آیندگان زمانی بحران ویروس کرونا را به واسطه گزارش ها و اسنادی به یاد خواهند آورد که توسط خبرنگاران سراسر جهان و با به خطر انداختن جانشان به ثبت رسیده است.
با شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان همواره به رعایت فاصله اجتماعی، خودداری از حضور در اماکن پر ازدحام و رعایت پروتکلهای بهداشتی توصیه شده است، اما با وجود تداوم گسترش این ویروس در کشورهای مختلف و نیاز مداوم به کسب اطلاعات درباره آن، بسیاری از خبرنگاران سراسر جهان با به خطر انداختن جان خود و با حضور در صحنه برای مخابره جدیدترین رویدادها و اطلاعات در خط مقدم فعالیت کنند.
بر اساس آخرین گزارش موسسه غیردولتی (Press Emblem Campaign (PEC، تا ماه جولای دست کم ۱۸۶ خبرنگار در سراسر جهان در اثر ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست دادهاند. کشور «پرو» با ۳۷ مورد و برزیل با ۱۶ مورد مرگ خبرنگار در اثر ابتلا به ویروس کرونا در رتبههای اول و دوم فهرست اعلام شده قرار میگیرند.
با این حال این نهاد در زمان انتشار گزارش اعلام کرد آمار دقیق مرگ خبرنگاران در اثر ابتلا به کرونا بیشتر از رقم اعلام شده است.
نشریه «تلگراف» اخیرا در گزارشی اعلام کرد بسیاری از خبرنگاران بنگلادشی فقدان تجهیزات مراقبتی کافی را دلیل مرگ خبرنگاران این کشور عنوان کردهاند.
گروه داوطلبانه «رسانه ما، حقوق ما» که در «داکا» پایتخت بنگلادش مستقر است در آخرین گزارش خود شمار خبرنگاران بنگلادشی مبتلا به ویروس کرونا را بیش از ۵۰۰ نفر اعلام کرده است.
با وجود افزایش فشار و سختیهای پیش رو خبرنگاران در دوران کرونا، کمتر به نحوه فعالیت اصحاب رسانه در شرایط کنونی پرداخته شده است.
امروز که روز خبرنگار را سپری میکنیم، چند روز بیشتر از خبر درگذشت روح الله رجایی سردبیر روزنامه جام جم و همچنین دیگر خبرنگارانی که جان خود را در جبهههای کرونا از دست دادند و یا در حال حاضر روی تختهای بیمارستان و منازل خود با این ویروس منحوس دست و پنجه نرم میکنند نمیگذرد. در ۱۷ مرداد به پای صحبتهای چند تن از خبرنگاران نشستیم:
خبرنگاران قشر بسیار زحمت کشی هستند
مهدی روزخوش خبرنگاری که سابقه چندساله در نگارش و انعکاس اخبار ورزشی دارد درباره ابتلای خود به ویروس کرونا گفت: ۱۴ تیرماه علائمی داشتم که بعد از انجام اقدامات اولیه، مشخص شد که پاسخ تست من مثبت است. در آن ایام با توجه به تعطیلی برنامههای ورزشی خیلی سر برنامه نمیرفتم بنابراین نمیتوانم به طور قطعی بگویم که در حین کار و فعالیت به کرونا مبتلا شدم یا خیر.
وی افزود: سه هفته را در قرنطینه گذراندم. روزهای اول حالم مساعد نبود به همین دلیل خیلی نمیتوانستم فعالیت کنم، اما از روز پنجم به بعد با اینکه بیمار بودم و بازهم علائم داشتم کار خود را به صورت دورکاری آغاز کردم. زیرا خودم احساس مسئولیت داشتم و اگر در حوزه کاری ام از خبری جا بمانم احساس میکنم که خودم مقصر هستم.
این خبرنگار جوان در توصیف حرفه خبرنگاری بیان کرد: خبرنگاران قشر بسیار زحمت کشی هستند. خیلی از دوستان و همکاران من با عشق و جان و دل کار میکنند. البته شاید در آمد این شغل دندان گیر نباشد و حتی برخی از همکارانمان با تحصیلاتی که دارند بتوانند در شغلهای دیگر درآمدهای بیشتری داشته باشند، اما عشق و علاقه آنها مانع از حضورشان در دیگر مشاغل شده است. به طور مثال خبرنگاری را میشناسم که هیچ احتیاجی به درآمد این شغل ندارد و از نظر معیشتی تامین است، اما همچنان کارش را با عشق دنبال میکند.
