارهاى انقلاب را قبول دارید و میخواهید اجراء کنید، افتخار میکنید؛ این توفیق بزرگى است. یکى از مهمترین خصوصیات این دولت این است که شعارهاى خودش را شعارهاى انقلاب قرار داده و به این، احساس سربلندى و افتخار میکند. مردم هم به خاطر همین به شما اقبال کردند؛ این هم معلوم باشد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛8 شهریور89)
• یک بخش دیگر از این نقاط قوّتى که به نظر من روى آن باید تکیه کرد، مسئلهى برجسته شدن ارزشهاى انقلاب است. در این سالهائى که دولت نهم و دولت دهم بر سر کار بودند تا امروز، گفتمان انقلاب و ارزشهاى‌‌انقلاب و چیزهائى که امام به آن توصیه میکردند و ما آنها را از انقلاب آموختیم، خوشبختانه کاملاً برجسته شده: مسئلهى سادهزیستى مسئولان، استکبارستیزى، افتخار به انقلابیگرى. یک دوره‌‌اى بر ما گذشت که اسم انقلاب و انقلابیگرى و اینها به انزوا افتاده بود؛ سعى میکردند به عنوان یک ارزش منفى یا ضد ارزش، از این چیزها یاد کنند؛ مقاله مینوشتند، حرف میزدند، گفته میشد. امروز خوشبختانه اینجور نیست، درست بعکس است؛ گرایش عمومى مردم و مسئولان کشور به حرکت انقلابى، جهتگیرى انقلابى، ارزشهاى انقلابى و مبانى انقلاب است. این را توجه داشته باشید که یکى از عوامل گرایش مردم به دولت، همین هاست؛ یعنى مردم به این ارزشها اهمیت میدهند. مسئلهى دعوت به عدالت، مسئلهى سادهزیستى، دور بودن مسئولان از تجمل؛ اینها خیلى چیزهاى مهمى است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2شهریور91)
2. سیاست خارجی و استکبار ستیزی؛
• یک خصوصیت دیگر هم که باز جاى ذکر دارد، این است که این دولت در برابر زیاده‌خواهی‌هاى استکبار، دچار انفعال نشد؛ این به‌نظر من خیلى مهم است که در تعامل با دنیا، انسان جاى خودش را بداند، خواست خودش را بداند، نیرو و قدرت خودش را بداند و بداند که باید چه‌کار کند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
• استکبارستیزى - که معناى ویژه‌ى انقلابى خودش را دارد - در این دولت تشخص و تمیّز پیدا کرد. معناى استکبارستیزى دشمنى کردن با دولتهاى دنیا نیست، معنایش دشمنى کردن با استکبار است. استکبار - از هر دولتى و از هر نظامى سر بزند - آفتِ براى بشریت است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• مسئلهى اعاده‌ى عزت ملى و ترک انفعال در مقابل سلطه و تجاوز و زیاده‌طلبى سیاستهاى دیگران و ترک شرمندگى در مقابل غرب و غربزدگى را هم انسان در این دولت احساس مى‌کند؛ عزت ملى و استقلال حقیقى و معنوى از اینجا حاصل میشود. استقلال به این نیست که انسان شعار استقلال بدهد یا حتى مثلاً در زمینه‌هاى اقتصادى هم به یک رشد بالایى دست پیدا کند؛ نه، استقلال این است که یک ملت به هویت خود و به عزت خود معتقد و براى او اهمیت قائل باشد، براى حفظ او تلاش و کار کند و در مقابل متعرضین و مستهزئین، شرمنده‌ى اظهارات و جایگاه خود نباشد. ما متأسفانه در برخى از اوقات گذشته، میدیدیم که بعضى از کسانى که مرتبط با مسئولین بودند یا حتى خودشان مسئول یک بخشى بودند، کأنّه از گفتمان انقلاب در مقابل دیگران شرمنده‌اند و خجالت میکشند که حقایق انقلاب را بر زبان جارى کنند یا آنها را پیگیرى کنند یا به آنها اهمیت بدهند! این براى یک جامعه خیلى بلاى بزرگى است؛ این را شما ندارید. