انگیزه های خود را تقویت کنید!

«راه کارهای موفقیت تحصیلی
همه ی موجودات زنده به سمت لذت یا آسایش گرایش دارند و از رنج و سختی دوری می کنند. یعنی بیشتر انگیزه های موجودات در جهت دستیابی به لذت و فرار از رنج است.
انگیزه ها ممکن است در رابطه با پاداش اولیه باشند. یعنی خود به خود لذت بخش باشند. به عنوان مثال خوردن در زمان گرسنگی یا نوشیدن در مواقع تشنگی یا خوابیدن در موقع خستگی به خودی خود لذت بخش هستند. انگیزه ها ممکن است در رابطه با پاداش ثانویه باشند و به تجربه ای لذت بخش تبدیل شوند، مثل دریافت پول در مقابل انجام دادن یک کار که این پول توانایی فرد را برای برطرف کردن نیازهایش بالا می برد.
انگیزه ها ممکن است در رابطه با دوری از رنج باشند. مثل وقتی که ما رفتاری انجام می دهیم تا تنبیه یا سرزنش نشویم.
وقتی انسان رشد می کند، فکر او وسیع تر و خواسته های او متنوع تر می شوند و ممکن است بسیاری از موقعیت ها برای او لذت بخش تر شوند.
مفهوم رضایت با لذت تفاوت دارد. ممکن است فرد از رضایت خاطر خود احساس لذت کند. در این شرایط با پدیده ای مواجه می شویم که ممکن است حتی با قوانین اولیه زیستی هم متفاوت به نظر آید. یعنی فرد فعالیتی می کند و در حین انجام دادن آن از فعالیت های لذت بخش چشم می پوشد، ولی در نهایت احساس رضایت می کند. مثل افرادی که روزه می گیرند و ساعت ها نمی خورند و نمی نوشند، یا مردانی که برای فراهم کردن وسایل رفاه خانواده در شرایط سخت کار می کنند، یا زنانی که برای فراهم آوردن آسایش اعضای خانواده تلاش می کنند، و دانش آموزان و دانشجویانی که روزها و ماه ها و سال ها، ساعت طولانی درس می خوانند. همه ی این افراد ممکن است از بسیاری از فعالیت های لذت بخش چشم بپوشند ولی کماکان احساس رضایت کنند.
در اینجا چه اتفاقی افتاده است؟ سیستم ارزشی فرد که شامل باورها و نگرش های او است باعث می شود که صرف انرژی و وقت در راه یک هدف، برای او معنایی رضایتمندانه پیدا کند. یعنی فرد از این که در جهت اهداف خود تلاش می کند احساس رضایت کند.
نظام ارزشی هدف گذاری ← تلاش در جهت رسیدن به هدف ← رضایت← لذت
برای برنامه ریزی یک روال درست باید مدنظر داشته باشید که آن روال، پاداش هایی برای شما در پی داشته باشد که باعث ایجاد لذت در شما می شود.
سه نوع پاداش تعریف شده است:
پاداش اولیه مثل خوردن، نوشیدن، تفریح کردن.
پاداش ثانویه مثل پول، جایزه.
پاداش معنوی و اجتماعی مثل تشویق و تأیید شدن.
انگیزه نوعی انرژی را در فرد به وجود می آورد که با علایق، انتخاب ها و اهداف او سازگار است. اگر به رفتار انسان های بسیار موفق مثل: ورزشکاران، هنرمندان، دانشمندان، صنعتگران و هر کسی که در هر کاری موفق بوده است، دقت کنید می بینید که هوشمندی چشمگیری در کارهای خود دارند که در درجه اول از انگیزه و هدفمندی آن ها ناشی می شود.
این انرژی و شوق را نمی توان به کسی تزریق کرد، نمی توان با عتاب و خطاب بی انگیزگی را در کسی از بین برد. بهترین راه افزایش انگیزه، دانستن این است که خودتان چه می خواهید نه دیگران از شما چه می خواهند. وقتی بدانید هدفی از آن شما است انگیزه های تان قوی می شود و فعالیت هایی که در جهت رسیدن به هدف می کنید باعث رضایت خاطر شما می شوند.
به خاطر داشته باشید که همیشه از هر موقعیتی برای لذت بردن و رسیدگی به علائق خود استفاده کنید بعد از هر تلاشی علاوه بر احساس رضایت، تجربه ای لذت بخش را نیز به خود هدیه کنید.
منبع مقاله : موسوی، شکوفه؛ (1386) موفقیت تحصیلی برای دانش آموزان و دانشجویان، تهران: نشر قطره