کار شیطان زینت دادن است
پرسش :
با دختر خردسالی که در جامعه افراد بی حجاب را می بیند و دائم در باره ی آنها از ما سوال می کند و می گوید: می خواهم مانند آنها بشوم، چه برخوردی داشته باشند؟
پاسخ :
پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):
بزرگترین ماموریت شیطان این است که کارهای زشت را زیبا جلوه دهد؛ لذا در قرآن یکی از کارهای شیطان، زینت دادن است. اگر ما به آلوده بودن کُنه چیزی آشنا باشیم، طرف آن نمی رویم. ما خیلی از اوقات از کنار جوی آب لجن عبور کرده ایم، ولی آیا تا بحال فکر کرده ایم که یک لیوان از این آب لجن را بخوریم؟! آیا تا بحال فکر کرده ایم که این آب را جلوی دهان خود بیاوریم و بعد بگوییم: این کثیف است و آن را دور بریزم؟! چرا این کار را نمی کنیم؟ برای این که به پلیدی آن واقف هستیم.
کار شیطان همین است؛ یعنی به گناه زینت می دهد؛ مانند کالاهای بُنجُول که در بسته بندی های زیبا عرضه می شود و ما فریب ظاهر آنها را می خوریم و آن را می خریم؛ امّا بعد می بینیم که درون آن کالا بُنجُول است و به درد نمی خورد. ماموریت شیطان این است که پلیدی و کثیفی را زیبا جلوه دهد تا درون انسان هوس ایجاد شود.
حال ما آدم بزرگ ها به لطف خدا قدرت تشخیص داریم و متوجّه هستیم که هر جنس بُنجُولی ارزش خریدن ندارد؛ هرچند در یک کادوی زیبا باشد؛ ولی چون بچّه ها این درک و فهم را ندارند، به سمت آن می روند. گاهی اوقات ما علم داریم که آن خوراکی بهداشتی و مغذّی نیست یا حتی بیماری زاست؛ چراکه آن را یک دست فروش، می فروشد و ما می دانیم که این کالا خوب نیست. امّا وقتی بچّه بسته بندی قشنگ آن را می بیند، به سمت آن می رود.
بهترین روش، روش حواس پرتی است
سوال ما این است که یک والدین آگاه نسبت به این قضیّه باید چطور برخورد کنند؟ یعنی اگر دیدند کسی کنار پیاده رو بساط پهن کرده و جنس های به درد نخور را دربسته بندی های زیبا و رنگ و لعاب دار می فروشد، باید چه کاری انجام دهند؟ ما می گوییم: والدین در اینجا باید از روش حواس پرتی استفاده کنند؛ یعنی به جای این که به بچّه بگوییم: درون این کالا به درد نمی خورد یا اگر این را بخوری مریض می شوی، بیایم حواس او را پرت کنیم؛ چراکه ممکن است این بچّه الان حرف ما را متوجّه نشود؛ لذا بهترین شیوه آن است که حواس او را به زیبایی ها پرت کنیم؛ مثلاً همان لحظه مادر به پرنده ای اشاره کند و بگوید: مامان! اگر گفتی این پرنده، چه پرنده ای است؟ آیا کبوتر است؟ گنجشک است؟ زاغ است؟ بلبل است؟ طوطی است؟ این پرنده چیست! یعنی حواس او را به یک موردی غیر از آن کالا و جنس بُنجُول جلب کنیم. اصلا این هنر پدر و مادر است.
بچّه ها را در محیط آلوده نبریم
ما نباید بچّه های خود را در محیط های آلوده ببریم. اگر ما آنها را به محیط های آلوده ببریم مثل این می ماند که من فرزند خود را به بازار ببرم و بعد به او بگویم: این اجناس برای تو خوب نیست و نمی خرم یا به این اجناس نگاه نکن. مادر چقدر تحمّل و طاقت دارد؟! بچّه چقدر تحمّل و طاقت دارد؟! ممکن است یک جایی ما پدر و مادر ها از این موضوع تسلیم و خسته شویم؛ لذا اوّلین کار این است که بچّه ها را در محیط های آلوده نبریم یا کمتر ببریم.