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• یکى از مظاهر دفاع از عزت هم همین مسئلهى انرژى هسته‌اى است. مسئلهى انرژى هسته‌اى، براى ما فقط این نبود که ما میخواستیم یک فناورى داشته باشیم، دیگران میخواستند ما نداشته باشیم؛ این فقط بخشى از قضیه است. بخش دیگر قضیه این بود که قدرتهاى گوناگون، پُررو، متجاوز، زورگو و دنباله‌ها و اقمار بى‌ارزش آنها، میخواستند حرف خودشان را در این زمینه بر ملت ایران تحمیل کنند. خب، ملت ایران، دولتِ شما و شخص رئیس‌جمهور، در مقابل این زورگویى و این تحمیل و این افزون‌طلبى ایستادید؛ خداى متعال هم کمک کرد؛ پیش رفتید. اینها آن بخشها و اجزاء گفتمان عمومى این دولت است که براى من اهمیت دارد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• روند غرب‌باورى و غربزدگى را که متأسفانه داشت در بدنه‌ى مجموعه‌هاى دولتى نفوذ میکرد، متوقف کردید؛ این چیز مهمى است. حالا یک عده‌اى در جامعه، ممکن است به هر دلیلى شیفته‌ى یک تمدنى یا یک کشورى باشند؛ اما این وقتى به بدنه‌ى مدیران انقلاب و مجموعه‌هاى انقلاب نفوذ میکند، چیز خیلى خطرناکى مى‌شود. این دیده میشد؛ خب، جلویش گرفته شد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• گرایش‌هاى سکولاریستى - که متأسفانه بازداشت در بدنه‌ى مجموعه‌ى مدیران کشور نفوذ مى‌کرد - جلویش گرفته شد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• روحیه‌ى تهاجم در مقابله‌ى با زورگویان بینالمللى. یک وقت هست که زورگویان بینالمللى مى‌آیند و میگویند که آقا شما فلان کار را کرده‌اید و ما رفع و رجوع مى‌کنیم و نه واللَّه، نه باللَّه...؛ ولى یک وقت هست که تهاجمش، تهاجم زورگویانه است؛ بهترین دفاع در چنین مواقعى هجوم است. زورگویان بینالمللى، نقاط ضعف زیادى دارند: جنایت میکنند، فساد میکنند، به حقوق بشر تجاوز میکنند، به حقوق ملتها تعدى میکنند، انسانها را لگدمال میکنند و همه‌ى کارهاى زشت را انجام میدهند؛ آخر هم طلبگار همه‌اند! خب، نقاط ضعفشان، با حالت تهاجمى و با حالت طلبگارى، گفته و بیان بشود... . این روحیه، روحیه‌ى خوبى است؛ روحیه‌ى انقلاب این است؛ این است که حقیقت را روشن و درخشان میکند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• ما امروز در مقابله‌ى با استکبار، در سیاست خارجى زبانمان زبانِ طلبگارى، عزت، اقتدار معنوى و اقتدار ملى است؛ آن وقت بعضى بیایند همین را به عنوان نقطه‌ى ضعف وانمود کنند که نه آقا! شما کارى کرده‌اید که فلان دولتها از شما خوششان نیاید. خب، معلوم است که خوششان نمىآید. فلان دولتها آن وقتى خوششان مىآید که انسان تملق آنها را بگوید و حرفهاى آنها را به عنوان حرفهاى برتر ذکر بکند؛ خودش را کوچک کند و از حرفهاى خودش و حرفهاى انقلاب عقب‌نشینى کند؛ آن وقت آنها خیلى خوششان مىآید! ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• در زمینهى ارتقاء جایگاه کشور در عرصه‌‌ى سیاست خارجى و مسائل بینالمللى هم همین جور است. امروز در عرصه‌‌ى سیاست خارجى، ثقل و وزنه‌‌ى کشور با چند سال قبل تفاوت دارد؛ ما در مسائل، تأثیرگذاریم؛ اینها مهم است. در حوادثى هم که پیش آمده، ما تأثیرگذار بوده‌‌ایم - که آن، داستان جداگانه‌‌اى دارد - به نظر ما آن هم خیلى مهم است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2شهریور91)
