مهمترین مشکلات جامعه و نظام حاکم آمریکا
پرسش :
این روزها در حال نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا هستیم که معمولاً نامزدهای این انتخابات برای ضربه زدن به رقیب، افشاگری های زیادی انجام میدهند که بسیاری از حقایق مکتوم مربوط به مشکلات آمریکا آشکار میشود. به نظر شما مهمترین مشکلات جامعه و نظام حاکم آمریکا چیست؟
پاسخ :
در آمریکا موسم انتخابات که میشود خب مثل هر کشور دیگری درگیری و نزاع و شایعه و تهمت معمول است. متأسفانه همه جای دنیا از این نوع رقابتها وجود دارد و مشکلات است. منتها چیزی که انتخابات امسال در آمریکا را متفاوت میکند با انتخابات دیگر آمریکا و انتخاباتی که در کشورهای دیگر است، شدت این دعواها و درگیریها خیلی گستردهتر از معمول است.
بههرحال رقبا نسبت به سیاستهای هم یا به شخصیت هم نقد دارند. این حالت چند قدم فراتر الان در آمریکا وجود دارد. یعنی هر رقیب دارد ماهیت طرف مقابلش را زیر سؤال میبرد. مثلاً دموکراتها ترامپ را متهم میکنند که آدم روسیه است و با کمک روسیه سر کار آمده است و نژادپرست و دروغگو است. از آن طرف جمهوریخواهان طرف مقابل را متهم میکنند که به آمریکا و آرمانهایش اعتقاد ندارد و وطنپرست نیست. یعنی با استفاده از سنگینترین و رکیکترین الفاظ با هم صحبت میکنند. از این جهت انتخابات ۲۰۲۰ بدتر از انتخابات ۲۰۱۶ است، چون چهار سال ترامپ رئیسجمهور بوده و یک خوراکی در دست طرف مقابل است برای مقابلهی با فردی که معتقدند این فرد نباید در سطح ریاستجمهوری آمریکا باشد.
یک وقتی شما سیاستهای طرف مقابل را تأیید نمیکنید. حتی شخصیتش را شخصیت خیلی خوبی نمیدانید، ولی او را در سطح پست سیاسی میدانید. یعنی اگر نقصانی هم در او است مثل موارد قبلی است. یک وقتی هم اصالتاً آن فرد را در جایگاهی نمیدانید که باید رئیسجمهور کشور شود. این نگاه را دموکراتها به ترامپ دارند. یک درصد جمهوریخواهان هم که به ترامپ علاقهمندند، اصولاً طرف مقابل را در سطحی نمیدانند که در این حوزهها اظهارنظر کند. بهخاطر مشکلاتی که در نگاه آنها، طرف دموکرات دارد. به همین دلیل آمریکا دچار یک انسداد سیاسی شده است. دعواها در حد غیرطبیعی و غیرمعمولی بالا گرفته و هر چقدر به ۱۳ آبان که انتخابات آمریکا است، نزدیکتر میشویم این دعواها بیشتر خواهد شد.
علاوه بر انسداد سیاسی، آمریکا یکسری مشکلات دیگر هم مثل کرونا دارد که ضربهی خیلی جدی به اقتصاد آمریکا زدهاند. اقتصاد دولت آمریکا اقتصاد نفتی نیست. آنجور نیست که مثلاً نفت بفروشند و از پول نفت هزینههای خودشان را تأمین کنند. اقتصاد و درآمد دولتها چه در سطح فدرال، چه در سطح ایالتی و چه در سطح محلی بر اساس مالیات است. زمانی که صنایع بهخاطر کرونا تعطیل میشود و فروشگاهها بسته میشود، بیکاری افزایش پیدا میکند، در نتیجه منابع مالیاتی در عمل یا وجود ندارد، یا بسیار محدود میشود. الان بدهی دولت فدرال آمریکا حدود ۲۴.۵ تریلیون دلار است. این بدهی در سطح ایالتی و محلی هم بهصورت بسیار گستردهای وجود دارد، که نتیجهاش این میشود که آن خدمات متوسط به پایینی هم که بعضی جاها در آمریکا دولتهای ایالتی یا محلی میدادند، اینها هم دچار چالش خیلی جدی میشود. و یک شوک اقتصادی و فشار اقتصادی در کنار آن انسداد سیاسی قرار میگیرد.
