ثواب و فضیلت قرائت قرآن کریم در کلام پیامبر اکرم (ص)
پرسش :
پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) چه ثواب و فضیلتی برای قرائت قرآن کریم بیان نموده اند؟
پاسخ :
روایات زیادی درباره فضیلت قرائت قرآن نقل شده است، به عنوان نمونه:
پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله): فرمودند «... وَ لِتَالِى آیَةٍ مِنْ کِتابِ اللّهِ خَیرٌ مِنْ تَحْتِ العَرشِ اِلَى تُخُومِ السُّفلَى؛ براى تلاوت کننده، آیه اى از قرآن ارزش و ثوابى بهتر از آنچه زیر عرش تا زمین است موجود است)؛ یعنى ثواب آن بهتر است از آنچه بین عرش و طبقات پائین است».(1)
همچنین آن حضرت فرمودند: «... وَ یَدفَعُ عَن تَالِى القُرآنِ بَلوَى الآخِرَةِ؛ ... و دفع مى شود از تلاوت کننده قرآن بلاى آخرت و گرفتار شدن در آن».(2)
در روایتى دیگر پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) خطاب به سلمان مى فرمایند: «اى سلمان! بر تو است خواندن قرآن؛ زیرا قرائت آن کفّاره گناهان و پوششى براى آتش و امانى از عذاب است... مؤمن زمانى که قرآن مى خواند خداوند با نظر رحمت به او مى نگرد».(3)
آن حضرت در روایتى دیگر خطاب به او می فرمایند: «اى سلمان، مؤمن زمانى که قرائت قرآن کند خداوند درهاى رحمت را به روى او می گشاید... و بعد از تعلّم علم چیزی محبوب تر از قرائت قرآن در نزد خداوند نیست، و با کرامت ترین [انسانها] بعد از انبیاء در نزد خداوند علماء هستند، و بعد از آنها حاملین قرآن، مثل خارج شدن انبیاء از دنیا خارج مى شوند، و با انبیاء از قبرهایشان محشور مى شوند و با آنها از صراط مى گذرند، و ثوابى مثل ثواب انبیاء دریافت مى کنند، پس خوشا به حال طالب علم و حامل قرآن از کرامت و شرافتى که نزد خدا براى آنها آماده شده است».(4)
پینوشتها:
(1). جامع الأخبار، شعیری، محمد بن محمد، مطبعة حیدریة، نجف، بى تا، چاپ: اول، ص 41، (الفصل الحادی و العشرون فی القرآن)؛ بحار الأنوار، مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، محقق/ مصحح: جمعى از محققان، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1403 قمری، چاپ: دوم، ج 89، ص 19، باب 1 (فضل القرآن و إعجازه و أنه لا یتبدل بتغیر الأزمان و لا یتکرر بکثرة القراءة و الفرق بین القرآن و الفرقان).
(2). همان.
(3). جامع الأخبار، همان، ص 39، (الفصل الحادی و العشرون فی القرآن)؛ بحار الأنوار، همان، ج 89، ص 17، باب 1 (فضل القرآن و إعجازه و أنه لا یتبدل بتغیر الأزمان و لا یتکرر بکثرة القراءة و الفرق بین القرآن و الفرقان).
(4). جامع الأخبار، همان، ص 40، (الفصل الحادی و العشرون فی القرآن)؛ بحار الأنوار، همان، ص 18، باب 1 (فضل القرآن و إعجازه و أنه لا یتبدل بتغیر الأزمان و لا یتکرر بکثرة القراءة و الفرق بین القرآن و الفرقان).
منبع: اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازى (دام ظله)، تهیه و تنظیم: اکبر خادم الذاکرین، نسل جوان، قم، 1385 ش، چاپ: اول، ج 1، ص 439.
روایات زیادی درباره فضیلت قرائت قرآن نقل شده است، به عنوان نمونه:
پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله): فرمودند «... وَ لِتَالِى آیَةٍ مِنْ کِتابِ اللّهِ خَیرٌ مِنْ تَحْتِ العَرشِ اِلَى تُخُومِ السُّفلَى؛ براى تلاوت کننده، آیه اى از قرآن ارزش و ثوابى بهتر از آنچه زیر عرش تا زمین است موجود است)؛ یعنى ثواب آن بهتر است از آنچه بین عرش و طبقات پائین است».(1)
همچنین آن حضرت فرمودند: «... وَ یَدفَعُ عَن تَالِى القُرآنِ بَلوَى الآخِرَةِ؛ ... و دفع مى شود از تلاوت کننده قرآن بلاى آخرت و گرفتار شدن در آن».(2)
در روایتى دیگر پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) خطاب به سلمان مى فرمایند: «اى سلمان! بر تو است خواندن قرآن؛ زیرا قرائت آن کفّاره گناهان و پوششى براى آتش و امانى از عذاب است... مؤمن زمانى که قرآن مى خواند خداوند با نظر رحمت به او مى نگرد».(3)
آن حضرت در روایتى دیگر خطاب به او می فرمایند: «اى سلمان، مؤمن زمانى که قرائت قرآن کند خداوند درهاى رحمت را به روى او می گشاید... و بعد از تعلّم علم چیزی محبوب تر از قرائت قرآن در نزد خداوند نیست، و با کرامت ترین [انسانها] بعد از انبیاء در نزد خداوند علماء هستند، و بعد از آنها حاملین قرآن، مثل خارج شدن انبیاء از دنیا خارج مى شوند، و با انبیاء از قبرهایشان محشور مى شوند و با آنها از صراط مى گذرند، و ثوابى مثل ثواب انبیاء دریافت مى کنند، پس خوشا به حال طالب علم و حامل قرآن از کرامت و شرافتى که نزد خدا براى آنها آماده شده است».(4)
پینوشتها:
(1). جامع الأخبار، شعیری، محمد بن محمد، مطبعة حیدریة، نجف، بى تا، چاپ: اول، ص 41، (الفصل الحادی و العشرون فی القرآن)؛ بحار الأنوار، مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، محقق/ مصحح: جمعى از محققان، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1403 قمری، چاپ: دوم، ج 89، ص 19، باب 1 (فضل القرآن و إعجازه و أنه لا یتبدل بتغیر الأزمان و لا یتکرر بکثرة القراءة و الفرق بین القرآن و الفرقان).
(2). همان.
(3). جامع الأخبار، همان، ص 39، (الفصل الحادی و العشرون فی القرآن)؛ بحار الأنوار، همان، ج 89، ص 17، باب 1 (فضل القرآن و إعجازه و أنه لا یتبدل بتغیر الأزمان و لا یتکرر بکثرة القراءة و الفرق بین القرآن و الفرقان).
(4). جامع الأخبار، همان، ص 40، (الفصل الحادی و العشرون فی القرآن)؛ بحار الأنوار، همان، ص 18، باب 1 (فضل القرآن و إعجازه و أنه لا یتبدل بتغیر الأزمان و لا یتکرر بکثرة القراءة و الفرق بین القرآن و الفرقان).
منبع: اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازى (دام ظله)، تهیه و تنظیم: اکبر خادم الذاکرین، نسل جوان، قم، 1385 ش، چاپ: اول، ج 1، ص 439.