• امروز ملتهاى منطقه از جمهورى اسلامى خوششان مىآید، به خاطر موضع مستقل اسلامىِ شجاعانه‌‌اش؛ این باید محفوظ باشد. در جاهاى مختلف دنیا، مردم از مسئولان جمهورى اسلامى که این شجاعت را، این استقلال را، این نترسى را بیشتر بروز میدهند، بیشتر خوششان مىآید. خب، این نشانه‌‌ى این است که راه این است. دیپلماسى ما باید در این جهت باشد؛ که خب، خوشبختانه دوستان زحمتهاى زیادى میکشند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2شهریور91)
3. شعار عدالت
• یکى از شعارهاى این دولت، عدالت است. عدالت یقیناً محور انقلاب بود؛ در این شکى نیست. هیچ دولتى هم از اول نیامده صریحاً بگوید من نمى‌خواهم طبق عدالت رفتار کنم؛ لیکن من باید از آقاى احمدى‌نژاد تشکر کنم که ایشان کار جدیدى کردند؛ عدالت محورى را به عنوان یک شعار گذاشتند وسط؛ این کار خیلى بزرگى بود. وقتى که ایشان تبلیغات انتخاباتى مى‌کردند، به افراد خانواده‌ى خودم مى‌گفتم اگر آقاى احمدى‌نژاد رأى هم نیاورد، این خدمت بزرگ را به انقلاب کرد که شعار عدالت محورى را مطرح کرد؛ نگذاشت به فراموشى سپردنِ این شعار بشود یک سنت. این شعار مطرح شد و ذهن‌ها را به خودش متوجه کرد. خوشبختانه مردم هم فهمیدند، خواستند، دوست داشتند و رأى دادند. این کار، کار مهمى است. بنابراین عدالت‌محور بودنِ این دولت حرف بزرگى است؛ طرح این شعار به عنوان محور حرکت دولت، یک کار جدید است؛ خودش یک تحول است؛ به این پایبند باشید... نباید ارزش عدالت به عنوان یک ارزش درجه‌ى دو کم‌کم در مقابل ارزشهاى دیگر به فراموشى سپرده شود؛ در نظام ما این خطر وجود داشته است. ارزشهاى دیگر هم خیلى مهم است؛ مثلاً ارزش پیشرفت و توسعه، ارزش سازندگى، ارزش آزادى و مردم‌سالارى. مطرح کردن ارزش عدالت مطلقاً به معناى نفى اینها نیست؛ اما وقتى ما این ارزشها را عمده مى‌کنیم و مسأله‌ى عدالت و نفى تبعیض و توجه به نیازهاى طبقات محروم در جامعه کمرنگ مى‌شود، خطر بزرگى است؛ اما با عدالت‌محور بودن یک دولت، این خطر از بین مى‌رود یا ضعیف مى‌شود... بعضى‌ها مى‌گویند عدالت یعنى توزیع فقر. نخیر، کسانى‌که بحث عدالت را مى‌کنند، به‌هیچ‌وجه منظورشان توزیع فقر نیست؛ بلکه توزیع عادلانهى امکانات موجود است. آنهایى که مى‌گویند عدالت توزیع فقر است، مغزا و روح حرفشان این است که دنبال عدالت نروید؛ دنبال تولید ثروت بروید تا آنچه تقسیم مى‌شود، ثروت باشد. دنبال تولید ثروت رفتن بدون نگاه به عدالت، همان چیزى مى‌شود که امروز در کشورهاى سرمایه‌دارى مشاهده مى‌کنیم... این وظیفه از وظایف دولت اسلامى بود که شما شعارش را دادید؛ خیلى هم خوب کردید؛ دنبالش هم باشید؛ متعهد به این هم باشید؛ و این اساس کار شماست. ( دیدار با هیئت دولت؛ 8 شهریور 84)
