پرسش :

با خوردن عسل، چه بیماری‌هایی درمان می‌شود؟

پاسخ :
امام على عليه ‏السلام :
العَسَلُ شِفاءٌ مِن كُلِّ داءٍ ولا داءَ فيهِ ؛ يُقِلُّ البَلغَمَ ، ويَجلُو القَلبَ ؛
عسل، شفاى هر بيمارى‌‏اى است و بيمارى‏‌اى هم در آن نيست؛ بلغم را كم مى‏‌كند و دل را جلا مى‌‏دهد.
مكارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 359 ، حديث 1172
*******
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
مَن أرادَ الحِفظَ ، فَليَأكُلِ العَسَلَ ؛
هر كس حافظه مى‌‏خواهد، عسل بخورد.
مكارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 358 ، حديث 1167
*******
امام رضا عليه السلام:
فِي العَسَلِ شِفاءٌ مِن كُلِّ داءٍ . مَن لَعِقَ لعقَةَ عَسَلٍ عَلَى الرّيقِ يَقطَعُ البَلغَمَ ، ويَحسِمُ الصَّفرَةَ ، ويَمنَعُ المِرَّةَ السَّوداءَ ، ويُصَفِّي الذِّهنَ ، ويُجَوِّدُ الحِفظَ إذا كانَ مَعَ اللُّبانِ الذَّكَرِ؛
در عسل ، درمان هر دردى است. هر كس ناشتا يک قاشق عسل بخورد، اين عسل، بلغم را پايان مى‏‌دهد، صفرا را فرو مى‏‌نشانَد ، مانع از تلخه سياه (سودا) مى‏‌شود و ذهن را صفا مى‌‏بخشد ، و اگر كه همراه با كُندُر خورده شود، حافظه را نكو مى‌‏سازد.
الفقه المنسوب للإمام الرضا عليه‏السلام ، صفحه 346 و بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 293 ، حديث 16
*******
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
ثَلاثٌ يَزِدنَ فِي الحِفظِ ويَذهَبنَ بِالبَلغَمِ : قِراءَةُ القُرآنِ ، وَالعَسَلُ ، وَاللُّبانُ .
سه چيز، حافظه را افزون مى‏‌كند و بلغم را از ميان مى‌‏بَرَد: قرائت قرآن، عسل و كُندُر.
بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 290 ، حديث 3

*******
عن أبي سعيد الخدريّ :
جاءَ رَجُلٌ إلَى النَّبِيِّ صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم فَقالَ : إنَّ أخِي استَطلَقَ بَطنُهُ .
فَقالَ رَسولُ اللّه‏ِ صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم : «اِسقِهِ عَسَلاً » فَسَقاهُ ، ثُمَّ جاءَهُ فَقالَ : إنّي سَقَيتُهُ فَلَم يَزِدهُ إلاَّ استِطلاقا .
فَقالَ لَهُ : ثَلاثَ مَرّاتٍ .
ثُمَّ جاءَ الرّابِعَةَ فَقالَ : «اِسقِهِ عَسَلاً » .
فَقالَ : لَقَد سَقَيتُهُ فَلَم يَزِدهُ إلاَّ استِطلاقا .
فَقالَ رَسولُ اللّه‏ِ صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم : «صَدِّقِ اللّه‏َ وكَذِّب بَطنَ أخيك» فَسَقاهُ فَبَرَأ ؛
به نقل از ابوسعيد خُدْرى: مردى نزد پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم آمد و گفت : برادرم به اسهال مبتلا شده است.
پيامبر صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم فرمودند: «به او عسل بنوشان».
وى به او عسل نوشاند و ديگر بار نزد پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم آمد و گفت: به وى خوراندم ؛ امّا بر اسهال وى افزود.
او سه بار مراجعه كرد و همين را گفت و پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم نيز سخن پيشين را به او فرمودند. براى چهارمين بار، به حضور رسيد و پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم فرمودند:«به او عسل بنوشان» گفت : به او خورانده‌‏ام ؛ امّا فقط بر اسهالش افزوده است.
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم فرمودند: «سخن خدايت را باور بدار و شكم برادر خويش را باور مَدار».
پس، آن مرد ديگر بار به او عسل خورانيد و او نيز بهبود يافت.
صحيح مسلم ، جلد 4 ، صفحه 1736 ، حديث 91 و بحارالأنوار ، جلد 66 ، صفحه 295 ، حديث 20
*******
عن عبد الرحمن بن الجهم :
شَكا ذَريحٌ المُحارِبيُّ قَراقِرَ في بَطنِهِ إلى أبي عَبدِاللّه‏ِ عليه‏السلام ، فَقالَ : أتوجِعُكَ؟
قالَ : نَعَم .
قالَ : ما يَمنَعُكَ مِنَ الحَبَّةِ السَّوداءِ وَالعَسَلِ لَها؛
به نقل از عبد الرحمان بن جَهْم: ذريح محاربى ، نزد امام صادق عليه‌‏السلام، اظهار كرد كه شكم وى غُرغُر مى‏‌كند. امام پرسيدند: «آيا درد هم دارى؟».
گفت: آرى.
حضرت فرمودند: «چرا براى درمان آن، از سياه‌‏دانه و عسل ، بهره نمى‏‌جويى؟» .
طبّ الأئمّة لابني بسطام ، صفحه 100 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 177 ، حديث 13

