حدیث قناعت
امام سجاد علیه السلام فرمودند:
مَن قَنعَ بِما قَسمَ اللهُ لَهُ فهُو مِن اَغنَی النّاسِ؛
هر کس به آنچه خداوند برایش تقسیم کرده و روزی داده، قانع باشد، او از بی نیازترین مردم است.
بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۱۵۸
شرح حدیث:
گاهی بعضی افراد، با آن که از ثروت و مُکنت برخوردارند، همچنان چشمشان گرسنه است و تا دم مرگ، حریص و افزون طلب هستند. بعضی هم از سرمایه‌ی «قناعت» برخوردارند و از خصلت ناپسند و ذلّت آور حرص و آز، رهایند. اینان، همواره احساس بی نیازی و غنا می‌کنند، زیرا از «گنج قناعت» برخوردارند، آن گونه که حضرت علی علیه السلامفرموده است: «القناعَةُ مالٌ لایَنفَدُ؛ قناعت، ثروتی پایان ناپذیر است.» (نهج البلاغه، حکمت ۵۷)
خداوند، براساس مصلحت بندگان و نظر و اراده‌ی حکیمانه‌ی خود، به آنان روزی می‌دهد. کسی که راضی و قانع و به آنچه خداوند سهم او قرار داده است خرسند است، همیشه آرام و آسوده بوده و از رنج درونی که حریصان گرفتار آن هستند، رهاست.
انسان قانع، نه چشم طمع به مال دیگران دارد، نه دائم در پی افزودن مال خویش است. از این رو، خود را بی نیاز و غنی می بیند و راحت است.
با قناعت می توان آزاد زیست
هر که قانع نیست، حالش بردگی است
هر که را مصرف ز حدّ افزون بود
عاقبت افسرده و دلخون بود
باید از اسراف‌ها مانع شویم
رو به «فرهنگ قناعت» آوریم
جواد محدثی
سیره ی پیشوایان دین و پرورش یافتگان مکتب اهل بیت علیهم السلام هم همین فرهنگ را به ما می‌آموزد
و ایمان به خدا و توکل بر او هم، مسلمان را به روزیِ تقسیم شده از سوی خداوند، راضی و قانع می‌سازد. البته، وظیفه‌ی تلاش برای امرار معاش، به جای خود باقی است و مقدس است، ولی قناعت و دوری از حرص و آز هم، یک ارزش به شمار می‌آید.
منبع: حکمت‌های سجادی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام سجاد علیه‌السلام)، پديدآورنده: جواد محدثی، ناشر: آستان قدس رضوی (به نشر)، 1390.
خداوند، براساس مصلحت بندگان و نظر و اراده‌ی حکیمانه‌ی خود، به آنان روزی می‌دهد. کسی که راضی و قانع و به آنچه خداوند سهم او قرار داده است خرسند است، همیشه آرام و آسوده بوده و از رنج درونی که حریصان گرفتار آن هستند، رهاست.
انسان قانع، نه چشم طمع به مال دیگران دارد، نه دائم در پی افزودن مال خویش است. از این رو، خود را بی نیاز و غنی می بیند و راحت است.
با قناعت می توان آزاد زیست
هر که قانع نیست، حالش بردگی است
هر که را مصرف ز حدّ افزون بود
عاقبت افسرده و دلخون بود
باید از اسراف‌ها مانع شویم
رو به «فرهنگ قناعت» آوریم
جواد محدثی
سیره ی پیشوایان دین و پرورش یافتگان مکتب اهل بیت علیهم السلام هم همین فرهنگ را به ما می‌آموزد
و ایمان به خدا و توکل بر او هم، مسلمان را به روزیِ تقسیم شده از سوی خداوند، راضی و قانع می‌سازد. البته، وظیفه‌ی تلاش برای امرار معاش، به جای خود باقی است و مقدس است، ولی قناعت و دوری از حرص و آز هم، یک ارزش به شمار می‌آید.
منبع: حکمت‌های سجادی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام سجاد علیه‌السلام)، پديدآورنده: جواد محدثی، ناشر: آستان قدس رضوی (به نشر)، 1390.
