امام هادی علیه السلام فرمودند:

اَلسَّهَرُ اَلَذُّ للمَنام، وَ الجُوعُ یَزیدُ فی طیِبِ الطَّعَامِ؛

بیداری کشیدن، خواب را لذّت بخش تر می کند و گرسنگی، طعام را گواراتر می سازد.

اعلام الدین، ص 311.

بهره بردن از هر نعمت، زمینه و شرایط مناسب را می طلبد.
خواب و خوراک، هم نعمتی الهی است، هم از ضرورتهای زندگی است.
کسی که گرفتار بی خوابی می شود، از یک آسایش طبیعی محروم می گردد و کسی که برای خوردن، اشتهای لازم ندارد، به نوعی بیمار است.
از این رو، کسی که خسته است و بدنش به خواب نیاز دارد، از خواب لذّت بیشتری می برد و کسی هم که گرسنه است و غذا را برای رفع نیاز بدن میل می کند، طعام برای او گوارا و لذّت بخش است.
ای سیر، تو را نان جوین خوش ننماید
محبوب من است آن که به نزدیک تو زشت است(1)
برای زمینه سازی این بهره وری از نعمت، باید خود را مهیا ساخت و قبل از گرسنگی دست به سوی غذا نبرد و قبل از احساس خواب، به رختخواب نرفت، که در آن جا از خوردن لذّت نمی بریم و در این جا از خفتن.
این حدیث، از امام عسکری هم روایت شده است.
نکته ای که در ادامه ی حدیث نقل شده آن است که امام خواسته با این بیان، افراد را هم به روزه ی روزانه و هم به تهجّد و عبادت شبانه دعوت کند، زیرا وقتی کسی ساعاتی از شب را به عبادت گذرانید و با خدا راز و نیاز کرد، خواب برای او دلچسب تر خواهد بود و کسی هم که روز را به سبب روزه، گرسنگی کشید، غذای وقت افطار، لذت بخش تر و گواراتر خواهد بود.
خدا را شاکر باشیم که برای ما این دو نعمت را قرار داده است.
راستی اگر خواب نبود، چگونه خستگی ها برطرف می شد و نشاط دوباره می یافتیم؟

پی نوشت:
1. سعدی(گلستان، باب اول).
منبع: حکمت های نقوی(ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام هادی علیه السلام)، جواد محدثی، ‌انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول(1391).