مردم از من انتظار اطلاع رسانی داشتند
احسان پرنیان دیگر خبرنگاری است که ماهها پیش در دام ویروس کرونا گرفتار شد. وی درباره حال و هوای خود در دوران کرونا گفت: هفته اول یا دوم اسفندماه و اوایل شیوع کرونا بود که من به این ویروس مبتلا شدم. آن زمان رفت و آمد زیادی به بیمارستان داشتم، منبع خبرهای کروناییها در استان تهران دست من بود و همچنین جلساتی که بابت این بیماری برگزار میشد زیاد بود به همین دلیل احتمال اینکه در حین این فعالیتها مبتلا شده باشم وجود دارد، اما ریشه اصلی آن معلوم نیست.
وی افزود: حدود ۵۰ روز در قرنطینه بودم و از همانجا رسانه ام را به روز نگه داشتم. تقریبا ۱۴۰ یا ۱۵۰ هزار نفر در استان تهران مخاطب کانال خبری ما هستند. به همین دلیل حتی زمانی که در بستر بودم و تب و لرز داشتم اجازه ندادم که انعکاس اخبار این کانال به تاخیر بیفتد. همان زمان هم از ۸ صبح تا ۱۲ شب کار میکردم، اما تعداد خبرها کمتر شده بود.
پرنیان در پاسخ به اینکه آیا به روز نگه داشتن کانال خبریتان شما را وادار به کار میکرد یا رسالت خبرنگاری گفت: قطعا رسالت خبرنگاری دلیل کار در شرایط سخت بود. مردم از ما انتظار اطلاع رسانی داشتند. همانطور که میدانید درصد کمی از آنها روزنامه میخوانند و اخبار را از رسانههای مجازی دنبال میکنند بنابراین منتظر خبر بودند. اگر کار را کنار میگذاشتیم مخاطبان گمان میکردند که مسئلهای پشت پرده است و خودمان نمیخواهیم خبرهای کرونایی منتشر کنیم؛ بنابراین راهی جز به روز بودن نداشتیم.
وی با بیان اینکه قبل از ابتلا به کرونا هم چندین بار مسئله رعایت موارد بهداشتی را به مسئولین شهرستانی تذکر داده بودم افزود: در حالت عادی و غیرکرونایی هم لیوانی که در جلسات میخواستیم با آن آب بخوریم کثیف بود. نظافت صندلی و میزها انجام نشده بود و... بنابراین احتمال دارد که من در همان جلسات کرونا گرفته باشم. من خبرنگاری هستم که در جلسات معمولی مسئولین شرکت نمیکنم، اما با شیوع کرونا در هیچ یک از جلساتی که بابت این موضوع برگزار میشد غیبت نکردم تا اینکه خودم کرونا گرفتم. خطر بیماری کرونا برای خبرنگاران بسیار زیاد است.
این خبرنگار با اشاره به بیمه خویش فرمایی خود توضیح داد: در حال حاضر مسئله معیشت و درآمد خبرنگاران افتضاح است. متاسفانه خیلی از فعالان رسانه وابسته به آگهی و رپورتاژ هستند که باعث میشود استقلال خود را از دست بدهند. هیچ سازمانی نیست که بگوید خبرنگار حرفهای با این میزان حقوق کار کند و دیگر سراغ آگهی نرود. کار خودش را انجام دهد و به بیان حقیقتها بپردازد.
بیمه کرونایی برای خبرنگاران
«سیدعباس صالحی» روز جمعه و همزمان با روز خبرنگار (17 مردادماه) در حساب شخصی خود در توئیتر اعلام کرد: صندوق هنر تا تا دو هفته دیگر بیمه کرونای خبرنگاران را اجرایی میکند.وی همچنین نوشت: تا دیروز خبرنگاری تنها شغل سخت بود و امروز شغل پر خطر است. تکاپو و سلامتشان پایدار باد.
منبع:
1. ایسنا/ به انگیزه روز خبرنگارخبرنگاری در دوران کرونا به روایت آمار و تصویر
2. مهر/ گفتگوی مهر با راویان سلامت در روز خبرنگار-۲ در جدال با کرونا در سال رنج و ترس/سال۹۹ برای خبرنگاران ماندگار شد
3. مهر/ وزیر ارشاد اسلامی خبر داد خبرنگاران بیمه کرونا میشوند
4. باشگاه خبرنگاران جوان/ در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح شد: خبرنگاران جبهه مبارزه با کرونا/ خبرنگاری شغل نیست عشق است