آشنایی با نام های خداوند: القریب

عدد ابجدی: 312 القریب به معنی کسی است که علم او به همه ی اشیا قریب است و به واسطه ی علمش که به همه ی اشیا نزدیک است، اجابت کند دعای هر کس را که بخواند او را و کسی است که حجابی میان او و دلها نباشد پس مطلّع بر وسواس و خیالات دلها باشد.
 

مداومت بر این اسم و اسم «اَلمُجیب» برای ایمنی از آفات و بلیّات و آسان شدن دشواری ها نافع است و برای گشوده شدن کارهای بسته مداومت کردن بر این آیه ی مبارکه مجرّب است:

(وَ إِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَ لْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ‌) همچنین همراه داشتن مکسَّر این اسم برای آسان شدن مشکل ها مفید است و چون اسم «المُجیب» به وجهی مرادف «القریب» است همین فواید بر آن مترتب است:

ال	ق	ر	ی	ب
ب	ال	ی	ق	ر
ر	ب	ق	ال	ی
ی	ر	ال	ق	ب
ب	ی	ق	ر	ال

نیز در بعضی رسایل است که هر کس صد و ده بار بگوید «القریب» حاجات او برآورده شود و همچنین است اگر بیست و شش بار بگوید «یا مُریع یا مُجیب» همین طور گفتن ذکر "مُجیب" تا هزار مرتبه در یک مجلس برای اجابت دعا اثر عظیمی دارد.
 

پژوهه در مفهوم القَریب از مترجم

این واژه از اسمای خداوند و به معنی "نزدیک" می باشد که وزن صرفی آن- صفت مشبّهه دلالت بر دوام آن دارد. این اسم در قرآن کریم سه مرتبه ذکر شده است. همچنین مادّه ی "قرب" در قرآن کریم به پنج معنی آمده است: 1. قرب مکانی؛ « وَ لاَ تَقْرَبَا هٰذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَکُونَا مِنَ الظَّالِمِینَ‌»(بقره/35) 2. قرب زمانی؛ «اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسَابُهُمْ »(انبیاء/1) 3. قُرب نَسَبی «وَ ذِی الْقُرْبَى وَ الْیَتَامَى» (بقره / 83) 4. قرب مقام و منزلت «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ‌ * أُولٰئِکَ الْمُقَرَّبُونَ‌» 5. قرب در رعایت «إِنَّ رَحْمَةَ اللَّهِ قَرِیبٌ مِنَ الْمُحْسِنِینَ‌ »(اعراف/56).

امام فخر رازی با توجّه به کاربرد قرآنی این مادّه و تحلیل کلامی آن در تفسیر قریب، سه وجه را برای آن برشمرده است: 1) خداوند به واسطه ی عملش به خلق قریب است؛ 2) خداوند به واسطه ی قدرتش به خلق قریب است؛ 3) خداوند به واسطه ی اجابت دعای خوانندگانش به خلق قریب است. با در نظر گرفتن تمام اطلاقهای قرآنی این اسم به نظر می رسد که در طول این آیه ها خداوند به نحو رحمت رحمانیه و از طریق ظهور به اسمای جمالی برای بندگان خود جلوه گر گشته و تمام آنها را به سوی خود فراخوانده است، چه اسم "قریب" یکی از شدیدترین اسمای تشبیهی است که بندگان با دریافت و توجّه به آن خود را در پیشگاه معبود حاضر دیده و در سیر کمالی خود تسریع می نمایند.
 
منبع:
شریف کاشانی، ملاحبیب الله؛ (1383)، خواص و مفاهیم اسماء الله الحُسنی(نامهای زیبای خداوند)، ترجمه ی محمدرسول دریایی، تهران: نشر صائب، چاپ ششم.