راهکار علاقمند شدن نوجوانان به نماز
پرسش :
برای علاقمند شدن نوجوانان به نماز راه کارهایی را بفرمایید؟
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):
کم بودن انگیزه فقط مربوط به نماز نیست. یک موقع حتی نوجوان در درس خواندن هم کم انگیزه می شود یا حتی در فعالیّت خانه هم کم انگیزه می شود؛ دلیل کم شدن انگیزه ی انسان ها این است که آن معرفت لازم را نسبت به آن کار پیدا نکرده اند؛ مثلاً نوجوان باید درس خود را خوب بخواند؛ امّا او می گوید: من انگیزه ی درس خواندن ندارم. دلیل آن چیست؟ دلیلش این است که او دارد جلوی پای خود را می بیند. هدف دور را نمی بیند.
این درس خواندن، این حضور در کلاس، این مطالعه خوب، این نمرات خوب، می تواند در آینده ی او تاثیر مثبتی داشته باشد. وقتی ما آینده را در زمان حال می آوریم و برای او معرفی می کنیم، به او بصیرت می دهیم، آگاهی می دهیم، می بینیم که تا حدودی او را شارژ و انگیزه ی او را بیشتر کرده ایم.
در مسائل عبادی نیز همین طور است؛ یعنی وقتی معرفت کم می شود، شناخت نیز کم می شود و در نتیجه انگیزه کاهش پیدا می کند و پایین می آید. من از همه ی نوجوانان، خصوصاً خانواده های محترمی که فرزندان نوجوان دارند، می خواهم که این انگیزه را زیاد کنند. والدین بیایند معرفت بچّه ها را نسبت به توحید، شناخت خدا، شناخت وجود مبارک نبیّ مکرّم اسلام صلی الله علیه و آله، شناخت امیر المومنین علی علیه السلام، شناخت ائمه ی معصومین علیهم السلام، شناخت معاد و عالم پس از این دنیا، حتی نسبت به صفات الهی افزایش دهند. وقتی معرفت بیشتر شد، چه اتّفاقی می افتد؟ انگیزه بالا می رود؛ وقتی انگیزه بالا رفت، ما می بینیم که آن عمق بخشی به عبادت هم افزایش پیدا می کند.
اوج معرفت اولیا الله در نماز
چرا بزرگان دینی ما این قدر با معرفت اعمال دینی خود را انجام می دهند؟ اوّلین دلیلش این است که معرفت آنها خیلی بالاست؛ لذا هرچه این سطح بالاتر برود، عبادات عمیق تر می شود. همه نماز آیت الله بهجت رضوان الله تعالی علیهرا دیده اند و لذّت برده اند؛ دلیل آن نماز این بود که ایشان در اوج معرفت به خدا بودند؛ برای همین نمازش این گونه می شد.
درباره ی وجود نازنین امیر المومنین علیه السلام آمده است که وقتی تیر به پای حضرت اصابت کرد، یاران گفتند: تنها زمانی می شود تیر را در آورد که حضرت نماز می خواند؛ وقتی ایشان به نماز می ایستد یاران تیر را می کشند و می بینند که امیر المومنین علیه السلام خم به ابرو نمی آورند و اصلاً متوجّه ی کشیدن تیر هم نمی شوند؛ چرا؟ چون آنها در اوج معرفت هستند. این معرفت هم زمینه ی انگیزه را زیاد می کند؛ وقتی انگیزه زیاد شد عمق بخشی عبادت افزایش پیدا می کند.
کم بودن انگیزه فقط مربوط به نماز نیست. یک موقع حتی نوجوان در درس خواندن هم کم انگیزه می شود یا حتی در فعالیّت خانه هم کم انگیزه می شود؛ دلیل کم شدن انگیزه ی انسان ها این است که آن معرفت لازم را نسبت به آن کار پیدا نکرده اند؛ مثلاً نوجوان باید درس خود را خوب بخواند؛ امّا او می گوید: من انگیزه ی درس خواندن ندارم. دلیل آن چیست؟ دلیلش این است که او دارد جلوی پای خود را می بیند. هدف دور را نمی بیند.
این درس خواندن، این حضور در کلاس، این مطالعه خوب، این نمرات خوب، می تواند در آینده ی او تاثیر مثبتی داشته باشد. وقتی ما آینده را در زمان حال می آوریم و برای او معرفی می کنیم، به او بصیرت می دهیم، آگاهی می دهیم، می بینیم که تا حدودی او را شارژ و انگیزه ی او را بیشتر کرده ایم.
در مسائل عبادی نیز همین طور است؛ یعنی وقتی معرفت کم می شود، شناخت نیز کم می شود و در نتیجه انگیزه کاهش پیدا می کند و پایین می آید. من از همه ی نوجوانان، خصوصاً خانواده های محترمی که فرزندان نوجوان دارند، می خواهم که این انگیزه را زیاد کنند. والدین بیایند معرفت بچّه ها را نسبت به توحید، شناخت خدا، شناخت وجود مبارک نبیّ مکرّم اسلام صلی الله علیه و آله، شناخت امیر المومنین علی علیه السلام، شناخت ائمه ی معصومین علیهم السلام، شناخت معاد و عالم پس از این دنیا، حتی نسبت به صفات الهی افزایش دهند. وقتی معرفت بیشتر شد، چه اتّفاقی می افتد؟ انگیزه بالا می رود؛ وقتی انگیزه بالا رفت، ما می بینیم که آن عمق بخشی به عبادت هم افزایش پیدا می کند.
اوج معرفت اولیا الله در نماز
چرا بزرگان دینی ما این قدر با معرفت اعمال دینی خود را انجام می دهند؟ اوّلین دلیلش این است که معرفت آنها خیلی بالاست؛ لذا هرچه این سطح بالاتر برود، عبادات عمیق تر می شود. همه نماز آیت الله بهجت رضوان الله تعالی علیهرا دیده اند و لذّت برده اند؛ دلیل آن نماز این بود که ایشان در اوج معرفت به خدا بودند؛ برای همین نمازش این گونه می شد.
درباره ی وجود نازنین امیر المومنین علیه السلام آمده است که وقتی تیر به پای حضرت اصابت کرد، یاران گفتند: تنها زمانی می شود تیر را در آورد که حضرت نماز می خواند؛ وقتی ایشان به نماز می ایستد یاران تیر را می کشند و می بینند که امیر المومنین علیه السلام خم به ابرو نمی آورند و اصلاً متوجّه ی کشیدن تیر هم نمی شوند؛ چرا؟ چون آنها در اوج معرفت هستند. این معرفت هم زمینه ی انگیزه را زیاد می کند؛ وقتی انگیزه زیاد شد عمق بخشی عبادت افزایش پیدا می کند.