آمریکا در کنار انسداد سیاسی و شوک اقتصادی، یک دعوای فرهنگی هم دارد. یعنی آن قشر مذهبی جامعهی آمریکا احساس میکند فرهنگ هالیوود، یک فرهنگ سکولار غالب در آمریکا دارد و بهشدت آمریکا را بهسمت سقوط اخلاقی میبرد. از طرف دیگر، جریان مقابل هیچ محدودیت اخلاقی برای خودش ندارد و هرچقدر هم میگذرد این اختلاف بیشتر میشود. در حوزهی همجنسگرایی و دیگر مشکلات اخلاقی که در آمریکا مثل تعرض به کودکان، تعرض به زنان و از بینرفتن بنیان خانواده وجود دارد، اینها بهصورت خیلی گستردهتری دارد اتفاق میافتد. آن مدیریتی هم که بهنوعی قابلیت جمعکردن این مشکلات را داشت دیگر وجود ندارد. یعنی مدیریت آقای ترامپ تقریباً صفر است. این نقد که ایشان در سطح ریاستجمهوری نیست به او میخورد و در سطح فدرال میآید که شما مدیریت ندارید و منابع مالی هم کم شده و آمریکا دچار یک از همگسیختگی شده است. یعنی یک روند افولی را آمریکا طی میکرد، حالا این روند افول در ماههای گذشته خیلی سرعت گرفته است. بر مسئله افول آمریکا که از قبل مطرح بود، اجماع است. یک بحث فروپاشی در آمریکا هم داشتیم که بر آن اجماع نبود.
در ماههای گذشته، حتی الان بحث فروپاشی در رسانههای اصلی آمریکا مطرح میشود. مثلاً روزنامهی واشنگتنپست چند وقت پیش با کارشناسان سابق سازمان CIA که کارشان درآوردن شاخصهای فروپاشی کشورهاست، مصاحبه کرده بود و این کارشناسان میگفتند این شاخصها الان در رابطه با آمریکا صادق است. یعنی شاخصهای فروپاشی را اینها در آمریکا دارند میبینند و این چیز کمی نیست. اینکه حالا در آمریکا فروپاشی اتفاق میافتد یا نه را نمیدانیم و اجماعی بر این هم نیست، ولی اینکه روزنامهی واشنگتنپست دربارهی فروپاشی در آمریکا صحبت کند، یک چیز جدیدی است. یا آقای جان الن، فرمانده سابق نیروهای آمریکایی در افغانستان گفته بود کارهایی که ترامپ میکند آغاز پایان آمریکاست.
از این جهت چالشهای موجود در آمریکا، چالشهای بسیار گستردهای است. چالش کرونا در جاهای دیگر هم هست. منتها سیستم موجود در آمریکا بهنوعی طراحی شده که فشارهای اینچنینی را نمیتواند تحمل کند. مثلاً این وضعیت را با جمهوری اسلامی مقایسه کنید که چهل سال تحریم است. مردم ما بهنوعی یاد گرفتند که چطور فشار اقتصادی از جانب تحریمها را مدیریت کنند. دولت هم بهنوعی سعی میکند مدیریت خودش را اعمال کند و کشور حتی در شرایط سخت، به راهش ادامه دهد. امّا آمریکاییها به این شرایط عادت ندارند. آن عقبهی اخلاقی که باید در جامعه وجود داشته باشد که مشکلات و فشار را کاهش دهد، این هم وجود ندارد. از این جهت آمریکا یک دوران بحرانی را سپری میکند.
در کنار این وضعیت، تظاهرات ضد بیعدالتی و ضد نژادپرستی هم اضافه شده است. این تظاهرات، هم در حوزهی سیاسی انسداد را بیشتر کرده، و هم در حوزهی اقتصادی، ساختار اقتصادی موجود را زیر سؤال میبرد. در حوزهی فرهنگی هم خیلی از مبانی اصلی آمریکا را زیر سؤال میبرد. اینکه میبینید پرچم آمریکا را خود آمریکاییها دارند آتش میزنند و شعار مرگ بر آمریکا میگویند، نشاندهندهی این است که وضعیت، وضعیت بسیار بحرانی است.
