کمک مالی به خویشاوندان
امام علی علیه السلام فرمودند:
أیُّها الناسُ، إنّهُ لا یَستَغنِی الرَّجُلُ ـ و إن کانَ ذا مالٍ ـ عَن عِترَتِهِ (عَشِیرَتِهِ)، و دِفاعِهِم عَنهُ بأیدِیهِم و ألسِنَتِهِم، و هُم أعظَمُ الناسِ حِیطةً مِن وَرائهِ و ألَمُّهُم لِشَعَثِهِ، و أعطَفُهُم علَیهِ عندَ نازِلَةٍ إذا نَزَلَتْ بهِ و لِسانُ الصِّدقِ یَجعَلُهُ اللّهُ للمَرءِ فی الناسِ خَیرٌ لَهُ مِنَ المالِ یَرِثُهُ غیرُهُ.
ألا لا یَعدِلَنَّ أحَدُکُم عن القَرابَةِ یَرى بها الخَصاصَةَ أن یَسُدَّها بالذی لا یَزِیدُهُ إن أمسَکَهُ، و لا یَنقُصُهُ إن أهلَکَهُ، و مَن یَقبِضْ یَدَهُ عن عَشیرَتِهِ، فإنّما تُقْبَضُ مِنهُ عَنهُم یَدٌ واحِدَةٌ، و تُقبَضُ مِنهُم عَنهُ أیدٍ کثیرَةٌ، و مَن تَلِنْ حاشِیَتُهُ یَستَدِمْ مِن قَومِهِ المَوَدَّةَ (المَحَبَّةَ).
ألا لا یَعدِلَنَّ أحَدُکُم عن القَرابَةِ یَرى بها الخَصاصَةَ أن یَسُدَّها بالذی لا یَزِیدُهُ إن أمسَکَهُ، و لا یَنقُصُهُ إن أهلَکَهُ، و مَن یَقبِضْ یَدَهُ عن عَشیرَتِهِ، فإنّما تُقْبَضُ مِنهُ عَنهُم یَدٌ واحِدَةٌ، و تُقبَضُ مِنهُم عَنهُ أیدٍ کثیرَةٌ، و مَن تَلِنْ حاشِیَتُهُ یَستَدِمْ مِن قَومِهِ المَوَدَّةَ (المَحَبَّةَ).
اى مردم! هیچ کس ـ هر اندازه هم ثروتمند باشد ـ از خویشان (ایل و عشیره) خود و حمایت عملى و زبانى آنها از او، بى نیاز نیست. آنان بزرگترین گروهى هستند که از انسان پشتیبانى مىکنند و پراکندگى و پریشانى او را از بین مىبرند و در مصیبتها و حوادثى که برایش پیش مىآید، بیش از همه به او مهربان و دلسوزند. نام نیکى که خداوند براى انسان در میان مردم پدید مىآورَد، بهتر است از مال و ثروتى که وى براى دیگران باقى مىگذارد.
هان! مبادا از خویشاوند نیازمند خود روى برتابید و از دادن اندک مالى به او دریغ کنید، که اگر ندهید چیزى بر ثروت شما نمىافزاید و اگر بدهید چیزى کم نمىشود. هر که از خویشان خود دست کشد، یک دست از آنان باز گرفته، اما دستهاى فراوانى از خود کنار زده است. و آن کس که با قوم و خویشان خود نرمخو و مهربان باشد، دوستى و محبّت همیشگى آنان را به دست آورَد.
هان! مبادا از خویشاوند نیازمند خود روى برتابید و از دادن اندک مالى به او دریغ کنید، که اگر ندهید چیزى بر ثروت شما نمىافزاید و اگر بدهید چیزى کم نمىشود. هر که از خویشان خود دست کشد، یک دست از آنان باز گرفته، اما دستهاى فراوانى از خود کنار زده است. و آن کس که با قوم و خویشان خود نرمخو و مهربان باشد، دوستى و محبّت همیشگى آنان را به دست آورَد.
نهج البلاغه: خطبه ۲۳