روی فکر و ذهن فرزند تسلّط داشته باشیم
امّا اگر شرایطی پیش آمد که فرزند را به محیط آلوده ببریم، اینجا باید چه کار کنیم؟ ما می گوییم: در اینجا باید از روش حواس پرتی استفاده کنیم؛ یعنی بجای این که بچّه را رها کنیم تا او روی موضوعات اطرافش دقّت داشته باشد و روی این موضوعات سوال طرح کند و آن سوال را دائم از ما بپرسد، بیاییم روی فکر و ذهن فرزند خود تسلّط داشته باشیم و او را به امور مثبت مشغول کنیم؛ مثلاً در این مسیر مادر به فرزند بگوید: فاطمه خانم! مادر جان! دیروز مهد چه خبر بود؟ چه کار کردید؟ چه بازی هایی را انجام دادید؟ یعنی او را به همین حرف زدن مشغول کنیم. این همان روش حواس پرتی است تا او توجّه به محیط پیرامونش نداشته باشد.
جواب اقناع کننده به فرزند بدهیم
البته در خیلی از مواقع باید یک جواب اقناعی ولی خیلی کوتاه به فرزندان خود بدهیم؛ مثلاً اگر گفت: این خانم آرایش کرده و قشنگ شده است یا مامان تو چرا این کار را انجام نمی دهی؟ در اینجا مادر سریع برای او ذهنیّت ایجاد کند و بگوید: مادر جان! این کارها در خیابان و کوچه خوب نیست؛ ولی در خانه اشکال ندارد. عیبی ندارد که من در خانه برای بابا و تو لباس زیبا بپوشم و آرایش کنم؛ ولی این افراد کار خوبی انجام نمی دهند؛ یعنی مادر خیلی کوتاه جواب فرزند را بدهد و بعد بگوید: راستی! شما دیروز مهد رفتی، چه خبر بود؟ چه کار کردید؟ یعنی او را به سمت موضوعی ببریم که ما برای او ایجاد کردیم تا فکر او به آن موضوع مشغول شود.
بزرگترین ماموریت شیطان این است که کارهای زشت را زیبا جلوه دهد؛ لذا در قرآن یکی از کارهای شیطان، زینت دادن است. اگر ما به آلوده بودن کُنه چیزی آشنا باشیم، طرف آن نمی رویم. ما خیلی از اوقات از کنار جوی آب لجن عبور کرده ایم، ولی آیا تا بحال فکر کرده ایم که یک لیوان از این آب لجن را بخوریم؟! آیا تا بحال فکر کرده ایم که این آب را جلوی دهان خود بیاوریم و بعد بگوییم: این کثیف است و آن را دور بریزم؟! چرا این کار را نمی کنیم؟ برای این که به پلیدی آن واقف هستیم.
کار شیطان همین است؛ یعنی به گناه زینت می دهد؛ مانند کالاهای بُنجُول که در بسته بندی های زیبا عرضه می شود و ما فریب ظاهر آنها را می خوریم و آن را می خریم؛ امّا بعد می بینیم که درون آن کالا بُنجُول است و به درد نمی خورد. ماموریت شیطان این است که پلیدی و کثیفی را زیبا جلوه دهد تا درون انسان هوس ایجاد شود.
حال ما آدم بزرگ ها به لطف خدا قدرت تشخیص داریم و متوجّه هستیم که هر جنس بُنجُولی ارزش خریدن ندارد؛ هرچند در یک کادوی زیبا باشد؛ ولی چون بچّه ها این درک و فهم را ندارند، به سمت آن می روند. گاهی اوقات ما علم داریم که آن خوراکی بهداشتی و مغذّی نیست یا حتی بیماری زاست؛ چراکه آن را یک دست فروش، می فروشد و ما می دانیم که این کالا خوب نیست. امّا وقتی بچّه بسته بندی قشنگ آن را می بیند، به سمت آن می رود.
