نویسنده: اسماعیل شفیعی سروستانی
آنچه که مردم در صحنه ی ورزش ایران دیده بودند، و در خاطر داشتند (ناشی از انحطاط اخلاقی ورزشکاران) منجر به نوعی بی اعتنایی از سوی مردم در سال های اوّلیه ی انقلاب به این موضوع مهم شد، امری که علی رغم این گفت وگوها می توانست مخاطب بسیاری را به گرد خویش آورد و با حیات و ممات یک ملت ارتباط تنگاتنگ داشته باشد.
اما، به همان سان که درباره ی دیگر مناسبات فرهنگی و مادی، تأملی جدی ومطالعه ای ژرف صورت نگرفت. امر تربیت بدنی ایران نیز در حالتی معلق و وضعی انفعالی باقی ماند، تا دست حوادث چه پیش آورد.
پس از سال های جنگ و دفاع مقدس، زنان و جوانان به عنوان موضوعی ویژه در دستور کار گردانندگان امور اجرایی قرار گرفتند، آنان به ناگاه خود را مواجه با بیش از هجده میلیون جوان دیدند، نسلی نو که همه ی پیشینه ی سیطره ی طاغوت را در کتاب های درسی خوانده بود و یا بر صفحه ی تلویزیون ها تماشا کرده بود اما خود آن همه را از نزدیک تجزیه نکرده بود.
نسلی نو که خود را با انبوهی از مشکلات روبرو می دید اما آمادگی رویارویی با آن ها را نداشت.
نسلی نو که مسئولیت آینده ی یک انقلاب وملت را بر دوشش می گذاشتند بی آن که چنان که باید تربیت شده باشد.
نسلی نو که همه ی دستگاه تبلیغاتی امپریالیسم قلب و ذهن او را نشانه رفته بود تا در انفعالی تام او را مهیای هضم در فرهنگ خودکند.
نسلی نو که در میدان شبیخون خصم منفعل مانده بود.
دیگر همه ی فرصت ها از دست رفته بود. چنان که پس از بیش از ده سال همگان متوجه شده بودند:
انقلاب فرهنگی صورت نپذیرفته و خصم در کمین، جوانان را رها نمی سازد.
هیهات که بودجه ده میلیاردی مصوب برای مقابله با تهاجم و شبیخون فرهنگی بیش از آن که مصرف طراحی و برنامه ریزی بنیادین برای دگرگون کردن مناسبات فرهنگی و مدنی جوانان مبتنی بر تحقیقات بنیادین دینی و فرهنگ اسلامی شود، مصروف احیاء همه سنت هایی شد که انقلاب اسلامی آن ها را مطرود ساخته بود.
پرواضح است که بدون شناخت وجوه «فکری، فرهنگی و مدنی» غرب عصیان گر، و شرایط تاریخی ویژه ای که ملت مسلمان ایران در آن قرار داشت امکان هیچ برنامه ریزی جدی نبود و این همه نیز بدون کشف پاسخ سؤال هایی جدی با مراجعه به «منابع و مبانی اسلامی» ممکن نبود. پس دیگر بار عجله و شتاب به یاری وضع انفعالی آمد. صورت ها اصلاح شد و محتوا ماند و توجیه عاقلانه نیز پا درمیانی کرد تا به همگان اعلام کند:
«برای دورنماندن از قافله ی تمدن می بایست سریع به پیش رفت».
گویا همگان فراموش کرده بودند که انقلاب اسلامی، نقطه ی آغاز رویکردی نوین بود به عالم.
طرحی نو برای احیای همه فرهنگ و سنت فراموش شده ی دینی در جهانی عاری از دین.
حسب غفلت از مطالعات فرهنگی و شیفتگی در برابر غرب دیگر بار چنان امر برهمگان مشتبه شد که پنداشتند «فرهنگ و مدنیت غربی، مطلوب همه ی عصرها بوده و با اصلاح صور قبیحه ی آشکار می توان جملگی آن را از آن خود ساخت.
از این رو شهرهای مدرن برکشیده شدند تا شهرنشینان بر بلندای آن چونان شهروندی آرام سیر در دنیا کنند و دین را در حاشیه برای دورماندن از بلایا داشته باشند.
شبکه های تلویزیونی و رادیویی پی در پی افتتاح شدند تا از مسابقه ی بزرگ ماهواره ها عقب نمانند و سکوت و بی اعتنایی در برابر آنچه که رخ می نمود، شرایط لازم را برای رویکردی دیگر بار به غرب، آن هم در هیأت مردمی انقلابی فراهم آورد و در این میان ورزش نیز بی نصیب نماند.
تمامیت ورزش مدرن، پیش از مطالعه ی جدی در ماهیت و عملکرد آن به میدان آمد و تماشاگران نیز به همراه بازیگران راهی میدان ها شدند. اما، بدان امید که این دیو مسلمان شده و چهره اهورایی به خود گرفته و ظاهر شود.
روز جمعه ی یکی از هفته های بهمن ماه 1373، همه ی بازیگران و تماشاچیان ناظر یک صحنه بودند.
«انفجار هیجان»
انفجار همه ی نفس اماره، همه ی تمنیات انسانی که پیش از آن که تربیت شود خود نقش اسوه و الگو گرفته است. و از پی آن دستورالعمل های پی در پی، شاید که این بار، اخلاق بر عضو پیوندی بچسبد و این جامه بر اندامش راست آید. اما، آیا به راستی ورزش مدرن، در بستر طبیعی خود حامل بار اخلاقی بود؟منبع : شفیعی سروستانی، اسماعیل؛ (1385)، تربیت پهلوانی (سیر تحوّل تاریخی و فرهنگی ورزش ایران)، تهران، نشر هلال، چاپ چهارم.
