علت درد لگن در بارداری و پس از زایمان

پرسش :

خانم ۲۸ ساله ای هستم که ۶ ماه پیش زایمان کردم. در زمان بارداری درد زیادی در قسمت رخ لگن داشنم که بعد از زایمان نیز از بین نرفت سه ماه بعد از زایمان به متخصص ارتوپد مراحعه کردم که تشخیص ایشان این بود که رخ لکن از هم فاصله گرفته و فقط با استراحت درمان میشود اما با وجود استراحت دو ماهه درمان نشدم ایا این مشکل راه درمان دیگری هم دارد؟

پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
به نظر میرسد منظور شما از رخ لگن قسمت عانه یا شرمگاهی است. در ارتوپدی به این قسمت سمفیز پوبیس هم میگویند. سمفیز پوبیس محل اتصال دو استخوان پوبیس در جلوی حلقه استخوانی لگن است. سمفیز پوبیس یک مفصل است که از کنار هم قرار گرفتن استخوان های پوبیس ایجاد میشود و در بین این دو استخوان غضروفی وجود دارد. استخوان های پوبیس در زیر شکم و بالای دستگاه تناسلی درست در زیر پوست قابل لمس هستند. مفصل سمفیز پوبیس در حالت معمولی حرکت زیادی ندارد ولی در دوران بارداری حرکات آن زیاد میشود.

میدانیم که در حین زایمان نوزاد باید از درون حلقه استخوانی لگن عبور کند. بزرگترین قسمت بچه برای عبور از درون حلقه لگنی سر او است. برای اینکه سر بچه در هنگاه زایمان بهتر بتواند از درون لگن مادر عبور کند در دوران بارداری هورمونی در خون مادر ترشح میشود که موجب شل شدن غضروف سمفیز پوبیس میشود. در نتیجه درد دوران بارداری فاصله دو استخوان پوبیس به اندازه چند میلیمتر از هم بازتر میشود.

در زمان زایمان به علت فشار عضلات قدرتمند شکم مادر و فشار سر جنین به حلقه لگنی مادر، سمفیز پوبیس باز هم بیشتر از قبل باز میشود تا حلقه استخوانی لگن جای کافی برای عبور بچه را داشته باشد. گاهی فشار به لگن بقدری زیاد میشود که غضروف سمفیز ممکن است در حین زایمان به ناگهان پاره شده و دو استخوان سمفیز چند سانتیمتر از هم فاصله بگیرند.

باز شدن سمفیز پوبیس در دوران بارداری و زایمان معمولا بدون علامت بوده و فاصله ایجاد شده معمولا بعد از زایمان بطور خودبخود بسته میشود. با این حال در مواردی ممکن است تغییرات ذکر شده موجب بروز التهاب در استخوان پوبیس شود که به آن استئیت پوبیس میگویند.

استئیت پوبیس میتواند موجب بروز درد در ناحیه عانه شود. در غالب اوقات این درد با اقدامات غیر جراحی مانندکاهش فعالیت های بدنی، استراحت، گرم کردن موضع درد، استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و در نهایت تزریق کورتیکوستروئید به توسط پزشک از بین میرود.

در موارد معدودی که درد بعد از گذشت چند ماه پس از زایمان و انجام اقدامات ذکر شده خوب نشود ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد.

​​​​​​​​​​​​​​منبع: ایران ارتوپد