منبع: پایگاه حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری
پاسخ از آقای دکتر فؤاد ایزدی، عضو هیأت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران:
در آمریکا موسم انتخابات که میشود خب مثل هر کشور دیگری درگیری و نزاع و شایعه و تهمت معمول است. متأسفانه همه جای دنیا از این نوع رقابتها وجود دارد و مشکلات است. منتها چیزی که انتخابات امسال در آمریکا را متفاوت میکند با انتخابات دیگر آمریکا و انتخاباتی که در کشورهای دیگر است، شدت این دعواها و درگیریها خیلی گستردهتر از معمول است.
بههرحال رقبا نسبت به سیاستهای هم یا به شخصیت هم نقد دارند. این حالت چند قدم فراتر الان در آمریکا وجود دارد. یعنی هر رقیب دارد ماهیت طرف مقابلش را زیر سؤال میبرد. مثلاً دموکراتها ترامپ را متهم میکنند که آدم روسیه است و با کمک روسیه سر کار آمده است و نژادپرست و دروغگو است. از آن طرف جمهوریخواهان طرف مقابل را متهم میکنند که به آمریکا و آرمانهایش اعتقاد ندارد و وطنپرست نیست. یعنی با استفاده از سنگینترین و رکیکترین الفاظ با هم صحبت میکنند. از این جهت انتخابات ۲۰۲۰ بدتر از انتخابات ۲۰۱۶ است، چون چهار سال ترامپ رئیسجمهور بوده و یک خوراکی در دست طرف مقابل است برای مقابلهی با فردی که معتقدند این فرد نباید در سطح ریاستجمهوری آمریکا باشد.
یک وقتی شما سیاستهای طرف مقابل را تأیید نمیکنید. حتی شخصیتش را شخصیت خیلی خوبی نمیدانید، ولی او را در سطح پست سیاسی میدانید. یعنی اگر نقصانی هم در او است مثل موارد قبلی است. یک وقتی هم اصالتاً آن فرد را در جایگاهی نمیدانید که باید رئیسجمهور کشور شود. این نگاه را دموکراتها به ترامپ دارند. یک درصد جمهوریخواهان هم که به ترامپ علاقهمندند، اصولاً طرف مقابل را در سطحی نمیدانند که در این حوزهها اظهارنظر کند. بهخاطر مشکلاتی که در نگاه آنها، طرف دموکرات دارد. به همین دلیل آمریکا دچار یک انسداد سیاسی شده است. دعواها در حد غیرطبیعی و غیرمعمولی بالا گرفته و هر چقدر به ۱۳ آبان که انتخابات آمریکا است، نزدیکتر میشویم این دعواها بیشتر خواهد شد.
علاوه بر انسداد سیاسی، آمریکا یکسری مشکلات دیگر هم مثل کرونا دارد که ضربهی خیلی جدی به اقتصاد آمریکا زدهاند. اقتصاد دولت آمریکا اقتصاد نفتی نیست. آنجور نیست که مثلاً نفت بفروشند و از پول نفت هزینههای خودشان را تأمین کنند. اقتصاد و درآمد دولتها چه در سطح فدرال، چه در سطح ایالتی و چه در سطح محلی بر اساس مالیات است. زمانی که صنایع بهخاطر کرونا تعطیل میشود و فروشگاهها بسته میشود، بیکاری افزایش پیدا میکند، در نتیجه منابع مالیاتی در عمل یا وجود ندارد، یا بسیار محدود میشود. الان بدهی دولت فدرال آمریکا حدود ۲۴.۵ تریلیون دلار است. این بدهی در سطح ایالتی و محلی هم بهصورت بسیار گستردهای وجود دارد، که نتیجهاش این میشود که آن خدمات متوسط به پایینی هم که بعضی جاها در آمریکا دولتهای ایالتی یا محلی میدادند، اینها هم دچار چالش خیلی جدی میشود. و یک شوک اقتصادی و فشار اقتصادی در کنار آن انسداد سیاسی قرار میگیرد.
