پرسش :

منظور از پيمان «حلف الفضول» چيست و چرا به اين نام خوانده شد؟

پاسخ :
يكى از خاطرات جالبى كه رسول خدا صلى الله عليه و آله از ايام جوانى خود داشت، و گاه گاهى از آن با خوشى و مسرت ياد مى‏ كرد، شركت آن حضرت در پيمانى به منظور دفاع از مظلومان و ستمديدگان بود كه در تاريخ اسلام به نام «حلف الفضول‏» مشهور است.
«حلف‏» به معناى پيمان و «فضول‏» جمع فضل است، و معناى هر دو كلمه «پيمان فضل‏ها» است. بنا بر مشهور علت اين نامگذرى اين بود كه پيش از آن ايام، پيمانى ميان سه نفر از قبيله «جرهم‏» كه نام هر سه «فضل‏» بود بسته شده بود، و فضل ‏ها تعهد كرده بودند كه به يارى مظلومان برخيزند. به همين جهت پيمان آنها به خاطر اسامى اعضاى پيمان «حلف الفضول‏» خوانده شد. از آنجا كه بعدها در زمان رسول اكرم نيز چنين پيمانى منعقد گرديد، به ياد پيمان نخست، به «حلف الفضول‏» موسوم گشت.
نظر ديگر اين است كه وقتى در زمان پيامبر اين پيمان توسط جوانمردان قريش بسته شد، خردمندى از قريش گفت: اين عده وارد فضلي از اين امر شدند، و از اينجا «حلف الفضول‏» يا پيمان جوانمردان خوانده شد.[1]

پي نوشت:
[1] . علي دواني، تاريخ اسلام ازآغاز تاهجرت، ص66.
منبع:سایت انوار طاها