پرسش :

از ديدگاه قرآن و روايات نام هاي طبقات و درهاي دوزخ چيست؟

پاسخ :
قرآن مي فرمايد: «وَإِنَّ جَهنَّم لَمَوعِدهم أَجمَعين لَها سَبْعة أَبواب لِكُل باب مِنْهم جِزء مَقْسوم» حجر/43 – 44. [و قطعا وعده‏ گاه همه مردم گمراه آتش دوزخ است. آن دوزخ داراي هفت در و هر دري ويژه گروهي از گمراهان است.] در برخي روايات اين هفت در اشاره به هفت طبقه دوزخ است و گويا هر طبقه اي براي خود در ويژه اي دارد. از اين رو در روايتي از حضرت باقر(ع) ذيل آيه فوق آمده است: حق تعالي جهنم را هفت طبقه آفريده و هر طبقه نام ويژه اي دارد:

1 – جحيم: اهل اين طبقه بر سنگي آتشين مي ايستند و مغز سرشان چونان ديگ جوشان مي جوشد.

2 – لظي: «كَلّا إِنَّها لَظي نَزاعة لِلشَّوي تَدعوُا مَن أَدْبر وتَولّي وجَمع فَأَوعي» معارج/15 – 18. [آتش زبانه مي كشد. پوست سر و اندام را مي كند. هر كه را در دنيا به حق پشت كرده و از آن روي برتافته و حرام را گردآورده جاسازي و ذخيره كرده است، فرا مي خواند.]

3 – سقر: «وَما أَدريك ما سَقَر لاتُبْقي ولاتَذَر لَوّاحَة لِلبَشر عَلَيها تِسْعَة عَشَر» مدثر/27 – 30، [و تو چه داني كه آن سقر چيست؟ شراره سقر از دوزخيان هيچ باقي نگذارد و همه را بسوزاند و محو گرداند، آن آتش بر آدميان رو نمايد و روي آنان را دگرگون كند. بر آن آتش نوزده تن گماره شده اند.]

4 – الحطمة: در هم كوبنده و خرد كننده و شراره هاي آن چونان قصر است: «إِنَّما تَرمي بِشَرَر كَالقَصِر كَأَنّه جَمالتٌ صُفْرٌ» مرسلات/32 – 33. [دوزخ چون كاخي بلند شراره مي افكند، گويي آن شراره شتراني زرد رنگ است.]

اين آتش واردشوندگان به آن را مانند سرمه در هم مي كوبد و خرد مي كند. اما جان انسان نمي ميرد، و هر بار كه بدن مانند سرمه گشت دوباره به حال اول باز مي گردد تا به عذاب جديد معذب شود.

5 – هاوية: آنگاه كه در آتش سقوط كند گويد: اي مالك دوزخ به فرياد ما برس در اين گاه ظرفي از جنس مس گداخته (ظر مسين در حرارت گزاري مؤثرتر از برخي فلزات است) پر از آتش و چرك و كثافت كه از پوست بدن هاشان انباشته شده به آنان خواهد داد و چون بياشامند گوشت صورت هايشان از شدت حرارت در آن خواهد ريخت.

6 – السعير: يعني آتش فروزان. اين طبقه داراي سيصد سرا پرده آتشين و در هر يك سيصد كاخ آتشين، و در هر يك سيصد اطاق آتش است كه در هر يك از اين اتاق ها سيصد گونه عذاب غير آتش همچون مارهاي آشتين، عقرب ها، غل و زنجيرهاي آشتين وجود دارد. از اين رو مي فرمايد: «إِنّا اَعْتَدنا لِلكافِرين سَلاسِلَا وأَغلالا وسَعيرا». انسان/4.

7 – جهنم: در اين دوزخ چاهي است به نام فلق كه وقتي باز شود جهنم شعله ور مي گردد. در وسط جهنم كوهي است به نام «صعود» از جنس مس گداخته و آتشين. در دامنه اين كوه بياباني است از مس آب شده و اطراف اين كوه جاري است و شديدترين آتش را جهت عذاب داراست. (بحار 8/289، نورالثقلين 3/17، ح 60.)

در حديث ديگري آمده كه از امير مؤمنان(ع) درباره اين هفت طبقه پرسيدند، فرمود: اين هفت طبقه برخي فوق برخي ديگر است و يكي از دست ها را روي دست ديگر قرار داد. آنگاه افزود: حق تعالي بهشت ها را در عرض هم قرار داده و طبقات آتش را بالا و پائين. پائين ترين آنها «جهنم» و فوق آن «لظي» وفوق آن «حطمة» و زير آن «سقر» و بر روي آن «جحيم» و بالاي آن «سعير» و بالاتر از همه «هاوية» است. و در برخي روايات برعكس است؛ يعني جهنم بالا و هاويه پايين است. (نورالثقلين 3/19، ح 64.)

دو. «فَادْخُلوا أَبواب جَهنَّم خالِدين فيها فَلَبِئْسَ مَثْوي المُتكبِّرين» نحل/29. [از درهاي جهنم وارد شويد، در حالي كه در آن جاودانه هستيد. پس چه جاي بدي است جايگاه تكبر ورزان.]

سه. «وَسيقَ الَذِين كَفَروا إِلي جَهنَّم زُمَرا حَتّي إِذا جاءُوها فُتِحَت أَبوابَها»‌ زمر/71. [آنان كه كفر ورزيدند گروه گروه به دوزخ رانده مي شوند. وقتي به دوزخ رسيدند درهاي آن گشوده مي شود.]
eporsesh.com