نویسندگان: دکتر محسن ایمانی- فاطمه وجدانی
پدرم برای مسئولیت پذیر کردن من کارهایی می کند که مضطربم می کند، چه باید بکنم؟
پیچیدگی های زندگی مدرن، سرعت تغییرات و بی توجهی نسبت به مذهب و ارزش های خانوادگی، برای افراد تعارض ها و اضطراب های تازه ای به وجود آورده است.اضطراب، احساس ناخوشایند و مبهم دلواپسی است که با یک یا چند مورد از عوارض جسمی خاصی (مثل تنگی قفسه ی سینه، تپش قلب، تعریق، سردرد، بی قراری و نظیر این ها) همراه است. هم چنین، گفته اند اضطراب، ناراحتی روانی و در عین حال جسمانی است که با پیش بینی رویدادی ناگوار و قریب الوقوع در آینده همراه است و فرد را برای مقابله با این تهدید آماده می کند.
ترس هم، علامتی هشداردهنده و مشابه اضطراب است؛ اما ترس، واکنش به تهدیدی معلوم، خارجی، قطعی و از نظر منشأ، بدون تعارض است. در حالی که اضطراب، واکنش در مقابل خطری نامعلوم، درونی، مبهم و از نظر منشأ، همراه با تعارض است.
اضطراب از بروز تهدیدهای مربوط به آسیب جسمی، درد، درماندگی، تنبیه احتمالی یا ناکامی در تأمین نیازهای اجتماعی هشدار می دهد، یا از جدایی افراد مورد علاقه، تهدید موفقیت یا موقعیت و بالأخره از تهدید تمامیت و کمال خبر می دهد. در نوجوانان و جوانان، اضطراب می تواند در ارتباط با تهدید نسبت به اهداف بلندمدت زندگی، شغل آینده، نظام ارزش های اخلاقی و تعهد گروهی، احساس تنهایی و پوچی و مانند این ها ایجاد شود. به هر حال، اضطراب، در حد طبیعی اش، فرد را به اتخاذ تدابیر ضروری برای مقابله با تهدیدات و یا دست کم، به حداقل رساندن نتایج آن برمی انگیزد و از آسیب جلوگیری می کند؛ اما اضطراب های غیرطبیعی، بیماری زا و مشکل آفرین هستند.
نوجوانان و جوانان برای مواجهه و مقابله با این تنش ها و اضطراب ها و انجام رفتارهای انطباقی و مناسب، باید به مجموعه ای از مهارت های مقابله ای مجهز شوند و البته والدین باید آنان را در این مسیر یاری کنند. در این زمینه، توجه به نکات زیر مفید است:
1- برنامه ریزی دقیق تر برای زندگی (ارزیابی امکانات، توانایی ها و درعین حال، محدودیت های خود و تعیین اهداف واقع بینانه و متناسب با وضعیت موجود)
2- گفت وگوی مثبت با خود، پاداش دادن به رفتارهای مثبت خویش و کنار زدن فعالانه ی افکار منفی
3- ورزش و فعالیت های جسمی و حرکتی بیش تر
4- شرکت در فعالیت ها و کلاس های مورد علاقه
5- فکر کردن در مورد فلسفه ی زندگی، پایبندی به باورها و اعتقادات دینی و یاد خدا
6- بهره مندی از مصاحبت با دوستان هم فکر و همراه
7- فراگیری و استفاده از روش های خود آرام سازی جهت کاهش اضطراب ها
8- حمایت والدین (والدین باید بدانند که به جای تشدید اضطراب فرزندان جهت ترغیب آنان به کارها، می توانند با تأکید بر موفقیت های قبلی آنان، بر میزان اعتماد به نفس شان بیفزایند و به این طریق، اضطراب فرزندان خویش را کاهش دهند. والدین آرام می توانند آرامش روانی را برای فرزندان خود نیز به ارمغان آورند.)
9- کمک گرفتن از مشاوران امین و با تجربه در مورد مشکلات و دغدغه های موجود و مشخص
10- مشاوره با روان شناس بالینی و در صورت لزوم، مراجعه به روان پزشک در موارد اضطراب بیمارگونه ( اضطراب شدید و طولانی مدت که در عملکردهای زندگی روزمره و کیفیت زندگی، اختلال ایجاد می کند، از کارایی او می کاهد، فشار روانی زیادی به او وارد می کند و او را دچار احساس برانگیختگی، عدم اطمینان و درماندگی می کند.)
منبع مقاله :
ایمانی، محسن؛ وجدانی، فاطمه؛ (1388)، چالش های من و پدرم،(پاسخ به سؤالات نوجوانان)، تهران: نشر قطره، چاپ اول (1389)