پرسش :

از کجا ما بفهمیم که به جایی رسیده ایم که ظرف ما قابلیت افزایش را دارد و یا اینکه در حال کاهش است ؟ در ضمن رابطه ی این کاهش و افزایش با آرزوهای ما چگونه خواهد بود ؟

پاسخ :
درک شب قدر یعنی خود شناسی از یک سو و امام زمان شناسی از سوی دیگر. ما نمره ی خودشناسی و امام زمان شناسی را می دانیم . یعنی خیلی اوقات تصور ما از خودمان یک تصور ایده آل و خیالی است . وآن چیزی نیست که باید باشد . درواقع ما خودمان را نمی شناسیم . اگر کسی این مسئله را بفهمد شب قدر را درک کرده است . پس اینطور نیست که بگوییم همه می توانند به این مرحله از شناخت برسند . در شب قدر به ما سفارش می شود که فکر کرده و ذکر بگوییم . فکر از ذکر هم مهم تر است . اینکه من یک بازنگری به خود داشته باشم . چرا ما خیلی اوقات در ازدواج های خود شکست می خوریم ، چون تعریفی که از خود داریم با حقیقت آن خیلی فاصله دارد . ما خود را یک آدمی با یک سری معیارها ، ایده آل ها ، آرزوها و شخصیتی می دانم که در حقیقت آن نیستم . من شعارداده و به آنها خو کرده ام و فکر کرده ام وقتی شعار می دهم به آنها پایبند می شوم . بنابراین از خود یک تعریف سطح بالایی دارم و وقتی وارد زندگی می شوم مشخص می شود که اصلاً سطح بالا نبوده ام . من نمی خواستم دروغ بگویم بلکه تصور غلطی از خود داشته ام . امیر المونین (ع) گفته است که تو هرچه می خواهی دست خدا است اما کلید آن که دعا است خداوند به دست تو داده است . پس یعنی همه چیز دست تو است . و تو هرچه بخواهی چه کوچک و چه بزرگ به آن می رسی . برای هر چیزی که انسان سعی و تلاش کرده و همت داشته باشد به آن می رسد . لیس للانسان الا ما سعی . همت به معنای تلاش و همت به معنای آرزو یکسان است . چون انسان برای چیزی تلاش می کند که آرزوی آن را دارد . یک فردی که می خواهد به دانشگاه برود تلاش زیادی می کند . اما اگر به او بگویید که چرا شما ترجمه ی قرآن را بلد نیستید می گوید که خیلی دوست دارم یاد بگیرم اما نتوانسته ام. آیا او به اندازه ی دانشگاه رفتن برای یادگیری قرآن تلاش کرده است ؟ اگر به اندازه ی آن دوست داشت ، تلاش می کرد و حتماً به آن می رسید . افراد برای رفتن به دانشگاه برنامه ریزی می کنند . از سال اول راهنمایی به کلاس های مخصوص می روند . برای اینکه هفت یا هشت سال بعد به آرزوی خود برسند . بنابراین مشخص است که هم و غم او چه بوده است . وقتی می گوید که کلید خزائن و گنجینه های الهی با دعا در دست تو است ، مشخص نکرده که کوچک یا بزرگ . البته کوچک و بزرگی در نزد خداوند مطرح نیست . آن چیزی که به نظر ما بزرگ می آید در پیشگاه الهی چیزی نیست . ولی ما سطح خود را بالا ببریم و چیزهای با ارزشی بخواهیم . روزی یک روحانی با امام خمینی ملاقات کردند و از ایشان پرسیدند اگر به شما بگویند که هر آرزویی داشته باشید برآورده می شود چه چیزی می خواهید . آن روحانی می گوید که من دانستن غیب را می خواهم . اما امام می گوید من یک چیز می خواهم آن هم عاقبت به خیری است . البته آن روحانی هم خواسته ی زیبایی دارد و علم می خواهد . ولی امام قضیه را بالاتر می بینند و می گویند اگر قرار باشد من عاقبت به خیر نباشم هیچ چیزی برای من کارآیی ندارد .