پرسش :
علم و صنعت در زمان ظهور چگونه است ؟
پاسخ :
اينكه دوران ظهور و حكومت حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)دوران رشد و شكوفايي علمي است، در آن ترديدي نيست. اين رشد، علاوه بر آن كه از منظر عقل، امري شدني است، مورد اشارهي روايات نيز هست. روايت «27 حرف بودن علم» و روايت «جمع عقول» قابل تأمل و دقت است.
امام صادق(علیه السلام)ميفرمايد: دانش 27 حرف است، و همه آن چه كه پيامبران آوردهاند دو حرف آن است و مردم تا كنون جز با دو حرف آشنايي ندارد، و هنگامي كه قائم(عجل الله تعالی فرجه الشریف)قيام كند، 25 حرف ديگر را بيرون آورده و ميان مردم نشر ميدهد، و آن دو حرف را نيز ضميمه ميكند و مجموع 27 حرف را در ميان مردم منتشر ميسازد.(بحار الانوار، ج52، ص336، ح73)؛
در روايت ديگر از امام باقر(علیه السلام)نقل شده است: «در روزگار امام مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)به اندازهاي به شما حكمت و فهم داده خواهد شد كه يك زن در خانهاش بر طبق كتاب خدا و سنت پيامبر قضاوت (رفتار) ميكند. (همان، ج52، ص352، ح106).
هم چنين از آن بزرگوار نقل شده است: « هنگامي كه قائم ما قيام كند، دستش را بر سر بندگان خدا ميگذارد، عقلهاي آنها را جمع كرده و اخلاق آنها را كامل ميكند».(همان، ج52، ص336، ح71).
گفتني است: در روزگار ظهور، از يك طرف مظاهر شرك و فساد و تباهي از بين ميرود، و از طرف ديگر، عدالت در همه ابعاد آن فراگير ميشود؛ در نتيجه امكان رشد و تعالي فراهم ميگردد. از سويي ديگر به بركت ظهور حجت حق و الطاف الهي امكان درك و بينش بيشتري براي انسانها فراهم ميشود. از اين رو امام مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)معارف و علوم را در زمينههاي مختلف و مورد نياز در اختيار بشر ميگذارد و بشر نيز با توجه به توانايي درك بالاتر و امكان تجربه و به كار گيري دانش و توليد علم بهتر، ميتواند قلههاي رفيع علم را در نوردد و در زمينههاي مختلف علم پيشرفت كند.
البته اين پيشرفتها، همگام با نياز و خواست و در خدمت ارزشهاي انساني خواهد بود.
مدت زمان چنين شكوفايي روشن و شفاف نيست و در روايات به اين مطلب اشاره نشده است. البته در اين زمينه دو نكته قابل بيان است:
الف. حركت علمي با توجه به زمينههاي مساعد و مطلوب بسيار سريع است؛
ب. اين حركت در چهارچوب حركت اختياري انسان است، نه آن كه معجزه گونه باشد.
انسان با توجه به سعه وجودي خود ميتواند از علم و معرفت بهرهمند شود و هر چه سعه وجودي او بيشتر باشد، بهره او از علم بيشتر ميشود و اگر كسي به بالاترين درجه انساني رسيد (بالاترين حدي كه يك مخلوق ميتوان واجد علم شود) آن علم را به دست خواهد آورد.
البته بايد توجه داشت زندگي مادي ادامه خواهد داشت؛ زيرا رسيدن به عالم آخرت پس از زندگي در دنيا و حيات مادي است. بهره وري از منافع مادي نيز به بهترين حالت شكل ميگيرد و بركات و نعمات آشكار ميشود. البته منافع مادي در زمان ظهور دو مشخصه اصلي دارد:
الف. جامعه در آن عصر، فضيلت محور و ارزش مدار خواهد بود، از اين رو از منافع مادي در راستاي حيات معنوي استفاه شده و دنيا ابزار حركت تكاملي و كسب سعادت خواهد بود.
ب. اين منافع مادي به صورت صحيح در اختيار عموم قرار ميگيرد و همه از آن بهره ميبرند و جامعه طبقاتي نخواهد بود.
بنابراين علم شكوفا ميشود و صنعت در خدمت عموم مردم و در راستاي تعالي و تكامل مردم قرار ميگيرد.