آمریکا در کنار انسداد سیاسی و شوک اقتصادی، یک دعوای فرهنگی هم دارد. یعنی آن قشر مذهبی جامعهی آمریکا احساس میکند فرهنگ هالیوود، یک فرهنگ سکولار غالب در آمریکا دارد و بهشدت آمریکا را بهسمت سقوط اخلاقی میبرد. از طرف دیگر، جریان مقابل هیچ محدودیت اخلاقی برای خودش ندارد و هرچقدر هم میگذرد این اختلاف بیشتر میشود. در حوزهی همجنسگرایی و دیگر مشکلات اخلاقی که در آمریکا مثل تعرض به کودکان، تعرض به زنان و از بینرفتن بنیان خانواده وجود دارد، اینها بهصورت خیلی گستردهتری دارد اتفاق میافتد. آن مدیریتی هم که بهنوعی قابلیت جمعکردن این مشکلات را داشت دیگر وجود ندارد. یعنی مدیریت آقای ترامپ تقریباً صفر است. این نقد که ایشان در سطح ریاستجمهوری نیست به او میخورد و در سطح فدرال میآید که شما مدیریت ندارید و منابع مالی هم کم شده و آمریکا دچار یک از همگسیختگی شده است. یعنی یک روند افولی را آمریکا طی میکرد، حالا این روند افول در ماههای گذشته خیلی سرعت گرفته است. بر مسئله افول آمریکا که از قبل مطرح بود، اجماع است. یک بحث فروپاشی در آمریکا هم داشتیم که بر آن اجماع نبود.
در ماههای گذشته، حتی الان بحث فروپاشی در رسانههای اصلی آمریکا مطرح میشود. مثلاً روزنامهی واشنگتنپست چند وقت پیش با کارشناسان سابق سازمان CIA که کارشان درآوردن شاخصهای فروپاشی کشورهاست، مصاحبه کرده بود و این کارشناسان میگفتند این شاخصها الان در رابطه با آمریکا صادق است. یعنی شاخصهای فروپاشی را اینها در آمریکا دارند میبینند و این چیز کمی نیست. اینکه حالا در آمریکا فروپاشی اتفاق میافتد یا نه را نمیدانیم و اجماعی بر این هم نیست، ولی اینکه روزنامهی واشنگتنپست دربارهی فروپاشی در آمریکا صحبت کند، یک چیز جدیدی است. یا آقای جان الن، فرمانده سابق نیروهای آمریکایی در افغانستان گفته بود کارهایی که ترامپ میکند آغاز پایان آمریکاست.
از این جهت چالشهای موجود در آمریکا، چالشهای بسیار گستردهای است. چالش کرونا در جاهای دیگر هم هست. منتها سیستم موجود در آمریکا بهنوعی طراحی شده که فشارهای اینچنینی را نمیتواند تحمل کند. مثلاً این وضعیت را با جمهوری اسلامی مقایسه کنید که چهل سال تحریم است. مردم ما بهنوعی یاد گرفتند که چطور فشار اقتصادی از جانب تحریمها را مدیریت کنند. دولت هم بهنوعی سعی میکند مدیریت خودش را اعمال کند و کشور حتی در شرایط سخت، به راهش ادامه دهد. امّا آمریکاییها به این شرایط عادت ندارند. آن عقبهی اخلاقی که باید در جامعه وجود داشته باشد که مشکلات و فشار را کاهش دهد، این هم وجود ندارد. از این جهت آمریکا یک دوران بحرانی را سپری میکند.
در کنار این وضعیت، تظاهرات ضد بیعدالتی و ضد نژادپرستی هم اضافه شده است. این تظاهرات، هم در حوزهی سیاسی انسداد را بیشتر کرده، و هم در حوزهی اقتصادی، ساختار اقتصادی موجود را زیر سؤال میبرد. در حوزهی فرهنگی هم خیلی از مبانی اصلی آمریکا را زیر سؤال میبرد. اینکه میبینید پرچم آمریکا را خود آمریکاییها دارند آتش میزنند و شعار مرگ بر آمریکا میگویند، نشاندهندهی این است که وضعیت، وضعیت بسیار بحرانی است.
منبع: پایگاه حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری