نیاز به خودشکوفایی یک عامل انگیزش درونی است. اشتیاق فراوان برای افزایش دانشمان دربارهی خود و دنیای بیرون یکی از قدرتمندترین انواع انگیزه است.
مقدمه
دلیل کارهایی که میکنیم چیست؟ چرا برخی از آدمها موفقتر از دیگران هستند؟ یک دلیل مهم «انگیزه» است. انگیزهاست که انسانها را در همان سالهای آغازین زندگی وا میدارد چیزهای نو را فرا بگیرند و رفتارهای گوناگونی بروز بدهند. انگیزه، نیرو محرکهی ما برای تلاش و کسب موفقیت است. با گذر زمان و در طول سالهای رشد سعی میکنیم بفهمیم چه چیزهایی به ما انگیزه میدهند. برای موفقیت نیاز به انگیزه داریم؛ پس شناختن انواع انگیزه و شناسایی آنچه مایهی انگیزش ماست، اهمیت دارد. برای آشنایی با انواع انگیزه این مطلب را از دست ندهید.
انگیزه چیست؟
در تعریفی کلی انگیزه نیرویی است که ما را به عملکردن وا میدارد. انگیزه باعث میشود تلاش کنیم و به سوی موفقیت پیش برویم. انگیزه بر رفتار و تواناییهایمان در جهت رسیدن به هدف تأثیرگذار است. انگیزه انواع گوناگونی دارد. هریک از انواع انگیزه به شکلی منحصربهفرد بر رفتار انسان تأثیر میگذارد. انسان از انواع گوناگون انگیزه تأثیر میپذیرد و نمیتوان نوع خاصی از آن را برای همه تجویز کرد. به دلیل تفاوتهای شخصیتی افراد، بهترین و الهامبخشترین نوع انگیزه در افراد مختلف متفاوت است.
۱. تشویق
نوعی از انگیزه که با شکلهای مختلف پاداش مالی و غیرمالی همراه است انگیزش تشویقی نامیده میشود. پاداش ناشی از انجام کار یا دستیابی به هدف، افراد بسیاری را تحریک میکند. مزایای شغلی و ترفیع کاری نمونه ی خوبی از عوامل تشویقی هستند که برای انگیزش افراد به کار گرفته میشوند.
۲. ترس
در انگیزش با ترس، معمولا بر پیامدها تأکید میشود. این نوع انگیزه وقتی به کار گرفته میشود که با انگیزش تشویقی نتیجه ی دلخواه حاصل نشود. عبارت «هویج و چماق» که در دنیای کسبوکار رایج است در واقع اشاره به تشویق (هویج) و ترس (چماق) دارد. تنبیه یا پیامدهای منفی یکی از شکلهای انگیزش با ترس است. این نوع انگیزه معمولا در نظامهای آموزشی و در مورد دانشجویان و دانشآموزان، همچنین در موقعیتهای حرفه ای برای انگیزش کارکنان به کار گرفته میشود. به عبارتی اگر قوانین را زیر پا بگذاریم یا اهداف تعیینشده را تأمین نکنیم، به روشهای مختلف جریمه میشویم.
۳. موفقیت
انگیزش ناشی از موفقیت و دستاوردهای گوناگون به عنوان محرکی برای افزایش شایستگی استفاده میشود. ما مشتاقیم چالشهای جدید را پشت سر بگذاریم و به اهدافمان برسیم، دوست داریم مهارتهایمان را تقویت کنیم تا اعتبار و شایستگیمان را هم در برابر دیگران و هم در چشم خودمان افزایش بدهیم. معمولا چنین نیازی برای موفقیت و کامیابی در طبیعت انسانها وجود دارد. اما در برخی شرایط بهره گیری از این نوع انگیزه نیازمند یک محرک بیرونی است. بیشتر ما از دریافت بازخورد مثبت همکاران و رئیسهایمان لذت میبریم. این بازخورد ممکن است یک «آفرین» ساده باشد ولی برای ما ارزشمند است.
۴. شکوفایی
نیاز به خودشکوفایی یک عامل انگیزش درونی است. اشتیاق فراوان برای افزایش دانشمان دربارهی خود و دنیای بیرون یکی از قدرتمندترین انواع انگیزه است. ما تشنهی یادگیری و رشد فردی هستیم. انگیزهی رشد و شکوفایی ممکن است در میل ما به تغییر نمود پیدا کند. بسیاری از ما به دلیل ویژگیهای شخصیتی و نوع تربیت مان پیوسته بهدنبال ایجاد تغییر در دنیای درونی و بیرونی و همچنین دامنهی دانشمان هستیم. رکود و ایستایی برای ما ناخوشایند است.
۵. قدرت
انگیزهی قدرت ممکن است به شکل میل به انحصار یا میل به کنترل کردن دیگران خود را نشان بدهد. ما به دنبال اختیار و انتخاب در زندگیمان هستیم. ما میخواهیم روش زندگی اکنون و مسیر زندگی آینده مان را خودمان تعیین کنیم. میل به کنترل دیگران هم در بسیاری از ما وجود دارد. میل به کنترل در برخی افراد قویتر است بهاندازهای که گاهی ممکن است به رفتارهای آسیبزا، غیراخلاقی یا خلاف قانون منجر شود. اما در موقعیت دیگر اشتیاق به قدرت تنها در حد میل به تأثیرگذاری بر رفتار دیگران است. ما میخواهیم دیگران مطابق خواست، زمانبندی و روش موردپسند ما رفتار کنند.
۶. اجتماع
عوامل اجتماعی مایهی انگیزش افراد بسیاری هستند. این امر ممکن است در میل به تعلق به گروه و پذیرفته شدن توسط دسته ای از افراد یا میل به ارتباط با اطرافیان یا افرادی در دنیایی بزرگتر نمود پیدا کند. حس نیاز به ارتباط به دیگران در طبیعت ما انسانهاست، همچنین نیاز به پذیرفته شدن و همبستگی. میل و اشتیاق برای کمک به دیگران و تغییر دادن زندگی آنها یکی دیگر از ابعاد انگیزهی اجتماعی است. وقتی برای کمک به اطرافیانمان تلاش میکنیم یعنی انگیزههای اجتماعی ما را تحریک میکنند.
شناخت انواع انگیزه به ما کمک میکند نوعی از انگیزه را که برایمان مناسبتر است شناسایی کنیم؛ نوعی که در تحریک و بروز رفتار دلخواه در خودمان و دیگران مؤثرتر است. هیچ یک از این سبکهای انگیزش بهخودی خود خوب یا بد نیستند و نتایج حاصل از آنها بستگی به چگونگی بهکار گرفتن آنها دارد.
منبع: سایت چطور
شناخت انواع انگیزه به ما کمک میکند نوعی از انگیزه را که برایمان مناسبتر است شناسایی کنیم؛ نوعی که در تحریک و بروز رفتار دلخواه در خودمان و دیگران مؤثرتر است. هیچ یک از این سبکهای انگیزش بهخودی خود خوب یا بد نیستند و نتایج حاصل از آنها بستگی به چگونگی بهکار گرفتن آنها دارد.
منبع: سایت چطور