مرز واقعي بيماري بدبيني و ديگر انواع بدبيني ها

در افرادي که به سبب يک بيماري دچار بدبيني هستند تغيير باور از راه استدلال امکان پذير نيست. يعني نمي توان آن ها را با دلايل منطقي متقاعد کرد که باور غلطي دارند و هر چه با دلايل مختلف قصد انصراف آن ها را از اين باور داشته باشيم، باور آن ها راسخ تر مي شود. اين در حالي است که ساير بدبيني ها تا حدي به وسيله ي استدلال قابل بحث و مقابله اند.
برخي افراد بر اثر شکست ها و نابساماني هاي زندگي دچار نگرش منفي مي شوند واختلالي در فعل وانفعالات مغز آنان وجود ندارد. اين افراد را نمي توان بيمار دانست، چرا که با گفت وگوي منطقي و شناخت درماني مي توان بدبيني آنان را از ميان برداشت. مثلاً زماني که افراد دچار شرايط بد اقتصادي و يا وضعيت هاي بحراني مي شوند به طور طبيعي اطمينان لازم را براي شروع کار جديد در خود نمي يابند، در نتيجه دچار بدبيني مي شوند و اين بدبيني خودرا به مسائل ديگر نيز تعميم مي دهند. وقايع روزانه ممکن است فردي را بدبين کند يا نگرش منفي در او ايجاد کند ولي نمي تواند عامل بدبيني مرضي در او باشد. نگرش منفي با تجربه هاي معکوس به زودي از ميان مي رود، بنابر اين نبايد بدبيني مرضي را با نگرش منفي يکي بگيريم.
بدبيني با برخي بيماري هاي رواني ديگر نيز ممکن است همراه باشد. مثلاً گاهي با افسردگي همراه است که ما به آن «افسردگي همراه با بدبيني» مي گوييم. از طرف ديگر معمولاً بيماران افسرده به شدت منفي باف مي شوند و نسبت به د يگران بي اعتمادي نشان مي دهند. يعني بيماري بدبيني و افسردگي مي توانند علت و معلول يکديگر باشند.
فردي که مبتلا به اختلال هذياني است، نسبت به يک موضوع دچار بدبيني مي باشد و هيچ استدلالي را درباره ي آن موضوع نمي پذيرد. يعني بر باور غلط خود به شدت پافشاري مي کند و بحث و مجادله با وي نمي تواند در عقيده ي او تغيير ايجاد کند. از سوي ديگر مشاهده مي شود که اين بيماران به جز در باور بدبينانه ي خود در ساير مسائل دچار مشکل نيستند. به عنوان مثال چنانچه در زمينه ي خانوادگي دچار بدبيني باشند، ممکن است اين بدبيني در زمينه هاي شغلي مشاهده نگردد و اين افراد در شغل و حرفه ي خود بسيار موفق باشند.
پارانويا، اسکيزورني و بدبيني مرضي اصطلاحاتي کلي هستند وهر يک از آن ها عوامل ايجاد کننده و نشانه هاي خاص خود را دارند و نبايد آن ها را با هم يکي بگيريم.
منبع مقاله :
صميمي اردستاني، مهدي؛ (1387) بدبيني، تهران: نشر قطره، چاپ اول.