• عدالت، تندروى نیست؛ حق‌گرایى است؛ توجه به حقوق آحاد مردم است؛ جلوگیرى از ویژه‌خوارى است؛ جلوگیرى از تجاوز و تعدى به حقوق مظلومان است. در یک کشور کسان زیادى پیدا مى‌شوند که اگر دستگاه مسؤولِ قانونى به مدد آنها نشتابد، در امواج درگیرى‌هاى گوناگون لگدمال مى‌شوند. وظیفه‌ى دولتِ عدالتمدار، توجه ویژه به قشر محرومین است. عدالت را نباید تندروى و مخالفت با شیوه‌هاى علمى دانست. با استفاده از همه‌ى شیوه‌هاى عالمانه و با تدبیر مى‌توان عدالت را در جامعه مستقر کرد. (بیانات در مراسم تنفیذ دولت نهم، 12مرداد 84)
• شما عدالت را مطرح کردید، خیلى خوب است. البته ممکن است در این وادى طولانى و پرخطر و دشوار، شما بتوانید قدمهایى را طى کنید؛ ممکن است تا پایان راه، عمرهاى ما یا فرصتهاى خدمتگزارى کفاف ندهد؛ اما همین قدمى که مى‌گذارید و جهتى که اتخاذ کرده‌اید، بسیار باارزش و زنده‌کننده‌ى این شعار است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
• دولتى هستید که این دو خصوصیت را جزو شعارها و برنامه‌هاى عملکرد خودتان قرار داده‌اید؛ "هم به مردم امید مى‌دهید"، "هم وعده‌ى عدالت مى‌دهید." همان امید هم به خاطر این است که شما پرچم عدالت را بلند کرده‌اید و دم از عدالت مى‌زنید. حقیقتاً هم خلأ امروز دنیا، بیش از همه چیز خلأ عدالت است. در کشور و جامعه‌ى خود ما هم بیشترین چیزى که این جامعه تشنه‌ى اوست، عبارت است از عدالت. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
• ممکن است شماها نتوانسته باشید - یا تا آخر هم نتوانید - همه‌ى آنچه را که در مورد عدالت مى‌باید انجام داد، انجام بدهید؛ لکن نفس رویکرد شما به عدالت، چیز بسیار باارزشى است و هر مقدارى که مى‌توانید بایستى حرکت کنید... بهتر از این است که انسان اصلاً دم از عدالت نزند، عدالت را فراموش کند، عدالت را در لابه‌لاى مفاهیم دیگرى مخفى و گم کند و از ذهن و چشم انسان دور بشود. اینها جایز نیست. وقتى عدالت رو آمد و به عنوان یک معیار و شاخص اصلى مورد توجه قرار گرفت، به‌طور قهرى در برنامه‌ها هم خواهد آمد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
• عدالت‌خواهى در این دولت پررنگ شد. شعار عدالت‌خواهى به صورت جدى بر روحیه‌ى مسئولان، دولتمردان و برنامه‌ها، پرتو افکند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• شما رویکرد عدالت داشتید. از مسئلهى عدالت دست برندارید؛ این قضیه‌‌‌‌‌‌ى عدالت را دنبال کنید. و مسئلهى فسادستیزى، حمایت از طبقات ضعیف، سادهزیستى، نگاه به مناطق دوردست و محروم، توجه به مشکلات گوناگون مردم. اینها اصولى است که اگر رعایت بشود و بر اینها پاى فشرده بشود، هم خدا را راضى میکند، هم مردم را از هر مسئول و از هر نظامى خشنود و دلشاد میکند. (بیانات در دیدار با هیئت دولت؛18 شهریور88)
• عدالت فقط عدالت در مسائل اقتصادى نیست، ...(اما) از همه مبتلابه‌‌‌‌‌‌تر، همین مسئلهى عدالت اقتصادى و عدم توزیع عادلانهى ثروت عمومى و درآمد عمومى ملى بین آحاد جامعه است که نمونه‌‌‌‌‌‌هاى فراوانى دارد که زیاد است و یکى‌‌‌‌‌‌اش همین یارانه‌‌‌‌‌‌هاست که ما خودمان یارانه میدهیم؛ به فقیر کمتر میدهیم، به غنى بیشتر میدهیم! الان اینجور است دیگر. الان یارانه‌‌‌‌‌‌هائى که دولت دارد میدهد، بیتالمال دارد میدهد، به فقرا داریم کمتر یارانه میدهیم، به اغنیاء بیشتر داریم میدهیم. این هدفمند کردن یارانه‌‌‌‌‌‌ها که مطرح شده، واقعاً یک امر مهمى است. سالهاست که این جزو آرزوهاست، جزو کارهاست. بنده در دولتهاى قبل دو سه مرتبه کتباً و شفاهاً به دولتها گفته‌‌‌‌‌‌ام، منتها دنبال این نمیرفتند؛ کار سختى است، کار پردردسرى است. همین طور ترجیح میدادند که بماند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛18 شهریور88)
