امام هادی علیه السلام فرمودند:

إنَّ اللهَ جَعَلَ الدُّنیا دارَ بَلوی وَ الآخِرَةَ دارَ عُقبی وَ جَعَلَ بَلوَی الدُّنیَا لِثَوابَ الآخِرَةِ سَبَباً، وَ ثَوابَ الآخِرَةِ مِن بَلوَی الدُّنیا عِوَضاً؛

خداوند، دنیا را سرای بلا و آزمایش و آخرت را سرای ابدی قرار داده است و گرفتاری دنیا را سبب پاداش آخرت ساخته و ثواب آخرت را عوض بلای دنیا قرار داده است.

تحف العقول، ص 483

«بلا» هم به معنای رنج و گرفتاری است، هم به معنای آزمون و امتحان. گاهی هم رنج و بلا، وسیله ی امتحان بندگان است.
سختیهای گوناگونی که انسان بیمار و گرفتار درد و بلا متحمّل می شود، برای رسیدن به سلامتی و عافیت است و کسی که این فشارها و مشکلات را از سر نگذراند و محدودیّت «پرهیز» را به جان نخرد و جرّاحی غدّه را تحمل نکند و دوران بستری شدن را نپذیرد، به مرحله ی سلامتی و بهبودی نمی رسد.
دنیا خالی از بلا و گرفتاری نیست.
قرآن هم نقص اموال و مرگ و میر و ترس و ناامنی و گرسنگی و سختی را وسیله ی امتحان می داند و به صابران که در مصیبتها به خدا توجه می کنند، مژده ی پاداش می دهد(1).
بلای دنیا ثواب آخرت را در پی دارد.
پاداش آن دنیا هم عوض بلا و آزمون این دنیاست.
آنان که در پی خوشیهای بی حساب و لذتهای بی رنج دنیایند و فکر می کنند به دنیایی بی غم و غصّه و بی بلا و ابتلا دست خواهند یافت، در اشتباهند. لیکن رنج و بلای اشخاص متفاوت است.
حیات اصلی و زندگی ابدی و نعمت و لذّت بی رنج، در بهشت خداست. رسیدن به آن هم تحمّل سختیهای دنیوی و داشتن یک زندگی ایمانی و تقوایی را می طلبد.
بکوشیم تا از آزمون الهی سربلند بیرون بیاییم و در این امتحان، رتبه ی قبولی را که همان طاعت و بندگی و کسب «رضای پروردگار» است، به دست آوریم.

پی نوشت:
1. بقره(2)، آیه 155.
منبع: حکمت های نقوی(ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام هادی علیه السلام)، جواد محدثی، ‌انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول(1391).