پرسش :
شهادت را تعريف كنيد و بگوئيد كشته شدن افراد در ساير كشورها كه براي دفاع از كشورشان انجام مي شود شهادت محسوب مي شود يا خير؟ و آيا اين كار اجري دارد يا خير؟
پاسخ :
«شهادت مرگي است كه انسان با توجه به خطرات احتمالي يا ظني يا يقيني فقط به خاطر هدفي مقدس و انساني و به تعبير قرآن في سبيل الله از آن استقبال كنند»[1]. لذا به كسي كه در راه خدا كشته مي شود شهيد گفته مي شود.[2] گاهي نيز مراد از شهيد كسي است كه در ميدان نبرد به هنگام جهاد به امر امام يا نائب خاص او كشته شود يا كسي كه در ميدان نبرد به هنگام دفاع از اصل اسلام (و سرزمين اسلامي) كشته شود. چنين كسي به شرطي كه روحش در معركة نبرد خارج شود نياز به غسل و كفن ندارد.[3] تعريف اول مي گفت شهيد كسي است كه در راه خدا كشته شود. تعريف دوم مصداق هاي راه خدا را روشن مي كرد كه عبارت باشد از جنگيدن به امر امام يا نائب خاص او يا جنگيدن به منظور دفاع از اهل اسلام يا كشور اسلامي. چون اطاعت از امام و نائب خاص او واجب است به حكم «اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولي الأمر منكم»[4] و نيز چون دفاع از اسلام و سرزمين هاي اسلامي واجب است؛[5] لذا عمل به واجبات دستورات الهي مصداق في سبيل الله است و جنگيدن در چنين مواردي جنگيدن در راه خدا است و طبق تعريف كسي كه در راه خدا بجنگد و كشته شود شهيد است. هر چند نياز نداشتن به غسل و كفن منوط به آن است كه روح شهيد در ميدان جنگ از بدنش خارج شود. پس در تعريف شهادت نام كشور خاصي مثل كشور ايران نيامده است؛ بلكه گفتيم دفاع از سرزمين اسلامي مصداق راه خدا است؛ لذا كسي كه در اين راه كشته شود شهيد است. سرزمين اسلامي منحصر به ايران نيست و تمام مسلمانان نيز در ايران زندگي نمي كنند. اينكه در پرسش آمده در ساير كشورها براي دفاع از كشورشان كشته شوند بايد گفت ساير كشورها دو جورند: يا كشور اسلامي است يا غير اسلامي است. اگر كشور اسلامي و سرزمين هاي آن مورد تجاوز دشمني قرار گرفت كه از او نسبت به اسلام وجامعة اسلامي بيمناك باشيم بايد به هر وسيلة ممكن دفاع كنيم و اگر كشته شويم شهيديم.[6] اما اگر كشور غير اسلامي بود و فرد غير مسلمان در دفاع از كشورش جنگيد و كشته شد، اين دو جور است: الف) يا فرد غير مسلمان به خدا و قيامت اعتقاد دارد و دفاع از كشورش را به دستور خدا و به خاطر او انجام مي دهد. ب) يا چنين نيست بلكه يا به خدا و قيامت اعتقاد ندارد يا اعتقاد دارد ولي دفاع را به خاطر خدا انجام نمي دهد بلكه مثلاً براي شهرت و محبوبيت مردم انجام مي دهد. اگر صورت دوم باشد اميد ثواب براي او
نمي رود[7] چون شرط ثواب ايمان و عمل صالح است. اما اگر صورت اول باشد، غير مسلماني كه به خدا و قيامت اعتقاد دارد مثل يهود و نصاري چون به خدا اعتقاد دارد مصداق كسي است ايمان به خدا و قيامت دارد و چون دفاع را _ واقعاً دفاع باشد نه آن كه متجاوز باشند مثل اسرائيل _ به خاطر خدا انجام مي دهد مصداق كسي است كه عمل صالح انجام مي دهد. چنين كسي اگر در زمان پيامبر خود از سرزمين خود دفاع مي كرد و كشته مي شد قطعاً اجر و پاداش داست چون طبق تفسير درست آيه 62، سوره بقره كه مي گويد: «كساني كه ايمان آوردند (مسلمانان) و يهود و نصاري و صائبان آنها كه ايمان به خدا و روز رستاخيز آورده اند و ايمان و عمل صالح انجام داده اند پاداششان نزد پروردگارشان مسلم است». مؤمنين كه به خدا و قيامت در زمان پيامبر خود كه عمل صالح انجام دهند مستحق پاداش مي باشند البته شرطش ضمن ايمان به خدا و قيامت، ايمان به پيامبر زمان خود مي باشد.[8] اما كسي كه در زمان ما به پيامبر اسلام ايمان نياورده است و فقط ايمان به خدا و قيامت دارد، ممكن است تحت شرايطي اگر عمل صالح انجام داد، كه در مورد بحث ما دفاع از كشور و كشته شدن در اين راه باشد، به پاداش الهي برسد.[9] مثل اين كه اصلاً اسم پيامبر اسلام و دين اسلام به گوشش نخورده باشد يا اگر خورده باشد واقعاً برايش ثابت نشده باشد كه حضرت محمّد _ صلّي الله عليه و آله _ همان پيامبر موعود در دين آنها مي باشد. در اين صورت امكان ثواب براي او هست.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. عدل الهي، شهيد مرتضي مطهري، دفتر انتشارات اسلامي، 1361 ش، فصل 8، عمل خير از غير مسلمان.