*******
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
ما لِلنَّفساءِ عِندي شِفاءٌ مِثلُ الرُّطَبِ ، وما لِلمَريضِ مِثلُ العَسَلِ ؛
نزد من براى زن تازه‌‏زا ، درمانى همانند خرما و براى بيمار، درمانى همانند عسل وجود ندارد.
كنز العمّال ، جلد 10 ، صفحه 44 ، حديث 28279
*******
امام على عليه‌‏السلام :
العَسَلُ فيهِ شِفاءٌ ؛
در عسل، درمان است.
المحاسن ، جلد 2 ، صفحه 300 ، حديث 1991
*******
امام على عليه‏‌السلام :
مَا استَشفَى المَريضُ بِمِثلِ شُربِ العَسَلِ ؛
بيمار، به چيزى همانند خوردن عسل، درمان نجسته است.
الكافي ، جلد 6 ، صفحه 332 ، حديث 5
*******
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
نِعمَ الشَّرابُ العَسَلُ ؛ يَرعَى القَلبَ ، ويُذهِبُ بَردَ الصَّدرِ ؛
عسل ، چه خوب نوشيدنى‏‌اى است! قلب را مراقبت مى‌‏كند و سردىِ سينه را از ميان مى‏‌برد.
مكارم الأخلاق ، جلد 1 ، صفحه 358 ، حديث 1168
*******
پيامبر خدا صلى‏ الله ‏عليه و ‏آله و سلّم :
العَسَلُ شِفاءٌ ؛ يَطرُدُ الرّيحَ وَالحُمّى ؛
عسل، شفايى است كه باد و تب را دور مى‌‏كند.
بحار الأنوار ، جلد 66 ، صفحه 294 ، حديث 19
*******
امام كاظم عليه‌‏السلام :
مَن تَغَيَّرَ عَلَيهِ ماءُ الظَّهرِ ، فَإِنَّهُ يَنفَعُ لَهُ اللَّبَنُ الحَليبُ ، وَالعَسَلُ ؛
هر كس آب كمرش بر وى ديگرگون شود، شير تازه همراه با عسل برايش سودمند است.
الكافي ، جلد 6 ، صفحه 337 ، حديث 8
*******
امام رضا عليه‌‏السلام :
مَن أرادَ دَفعَ الزُّكامِ فِي الشِّتاءِ أجمَعَ ، فَليَأكُل كُلَّ يَومٍ ثَلاثَ لُقَمِ شَهدٍ ؛
هر كه مى‌‏خواهد در همه زمستان از سرماخوردگى دور بماند، هر روز ، سه لقمه شهد بخورد.
طبّ الإمام الرضا عليه‏‌السلام ، صفحه 37 و بحار الأنوار ، جلد 62 ، صفحه 324

*******
امام هادى عليه‌‏السلام:
لَمّا سُئِلَ عَنِ الحُمَّى الغِبِّ الغالِبَةِ: يُؤخَذُ العَسَلُ وَالشّونيزُ ، ويُلعَقُ مِنهُ ثَلاثُ لَعقاتٍ ؛ فَإِنَّها تَنقَلِعُ ، وهُمَا المُبارَكانِ ، قالَ اللّه‏ُ تَعالى فِي العَسَلِ : « يَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَ نُهُ فِيهِ شِفَآءٌ لِّلنَّاسِ » ؛
هنگامى كه درباره تبِ پيوسته يک روز در ميان از ايشان پرسيدند: قدرى عسل و شونيز (سياه‌‏دانه)، برداشته و سه ليسه انگشت از آن خورده شود. در اين صورت، تب ، ريشه‏‌كن خواهد شد، و اين هر دو، مبارک هستند. خداوند متعال، درباره عسل فرموده است: «از درونِ [شكم] آن (زنبور)، شهدى كه به رنگ‌‏هاى گوناگون است، بيرون مى‏‌آيد. در آن، براى مردم، درمانى است.»
طبّ الأئمّة لابني بسطام ، صفحه 51 عن أبي جعفر ، بحارالأنوار ، جلد 62 ، صفحه 100 ، حديث 23