هو الحی القیوم و هو مُحیی و مُمیت
همایش ملی انیمیشن ایران، همایشی است برای انیمیشن ملی.
براستی انیمیشن ملی چیست؟
هنری دارای چرخه اقتصادی در سطح ملی و بین المللی یعنی یک صنعت و تجارت واقعی و فراگیر در تولید و عرضه برخوردار از نهادها و مؤسسات مکمل و هماهنگ در کلیت کشور و پاسخگو به نیازهای ملی ، منطقه ای و جهانی یا هنر – صنعت رسانه ای عمیقاً هویت گرا، اصیل و ترجمان آداب ، عادات و آمال یک ملت ، مبتنی بر آن، پاسخگو به نیازها و انتظارات نو شونده و گسترده جامعه بشری و یا همه این وجوهی که گفته آمد با هم، در کنار هم و مکمل یکدیگر .
و جان کلام اینکه همه این مؤلفه ها، مجموع و بر هم افزوده ، تصویری جامع و مانع از انیمیشن ملی است و البته هویت گرائی در صدر این مؤلفه ها قرار دارد که در مختصاتی از این دست جاری و نمایان است.
1- خیال انگیزی :
از حضیض وهم تا اوج خیال
خیال متصل ، خیال سوق یافته به عقل و حق ، منتهی به کشف و خلق هنر پالایشگر ، آرامش بخش و فرح انگیز می شود.
خیال منفصل یا ظن و گمان و وهم، منظر و مرآی عموم حریفان، منتهی به تولید و جعل هنر سایه وش و مجازی می گردد، هنری در نهایت اضطراب افزا و دهشت انگیز و القاگر غربت و بی کسی انسان در جهان.حرکت این پایه و مایه هر هنر نمایشی بویژه انیمیشن ، در خیال جوهر حرکت یا حقیقت حرکت است و بس و در وهم توهم حرکت است و مجاز
مرغ در بالا پران و سایه وش می دود بر خاک و پران مرغ وش
ابلهی صیاد آن سایه شود می دود چندان که بی مایه شود
بی خبر کان عکس آن مرغ هواست بی خبر که اصل آن سایه کجاست؟
2- حقیقت گرائی و حقیقت بینی:
خیال انگیزی منجر به حقیقت یابی است .
اگر چه انیمیشن توهم حرکت است ، اما می تواند حرکت از عالم موجود به سوی دو عالمی باشد که نیست. رفتن به یک عامل بی بازگشت و رفتن به عالمی بازگشت پذیر یعنی عالم وهم و عالم خیال.عالم وهم، مبنا، عرصه و محیط و مقصد رقیبان، عالمی است که نیست و نمی تواند باشد اما عالم خیال عالمی است که اگر چه ظاهراً نیست و خوب است که باشد، اما هست، یعنی می تواند باشد.
نیست وش باشد خیال اندر جهان تو جهانی بر خیالی بین روان
رها شدگی نیست پیوستگی است. از عالم خیال به عالم واقع انسان تواناتر و برنا تر برای ادامه راه باز می گردد و صاحب نگاهی می شود که توان درک حقیقت و حرکت شور انگیز نهفته در بطن واقعیت را میسر می سازد. در اینجا حرکت یک توهم نیست بلکه عین حقیقت است.
( وَ تَرَیَ الجِبَالُ تَحسَبُهاَ جَامِدَهً و هِیَ تَمُرُّ مَرََّ الَّسحَابِ)- سوره نمل آیه 88.
و تو کوهها را می بینی و گمان می کنی که ساکن و ایستاده اند در صورتی که مانند ابر در هم شونده و در گذرند.
عالم چون آب جوست بسته نماید و لیک میرود و میرسد نو نو این از کجاست؟
نو ز کجا می رسد؟ کهنه کجا می رود؟ گر نه ورای نظر، عالم بی منتهاست؟
(وَ یَسئَلُهُ مَن فِی السَّمواتِ وَ الاَرض؟ کُلَّ یَومٍ هُوَ فی شَأنٍ) الرحمن آیه 29
می پرسند از او که چه کسی در کار آسمان و زمین است؟ او هر لحظه درتجلی دیگری است.