پی نوشتها:
[1] . قيام و انقلاب مهدي به ضميمة شهيد، شهيد مرتضي مطهري، چ 10، 1368 ش، ص 84.
[2] . تاج العروس، محمدمرتضي الزبيدي، المكتبة الحياة، ج 2، ص 391.
[3] . تحرير الوسيله، امام خميني (ره)، مؤسسه اسماعيليان، چ 3، 1400 ق، ج 1، ص 66.
[4] . سوره نساء، آية 59.
[5] . تحرير الوسيله، امام خميني (ره)، ج 1، ص 485.
[6] . همان.
[7] . عدل الهي، شهيد مرتضي مطهري، دفتر انتشارات اسلامي، 1361 ش، ص 310.
[8] . تفسير نمونه، ناصر مكارم شيرازي، دارالكتب الاسلاميه، چاپ 38، ج 1، ص 284.
[9] . عدل الهي، شهيد مرتضي مطهري، ص 310.
منبع: اندیشه قم
«شهادت مرگي است كه انسان با توجه به خطرات احتمالي يا ظني يا يقيني فقط به خاطر هدفي مقدس و انساني و به تعبير قرآن في سبيل الله از آن استقبال كنند»[1]. لذا به كسي كه در راه خدا كشته مي شود شهيد گفته مي شود.[2] گاهي نيز مراد از شهيد كسي است كه در ميدان نبرد به هنگام جهاد به امر امام يا نائب خاص او كشته شود يا كسي كه در ميدان نبرد به هنگام دفاع از اصل اسلام (و سرزمين اسلامي) كشته شود. چنين كسي به شرطي كه روحش در معركة نبرد خارج شود نياز به غسل و كفن ندارد.[3] تعريف اول مي گفت شهيد كسي است كه در راه خدا كشته شود. تعريف دوم مصداق هاي راه خدا را روشن مي كرد كه عبارت باشد از جنگيدن به امر امام يا نائب خاص او يا جنگيدن به منظور دفاع از اهل اسلام يا كشور اسلامي. چون اطاعت از امام و نائب خاص او واجب است به حكم «اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولي الأمر منكم»[4] و نيز چون دفاع از اسلام و سرزمين هاي اسلامي واجب است؛[5] لذا عمل به واجبات دستورات الهي مصداق في سبيل الله است و جنگيدن در چنين مواردي جنگيدن در راه خدا است و طبق تعريف كسي كه در راه خدا بجنگد و كشته شود شهيد است. هر چند نياز نداشتن به غسل و كفن منوط به آن است كه روح شهيد در ميدان جنگ از بدنش خارج شود. پس در تعريف شهادت نام كشور خاصي مثل كشور ايران نيامده است؛ بلكه گفتيم دفاع از سرزمين اسلامي مصداق راه خدا است؛ لذا كسي كه در اين راه كشته شود شهيد است. سرزمين اسلامي منحصر به ايران نيست و تمام مسلمانان نيز در ايران زندگي نمي كنند. اينكه در پرسش آمده در ساير كشورها براي دفاع از كشورشان كشته شوند بايد گفت ساير كشورها دو جورند: يا كشور اسلامي است يا غير اسلامي است. اگر كشور اسلامي و سرزمين هاي آن مورد تجاوز دشمني قرار گرفت كه از او نسبت به اسلام وجامعة اسلامي بيمناك باشيم بايد به هر وسيلة ممكن دفاع كنيم و اگر كشته شويم شهيديم.[6] اما اگر كشور غير اسلامي بود و فرد غير مسلمان در دفاع از كشورش جنگيد و كشته شد، اين دو جور است: الف) يا فرد غير مسلمان به خدا و قيامت اعتقاد دارد و دفاع از كشورش را به دستور خدا و به خاطر او انجام مي دهد. ب) يا چنين نيست بلكه يا به خدا و قيامت اعتقاد ندارد يا اعتقاد دارد ولي دفاع را به خاطر خدا انجام نمي دهد بلكه مثلاً براي شهرت و محبوبيت مردم انجام مي دهد. اگر صورت دوم باشد اميد ثواب براي او
