پرسش :

اگر وقفى بودن زمین محرز باشد ولى جهت وقف معلوم نباشد، ساکنین و زراعت کنندگان در آن زمین چه تکلیفى دارند؟

پاسخ :
اگر زمین موقوفه، متولّى خاص داشته باشد، واجب است تصرّف‏کنندگان به او مراجعه کنند و زمین را از او اجاره نمایند و اگر متولّى خاصى نداشته باشد، ولایت بر آن با حاکم شرع است و تصرّف‏کنندگان باید به وى مراجعه نمایند و اما نسبت به مصرف درآمد وقف که متردّد بین محتملات است، اگر محتملات متصادق و غیرمتباین باشند مثل سادات و فقرا و علما و اهل فلان شهر، واجب است درآمد وقف در قدر متیقّن آنها مصرف شود، ولى اگر احتمالات، متباین و غیر متصادق باشند، در این صورت اگر محصور در امور معیّنى باشند، واجب است مصرف وقف با قرعه معیّن شود و اگر احتمال بین امور غیرمحصوره باشد، در صورتى که بین عناوین یا اشخاص غیر محصوره باشد مثل اینکه بدانیم زمین موقوفه وقف بر ذرّیه است ولى ندانیم که ذرّیه کدام شخص از اشخاص غیر محصوره مراد است، در این صورت منافع وقف در حکم مجهول المالک است و واجب است به فقرا صدقه داده شود، ولى اگر احتمال بین جهات غیر محصوره باشد مثل اینکه مردد بین وقف براى مسجد یا زیارتگاه یا پل یا کمک به زائران و مانند آن باشد، در این صورت واجب است درآمدهاى وقف به شرط عدم خروج از آن محتملات در امور خیریه مصرف شود.
منبع : رساله اجوبة الاستفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی