اثبات حق تمامی مدعیان با اقامه قسامه از سوی یک مدعی

پرسش :

1. با وجود افراد قسم خورنده به مقدار نصاب آیا قسامه مدعی و مدعی علیه مانند بیّنه است، به این معنی که اگر قسامه از طرف یکی از مدعیان باشد، حق سایرین از مدعیان را نیز اثبات می‌کند و اگر در ناحیه مدعی علیه حتی به مطالبة بعضی از مدعیان باشد حق سایر مدعیان که مطالبة قسم نکرده‌اند را نیز ساقط می‌کند؛ یا اینکه میان قسامة مدعی و مدعی علیه در این جهت تفاوت وجود دارد؟ 2. با نبود افراد قسم خورنده به مقدار نصاب و تکرار قسم‌ها به مقدار نصاب لازم، آیا قسامه یکی از مدعیان پس از حضور باید به میزان سهم خود قسم یاد کنند یا اینکه باید برای اثبات حق خود به میزان نصاب آن جنایت اقامه قسامه کنند؟ 3. در فرض غیبت بعضی از صاحبان حق و مطالبه قسامه توسط یکی از مدعیان و اقامه قسامه منکر (به شکل تکرار قسم‌ها توسط وی) آیا حق غائبین پس از حضور برای مطالبه قسامه از منکر محفوظ است یا فقط حق اثبات ادعای خود را بدون مطالبه قسم از منکر دارا هستند؟

پاسخ :
آیت الله العظمی سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
«در ناحیه‌ی اثبات، اقامه‌ی قسامه‌ی پنجاه مرد از طرف یکی از مدعیان، برای بقیه‌ی مدعیان کفایت می کند تکرار قسم بنابر احتیاط کفایت نمی کند. در ناحیه‌ی انکار، اگر بعضی از مدعیان ادعای خود را طرح نکرده اند، قسامه‌ی مدعی علیه، برای نفی ادعای آن بعض کفایت نمی کند. 1385/08/13»
 
آیت الله العظمی حسین نوری همدانی
«1. چنانچه سایر شرائط نیز موجود باشد حد قطع جاری می گردد.
2. ملاک همان طلاهای معمولی است که در عرف خالص شمرده می‌شود.
3. در فرض سوال نصف مال ملاک است. 1385/07/12»
 
منبع: مرکز تحقیقات فقهی حقوقی قوه قضاییه