چگونه برای فرزندمان امنیت روانی ایجاد کنیم؟

اشتباهی که از طرف والدین باعث می‌شود تا امنیت فرزند از بین برود و احساس ناامنی در او بوجود بیاید، مقایسه کردن با دیگران است. 
 

بیشتر انسانها به خوراک جسم فرزندان شان توجه می‌کنند تا نکند یک غذای بخورد تا جسم او آسیب ببیند. اما بالاتر از جسم، روح انسان است که برخی افراد از آن غافل هستند و با این ندانستن یک احساس ناامنی در وجود فرزندشان بوجود می‌آورند. همه ما انسان ها از کوچک تا بزرگ ، در کنار نیازهای جسمانی ( فیزیولوژیک ) چند نیاز " روان شناختی " داریم که عدم برآورده شدن بهینه و مطلوب آنها ما را گرفتار احساسات و هیجانات ناخشنود ساز متعددی می سازد که از آن میان غم و اندوه، احساس ناامنی و نارضایتی در صدر قرار می گیرند. هر فرزندی نیاز به امنیت روانی داشته و والدین موظف هستند که این نیاز‌ها را برای فرزند دلبند خود فراهم نمایند. برای اینکه احساس ناامنی در وجود فرزندتان بوجود نیاید نیاز به آموزش دارید  و ما اینجا هستیم تا کمک کار شما باشیم. 
 

بسیاری از والدین نمی‌دانند تا چگونه با فرزندشان ارتباط بگیرند و همین عدم ارتباط یک فاصله ای بین والدین و فرزندان قرار می‌دهد و همین امر سبب ایجاد ناامنی در فرزندان می‌شود. حال سوالی که وجود دارد این است، چگونه با او بازی کنیم؟ پیشوایان بزرگ اسلام به این اصل (بازی با کودک) بزرگ تربیتی توجه کامل داشته و در این رابطه به مؤمنین سفارش نموده اند و در حدیثی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده؛ آن کسی که نزد او کودکی است باید در پرورش وی، کودکانه رفتار کند.[1] 

نکته: در هنگام بازی با کودک، در حد طفولیت خودتان را تنزل دهید. هیچ اشکالی ندارد بلکه سبب ایجاد امنیت در وجود کودک تان می شوید. 

برای اینکه کودکی به احساس امنیت برسد بایستی از مهر و محبت پدر و مادر برخوردار باشد،یکی از ساده ترین و بهترین راه کار برای ایجاد امنیت در وجود فرزند، بوسیدن و ناز کردن اوست. اگر کودکی به قدر کافی و به طور صحیح از مهر و نوازش برخوردار شود، روانی شاد و روحی امیدوار دارد.امام صادق علیه السلام می فرماید: أکثروا من قبلة أولادکم فانّ لکم بکلّ قبلة درجة فی الجنّة. فرزندان خود را بسیار ببوسید؛ زیرا برای شما در هر بوسیدن، درجه ای در بهشت است.[2] 

با سلام کردن به فرزندتان به او شخصیت دهید و در او این احساس را بوجود بیاورید که او هم دارای احترام و شخصیت است. وقتی احساس احترام و شخصیت کند، امنیت روانی هم در وجود او ایجاد می‌شود. 

فرزندان خود را با صفت های زشت و ناپسند، تمسخر و توهین نکنید.

نکته: والدینی که واقعا فرزندشان را دوست دارند و آینده آنها مهم است، اشتباه کودک را با ارائه یک الگوی رفتاری درست اصلاح می‌کنند. آنها کودک را بخاطر اشتباه، تحقیر نمی‌کنند و او را نادیده نمی‌گیرند. پیام آنها به فرزندشان این است: «رفتارت را نمی‌پسندم اما همچنان دوستت دارم».با تحقیر کردن در واقع امنیت روانی او را از بین می‌برید. 

توصیه: به والدین توصیه می‌شود از سرزنش شخصیت کودک و نسبت دادن صفات زشت به وی پرهیز کنند. وی را توهین و مسخره نکنند، با کنایه و طعنه با کودک حرف نزنند. همچنین جلوی دیگران بیش از حد از او انتقاد نکنند

نوازش، یکی از غذاهای روانی کودک است که باید به اندازه کافی از آن تغذیه شود و امنیت را در او پی ریزی کند بچه ای که در محیط خانواده به قدر کافی محبت و نوازش دیده است، تشنه محبت نیست و در مقابل چند جمله این و آن خود را نمی بازد و شخصیت خودش را گم نمی‌کند. [3]

اشتباهی که از طرف والدین باعث می‌شود تا امنیت فرزند از بین برود و احساس ناامنی در او بوجود بیاید، مقایسه کردن با دیگران است. هر کودک یک فرد خاص است و استعدادها و توانایی های خاص خودش را دارد. چه اهمیتی دارد که یک کودک در موسیقی استعداد دارد و دیگری ندارد؟ 
 

خانواده مهم‌ترین کانون تأمین کننده نیازهاى جسمانى و روانى فرد است و تمام تلاش پدران و مادران مسئول و آگاه باید بر این اصل مبتنى باشد که فضاى خانه و خانواده سرشار از امنیت، محبت و آرامش باشد. هر یک از اعضاى خانوادهٔ شما به ویژه فرزندان تان باید در خانه احساس امنیت روانى کنند و کانون خانواده را بهترین و امن‌ترین پناهگاه بدانند. فرزند شما استعداد این را دارد تا از لحاظ روحی احساس امنیت کند، اما رفتارهای شما تاثیر زیادی در از بین بردن امنیت فرزند دارد. از حضرت علی (علیه السلام) نقل شده است که می‌فرماید :قلب کودکان خردسال همچون زمین خالی است که هر چه در آن اندازند، می‌پذیرد.[4] 

پی نوشت :
[1] شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ناشر: آل البیت، جلد 5، صفحه 126.
[2] وسائل الشیعة، جلد 15، صفحه 202، (أبواب أحکام الأولاد، باب 83)
[3] سیما میخبر، ریحانه بهشتی یا فرزند صالح، قم: نورالزهرا (سلام الله علیها)، چاپ گل وردی، 1395، چاپ 137، صفحه 232.
[4] نهج البلاغه، محمدبن‌حسین شریف‌الرضی، ترجمه محمد دشتی، قم: الهادی، نامه 31.