نويسنده: سيدرضا مؤدب
شيعيان، كه پيروان اهل بيت عليهم السلام هستند و دوازده امام معصوم عليهم السلام را پيشوا و ائمه خود مي دانند، در تفسير آيات، همان روش اهل بيت عليهم السلام را دنبال كرده اند. شيعيان همچون اهل سنت، اعم از معتزله و اشاعره، براي احاديث معصومين عليهم السلام در تفسير ارزش قائل اند؛ اما براي كلام صحابه، تابعيان و تبع آنان، در تفسير، حجيتي خاص، قائل نيستند و گفتار تفسيري آنان را مانند ساير مسلمانان مي دانند.
از نظر شيعه، اگر صحابه و تابعيان در سلسله سند روايت تفسيري واقع شده باشند و به عنوان راوي، مطالب تفسيري نقل كنند، اعتبار نقل قول آنان مبتني بر وثاقت آنان خواهد بود. البته گفتار تفسيري آنان، در مواردي كه ناقل و راوي كلام معصوم عليهم السلام نيز نباشند، مي تواند از تفاسير قريب به واقع باشد، زيرا تابعيان و صحابه از تقدم زماني نسبت به معصومين برخوردارند و چه بسا، تفسير واقعي آيات را از معصومين شنيده و دريافته باشند، ليكن آن را به معصوم نسبت نداده اند، خصوصاً، صحابه و تابعياني كه معصومان شخصيت علمي و تقوايي آنان را تأييد كرده اند. علامه طباطبايي مي فرمايد: « شيعه به نصّ قرآن مجيد، قول پيغمبر اكرم صلي الله عليه و آله را در تفسير آيات قرآن حجت مي داند و براي اقوال صحابه و تابعيان، مانند ساير مسلمانان هيچ گونه حجيتي قائل نيست، مگر آنكه از راه روايت از پيغمبراكرم صلي الله عليه و آله نقل شده باشد و شيعه به نص خبر متواتر ثقلين، قول عترت و اهل بيت عليهم السلام را تالي قول پيغمبراكرم صلي الله عليه و آله و آن را حجت مي دانند. » (1)
بدين جهت مفسران شيعه، امامان معصوم عليهم السلام را بزرگ ترين مفسران قرآن مي دانند و از سنت پيامبر صلي الله عليه و آله در تبيين آيات پيروي كرده و همواره سخن و فعل و تقرير آنان را در تفسير آيات، مقدم بر ديگران دانسته و آنان را در فهم و تفسير، پيشتاز دانسته اند.
پي‌نوشت‌ها:
1. طباطبايي، قرآن در اسلام، ص 57.منبع: مؤدب، سيدرضا؛ (1392)، روشهاي تفسير قرآن، تهران: سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاهها(سمت)، چاپ اول.
منبع مقاله :
مؤدب، سيدرضا؛ (1392)، روشهاي تفسير قرآن، تهران: سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انساني دانشگاهها(سمت)، چاپ اول