اينكه دوران ظهور و حكومت حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)دوران رشد و شكوفايي علمي است، در آن ترديدي نيست. اين رشد، علاوه بر آن كه از منظر عقل، امري شدني است، مورد اشارهي روايات نيز هست. روايت «27 حرف بودن علم» و روايت «جمع عقول» قابل تأمل و دقت است.
امام صادق(علیه السلام)ميفرمايد: دانش 27 حرف است، و همه آن چه كه پيامبران آوردهاند دو حرف آن است و مردم تا كنون جز با دو حرف آشنايي ندارد، و هنگامي كه قائم(عجل الله تعالی فرجه الشریف)قيام كند، 25 حرف ديگر را بيرون آورده و ميان مردم نشر ميدهد، و آن دو حرف را نيز ضميمه ميكند و مجموع 27 حرف را در ميان مردم منتشر ميسازد.(بحار الانوار، ج52، ص336، ح73)؛
در روايت ديگر از امام باقر(علیه السلام)نقل شده است: «در روزگار امام مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)به اندازهاي به شما حكمت و فهم داده خواهد شد كه يك زن در خانهاش بر طبق كتاب خدا و سنت پيامبر قضاوت (رفتار) ميكند. (همان، ج52، ص352، ح106).
هم چنين از آن بزرگوار نقل شده است: « هنگامي كه قائم ما قيام كند، دستش را بر سر بندگان خدا ميگذارد، عقلهاي آنها را جمع كرده و اخلاق آنها را كامل ميكند».(همان، ج52، ص336، ح71).
گفتني است: در روزگار ظهور، از يك طرف مظاهر شرك و فساد و تباهي از بين ميرود، و از طرف ديگر، عدالت در همه ابعاد آن فراگير ميشود؛ در نتيجه امكان رشد و تعالي فراهم ميگردد. از سويي ديگر به بركت ظهور حجت حق و الطاف الهي امكان درك و بينش بيشتري براي انسانها فراهم ميشود. از اين رو امام مهدي(عجل الله تعالی فرجه الشریف)معارف و علوم را در زمينههاي مختلف و مورد نياز در اختيار بشر ميگذارد و بشر نيز با توجه به توانايي درك بالاتر و امكان تجربه و به كار گيري دانش و توليد علم بهتر، ميتواند قلههاي رفيع علم را در نوردد و در زمينههاي مختلف علم پيشرفت كند.
البته اين پيشرفتها، همگام با نياز و خواست و در خدمت ارزشهاي انساني خواهد بود.
مدت زمان چنين شكوفايي روشن و شفاف نيست و در روايات به اين مطلب اشاره نشده است. البته در اين زمينه دو نكته قابل بيان است:
الف. حركت علمي با توجه به زمينههاي مساعد و مطلوب بسيار سريع است؛
ب. اين حركت در چهارچوب حركت اختياري انسان است، نه آن كه معجزه گونه باشد.
انسان با توجه به سعه وجودي خود ميتواند از علم و معرفت بهرهمند شود و هر چه سعه وجودي او بيشتر باشد، بهره او از علم بيشتر ميشود و اگر كسي به بالاترين درجه انساني رسيد (بالاترين حدي كه يك مخلوق ميتوان واجد علم شود) آن علم را به دست خواهد آورد.
البته بايد توجه داشت زندگي مادي ادامه خواهد داشت؛ زيرا رسيدن به عالم آخرت پس از زندگي در دنيا و حيات مادي است. بهره وري از منافع مادي نيز به بهترين حالت شكل ميگيرد و بركات و نعمات آشكار ميشود. البته منافع مادي در زمان ظهور دو مشخصه اصلي دارد:
الف. جامعه در آن عصر، فضيلت محور و ارزش مدار خواهد بود، از اين رو از منافع مادي در راستاي حيات معنوي استفاه شده و دنيا ابزار حركت تكاملي و كسب سعادت خواهد بود.
ب. اين منافع مادي به صورت صحيح در اختيار عموم قرار ميگيرد و همه از آن بهره ميبرند و جامعه طبقاتي نخواهد بود.
بنابراين علم شكوفا ميشود و صنعت در خدمت عموم مردم و در راستاي تعالي و تكامل مردم قرار ميگيرد.