• شعار عدالت‌طلبى، براى مردم جذاب است؛ شعار اجتناب از اشرافیگرى، براى مردم شعار مطلوب و شعار جذابى است؛ یا شعار خدمت‌رسانى به مردم، یا شعار استکبارستیزى، یا شعار سادهزیستى، یا شعار کار و تلاش و خدمت به مردم؛ اینها چیزهائى است که مردم دوست میدارند و اینها را میخواهند. یک جامعه و یک کشور و یک ملت بیدار از مسئولینش این چیزها را مطالبه میکند: مطالبه‌ى عدالت، مطالبه‌ى انصاف، مطالبه‌ى خدمت، مطالبه‌ى ارتباط صمیمى با مردم، مطالبه‌ى دین، پایبندى به ارزشهاى دینى، پایبندى به شرع. این چیزها را مردم میخواهند و دوست میدارند. شما هم بحمداللَّه این شعارها را داده‌اید، مردم هم قبول و اقبال کرده‌اند؛ این را مغتنم بشمارید. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛8 شهریور89)
4. خدمتگزاری به مردم و مردمی بودن
• من به رئیس جمهور محترم برادرانه توصیه مى‌کنم؛ در همه‌ى حالات، همین احساسى را که امروز بیان کردید - احساس خدمتگزارى به مردم - براى خودتان حفظ کنید. قدرت اگر با هدفِ خدمت به مردم باشد، عبادت است. شاید هیچ عبادتى بالاتر از عبادتِ مسؤولى نیست که به خاطر تلاش و خدمت به مردم، از راحت و آسایش و امنیتِ خود صرف‌نظر مى‌کند. این روحیه‌ى خدمتگزارى، خاکسارى، تواضع در مقابل مردم و شناخت عظمت مردم را براى خودتان حفظ کنید، که این نعمت بزرگى است... کسانى که قدرت و منصب و مقام را براى بهره‌مندى‌هاى خود، پُر کردن کیسه‌هاى خود و دنیاى خود مى‌طلبند، آن‌جایى که منافع آنان با منافع مردم اصطکاک پیدا مى‌کند، نمى‌توانند به نفع مردم کار کنند. (بیانات در مراسم تنفیذ دولت نهم، 12مرداد 84)
• مردم به دولت اعتماد دارند؛ دولت، خود را جزوِ مردم و از جنس مردم میداند و مى‌شمارد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
• پایبندى به خدمت هم یکى از شاخصه‌هاى این دولت است که قابل ارج‌گزارى و ذکر است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
• هم روحیه‌ى مردمى و خاکى این دولت است؛ این هم خیلى باارزش است؛ این را قدر بدانید. شما امتیازتان به تشخص ظاهرى و شکل و قیافه نیست؛ امتیازتان به همین است که خودتان را با مردم هم‌سطح کنید، به شکل مردم و در میان مردم باشید، با مردم تماس بگیرید، با آنها انس پیدا کنید، از آنها بشنوید. این امتیاز بزرگى است و در شما هست؛ آن را حفظ کنید و نگه دارید. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• شما دولتى هستید مردمى؛ یعنى مردم وقتى حرف شما و صداى شما را میشنوند، کأنّه از جنس خودشان یک حرفى میشنوند؛ چون از موضع بالا و متکبرانه با مردم حرف نمیزنید. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• تلاش دولت در جهت ارتباط با مردم، تلاش فوق‌‌العاده‌‌ى کارى که خوشبختانه در دولت مشاهده میشود؛( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2شهریور91)
