پرسش :
چه موانعى باعث مىشود فرزندمان اعتماد به نفس نيابد و چگونه مىتوان اين موانع را از بين برد؟
پاسخ :
موانع اعتماد به نفس چنين است:
1. بينش نادرست: اعتقاد فرزند به اين كه توانايى و قابليت ندارد، مانع بزرگى براى رسيدن به خودباورى است. شما بايد بينش او را تصحيح كنيد و به او آگاهى دهيد كه خداوند، در وجودش توانمندىهايى را قرار داده؛ گر چه ممكن است اين توانمندى با توانمندىهاى همسالان و فرزندان نزديكان متفاوت باشد. بدبينى و افكار منفى، مانع خودباورى است.
2. خود كمبينى: با فرزند خود به گونهاى برخورد كنيد تا خود را كوچك و بىارزش نپندارد. هرگز جملههايى چون «تو بدبختى، بيچارهاى، از تو كارى ساخته نيست، عرضه ندارى، نمىتوانى موفق شوى و...» را به او نگوييد؛ بلكه نقاط مثبت وى را به ويژه در جمع يادآور شويد.
3. انزواجويى: گوشهگيرى و ضعف ارتباط با همسالان و نزديكان، مانع خودباورى است؛ پس ارتباط خود را با آشنايان خوب و همسالان مطلوب فرزندتان (به ويژه آنان كه اعتماد به نفس بالايى دارند) بيشتر كنيد.
4. وابسستگى: هر قدر وابستگى فرزند به والدين بيشتر باشد، ميزان خودباورىاش كمتر خواهد بود؛ پس بكوشيد با اعطاى استقلال در كارهاى شخصى و اعطاى مسؤوليت (البته متناسب با سن او) و كاستن از مراقبتها، وابستگىاش را به خودتان كمتر كنيد (ر. ك: ج 1، ص 183 - 178).
5. افسردگى: زمينههاى افسردگى فرزند خود (كتك، داد و فرياد، بىحرمتى، تبعيض، مقايسه، به رخ كشيدن ديگران و...) را از بين ببريد؛ كودكان و نوجوانان افسرده، اعتماد به نفس ندارند.
6. بىبرنامگى: بىبرنامگى، فرزند شما را از خودباورى باز مىدارد. به او كمك كنيد تا براى اهداف كوتاه مدت و بلند مدت خود برنامه بريزد.
7. ناتوانى جسمى: ناتوانى جسمى، مانعى براى خودباورى است؛ بنابراين، به رژيم غذايى مناسب فرزند خود، ورزش و خواب كافى او توجه كنيد تا جسمش تقويت شود. تقويت جسم و مراقبت از آن سبب مىشود كه باور كند آدم باارزشى است.
در رژيم غذايى فرزند خود؛ ميوههاى تازه، سبزى خام يا كمى پخته را بگنجانيد؛ زيرا به سرعت به انرژى تبديل مىشوند و جسم او را تقويت مىكنند.
8. تنبلى: يكى از مهمترين موانع خودباورى، تنبلى است. براى از بين رفتن تنبلى فرزندان، به رژيم غذايى آنان توجه كنيد. خوردن خوراكىهاى با طبع سرد و مصرف بيش از حد شيرينى و مواد قندى (به سبب نياز فراوان به انرژى براى هضم)، بدن را سست مىكند.
گاهى تنبلى و بىحالى، منشأ پزشكى دارد و به جهت كاركرد بد كبد، ورم كبد، عفونت كليه، سل و يا اختلالات هورمونى است كه بايد به متخصص مراجعه شود.
9. ارتباط با ناتوانان: ارتباط با دوستان و همسالانى كه اعتماد به نفس ندارند، مانع جدى خودباورى فرزند شما خواهد شد.
خودانگاره (self Image) در وجود انسان، برداشتى است كه شخص از خود دارد و درصد بالايى از اين خود انگاره را ديگران به او مىدهند؛ پس اگر فرزند شما با خودباوران همنشينى كند، خودباورى را به او منتقل مىكنند و اگر با ناتوانان ارتباط داشته باشد، ناتوانى و ضعف اعتماد به نفس آنان در وى اثر خواهد گذاشت.
10. چاقى بيش از حد: چاقى بيش از حد كه نتيجه آن، قيافهاى نامناسب است، بر خود انگاره فرزند اثر منفى مىگذارد؛ زيرا دائم در اين انديشه است كه ديگران او را شخصى پرخور و شكمباره مىدانند. اگر فرزند شما چنين مشكلى دارد، با كمك از متخصص تغذيه، مشكل او را از بين ببريد.
11. نام نازيبا: در انتخاب نام زيبا براى فرزندتان دقت كنيد؛ نامهاى نازيبا و بدگويش، اعتماد به نفس او را پايين مىآورد. اگر در انتخاب نام خوب براى او دقت نكردهايد مىتوانيد آن را عوض كنيد. رسول گرامى صلى الله عليه و آله نامهاى زشت كودكان را تغيير مىداد (ر. ك: ص و ج 1، ص 50 و 51).