جمله اجزا در تحرک ، در سکون ناطقان کانّا الیه راجعون
ذکر تسبیحات و اجزای نهان غلغلی افکنده اند در آسمان
پس زمین و چرخ را دان هوشمند چونکه کار هوشمندان می کنند
چون شما سوی جمادی می روید محرم جان جمادان چون شوید؟
از جمادی در جهانِ جان روید غلغل اجزاء عالم بشنوید
نبی اکرم محمد مصطفی (ص) می فرماید: (اللهم اَرِناِ الاَ شیاءَ کَما هی)
ای خدا بنمای تو هر چیز را آنچنانکه هست، در خدعه سرا
خداوندا حقیقت نهفته دردل هر واقعیتی را به من بنما . و انیمیشن ملی با خیال انگیزی، برملا کننده باطن عالم و نمایشگر این حقیقت پنهان و ای بسا گمشده است.
3- امید آفرینی ، طرب ناکی و فرح زائی:
خیال انگیزی منجر به امید و طرب و فرح است. گفتیم که خیال سوق یافته به عقل و حق منتهی به کشف و خلق هنر پالایشگر ، آرامش بخش و فرح انگیز می شود.
خیال انگیزی، دهشت آفرینی نیست که بهجت آفرینی است. اصلاً هر آفرینشی ناشی از ابتهاج است و آفرینش هستی نیز، که خود ناشی از ابتهاج خداوندی است ، مملو از امید ، شادی، عشق ، حرکت و غایت.
انیمیشن ملی ترجمان چنین امید آفرینی ، طرب انگیزی و فرح ناکی است.
چه در سوگ و چه در سور چه در حزن و چه شادی!
4- اخلاق گرائی :
شرم ، حیا، عفاف و نجابت یا به دیگر سخن پرده نگهداشتن از اصلی ترین مؤلفه های فرهنگ، ادبیات و هنر شرقی ، دینی و ایرانی است و طبیعتاً از بارزترین وجوه انیمیشن ملی این دیار نیز . افزون بر این ، هم? دیگر فضائل اخلاقی همچون صدق ، وفا، سخاوت ، رازپوشی و هر فضیلت و پاکی و پاک سرشتی دیگر هم از جلوه های این هنر ناب ایرانی است .
5- قصه گوئی :
انیمیشن ملی علیرغم رقیبان، عمیقاً قصه گوست. قصه های جاری درافسانه ها ، اسطوره ها ، مثل ها، حکمت ها و حکایت ها. قصه های سرشار از منش و کنش پهلوانان، قصه های روایت گر عشق و حماسه و راوی صدیق فرهنگ و هویت پهلوانی.
قصه هائی در هر دو ساحت جد و طنز.
آنچه گفتیم بیانگر مکتب چهارمی است در انیمیشن جهان که سه مکتب پیشین دیزنی آمریکا، زاگرب اروپا و مانگای شرق دور را می شناسد. مکتبی نو، نه برخاسته از داعیه های امروزین ما بلکه مستظهر به پیش تاریخی به درازنای پنج هزاره ، شاهد مثالش جام سفالین بز جهنده که از محوطه باستانی شهر سوخته در جنوب شرقی ایران در منطقه سیستان بدست آمده و روای قصه منظوم باستانی و کهن مان درخت آسوریک است. منظومه ای مفاخره آمیز میان بز و نخل. نقوش محیطی این سفال در پنج نمای متفاوت، جهیدن بزی را به سمت یک درختچه در حرکتی تداومی به نمایش می گذارد که در نوع خود منحصر به فرد است. این سند، اولین گام متعالی بشر برای ایجاد تصوَر حرکت از نماهای ثابت به شپمار می رود.
گواه نبوغ و هوشمندی ایرانیان در طول تاریخ و سهم برجسته این قوم نجیب هماره تمدن ساز که خیال اندیشانه و شوق افکنانه از عمق قرون فرا آمده اند تا اکنون و تا فردا.
« والعاقبه للمتقین»