5. ساده زیستی
• نکته‌ى بعد، توجه به سادهزیستى است. یکى از شعارهاى خوب آقاى احمدى‌نژاد مسأله‌ى سادهزیستى است. این شعار، شعار بسیار مهمى است؛ این را نباید دست‌کم گرفت. یک وقت هست که ما در زندگى شخصى خود مثلاً حرکت اشراف‌گونه‌یى داریم بین خودمان و خدا؛ که اگر حرام باشد، حرام است؛ اگر مکروه باشد، مکروه است؛ اگر مباح باشد، مباح است؛ اما یک وقت هست که ما جلوى چشم مردم یک مانور اشرافى‌گرى مى‌دهیم؛ این دیگر مباح و مکروه ندارد؛ همه‌اش حرام است؛ به‌خاطر اینکه تعلیم‌دهنده‌ى اشرافى‌گرى است به: اولاً زیردست‌هاى خودمان، ثانیاً آحاد مردم به این کار تشویق مى‌شوند. ما نباید مردم را به این کار تشویق کنیم. ممکن است در داخل جامعه کسانى پولدار باشند و ریخت و پاش کنند - البته این کار بدى است، ولى به خودشان مربوط است - اما ریخت و پاش ما اولاً از جیبمان نیست، از بیتالمال است؛ ثانیاً ریخت و پاش ما مشوق ریخت و پاش دیگران است. ( دیدار با هیئت دولت؛ 8 شهریور 84)
• سادهزیستى - بخصوص در خود آقاى رئیس‌جمهور - خوب و برجسته است و چیز باارزشى است؛ در مسئولین هم - کما بیش؛ یک جایى کمتر، یک جایى بیشتر - بحمداللَّه هست. سادهزیستى چیز بسیار باارزشى است. ما اگر بخواهیم تجمل و اشرافیگرى و اسراف و زیاده‌روى را - که واقعاً بلاى بزرگى است - از جامعه‌مان ریشه‌کن کنیم، با حرف و گفتن نمیشود؛ که از یک طرف بگوئیم و از طرف دیگر مردم نگاه کنند و ببینند عملمان جور دیگر است! باید عمل کنیم. عمل ما بایستى مؤید و دلیل و شاهد بر حرفهاى ما باشد تا اینکه اثر بکند. این خوشبختانه هست. فاصله‌تان را با طبقات ضعیف کم کرده‌اید و کم نگه دارید و هر چه که ممکن است آن را کمتر کنید. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
6. پرکاری و دولت کار بودن
• پرکارى این دولت هم انصافاً چیز برجسته‌اى است؛ حتى بعضیهایى که مخالف هم هستند، این را نمى‌توانند انکار کنند؛( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
• یک خصوصیت این است که این دولت، واقعاً یک دولت کار است؛ دولت حرکت و اقدام است؛ انرژى و نشاطِ کار این دولت، یک امر برجسته است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• بحمداللَّه دولت نهم هم دولت بسیار پرکار و پرتلاشى بود. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛18 شهریور88)
• آقاى رئیس جمهور ما هم که بحمداللَّه پرانرژى و خستگى‌‌‌‌‌‌نشناس حقاً؛ پابه‌‌‌‌‌‌پاى ایشان دویدن هم خیلى سخت است. خدا کمکتان کند بتوانید پابه‌‌‌‌‌‌پاى ایشان بدوید و برسید به مقاصدتان؛ واقعاً کار دشوارى است. ایشان خیلى زیاد زحمت میکشند، زیاد تلاش میکنند، بحمداللَّه پرانرژى هم هستند؛ خدا را شکر. به ظاهر ایشان هم این همه نمىآید. الحمدللَّه. خداوند انشاءاللَّه بیشتر کمک کند، بیشتر انرژى بدهد، بیشتر توان بدهد. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛18 شهریور88)
• رأى بالاى مردم یقیناً یک علتش، همین پرتلاشى و سختکوشى دولت نهم و رئیس جمهور محترم بوده است. این حالت را باید ادامه بدهند. ( تنفیذ حکم ریاست جمهوری دهم)