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
موانع اعتماد به نفس چنين است:
1. بينش نادرست: اعتقاد فرزند به اين كه توانايى و قابليت ندارد، مانع بزرگى براى رسيدن به خودباورى است. شما بايد بينش او را تصحيح كنيد و به او آگاهى دهيد كه خداوند، در وجودش توانمندىهايى را قرار داده؛ گر چه ممكن است اين توانمندى با توانمندىهاى همسالان و فرزندان نزديكان متفاوت باشد. بدبينى و افكار منفى، مانع خودباورى است.
2. خود كمبينى: با فرزند خود به گونهاى برخورد كنيد تا خود را كوچك و بىارزش نپندارد. هرگز جملههايى چون «تو بدبختى، بيچارهاى، از تو كارى ساخته نيست، عرضه ندارى، نمىتوانى موفق شوى و...» را به او نگوييد؛ بلكه نقاط مثبت وى را به ويژه در جمع يادآور شويد.
3. انزواجويى: گوشهگيرى و ضعف ارتباط با همسالان و نزديكان، مانع خودباورى است؛ پس ارتباط خود را با آشنايان خوب و همسالان مطلوب فرزندتان (به ويژه آنان كه اعتماد به نفس بالايى دارند) بيشتر كنيد.
4. وابسستگى: هر قدر وابستگى فرزند به والدين بيشتر باشد، ميزان خودباورىاش كمتر خواهد بود؛ پس بكوشيد با اعطاى استقلال در كارهاى شخصى و اعطاى مسؤوليت (البته متناسب با سن او) و كاستن از مراقبتها، وابستگىاش را به خودتان كمتر كنيد (ر. ك: ج 1، ص 183 - 178).
5. افسردگى: زمينههاى افسردگى فرزند خود (كتك، داد و فرياد، بىحرمتى، تبعيض، مقايسه، به رخ كشيدن ديگران و...) را از بين ببريد؛ كودكان و نوجوانان افسرده، اعتماد به نفس ندارند.
6. بىبرنامگى: بىبرنامگى، فرزند شما را از خودباورى باز مىدارد. به او كمك كنيد تا براى اهداف كوتاه مدت و بلند مدت خود برنامه بريزد.
7. ناتوانى جسمى: ناتوانى جسمى، مانعى براى خودباورى است؛ بنابراين، به رژيم غذايى مناسب فرزند خود، ورزش و خواب كافى او توجه كنيد تا جسمش تقويت شود. تقويت جسم و مراقبت از آن سبب مىشود كه باور كند آدم باارزشى است.
در رژيم غذايى فرزند خود؛ ميوههاى تازه، سبزى خام يا كمى پخته را بگنجانيد؛ زيرا به سرعت به انرژى تبديل مىشوند و جسم او را تقويت مىكنند.
8. تنبلى: يكى از مهمترين موانع خودباورى، تنبلى است. براى از بين رفتن تنبلى فرزندان، به رژيم غذايى آنان توجه كنيد. خوردن خوراكىهاى با طبع سرد و مصرف بيش از حد شيرينى و مواد قندى (به سبب نياز فراوان به انرژى براى هضم)، بدن را سست مىكند.
گاهى تنبلى و بىحالى، منشأ پزشكى دارد و به جهت كاركرد بد كبد، ورم كبد، عفونت كليه، سل و يا اختلالات هورمونى است كه بايد به متخصص مراجعه شود.
9. ارتباط با ناتوانان: ارتباط با دوستان و همسالانى كه اعتماد به نفس ندارند، مانع جدى خودباورى فرزند شما خواهد شد.
خودانگاره (self Image) در وجود انسان، برداشتى است كه شخص از خود دارد و درصد بالايى از اين خود انگاره را ديگران به او مىدهند؛ پس اگر فرزند شما با خودباوران همنشينى كند، خودباورى را به او منتقل مىكنند و اگر با ناتوانان ارتباط داشته باشد، ناتوانى و ضعف اعتماد به نفس آنان در وى اثر خواهد گذاشت.
10. چاقى بيش از حد: چاقى بيش از حد كه نتيجه آن، قيافهاى نامناسب است، بر خود انگاره فرزند اثر منفى مىگذارد؛ زيرا دائم در اين انديشه است كه ديگران او را شخصى پرخور و شكمباره مىدانند. اگر فرزند شما چنين مشكلى دارد، با كمك از متخصص تغذيه، مشكل او را از بين ببريد.
11. نام نازيبا: در انتخاب نام زيبا براى فرزندتان دقت كنيد؛ نامهاى نازيبا و بدگويش، اعتماد به نفس او را پايين مىآورد. اگر در انتخاب نام خوب براى او دقت نكردهايد مىتوانيد آن را عوض كنيد. رسول گرامى صلى الله عليه و آله نامهاى زشت كودكان را تغيير مىداد (ر. ك: ص و ج 1، ص 50 و 51).
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