نمي رود[7] چون شرط ثواب ايمان و عمل صالح است. اما اگر صورت اول باشد، غير مسلماني كه به خدا و قيامت اعتقاد دارد مثل يهود و نصاري چون به خدا اعتقاد دارد مصداق كسي است ايمان به خدا و قيامت دارد و چون دفاع را _ واقعاً دفاع باشد نه آن كه متجاوز باشند مثل اسرائيل _ به خاطر خدا انجام مي دهد مصداق كسي است كه عمل صالح انجام مي دهد. چنين كسي اگر در زمان پيامبر خود از سرزمين خود دفاع مي كرد و كشته مي شد قطعاً اجر و پاداش داست چون طبق تفسير درست آيه 62، سوره بقره كه مي گويد: «كساني كه ايمان آوردند (مسلمانان) و يهود و نصاري و صائبان آنها كه ايمان به خدا و روز رستاخيز آورده اند و ايمان و عمل صالح انجام داده اند پاداششان نزد پروردگارشان مسلم است». مؤمنين كه به خدا و قيامت در زمان پيامبر خود كه عمل صالح انجام دهند مستحق پاداش مي باشند البته شرطش ضمن ايمان به خدا و قيامت، ايمان به پيامبر زمان خود مي باشد.[8] اما كسي كه در زمان ما به پيامبر اسلام ايمان نياورده است و فقط ايمان به خدا و قيامت دارد، ممكن است تحت شرايطي اگر عمل صالح انجام داد، كه در مورد بحث ما دفاع از كشور و كشته شدن در اين راه باشد، به پاداش الهي برسد.[9] مثل اين كه اصلاً اسم پيامبر اسلام و دين اسلام به گوشش نخورده باشد يا اگر خورده باشد واقعاً برايش ثابت نشده باشد كه حضرت محمّد _ صلّي الله عليه و آله _ همان پيامبر موعود در دين آنها مي باشد. در اين صورت امكان ثواب براي او هست.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. عدل الهي، شهيد مرتضي مطهري، دفتر انتشارات اسلامي، 1361 ش، فصل 8، عمل خير از غير مسلمان.
پی نوشتها:
[1] . قيام و انقلاب مهدي به ضميمة شهيد، شهيد مرتضي مطهري، چ 10، 1368 ش، ص 84.
[2] . تاج العروس، محمدمرتضي الزبيدي، المكتبة الحياة، ج 2، ص 391.
[3] . تحرير الوسيله، امام خميني (ره)، مؤسسه اسماعيليان، چ 3، 1400 ق، ج 1، ص 66.
[4] . سوره نساء، آية 59.
[5] . تحرير الوسيله، امام خميني (ره)، ج 1، ص 485.
[6] . همان.
[7] . عدل الهي، شهيد مرتضي مطهري، دفتر انتشارات اسلامي، 1361 ش، ص 310.
[8] . تفسير نمونه، ناصر مكارم شيرازي، دارالكتب الاسلاميه، چاپ 38، ج 1، ص 284.
[9] . عدل الهي، شهيد مرتضي مطهري، ص 310.
منبع: اندیشه قم
.jpg "معجزه ساندویچ پانل در عایق صدا و حرارت")