• در طول این چند سال در کشور کارهاى وسیع عمرانى انجام گرفته؛ بخصوص در مناطق دوردست، در بخشهاى مختلف؛ اینها واقعاً کارهاى مهمى است؛ این یک رویکرد بسیار مهمى در حرکت دولت است. از این قضیه بگیرید، تا پیشرفتهاى چشمگیرى که در زمینهى علم و فناورى به وجود آمده. این پیشرفتهائى که در این چند سال در زمینهى علم و فناورى صورت گرفته، خیلى قابل توجه است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2شهریور91)
7. شعار دولت اسلامی
• یکى از شعارهاى خوبى که آقاى رئیس‌جمهور، هم در دوره‌ى انتخابات، هم بعد از آن تکرار کردند، مسأله‌ى دولت اسلامى است... بعضى‌ها مى‌گویند شما بعد از 27 سال مى‌خواهید دولت اسلامى تشکیل دهید؟ نه، تلاش و اقدام براى تشکیل دولت اسلامى از روز اول شروع شد؛ منتها افت و خیز داشته؛ پیشرفت و عقبگرد داشته؛ در جاهایى موفق بودیم، در برهه‌یى موفق نبودیم. بعضى از ماها وسط راه پایمان لغزید؛ بعضى از ماها در اصل هدف مردد شدیم؛ بعضى از ماها نتوانستیم خود را نگه داریم؛ دلبسته‌ى به رفتارهاى طاغوتى شدیم... البته دولت اسلامىِ کامل به معناى واقعى کلمه، در زمان انسان کامل تشکیل خواهد شد؛ انشاءاللَّه... اگر دولتى مىآید و مى‌گوید هدفم این است که این (دولت اسلامی) را تحقق ببخشم، خیلى چیز مبارک و خوبى است... اگر دولت ما اسلامى شد، آن وقت کشورمان اسلامى خواهد شد... معناى شعار دولت اسلامى این است که ما مى‌خواهیم اعمال فردى، رفتار با مردم، رفتار بین خودمان، و رفتار با نظامهاى بینالمللى و نظام سلطه‌ى امروز جهانى را به معیارها و ضوابط اسلامى نزدیکتر کنیم. این شعار، بسیار باارزش است.( دیدار با هیئت دولت؛ 8 شهریور 84)
8. سفرهای استانی
• در رساندن خدمت به افراد محروم جامعه و عدالت، به اعتقاد این مسئلهى سفرهاى استانى خیلى مهم است. این کارى که آقایان بر دوش گرفتید و راه افتادید و رفتید و همه‌جاى کشور را زیر پا گذاشتید و با مردم تماس گرفتید و از نزدیک درد دلهاى مردم را - که از زبان مسؤولینشان، ائمه‌ى جمعه‌شان و افراد شاخصشان گفته مى‌شود - شنیدید، خیلى به‌نظر من خوب است... چطور ممکن است کسى این را انکار کند یا درباره‌اش تردید کند یا در فائده و سود او تشکیک کند؟ این خیلى کار مهمى است. این کار را شماها دارید انجام مى‌دهید. البته زحمت هم دارد؛ زحمتش را هم قبول مى‌کنید. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
• رفتن به شهرها، رفتن به شهرهاى کوچک، همه‌ى نقاط کشور را زیر پا گذاشتن و هیچ نقطه‌اى از کشور را از منظر خبرگى و کارشناسى دور قرار ندادن، اینها چیزهاى باارزشى است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
• مراقب باشید حرکت، اظهارنظر و حرف، انتساب به یک جریان، به یک باند و به یک گروه را پیش نیاورد، که اگر این‌طور شود، هواى نفس تقریباً انفکاک‌ناپذیر است. هواى نفس گروهى هم مثل هواى نفس شخصى است؛ آن هم همین‌طور است. هواى نفس گروهى هم انسان را بى‌حساب و کتاب به این طرف و آن طرف میکشاند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
9. کار های خوب اقتصادی (سهام عدالت، هدفمندی یارانه ها و ...)