بهترین روش، روش حواس پرتی است
سوال ما این است که یک والدین آگاه نسبت به این قضیّه باید چطور برخورد کنند؟ یعنی اگر دیدند کسی کنار پیاده رو بساط پهن کرده و جنس های به درد نخور را دربسته بندی های زیبا و رنگ و لعاب دار می فروشد، باید چه کاری انجام دهند؟ ما می گوییم: والدین در اینجا باید از روش حواس پرتی استفاده کنند؛ یعنی به جای این که به بچّه بگوییم: درون این کالا به درد نمی خورد یا اگر این را بخوری مریض می شوی، بیایم حواس او را پرت کنیم؛ چراکه ممکن است این بچّه الان حرف ما را متوجّه نشود؛ لذا بهترین شیوه آن است که حواس او را به زیبایی ها پرت کنیم؛ مثلاً همان لحظه مادر به پرنده ای اشاره کند و بگوید: مامان! اگر گفتی این پرنده، چه پرنده ای است؟ آیا کبوتر است؟ گنجشک است؟ زاغ است؟ بلبل است؟ طوطی است؟ این پرنده چیست! یعنی حواس او را به یک موردی غیر از آن کالا و جنس بُنجُول جلب کنیم. اصلا این هنر پدر و مادر است.
بچّه ها را در محیط آلوده نبریم
ما نباید بچّه های خود را در محیط های آلوده ببریم. اگر ما آنها را به محیط های آلوده ببریم مثل این می ماند که من فرزند خود را به بازار ببرم و بعد به او بگویم: این اجناس برای تو خوب نیست و نمی خرم یا به این اجناس نگاه نکن. مادر چقدر تحمّل و طاقت دارد؟! بچّه چقدر تحمّل و طاقت دارد؟! ممکن است یک جایی ما پدر و مادر ها از این موضوع تسلیم و خسته شویم؛ لذا اوّلین کار این است که بچّه ها را در محیط های آلوده نبریم یا کمتر ببریم.
روی فکر و ذهن فرزند تسلّط داشته باشیم
امّا اگر شرایطی پیش آمد که فرزند را به محیط آلوده ببریم، اینجا باید چه کار کنیم؟ ما می گوییم: در اینجا باید از روش حواس پرتی استفاده کنیم؛ یعنی بجای این که بچّه را رها کنیم تا او روی موضوعات اطرافش دقّت داشته باشد و روی این موضوعات سوال طرح کند و آن سوال را دائم از ما بپرسد، بیاییم روی فکر و ذهن فرزند خود تسلّط داشته باشیم و او را به امور مثبت مشغول کنیم؛ مثلاً در این مسیر مادر به فرزند بگوید: فاطمه خانم! مادر جان! دیروز مهد چه خبر بود؟ چه کار کردید؟ چه بازی هایی را انجام دادید؟ یعنی او را به همین حرف زدن مشغول کنیم. این همان روش حواس پرتی است تا او توجّه به محیط پیرامونش نداشته باشد.
جواب اقناع کننده به فرزند بدهیم
البته در خیلی از مواقع باید یک جواب اقناعی ولی خیلی کوتاه به فرزندان خود بدهیم؛ مثلاً اگر گفت: این خانم آرایش کرده و قشنگ شده است یا مامان تو چرا این کار را انجام نمی دهی؟ در اینجا مادر سریع برای او ذهنیّت ایجاد کند و بگوید: مادر جان! این کارها در خیابان و کوچه خوب نیست؛ ولی در خانه اشکال ندارد. عیبی ندارد که من در خانه برای بابا و تو لباس زیبا بپوشم و آرایش کنم؛ ولی این افراد کار خوبی انجام نمی دهند؛ یعنی مادر خیلی کوتاه جواب فرزند را بدهد و بعد بگوید: راستی! شما دیروز مهد رفتی، چه خبر بود؟ چه کار کردید؟ یعنی او را به سمت موضوعی ببریم که ما برای او ایجاد کردیم تا فکر او به آن موضوع مشغول شود.
