احکام بیع | معامله سلف: سوال یک

پرسش :

در خصوص پیش فروش آپارتمان ها، که در عصر و زمان ما رواج یافته، و با توجّه به این که ماهیّت این گونه قراردادها در حقوق ما مشخص نبوده، و نظرات متفاوتى وجود دارد، لطفاً به سؤالات زیر پاسخ فرمایید: سوال 1. در قرارداد پیش فروش قبل از آن که آپارتمان موجودیّت یابد، توسّط سازنده پیش فروش شده و ثمن به صورت اقساطى به وسیله خریدار پرداخت مى شود. الف) ماهیّت این قرارداد را در قالب چه عقدى مى توان مورد بررسى قرار داد؟ ب) حق عینى براى مشترى از چه زمانى حاصل مى شود؟ 2. در پاره اى از این قراردادها، ضمن آن که قیمت دقیقاً معیّن مى شود به لحاظ مؤجل بودن مورد معامله تا تسلیم آن با تعیین درصدى، مثلاً 20% امکان افزایش یا تعدیل قیمت، توافق مى کنند و حتى بعضاً قیمت زمان تحویل را مناط اعتبار قرار مى دهند که نزد طرفین مجهول است؛ این نوع قراردادها چه حکمى دارد؟

پاسخ :
جواب سوال 1: این کار در صورتى جایز است که تمام شرایط و صفات مبیع مقیّد ومشخّص گردد و تمام قیمت پرداخت شود؛ به شکلى که غبن و ابهامى حاصل نگردد.

جواب سوال 2: در صورتى که قیمت مشخّص نباشد معامله باطل است.

منبع: استفتائات جدید، آیت‌‌ الله العظمی مکارم شیرازی دام ظله، جلد 4، تهیه و تنظیم: ابوالقاسم علیان نژادی، قم: انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیه ‌السلام، 1393.