• کارهاى خوبى ... در زمینهى اقتصاد انجام گرفته - مثل این سهام عدالت، ادامه‌ى طرحهاى نیمه تمام، نوع عدالت در ارائه‌ى تسهیلات بانکى، صندوق مهر رضا و امثال اینها – ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
• عدالت فقط عدالت در مسائل اقتصادى نیست، ...]اما[ از همه مبتلابه‌‌‌‌‌‌تر، همین مسئلهى عدالت اقتصادى و عدم توزیع عادلانهى ثروت عمومى و درآمد عمومى ملى بین آحاد جامعه است که نمونه‌‌‌‌‌‌هاى فراوانى دارد که زیاد است و یکى‌‌‌‌‌‌اش همین یارانه‌‌‌‌‌‌هاست که ما خودمان یارانه میدهیم؛ به فقیر کمتر میدهیم، به غنى بیشتر میدهیم! الان اینجور است دیگر. الان یارانه‌‌‌‌‌‌هائى که دولت دارد میدهد، بیتالمال دارد میدهد، به فقرا داریم کمتر یارانه میدهیم، به اغنیاء بیشتر داریم میدهیم. این هدفمند کردن یارانه‌‌‌‌‌‌ها که مطرح شده، واقعاً یک امر مهمى است. سالهاست که این جزو آرزوهاست، جزو کارهاست. بنده در دولتهاى قبل دو سه مرتبه کتباً و شفاهاً به دولتها گفته‌‌‌‌‌‌ام، منتها دنبال این نمیرفتند؛ کار سختى است، کار پردردسرى است. همین طور ترجیح میدادند که بماند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛18 شهریور88)
• طرح تحول اقتصادى، کار مهم و بزرگى بود. ما توصیه میکنیم؛ از جمله‌ى چیزهائى که از بین راه برنگردید، همین طرح تحول اقتصادى است؛ آن را واقعاً دنبال کنید. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛8 شهریور89)
10. «شایسته سالاری»؛«روحیه تحول گرایی»،«جرات در مقابله با فساد»
• «شایسته‌سالارى»، «نظارت بر عملکرد زیرمجموعه» و «تلاش بى‌وقفه براى این خدمات»، که انصافاً این مورد در این دولت برجسته است. این تلاش بى‌وقفه را حقیقتاً همه شاهدند و ما هم شاهدیم. این حرکت پُرتلاشى که همه‌ى دولت - بخصوص شخص آقاى رئیس‌جمهور - نشان میدهند، خیلى باارزش است. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
• این سرعت عملى که در رفتار دولت مشاهده میشود، چیز ممدوحى است؛ ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
• یک مسئله هم تمرکززدایى است که جزوِ شعارهاى این دولت است و شعار بسیار درستى هم هست؛( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛6 شهریور85)
• از جمله‌ى خصوصیات دیگر...، مسئلهى روحیه‌ى تحول‌گرایى و نوآورى و اصلاح است. همین‌طور که الان آقاى رئیس‌جمهور گزارش دادند، تغییراتى که در ساخت عمومى تشکیلات دستگاه و دولت داده مى‌شود، خیلى کارهاى اساسى‌اى است. اصلاح هم واقعاً همینهاست که انسان بیاید و در جهت صلاح، بخشهاى مختلف را نگاه کند و ساختها را به‌طور اساسى تغییر بدهد و دگرگون کند. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛4 شهریور86)
• جرأت در مقابله‌ى با فساد. مقابله‌ى با فساد خیلى کار سختى است. یک وقتى بنده گفتم که این اژدهاى هفت سرِ فساد را به این آسانى نمیشود قلع و قمع کرد؛ خیلى کار سختى است. نه اینکه حالا بگویم قلع و قمع شده؛ نخیر، الان هم قلع و قمع نشده؛ لیکن جرأت مقابله‌ى با آن هست. خب، وقتى که اجزاء مجموعه، خودشان آلوده‌ى به فساد نباشند، طبعاً جرأتشان بیشتر است. بسیارى از مجموعه‌هاى قبلى هم حقیقتاً پاکیزه بودند - یعنى آلودگى نداشتند - اما بالاخره جرأت در مقابله‌ى با فساد یک امتیازى است که در شما هست. ( بیانات در دیدار با هیئت دولت؛2 شهریور87)
منبع:مشرق نیوز
/ ع
